آفتابنیوز : آفتاب: "اصغر مهاجری" جامعهشناس و پژوهشگر اجتماعی در مورد معضل تکدیگری در گفتگو با ایلنا گفت: مطالعات پژوهشگران اجتماعی نشان میدهد که مسائل فرهنگی و اجتماعی بیش از مسائل اقتصادی در بروز این معضل موثرهستند. تکدیگری در جامعه ما تبدیل به فرهنگ شده است و به اشکال مختلف و اسمهای گوناگون نمود پیدا کرده است و متکدیان سطح شهر تنها یکی از اشکال آن هستند. در حالی که اگر به عمق این مسئله نگاه کنیم بخشی از جامعه تمایلات روحی و روانی به این کار دارد و همواره با عبارات مختلفی مانند «یک مو از خرس کندن غنیمت است» این موضوع را توجیه میکند.
وی افزود: عامل اول رواج این مساله در کشور به حاکمیت فرهنگ ارباب و رعیتی در گذشتهی ایران بر میگردد که این فرهنگ را در جامعه ما نهادینه کرد. همه دوست دارند از پیرامون به سمت مرکز قدرت بروند تا به میزان نزدیکی به قدرت از آن بهرهمند شوند و با چاپلوسی از پاداش و مزایای دیگر استفاده کنند.
این پژوهشگر اجتماعی گفت: عامل دوم بحث توسعه است ما هنوز در مباحث توسعه به فرد توجه میکنیم درحالیکه به جای آن باید محله و توانمند سازی در نظر گرفته شود. ثروتمند کردن فرد مهم نیست غنی کردن محله مهم است. این گونه توسعه یافتگی بر مبنای فرد تکدیگری را به وجود میآورد و تعدادی را به این فکر میبرد که حقشان خورده شده است و میتوانند برای برگرداندن حقشان تکدیگری کنند.
مهاجری افزود: عامل سوم فضا و نگاه فرهنگی متضاد نسبت به تکدیگری است که گاهی حتی توجیهات مذهبی نیز به آن کمک میکند به این شکل که گاهی حمایت از آنها را نفی میکنیم و هم گاهی دلمان میسوزد و دوباره به آنها کمک میکنیم.
وی ادامه داد: دولت در افزایش سرعت رواج این فرهنگ بسیار موثر است. دولت گذشته با انجام برنامههایی مانند هدفمند کردن یارانهها و متاسفانه دولت کنونی با ارائه سبد کالا، خصلت روانی تکدیگری را افزایش دادهاند. بهتر بودکه به جای واریز یارانه نقدی، که هر ماه مردم را وادار به دراز کردن دستشان میکند، این هزینهها رابرای "صندوق توسعه محلی" به کار میگرفتند.
این جامعهشناس گفت: همه این عواملی که نام برده شد جدای از بحث اقتصادی است. هنگامی که تولید در دولت قبل رو به تعطیلی میرود بدیهی است که این گونه معضلات را نیز درپی داشته باشد. توسعه محلی، افزایش تولید در حوزههای صنعتی، علمی، کشاورزی و... میتواند از راهکارهای اساسی حل این مساله باشد. همچنین هر گونه تصمیم گیری برای اقدام در این زمینه باید هوشمندانه و با بررسیهای همه جانبه سود وزیانهای آن باشد و گرنه کاری از پیش نمیرود.
مهاجری افزود: بنابراین در مقابل این مسائل کلان و کارهای اساسی که دولت میتواند انجام دهد، کارهایی مانند جمع آوری متکدیان از سطح شهر خنده دار است و امکان ندارد که طرح موفقی باشد. ما بارها و بارها این مسئله را اعلام کردیم که تکدیگری مسئلهای ساختارمند است و اینگونه اقدامات تنها جنبه تسکین موقت دارد.