افزایش هزینه درمان و تفریح یعنی افزایش بیماری و جرم
این دکترای اقتصاد، همچنین به روزنامه خبر می گوید افزایش هزینه های تفریح به میزان 46درصد نیز باعث افزایش جرم در بین جوانان می شود، زیرا تفریح سالم برای آنها گرانتر شده و ناگزیر به تفریح غیرسالم و اعتیاد سوق پیدا می کنند؛
از لحاظ شاخصهای رفاه اجتماعی، آماری که مرکز آمار ایران از افزایش چشمگیر هزینه های بهداشت و درمان و تفریح داده، چه مفهومی دارد؟
این شاخص هایی که در گزارش مرکز آمار ایران درباره گرانی خدمات بهداشت و درمان آمده به نظر می رسد، شاخص واقعی نیست. چون معمولا خدمات تخصصی درمان، رشد بسیار بیشتر از رشد میانگین قیمتهادر این حوزه یافته است. معنی دیگر این است که بسیاری از مردم با مشکلات جدی دسترسی به خدمات تخصصی سلامت روبرو هستند.هر چند شاخص اعلام شده نیز به اندازه کافی بالا و هشدار دهنده است. معنی اش این است که طبقات متوسط و پایین، برای هزینه های درمان خود، ناگزیرند 37 درصد بیشتر پول بپردازند، تا همان خدمات قبلی را دریافت کنند. این رقم، میانگین رشد تورم در این حوزه است، بسیاری از خانواده ها از جمله کسانی که دارای اعضای سالمند هستند به صورت مراجعه مکرر به پزشک و خرید دارو هزینه می پردازند که حجم قابل توجهی از مخارجشان را تشکیل می دهد و معنی اش این است که وضعیت اقتصادی خانواده ها به خصوص برای خانواده هایی که بیمار و سالمند دارند نگران کننده است. خدمات تخصصی درمان مانند جراحی و مراجعات مستمر به متخصص، هزینه های بیشتری دارد و رقم رشد هزینه ها در این موارد بالاتر از میانگین است، معنی دیگر این کلام این است که ادامه این وضع به زودی موجب می شود که با افت شاخصهای جدی و کلان سلامت کشور مانند امید به زندگی مواجه شویم. یا این شاخصهای کلان به شدت آسیب خواهد دید.
این تورم، چه تاثیری روی نیروی مولد اجتماعی دارد؟
می توان انتظار داشت اگر نیروی کار دچار بیماری جدی یا تصادف شد، سهم بزرگتری از مخارج خانوار را صرف هزینه های غیرمتعارف درمان و دارو خود کند تا بتوانند سلامت خود را بازیابد. برای همین سهم کمتری برای خانواده ها می ماند تا مصروف کالاهای دیگر از جمله آموزش و رشد سرمایه انسانی خود کنند. بنابراین جامعه ضعیف تری خواهیم داشت که فقر نیروی انسانی باعث می شود این چرخه فقر تجدید و تکرار شود.
ریشه این جهش تورمی در هزینه های بهداشت و درمان از چه زمانی شروع شد؟
آمار نشان می دهد قبل از افزایش قیمت حاملهای انرژی، یک درصد از جمعیت کشور دچار پدیده موسوم به هزینه های کمرشکن درمان می شد. یعنی اگر فقط یک درصد خانواده هایی که به عمل جراحی نیاز داشتند یا فرضا دچار بیماری صعب العلاج می شدند، مجبور بودند زندگی شان را بفروشند و خود زیر خط فقر می افتادند. بعد از افزایش قیمت حاملهای انرژی، این میزان به 3 و پس از آن به 5 درصد افزایش یافته که آسیبهای جدی به موضوع رفاه اجتماعی می زند. معنی اش این است که 5 درصد از جمعیت کشور به دلیل افزایش قیمتهای دارو و درمان و هزینه های دیگر زندگی، به زیر خط فقر سقوط می کند.
تفریح هم به شدت گران شده (46درصد افزایش نرخ) این چه تاثیری روی خانواده ها دارد؟
بله، طبق این آمار، ما شاهد افزایش شاخص نرخ تفریح خانوارها هستیم. پس می توان انتظار داشت آسیبهای کاهش تفریح مردم، جدی تر شودو از جمله اینکه جوانان با بحران در تفریحات سالم خود روبرو شوند. بیش از هر کس دیگری، جوانان هستند که نیازمند فضاهای تفریحی برای زندگی سالم همراه با رشد جسمی و روحی مناسبی هستند. مع الاسف اتفاقی که می افتد این است که بسیاری از خانوارهای متوسط و کم درآمد، فرصت استفاده از اماکن ورزشی و تفریحی را نمی یابند. حتی در سالهای اخیر خدمات عمومی که برای تفریح ارائه می شد، تقریبا همگی پولی شده. خدمات عمومی تفریحی که از ناحیه شهرداریها و دولت ارائه می شد را به صورت رایگان دیگر نداریم. برای همین است فرزندان خانواده های کارگری، مجبورند قیمتهای بالاتری یعنی سهم بیشتری از درآمد خود را صرف این کار کنند یا در اثر فقدان چنین فرصتهایی، افتادن بچه ها در بسترهای بزه بیشتر فراهم می شود. جوان نیازمند فرصت برای تفریح است و وقتی این تفریح سالم به صورت ورزش یا تفریحات سالم دیگری در اختیارش نباشد، به فعالیتهای ناسالم دیگر می افتند و یکی از زمینه های بروز فساد همین جاست.
چطور گرانی تفریح، باعث بروز فساد می شود؟
یکی از دلایل رشد اعتیاد در کشور، فقدان فرصتهای تفریحی مناسب و سالم است. دولت و نظام شهر سازی در کشور، سهم شکل بخشی به فضاهای عمومی ورزشی را در طراحیهای شهری خود حذف کرده اند و اتفاقی که افتاده، این است که فساد بزرگی در این رابطه شکل گرفته و فضاهای عمومی به برج سازی و فضاهای لوکس تجاری تبدیل شده است. اینها فقط جنبه سوددهی را دیدند که عامل اصلی این مصایب است و هیچ کس به این نکات مهم یعنی از بین رفتن فرصت تفریح مردم توجه نمی کند. کسانی که مسئول این نابسامانی ها هستند، منتفعین این وضعیت هستند و در نظامهای تصمیم گیری کشور حضور داشته اند. به همین دلیل هم ذکری از آن نمی کردند.
