پاس ژنو و آبشار داووس تحریم‌ها را درهم شکست

آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: رضا رئیسی در آرمان گزارشی پیرامون سفر روحانی نوشته که بخش هایی از آن را در پی می خوانید:

آرام‌ترین کشور دنیا و از دموکراتیک‌ترین ساختارهای سیاسی جهان، با جاذبه‌های مسحورکننده طبیعی، دریاچه‌های زیبا و قله‌های برفی مشهورش این روزها نه بواسطه این مزایای مجذوب‌کننده بلکه به واسطه برگزاری نشست‌های حساس و راهبردی که با مقولات حیاتی در عرصه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ارتباط وثیق و تنگاتنگی یافته، در کانون توجه رسانه‌ها و مردم ایران قرار دارد. تا چندی پیش نگاه‌ها به ژنو و مذاکرات هسته‌ای معطوف بود و این روزها در کنار رشته کوه آلپ، چهل و چهارمین اجلاس سالانه داووس در حال برگزاری است و از آنجا که رئیس‌جمهوری کشورمان پس از 10سال در این اجلاس حضور یافته یکبار دیگر توجه ایرانیان به قلب اروپا و سوئیس معطوف شده است. بی‌گمان اجلاس سالانه داووس بخصوص در چند دهه اخیر به یکی از مهم‌ترین کانون‌های فعل و انفعالات کلان و تاثیرگذار سیاست‌گذاری‌های اقتصادی در سطح جهانی تبدیل شده و دعوت از رئیس‌جمهوری کشورمان برای حضور در این اجلاس آن هم در این برهه خاص زمانی بسیار حائز اهمیت است. ایران که با امضای توافقنامه ژنو و اجرایی شدن آن حلقه تهدیدها را کمی گسسته کرده، اکنون در پی جلب فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران خارجی به سمت و سوی اقتصاد کشورمان است تا بتواند امنیت پایدار اقتصادی و پویایی را بطور توأمان به اقتصاد ایران بازگرداند. شیخ دیپلمات که می‌داند چشم اسفندیار دولت تدبیر و امید ساماندهی به وضعیت اقتصادی کشور است، پس از آنکه توانست در جبهه سیاسی با توافق ژنو دستاورد مطلوبی را رقم بزند اکنون در دومین حلقه اقدامات راهبردی در حوزه سیاست خارجی به ساماندهی فعالیت‌های اقتصادی و جلب سرمایه‌گذاران خارجی عنایت ورزیده و چه فرصتی از حضور در داووس مهیاتر که تمامی قطب‌ها و غول‌های اقتصادی گردهم آمده‌اند و بهترین زمینه برای استفاده بهینه فراهم آمده است. دکتر حسن روحانی که با ظرافت و دقت سفرهای خارجی خود را برمی‌گزیند در این سفرها نیز حساب شده و با برنامه‌ریزی پیش می‌رود. وی علاوه بر سخنرانی در سالن اجلاس و دیدارهای رسمی و دوجانبه که در آن به تبیین رویکردهای تعاملی و سیاست‌های راهبری دولت در زمینه‌های مختلف پرداخت، تمهید و تدارک ویژه‌ای نیز برای جلب شرکت‌های بین‌المللی و فعالان اقتصادی در حاشیه اجلاس داشت و با همین رویکرد وزیر نفت و تنی چند از وزرا و چهره‌های کلیدی اقتصادی دولت را با خود همراه کرده بود اما بی‌گمان یکی از مهم‌ترین رکن‌های عملکردی روحانی در حاشیه اجلاس داووس رویکرد رسانه‌ای هوشمندانه‌ای بود که وی برگزید و با بهره‌گیری از ظرفیت‌های دیپلماسی عمومی در گفت‌وگو با رسانه‌های بین‌المللی بر پیگیری روند‌های تعاملی و جلوه‌گری صلح‌طلبی ایرانی در انظار جهانی پرداخت. رئیس جمهوری کشورمان در این اثنا خاطرنشان کرد دست دوستی ایران به سوی همه جهانیان گشوده است و منازعه میان ایران و غرب نیز منوط به تغییر خط مشی و رویکرد غرب قابل رفع و رجوع بوده و ایران در این صورت، مانعی بر برقراری روابط و مذاکره نمی‌بیند. رویکردی که ضمن حفظ اصول بر تعامل ورزی و دیپلماسی سازنده تاکید و تصریح دارد. آرمان در ادامه نوشت:

