گردشگری، نقطه تلاقی اقتصاد و فرهنگ

در مطلبی که به قلم «محمد علی اینانلو » با عنوان «گردشگری، نقطه تلاقی نام امسال؛ اقتصاد و فرهنگ» در سایت خبر آنلاین منتشر شد آمده است:حال با نامگذاری هوشمندانه سال 93 به سال «فرهنگ و اقتصاد» میدانی فراهم شده است که اینک صاحبان فرهنگ و اندیشه می بایست در راه اقتصاد گام بردارند.

آفتاب‌‌نیوز :

آفتاب: نویسنده در شروع یادداشت آورده است: در جهانی که «فرهنگ» را فراموش کرده، اقتصاد از فرهنگ گریزان به سوی دیگر رفته است. فرهنگمندان که خود جامعه را ساخته اند از اقتصاد آن محروم اند و گاه کم فرهنگان تا حداشباع از آن بهره مند.

به همین دلیل است که دستمزد یک فصل فلان فوتبالیستِ بورکینافاسو از دستمزد یک عمر استاد دانشگاه بیشتر است.

چرا که در دنیای بی فرهنگی آنکه از اقتصاد بهره مند است با «پا» می اندیشد و دیگری که از اقتصاد جامعه بهره ای ندارد با «سر»، قضیه برعکس است.

اینانلو تاکید دارد که «فرهنگ» و «اقتصاد» به اندازه طول قد آدمی از هم فاصله دارند و ذهنی اندیشمند می خواهد که این دو را به هم نزدیک کند و سال را سال «اقتصاد و فرهنگ» بنامد.

و در ادامه این یادداشت می خوانید:

کنون بر دوش ما، آحاد ملت است که این وظیفه را به انجام رسانده و به آن جامه عمل بپوشانیم؛ به ویژه به دوش ما رسانه ای هاست که به نوعی خود را صاحب اندیشه می نامیم و این وظیفه برای ما سنگین تر است.

ما وارثان کسانی هستیم که اندیشه را در دنیا پراکندند اما دیگران سود آن را بردند، چرا که اندیشه را به مکانیزم اقتصادی در آورده و دنیا را گرفتند و ما صاحبان واقعی اندیشه در همان «فرهنگ» باقی ماندیم و اقتصاد را در بی فرهنگی جستجو کردیم.

حال می بایست این اشتباه تاریخی را جبران کرده و اقتصاد معیشتی مردم را نه در نفت که در فرهنگ بیابیم.

اقتصاد و فرهنگ در کجا جمع می شوند؟

خیلی دور نیست، در همین نزدیکی است. کافیست چشم هایمان را کمی بشوئیم و جور دیگر ببینیم.

کمی اندیشه می گوید که ما سال هاست در مرحله فرهنگ باقی مانده و دیگران با استفاده از فرهنگِ ما به اقتصاد رسیده اند.

ما سال هاست که با دیدن کاشی کاری های شگفت انگیز مسجد شیخ لطف اله از شوق بیهوش می شویم و ساعت ها و سال ها در آن خیره می مانیم، اما یک اروپایی با دیدن آن ذهنش مثل ماشین حساب به کار می افتد که «چگونه می توان از این زیبایی پول درآورد» ما قرن هاست که منظره غروب را در کویر و طلوع را در دریا ستایش کرده ایم، قرن هاست که در وصف زیبایی طبیعت شعر سروده ایم اما دیگران کم تر از قرنی است که از اینها پول درآورده و اقتصاد مردم خود را سر و سامان داده اند.

آن ها اندیشیدند که در کجا «فرهنگ و اقتصاد» را با هم آشتی دهند، دریافتند که ذهن تشنه بشر برای شناختن «دیگران» تا چه حد آمادگی و پویایی دارد و برای این پویایی هزینه می کند تا برود و ببیند که دیگران چگونه می زیند، اصلا کی هستند؟ چه فرهنگی دارند؟ چگونه می اندیشند؟ چه تاریخ و چه جغرافیایی دارند؟

چه یادمان هایی دارند و این چنین شد که «صنعت توریسم» را پدید آوردند؛ تا «فرهنگ» را به «اقتصاد» پیوند دهند و انصافا هم خوب پیوند دادند و خوب هم پول درآوردند.

با استفاده از «سفر» که نیاز فطری بشر بوده و هست صنعتی پدید آوردند با عنوان «صنعت توریسم» یعنی میعادگاه بی تردید «فرهنگ و اقتصاد».

صنعت توریسم

وقتی که اروپایی ها فهمیدند که علاوه بر نفت، گاز، کائوچو و الماسِ دیگران، می توان از فرهنگ آنان نیز پول درآورد، حدود صدسال پیش بود.

ابتدا کسی توریسم را جدی نمی گرفت. پس از جنگ دوم جهانی، صنایع باقی مانده از جنگ به تدریج قوت گرفت، به ویژه ماشین سازی.

کمپانی های آمریکایی و اروپایی دیوانه وار شروع به تولید اتومبیل کردند.

