آفتابنیوز : آفتاب: حرف های مهدوی کیا درباره پرسپولیس و تیم ملی نیست، فقط درباره فوتبال پایه ایران است؛ معضلی که می گویند دیر یا زود فوتبال ما را می گیرد. کیا در این مصاحبه «بدبختی فوتبال ایران» را تشریح می کند و مثال های جالبی می زند.
آقای مهدوی کیا وضعیت فوتبال پایه ایران تعریفی ندارد. شما هم جزو معدود افرادی هستید که همیشه حرفتان را رک می زنید. آیا در سفرهایی که به استان های مختلف داشته اید، بازیکن خاصی دیده اید؟
اگر حقیقت را بگویم، شرایط بسیار متفاوت از آن چیزی است که ما فکر می کردیم. در برخی از استان ها که اتفاقا جمعیت زیادی دارند، حتی یک فوتبالیست خوب ندیده ام. این برای یک استان بد است. استان بوشهر جزو معدود استان هایی است که ما دو بازیکن از آن انتخاب کرده ایم و قرار است به اردوی ما بیایند. به هر حال این سفرها ادامه پیدا می کند. باید به دو شهر بندرعباس و خوزستان هم برویم تا پرونده استعدادیابی ما بسته شود.
قرار است فوتبال ایران نسل عوض کند. خیلی ها نگران آینده فوتبال ایران هستند و می گویند با کنار رفتن بازمانده های نسل جام جهانی 2006 فوتبال ایران دوباره افول می کند.
من یک مثالی برای شما بزنم. تیم ملی آلمان که سال 1998 مقابل تیم ملی ایران قرار گرفت. اکثر بازیکنان این تیم پا به سن گذاشته بود. بازیکنانی مثل کوپکه، کلیزمن، بیرهوف، ماتئوس، توماس هلمر و... آلمانی ها پس از حذف به این نتیجه رسیدند که باید فوتبال خود را از نو بسازند. سریعا سرمایه گذاری در فوتبال پایه را آغاز کردند و نسل فوتبال خود را تغییر دادند. در جام جهانی 2002 نایب قهرمان دنیا شدند. در یورو نایب قهرمان شدند. در دو جام جهانی متوالی سوم شدند و حالا یکی از بهترین تیم های دنیا هستند. آنها فهمیدند یک جایی باید کات کنند و فوتبال خود را بسازند. حالا ما هم این وضع را داریم.
الان فدراسیون فوتبال در تلاش است که قوانینی را وضع کند تا مثلا تیم ها در لیگ یک از بازیکنان جوان استفاده کنند.
ببیند فدراسیون فوتبال آلمان برای رقابت های دسته چهارم هم برنامه دارد. در این مسابقات حضور بازیکنان خارجی ممنوع است و اغلب تیم ها باید از بازیکنان جوان استفاده کنند. شما همین الان ببیند در تیم های مختلف بوندسلیگا از جمع گلادباخ، دورتموند، هوفن هایم و... چقدر از بازیکنان جوان استفاده می شود. آنجا مربیان هم جرات استفاده از بازیکنان جوان را دارند ولی اینجا چنین جراتی وجود ندارد. تازه در ایران ما هنوز نمی دانیم بازیکن جوان کیست و چند سال سن دارد. در تیم استیل آذین بازی می کردم و یک بازیکن جوان با ما تمرین می کرد. می گفتم باید او بازی کند. یک روز به او گفتم چرا بازی نمی کنی گفت من بازیکن جوان هستم. گفتم چند سالت است جواب داد 24 سال! گفتم تو با 24 سال بازیکن جوان هستی؟! (خنده) جمع کن برو، بازیکن جوان 18، 19 ساله است نه 24 ساله. تو با این سن و سال باید 50 بازی ملی داشته باشی و کلی در لیگ بازی کرده ای. بازیکن جوان باید 18 ساله باشد و بازی کند. یک مثال بزنم. وقتی من در تیم فرانکفورت بازی می کردم، یک بازیکن 18 ساله آمد که در دفاع چپ برای ما بازی می کرد و اتفاقا فوق العاده خوب هم بود. همین چند روز پیش داشتم بازی فرانکفورت را می دیدم و متوجه شدم او بازوبند کاپیتانی تیم را هم بسته است. ولی در ایران هنوز می گویند بازیکن 24 ساله جوان است. به خدا بدبختی فوتبال ما همین چیزهاست.
مربیان هم به بازیکنان جوان فرصت نمی دهند.
بله مربی نداریم که به بازیکن 18 ساله اعتماد کند. یک زمانی یادم هست بازیکنانی مثل من، مجیدی، نکیسا، میناوند، داریوش یزدانی و خیلی ها دیگر با 17،18 سال سن داشتیم در لیگ بازی می کردیم ولی الان دیگر مربیان از بازیکنان جوان استفاده نمی کنند. همین چند روز پیش من رفته بودم به همایش اخلاق و دیدم یکسری ها روی کاغذ چیزی نوشته اند و دارند از روی آن می خوانند. به خدا این چیزها دردی از فوتبال ما دوا نمی کند. مردم هزار بار این حرف ها را از این گوش گرفته اند و از آن گوش در داده اند. ما باید عمل کنیم. با حرف زدن که فوتبال مان درست نمی شود. همین الان از تیم ما شاید کلا یک بازیکن باشد که در لیگ بازی می کند آن هم پوررحمت بازیکن تیم ملوان است. چند بازی دیگر هم در لیگ برتر داریم ولی بازی نمی کنند و اگر بازی کنند در حد 5 دقیقه است مثل سعید آقایی که در گسترش فولاد است. الان تنها بازیکن با تجربه ما سردار آزمون است که برای مسابقات نهایی حتما به تیم ملی خواهد آمد.
با قوانین که فدراسیون برای حضور بازیکنان جوان در تیم های لیگ برتری وضع می کند، چه اتفاقی می افتد؟
هیچی، بازیکنان با شناسنامه تقلبی به عنوان بازیکنان جوان به تیم ها می روند! (خنده) به خدا همینطور است. مثلا الان سیاستی که در آلمان وجود دارد تیم های دوم باشگاه را فقط به جوان ها می بندند. این تیم ها هم در لیگ های سه و چهار حضور دارند و بازیکن بالای 24 سال در آن تیم ها بازی نمی کنند. شاید یکی دو استثنا باشد ولی کلا قانون است که از جوان ها استفاده کنند. این باعث می شود تا بازیکنان پخته شوند ولی اینجا می بینیم اصلا چنین مسایلی وجود ندارد.
مربیان پایه هم دیگر مثل قدیم نیستند...
واقعیت است. اگر آنها دل بسوازنند و کار کنند، می گویند اینها دیوانه اند. طرف بیکار است که دارد کار می کند. من یک بحثی درباره فوتبال مثلا حرفه امان دارم. اصلا چرا اسم این فوتبال را حرفه ای گذاشته ایم؟ وقتی بیشتر تیم های ما تماشاچی ندارند؟ اصلا معیار فوتبال حرفه ای در ایران چیست؟ ما زیر ساخت نداریم، تماشاچی نمی آید و آنوقت می گوئیم فوتبال مان پیشرفت کرده و حرفه ای شده است. حتی بلیت فروشی ما هم درست و حسابی نیست. حرف که زیاد است بزنیم ولی ....