اراده جدیدی در ملت ایران پدید آمده

دکتر حسن روحانی در دیدار خوشامدگویی پروفسور کلاوس شوآب رئیس اجلاس، زمینه‌ها برای سرمایه‌گذاری در همه بخش‌های اقتصادی در ایران را مساعد توصیف کرد. رئیس‌جمهور حضور در داووس را فرصت مغتنمی دانست تا همه شرکت‌کنندگان نسبت به ظرفیت‌های بالای اقتصادی ایران آشنا شوند. وی اهمیت چنین اجلاس‌هایی را در راستای زمینه‌سازی برای ارتباط بیشتر و پیگیری راه‌حل‌های مسالمت‌آمیز و ایجاد گفت‌وگو برای کمتر کردن اختلافات عنوان کرد. وی اجلاس داووس را فرصت خوبی برای تبیین دکترین و برنامه‌های دولت تازه عنوان و تاکید کرد: از انتخابات ریاست جمهوری به این سو، جامعه ایران تغییر کرده و این نشان می‌دهد که اراده جدیدی در ملت ایران پدید آمده است. پرفسور شوآب هم ضمن تبریک به روحانی با اشاره به آشنایی‌اش با فرهنگ و تمدن ایرانی، اظهار کرد: من این تغییرات را به خوبی احساس می‌کنم و از آن بسیار خوشحال هستم. وی ضمن اشاره به تمدن کهن و تاثیرگذار ایران بر تمدن جهانی، خطاب به روحانی گفت: حضور شما علامت مثبت و بسیار بزرگی برای جامعه جهانی است و حضور شما نه فقط برای ۲۵۰۰رهبر سیاسی، اقتصادی و فعالان عرصه‌های مختلف اقتصادی که در اینجا شرکت کرده‌اند بلکه برای همه کشورهای جهان الهام‌بخش خواهد بود.

از ارکان نظری دولت، تعامل سازنده با جهان است

رئیس‌جمهوری با اشاره به انتخاب خود در ساختاری مردمسالار و دموکراتیک، عنوان کرد: هم اکنون فرصت پیدا کرده‌ام تا به آرمان‌های توسعه اقتصادی،‌ مردم‌سالاری و بهبود روابط خارجی ایران بپردازم. وی در ادامه نیز تاکید کرد: در اینجا اعلام می‌نمایم یکی از ارکان‌های نظری و عملی دولت من تعامل سازنده و بین‌المللی است و بدون کار و فعالیت بین‌المللی رشد کیفیت قابل تحقق نخواهد بود. رئیس دولت جمهوری اسلامی با اشاره به پتانسیل‌های ویژه ایران و اهمیت راهبردی نقش‌آفرینی کشورمان در معادلات ژئوپلتیکی منطقه، تاکید کرد که آماده همکاری در همه زمینه‌های راهبردی برای پایان بخشی به بحران‌های خاورمیانه در همه ابعاد است و اضافه کرد: معتقدم صلح و امنیت خاورمیانه در گرو گسترش روابط اقتصادی، ‌همکاری‌های اجتماعی و فرهنگی و گردشگری و ارج نهادن به بخش خصوصی و همکاری نخبگان در سطح بین‌المللی است.