گویی جهان، جنون اتومبیل گرفته بود. آنقدر ساختند تا درماندند. برای حرکت دادن این همه ماشین احتیاج به سوخت داشتند.

صنعت نفت هر چه بیشتر قوت پیدا کرد. هفت خواهران نفتی پدید آمدند و صنعت نفت و ماشین پس از تجارت های ممنوع نظیر اسلحه و مواد مخدر هم پای هم بزرگترین تجارت های جهان شدند، توریسم نیز به آرامی پیش می آمد.

زمانی که اقتصاد آن به نفت و اتومبیل نزدیک شد، آرام آرام جهان به آن توجه کرد و صنعت توریسم را جدی گرفت؛ تا جاییکه با ماشین و نفت پا به پا شد.

این اتفاق در سال دو هزار افتاد. پس از آن، گردشگری همه را شگفت زده کرد و اکنون با سالیانه دو هزار میلیارد دلار (2000.000.000.000) بزرگترین صنعت قانونی دنیاست. صنعتی که به جای ماشین به نیروی انسانی تکیه دارد، پتانسیلی که کشور ما بسیار دارد.

ما کجای کاریم؟

یونسکو گفته است که « ایران از نظر داشته های تاریخی جزو ده کشور اول دنیاست». در ایران بیش از یک میلیون اثر و یادمان تاریخی داریم که اکثر آنها به اندازه کافی معرفی نشده اند؛ با وجود این گردشگران تمامی جهان علاقمند به بازدید از آن ها هستند.

طبیعت شناسان می گویند که طبیعت ایران بی هیچ تردیدی جزو سه طبیعت غنی کشورهای جهان است که با در نظر گرفتن تنوع شگفت انگیز طبیعت، دشت ها، کویرها، بیابان ها، جنگل ها، کوهستان ها، تالاب ها دریاچه ها، رودخانه ها و دریاها می تواند ادعایی قابل قبول باشد. اما این، همه داشته های ما نیست.

صنعت گردشگری نه بر ماشین که بر نیروی انسانی استوار است و کشور ما به عنوان جوان ترین کشور دنیا و با داشتن جوانانی به شدت با استعداد از نیرویی شگرف برای این صنعت برخوردار است، اما متاسفانه تا به امروز فقط حرف زده و شعار داده ایم.

پیش از انقلاب چیزی به نام «صنعت توریسم» نداشتیم. تنها در زمینه شکار برادر شاه و دو سه آمریکایی شرکتی درست کرده بودند که تا زمان انقلاب سرانجامی نداشت. پس از کش و قوس های اول انقلاب و پس از جنگ، ایران هم به آرامی به گردشگری توجه نشان داد.

دقیقاً از سال 1369 یعنی بیست و سه سال پیش، نخستین شرکت های گردشگری زیر نظر معاونت ارشاد شروع به کار کردند.

سپس سه سازمان گردشگری، صنایع دستی و میراث فرهنگی ادغامی بی معنی داشتند و جایگاه آن تا معاونت ریاست جمهوری بالا رفت.

اما بی هیچ رودربایستی همه مسوولان از صدر تا ذیل آمدند، شعار دادند، حرف زدند و حرف زدند و رفتند.

کسی آمد و گفت که هزار هتل می سازد، خندیدیم !! او یا نمی دانست که هزار چند است و یا نمی دانست که اصولا هتل چیست؟!

طبق معمول گذشت و فراموش کردیم، تا که دیگری آمد و مولود ناشناخته ای به نام «نفر سفر» را به دنیا آورد و گفت که نوروز امسال «آن سال» نود میلیون «نفر-سفر» داشته ایم! هیچکس نفهمید که این نفر-سفر که بود، از کجا آمد و به کجا رفت.

دو با جناق با هم برای سفر نوروزی نقشه می کشند، دو عیالشان را برمی دارند و با حسن و اکبر و جمشید و سارا به دو پرایدشان سوار می شوند. دو چادر سفری و دو گاز پیک نیک برمی دارند و یک قابلمه سبزی پلو با کوکو سبزی که مادر زن مشترکشان پخته، پس مادر زن مشترک را نیز برمی دارند و می زنند به جاده؛ واقعا این سفر چه ربطی به نفر-سفر، صنعت توریسم و اصولا گردشگری سازمان میراث فرهنگی دارد معلوم نیست.

حال با نامگذاری هوشمندانه سال 93 به سال «فرهنگ و اقتصاد» میدانی فراهم شده است که اینک صاحبان فرهنگ و اندیشه می بایست در راه اقتصاد گام بردارند.

والله که اگر درست اندیشیده شود با توجه به داشته ها و پتانسیل های کشورمان همین

«صنعت گردشگری» سبد کالا را از دست خانواده های ایرانی خواهد گرفت؛ چراکه در هر خانه ایرانی حتما جوانی یافت می شود که به جای ایستادن در صف سبدهای یارانه ای در صنعت گردشگری مشغول شود.

اما به شرط دوری از شعار و به کار گرفتن شعور و اعمال مدیریت درست به دست مدیران درست و اندیشمند.

گزارش خطا

لینک کوتاه: https://aftabnews.ir/000znl