آفتاب: معمولا طی سالهای اخیر هر سریالی که از شبکههای کشورمان روی آنتن میرود گروهی مخالف و موافق دارد، برخی از انتقادات به موضوعات مطرح شده در این سریالها در حد اظهار نظرهایی کوتاه و گلهمندی از سوی مردم و مدیران باقی میماند و برخی دیگر باعث شکل گیری اعتراضاتی وسیع مانند آنچه در مورد سریال «سرزمین کهن» اتفاق افتاد میشود.
سریال «سرزمین کهن» چند هفتهای است روی آنتن شبکه سه سیما میرود. با توجه به طولانی بودن مدت پخش آن، قسمتهای ابتدایی آن روی آنتن رفته و قرار است این سریال در دو فاز دیگر هم ادامه داشته باشد، اما درهمین مدت کوتاه مردم شهرهای ایذه، اهواز، الیگودرز، دزفول و مسجد سلیمان دست به اعتراض زدند و به سبب آنچه توهین به قوم بختیاری در این سریال عنوان شده، به پخش آن اعتراض کردهاند. آنها برخی از سکانسهای «سرزمین کهن» را بدنمایی علیه بختیاریها دانستهاند. تجمعکنندگان در بخشی از شعارهای خود خواستار توقف پخش سریال «سرزمین کهن» و استعفای رئیس سازمان صداوسیما شدهاند.
پس از این اعتراضات عزت الله ضرغامی هم نسبت به صحبتهای پیش آمده درباره این سریال واکنش نشان داد.
این اولین بار نیست که کمال تبریزی در ساخت سریالش با انتقاداتی مواجه میشود. این کارگردان که با ساخت آثار سینماییاش مثل فیلم سینمایی«مارمولک» هم سر و صدا زیادی به پا کرد و فیلمهای دیگرش چون «پاداش»، «خیابانهای آرام» درتوقیف به سر میبرند، در زمان پخش سریال «لیلی با من است» هم با برخورد سلیقهای برخی افراد مواجه شد و یا زمان پخش سریال «شهریار» مریم بهجت تبریزی، فرزند این شاعر در واکنش به تصویر زندگی پدرش دراین سریال اعلام کرد: «آنچه به عنوان سریال «شهریار» از شبکه دو پخش شده، ارتباطی با زندگی شاعر بلندآوازه ایرانی، شهریار نداشته است. این سریال دارای صحنهها و سکانسهایی غیرواقعی و توهین آمیز به شخصیت استاد شهریار بوده که نه تنها با واقعیتهای حیات آن بزرگوار همخوانی نداشته و ندارد، بلکه با تحریف و تغییراتی همراه بوده است که نهایتا به مسخ شخصیت حقیقی و اجتماعی و ادبی پدرم که محبوبترین شاعر ایران در قرن حاضر است منجر میشود.»
صدا و سیما معمولا در مواجه با چنین اتقاداتی تصمیمات متفاوتی میگیرد، گاهی با مصلحتاندیشی خللی در روند پخش سریال ایجاد نمیشود و گاهی سریال دچار سانسور میشود. در مورد اعتراض اخیر برخی نسبت به عدم پخش سریال «سرزمین کهن» مدیران صداوسیما فعلا ترجیح دادهاند پخش سریال متوقف شود.
نام سریال | نام کارگردان | اعتراضات |
اغما | سیروس مقدم | این سریال با اعتراض جمعی از پرستاران و پزشکان مواجه شد ویکی از اعضای کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در واکنش به پخش این سریال گفت:«سریال تلویزیونی«اغما» خرافه پرستی را در جامعه ترویج میکند وپخش آن باید متوقف شود. ما در جامعه پزشکی و به خصوص در عملهای جراحی با حالتهای غیبگویی سر و کار نداریم، عمل جراحی یک کار علمی و دقیق است که بر اساس پروتکل مشخص گام به گام آن از ابتدا و حتی مراحل قبل از عمل تا انتها و حتی مراقبتهای بعد از عمل تعریف مشخص دارد و هر گونه عمل خارج از آن بازی کردن با جان مردم است.» |
بچه های نسبتا بد | سیروس مقدم | پرستاران بیمارستان هاشمی نژاد نسبت به بخشی از سریال «بچه های نسبتاً بد» واکنش نشان دادند ومعتقد بودند این سریال پرستاری را نشان می دهد که تحت عنوان نرس در حالی که دوربین فیلمبرداری در دست دارد، از اتاق زایمان خارج می شود و به رغم امتناع اولیه در برابر تقاضای آقایی برای دیدن فیلم نوزاد تازه متولد شده، پس از دریافت رشوه قبول می کند، تقاضای فرد را انجام دهد. آنچه از صدا و سیما پخش میشود در ذهنیت مردم تأثیر دارد و روا نیست، تمام تلاش ها و زحمات قشر خدوم و ایثارگر پرستاری، به راحتی با یک دیالوگ ناشایست یا یک رفتار نامناسب مانند دریافت رشوه که اصلاً جایی در صنف پرستاری ندارد، زیر سوال رفته و مخدوش می شود. |
پایتخت 2 | سیروس مقدم | احمدعلی مقیمی (نماینده شرق مازندران) در واکنش به پخش سریال گفت:«تمسخر منکری است که بارها قرآن کریم ما را از آن نهی کرده است و این نوع تولیدات در واقع امر به منکر است.سریال بی محتوای «پایتخت»نمونه بارز چنین نگاه توهین آمیزی به اقوام ایرانی است.به نظر می رسید پس از فتوای صریح مقام معظم رهبری مبنی بر حرام بودن تمسخر اقوام مختلف،لا اقل در صدا و سیما شاهد پایان یافتن این نوع تولیدات غیر هنری و غیر اخلاقی باشیم،اما گویا استعداد تولیدکنندگان این آثار آنقدر ته کشیده است که برای پر کردن دقایق قرارداهای خود از هیچ توهینی ابایی ندارند.» |