رابطه ایران و آمریکا

رئیس‌جمهوری در بخش دیگری از سخنانش ضمن تاکید بر این نکته که غیر از اقتصاد مردم به اخلاق و معنویت نیز نیازمندند و بدین واسطه جامعه جهانی به آرامش می‌رسد. در تبیین رویکردها و اولویت‌های دیپلماتیک دولت تاکید کرد: در حوزه سیاست خارجی ما همکاری منطقه‌ای را در اولویت قرار داده‌ایم و مبنا را بر بازگشایی مسیر اقتصادی و سیاسی با کشورهای اروپایی قرار می‌دهیم چراکه از گذشته ارتباط تجاری داشتیم و با اجرای توافقنامه ژنو روابط ایران با اروپا به حالت عادی بازمی‌گردد. وی سپس به موضوع حساس روابط با ایالات متحده اشاره کرده و تاکید کرد: انقلاب اسلامی ایران نتیجه مبارزه یک قرن آزادی‌خواهی ملت ایران بوده است اکنون نیز لازم است هیات حاکمه آمریکا خواسته‌های ایرانیان را بپذیرند. اکنون رابطه ایران و آمریکا وارد مرحله جدیدی شده است و برای اولین بار سیاستمداران دو کشور با یکدیگر تبادل نظر داشته و تصمیمی اتخاذ کردند. وی با اشاره به افراط گری‌ها و ترویج تروریسم در منطقه، راه‌حل را در توسعه همه‌جانبه دانسته و تاکید کرد: راه امنیت، از فرهنگ و اخلاق و توسعه می‌گذرد. رئیس‌جمهوری با اشاره به مزیت‌های ویژه ایران در حوزه انرژی گفت: جمهوری اسلامی ایران، آمادگی دارد با تکیه بر ذخایر بی‌نظیر انرژی خود، در یک همکاری مستحکم، براساس اصل منافع متقابل، در تأمین امنیت انرژی جهانی مشارکت سازنده کند و نهادسازی قابل اعتماد، برای مشارکت بلندمدت را آغاز نماید. وی در پایان هم با دعوت از تمامی فعالان اقتصادی و حضار جلسه برای حضور در ایران آنان را به برقراری روابط و آشنایی با ملت بزرگ ایران ترغیب کرد.

اقتصاد ایران در حال طلوعی دوباره است

دکتر روحانی در دومین روز سفر خود به سوئیس در جمع صاحبان صنایع و شرکت‌های بزرگ حضور یافت و به سخنرانی در این جمع پرداخت. رئیس‌جمهوری در ابتدا با اشاره به این نکته که برای دولت من، توسعه، تعامل و جلب مشارکت‌های جهانی از اولویت بالایی برخوردار است. درخصوص علت حضور خود در داووس گفت: یکی از انگیزه‌های اینجانب برای شرکت در اجلاس داووس، معرفی تصویر آینده اقتصادِ در حال طلوع ایران، در سایه سیاست‌های جدید، به منظور زمینه‌سازی برای شکل گیری همکاری های، گسترده است. رئیس‌جمهوری با اشاره به دستاوردهای دولت تدبیر و امید در طول 5 ماه گذشته، از تصویب طرح «جهان علیه خشونت و افراطی‌گری» به اتفاق آرای در مجمع عمومی سازمان ملل، جلوگیری از جنگ تازه در خاورمیانه و امضای توافقنامه ژنو که منافع همه طرفین در آن لحاظ شده است، نام برد و تصریح داشت که اکنون در نقطه عطف قرار داریم و این دولت همان گونه که در بُعد سیاسی به دنبال گسترش تعامل و گفت وگوست، در بُعد اقتصادی نیز به دنبال گسترش ارتباطات است. وی با اشاره به نمونه موفق توسعه اقتصادی در دهه‌های اخیر مبنی بر پیگیری الگوی مشترکِ مبتنی بر ارتباطات گسترده اقتصادی، با دنیای خارج، تاکید کرد دولت وی مصمم است تا با بهره گیری از این تجربیات، از طریق رقابتی‌تر کردن اقتصاد ایران، موقعیت آن را در دنیای پررقابت کنونی ارتقا دهد. رئیس‌جمهوری بر تسهیل فعالیت بخش خصوصی و سرمایه‌گذاری خارجی در اقتصاد ایران تاکید و اضافه کرد: تمام امکانات لازم برای فعالیت بازرگانان و سرمایه‌گذاران خارجی را در درون ایران، فراهم خواهیم آورد. وی شعار دولت خود در زمینه اقتصادی را هم چنین عنوان کرد: «شعار دولت من، استقبال از سرمایه‌گذار است چه ایرانی و چه غیرایرانی.» او با اشاره به ثبات پایدار و امنیت بالای ایران در منطقه پر تلاطم خاورمیانه که مهم‌ترین عامل اطمینان بخشی در سرمایه‌گذاری است و با اشاره به ثبات سیاسی و اقتصادی کشور و همچنین دستاوردهای دولت در زمینه مهار تورم و تثبیت نرخ ارز به برنامه دولت برای شکوفایی اقتصادی کشور اشاره کرده و بر برنامه ریزی در راستای تورم زیر10 درصد، ایجاد اشتغال و چابکی اقتصادی دولت و بازگشت به مسیر رشد اقتصادی قابل توجه در سال‌های 2002 تا 2006 – دولت اصلاحات- و ماندگاری این روند نیز تاکید کرد. رئیس‌جمهوری با اشاره به ظرفیت‌های عظیم ایران در حوزه نفتی و محصولات هیدروکربوری و زمینه مساعد سرمایه‌گذاری در آن و همچنین پتانسیل‌های بالقوه ایران در صنعت خودروسازی و آمادگی برای سرمایه‌گذاری‌های مشترک با شرکت‌های بین المللی با اشاره به پائین آمدن ریسک سرمایه‌گذاری در ایران تاکید کرد اقتصاد ایران در حال طلوعی دوباره است و فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاری پرسود درایران فراهم شده است.