پژمان | سروش صحت | خداداد عزیزی، نیما نکیسا وعلی انصاریان از جمله فوتبالیست هایی بودند که نسبت به تصویر کردن زندگی یک فوتبالیست در این سریال معترض بودند. خداداد عزیزی در گفت و گوی درباره موضوع مطرح شده در سریال گفت:«فکر میکنم شرایط فوتبالیستها اینجوری که سریال پژمان نشان میدهد، نیست. این سریال کمدی است و وضعیت فوتبالیستها به این فضاحت نیست. فکر نمیکنم فوتبالیستها اینقدر بیسواد و تابلو باشند! پژمان جمشیدی بازیکن ملی بوده و وقتی چنین سریالی بازی میکند، یعنی دوست دارد او را اینطوری نشان بدهند که مدام پسگردنی بخورد وقتی خودش این شرایط را دوست دارد، من چه بگویم اما خودم هیچوقت اجازه نمیدهم راجع به من چنین سریالی بسازند. |
5 کیلومتر تا بهشت | علیرضا افخمی | بعد از پخش این سریال، کودکی تصمیم گرفت تبدیل به یک روح شود و به مکانهای مورد علاقهاش سر بزند. این کودک به میله بارفیکس خانگی یک روسری را قلاب کرد و سرش را داخل آن قرار داد و ناگهان حلق آویز شد. چند ثانیه بعد هم روی زمین افتاد و از هوش رفت و در نهایت دچار مرگ مغزی شد.این اتفاق بازتاب گسترده و اعتراض هایی را در پی داشت. |
خداحافظ بچه | منوچهر هادی | این سریال مورد انتقاد بهزیستی قرار گرفت و این افراد از نحوه اتفاقاتی که در فیلم در مورد چگوتگی گرفتن بچه از بهزیستی اعتراض کردند. |
در مسیر زاینده رود | حسن فتحی | پخش این مجموعه تلویزیونی اعتراضهای فراوانی نسبت به لهجه اصفهانی به کار رفته در این مجموعه شکل گرفت. عدهای معتقد بودند این لهجه مردم اصفهان نبوده و آنرا لهجه مردم حواشی اصفهان دانستند. محمدتقی رهبر نماینده اصفهان در مجلس شورای اسلامی با تذکر نسبت به رئیس صدا و سیما این مجموعه را توهین به مردم اصفهان قلمداد نمود. استاندار اصفهان نیز خواستار توقف پخش این مجموعه شد. |
ساعت شنی | بهرام بهرامیان | زمانی که این سریال روی آنتن رفت موضوع جدیدی را در جامعه مطرح میکرد. این سریال درباره خانم دکتری که بچه دار نمی شد بود .او تصمیم می گیرد یک رحم واسط (اجاره ای) پیدا کند و بچه دار شود و آن زن حامل، عاشق فرزندش می شد.این موضوع اعتراض بسیاری از جمله دکتر الهام، سخنگوی دولت وقت و وزیر دادگستری در خصوص موضوع این سریال گفت:«برخی سریال های تلویزیونی از جمله سریال ساعت شنی به قدری قبیح است که به راحتی نمی توان در خصوص جنبه های زشت آن سخن گفت. به تصویر کشیدن این موارد بدون تردید اثر مثبت و بازدارنده ای نخواهد داشت بلکه اثری ترویجی ایجاد می کند و قبح بسیاری از مسائل را از بین میبرد. |
مختارنامه | داود میرباقری | عمده مراجع تقلید شیعه نسبت به احتمال نمایش چهره عباس بن علی نظر نامساعدی داشتند و از میان آنها آیتالله حسین وحید خراسانی واکنش شدیدی نشان داد و در این راستا قسمت به کشته شدن عباس پسر علی(ع)از مجموعه مختارنامه سانسور شد.همچنین علاوه بر وهابیون، گروهی از اهل سنت ساکن ایران نیز نسبت به توهین وارده به یکی از صحابه پیامبر اسلام به نام عبدالله بن زبیر در این سریال اعتراض کردند. |
مرد هزار چهره | مهران مدیری | در پی پخش سریال «مرد هزار چهره» ثبت احوال استان فارس خواستار اعاده حیثیت و دریافت ۲۱ میلیارد ریال به عنوان خسارت معنوی وارد شده به مجموعه ثبت احوال شیراز شدهاست. در این دادخواست مواردی به عنوان دلایل و مستندات توهین بیان شدهاست از جمله: انتصاب شخصیت اصلی داستان به عنوان شخص کلاهبردار شیاد و متقلب در مجموعه ثبت احوال شیراز، ارائه فضای بینظم و خارج از شان اداری در ثبت احوال شیراز و القای سوءاستفاده از موقعیت شغلی توسط کارکنان اداره کل ثبت احوال شیراز شد. |
بزنگاه | رضا عطاران | در ۲۷ شهریور ۱۳۸۷ نامهای از سوی شورای نظارت بر سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به مدیریت این سازمان فرستاده شد که در آن، دستور توقف پخش این مجموعهٔ تلویزیونی بود. دلیل این دستور هم در همین نامه، انتقادات شدید مردم و هنجارشکنیهای «بزنگاه»اعلام شد. |