خلوت‌نشینی با غول‌های نفتی جهان

دکتر روحانی با همراه بردن بیژن نامدار زنگنه به اجلاس داووس نشان داد که هدف گذاری وثیقی را برای برقراری دیپلماسی نفتی تدارک دیده است. در همین زمینه رئیس‌جمهوری در همان اولین روز سفر خود به سوئیس جلسه ویژه ای را در پشت درهای بسته با غول‌های نفتی جهان برگزار کرد. ایران زمینه بالقوه و منفعت آوری برای سرمایه‌گذاری در حوزه‌های هیدروکربوری خود دارد و تنها تحریم‌های سخت و شدید باعث شده بود که سرمایه‌گذاران خارجی از این بازار پر سود بدور بمانند امااکنون با امضای توافقنامه ژنو و گسست حلقه تحریم‌ها زمینه خوبی برای کنش مطلوب و دوجانبه اقتصادی در این زمینه راهبردی فراهم شده است و روحانی هم فرصت را غنیمت شمرده و در داووس به دنبال تدوین سازوکارهای مطلوب در این زمینه است. بنابر اخبار رسیده شرکت‌هایی چون توتال فرانسه، انی ایتالیا و برتیش پترولیوم انگلیس در جلسه با رئیس‌جمهوری و وزیر نفت حضور داشته‌اند. مدیر شرکت « انی» در رابطه با این جلسه گفته است: واقعیت این است که حضور رئیس‌جمهوری ایران در این نشست نشانه‌ای آشکار از تمایل ایران برای بازکردن فضا برای حضور شرکت‌های نفتی بین‌المللی است. یک مدیرنفتی دیگر نیز در خصوص این جلسه گفته است: ایرانی‌ها تاکید کردند که در حال کار روی یک مدل جدید همکاری با سرمایه‌گذاران بوده و بدنبال جذب پول و فناوری هستند و تا ماه سپتامبر درباره شیوه جدید قراردادهای همکاری تصمیم‌گیری می‌کنند. البته از آنجا که جلسه تحت تدابیر شدید امنیتی بوده حضور غول‌های نفتی آمریکایی در آن در هاله‌ای از ابهام است. رئیس‌جمهوری نیز در حاشیه اجلاس با اشاره به حوزه حساس سرمایه‌گذاری انرژی گفته است: امروز شرایط به گونه‌ای است که تحریم‌ها به زودی خواهد رفت چرا که ما دنبال آنیم ثابت کنیم که فعالیت ما صلح‌آمیز است، با مدل‌های جدید قراردادی و رفع موانع گذشته، همه چیز برای آغاز دوره‌ای نو از همکاری‌ها بین ایران و شرکت‌های بزرگ و معتبرنفتی فراهم گردیده است. وی از معرفی 40 میدان نفتی جدید به جهان و آمادگی برای عقد قراردادهای بلند مدت در حوزه پتروشیمی نیز خبر داده و تاکید کرد: برای شرکت‌هایی که زودتر سرمایه‌گذاری‌های خود را در صنایع پتروشیمی و برق آغاز کنند، قیمت‌های ارزان‌تر گاز و تسهیلات ویژه‌ در نظر گرفته می‌شود.

تحریم هایی که فرو ریخت

غیر از تبعات ویژه و تاثیرات مضاعفی که پس از سخنان و جلسات ویژه روحانی در داووس می‌توان انتظار آن را داشت و در بازه زمانی آینده بوقوع خواهد پیوست نکته کلیدی این سفر آن بود که روحانی توانست در دیدار با رئیس‌جمهوری سوئیس لغو کامل تحریم‌های ایران از سوی سوئیس را محقق کرده و یک دستاورد آنی و فوری و حیاتی را رقم بزند. روزنامه سوئیسی نویه زوریخر سایتونگ، ساعتی بعد از دیدار روسای جمهوری ایران و سوئیس در حاشیه اجلاس داووس، از لغو تحریم‌های اقتصادی این کشور علیه ایران خبر داد. دیدیه بورک هالتر رئیس‌جمهوری سوئیس، بلافاصله بعد از دیدار با حسن روحانی همتای ایرانی خود در گفت و گو با خبرنگاران تاکید کرد که تحریم‌های این کشور علیه ایران را لغو کرده است. این نکته وقتی اهمیت مضاعف می‌یابد که بدانیم اتحادیه اروپا تحریم‌ها علیه ایران را برای مدت معینی به حالت تعلیق درآورد اما سوئیس تمام تحریم‌ها را بطور کامل لغو کرد.

واکنش‌های گسترده به سخنان روحانی

سخنان رئیس‌جمهوری کشورمان در اجلاس داووس بازتاب‌های گسترده ای در رسانه‌های جهانی داشت. وال استریت ژورنال تیتر زد: «رئیس‌جمهور ایران به دنبال همکاری سازنده با جهان است.» روزنامه واشنگتن پست در گزارشی نوشت: رئیس‌جمهور ایران روز پنجشنبه اعلام کرد که کشورش بسیار مصمم برای دستیابی به یک توافق است تا تمام تردیدهای بین‌المللی را درباره برنامه هسته‌ای ایران حل کند. همچنین این روزنامه به تاکید روحانی بر عدم تسلیم فناوری هسته‌ای صلح‌آمیز نیز اشاره داشت. سی ان ان هم در گزارشی آن بخش از سخنان روحانی را بازتاب داد که گفته بود: ایران تحت هیچ شرایطی حق خود را مبنی بر دستیابی به فناوری صلح آمیز هسته‌ای را ترک نمی‌کند. روزنامه لس آنجلس تایمز هم پیرامون سخنان روحانی تیتر زد: ایران کشورهای جهان را برای سرمایه‌گذاری در ایران فرا خواند. نکته جالب آنکه نخست وزیر رژیم صهیونیستی با خشم بیش از حد به سخنان روحانی واکنش نشان داده و روحانی را به فریبکاری متهم کرده و گفت: جامعه بین‌الملل نباید فریب ایران را بخورد و باید از توانمندی ایران برای تولید سلاح‌ هسته‌ای جلوگیری به عمل آورد. شیمون پرز اما در واکنشی دوگانه چنین گفت: «تا جایی که به اسرائیل مربوط می‌شود، ما برای صلح با مردم ایران آماده‌ایم، آنها هیچ‌گاه در تاریخ دشمن ما نبوده‌‌اند.» این اظهارات ضد و نقیض بیش از هر چیزی ناشی از سردرگمی صهیونیست‌ها در مواجهه با دیپلماسی کارآمد و سازنده روحانی است. گفتنی رئیس‌جمهوری کشورمان پس از دو روزه فشرده و مذاکرات سازنده عصر روز جمعه زوریخ را به مقصد تهران ترک کرد و حال باید منتظر ثمرات این سفر سخت و فشرده اما پر بار و سازنده بود.