آفتاب‌‌نیوز : آفتاب: دکتر مهدی زارع در خبرآنلاین نوشت: نوروز که می شود، زمین، نفسی می کشد و گلهای تازه می روید، تعطیلات سال جدید که شروع می شود، موعد مسافرت و تفرج فرا می رسد، ولی واقعیت این است که در نوروز هم، زمین لرزه، اتفاق می افتد. زمین لرزه هایی که ممکن است منجر به کشته شدن انسانها شود و در تاریخ ایران نیز زلزله هایی را می شناسیم که نوروز، اتفاق افتاده است.
یکی از این زلزله ها، در تاریخ ایران در روز اول فروردین سال 1356 اتفاق افتد. زمین لرزه ای که خورگو در بندرعباس را تکان داد؛ در تاریخ اول فروردین سال 1356 (21 مارس 1977 ) زمین لرزه ای به بزرگای 6.9 منطقه بندرعباس به ویژه مناطق خورگو ، سرخاء ، تخت و آبادیهای همجوار را لرزاند که 128 نفر کشته و همچنین صدها مجروح بر جای گذاشت. ولی غیر از زلزله خورگو زمینلرزه های مهم دیگری نیز در نوروز رخ داده اند.
مانند زلزله هفتم فروردین 1209 هجری شمسی که در دماوند رخ داد و تهران در زمان فتحعلیشاه قاجار را دچار آسیب کرد (مهمترین و اخرین زلزله با بزرگای بیش از 7.0 در فاصله کمتر از 100 کیلومتر به تهران). بعضی از گزارشها از آسیب به ارگ حکومتی و بازار تهران در آن زلزله و چند صد نفر کشته - که تعداد دقیقش در دسترس نیست- خبر می دهد.
زلزله مهم دیگر زلزله 2 فروردین 1258 هجری شمسی در اواخر حکومت ناصر الدین شاه قاجار در ناحیه جنوب غرب اردبیل در دامنه های جنوب خاوری کوه بزقوش و در امتداد گرمرود،همه روستاها بکلی ویران شدند و در بیشتر موارد هیچکس جان بدر نبرد.در منطقه ترک، دیزج و ینگجه، سنگریزش ها و زمین لغزه ها بر میزان ویرانی افزودند.
در مجموع، بیش از بیست روستا بکلی ویران شد،پنجاه و چهار روستا به سختی آسیب دید، و دست کم 2000 تن از مردم و 4000 دام کشته شدند
همچنین زمین لرزه های 5 و 6 فروردین 1362 در جاده هراز با بزرگای 5.2 (که احتمالا یک پیشلرزه بوده) و 5.4 بیشترین تخریب و تلفات را در بایجان ، استراباکو (محلی که آب گرم استراباکو -محلی تفریحی و درمانی که مسافران زیادی در ایام تعطیل به خود جذب می کند - در آن واقع است) و ناندل، حاجی دال، میان ده و روستای کرف بر جای گذاشت و با زمین لغزشها و سنگ ریزش های گسترده ای در این روستاها و در جاده هراز و ده ها کشته همراه بود .
در جدول زیر تعدادی از زلزله های نوروز - یا رخ داده در ایام تعطیلات نوروزی - ارایه می شود؛
مکان | زمان | تاریخ میلادی | ساعت وقوع | بزرگا (ریشتر) | عمق (KM) | گسل دارد؟ | منبع |
دریاچه وان | 11 فروردین 1027 | 1648 | 24:00 | - | - | نه | کتاب تاریخ زمین لرزه‌های ایران |
دماوند | 7 فروردین 1209 | 1830 | 12:00 | - | - | نه | کتاب تاریخ زمین لرزه‌های ایران |
دشت مغان- اصلاندوز | 27 اسفند1246 | 1868 | 17:00 | - | - | نه | کتاب تاریخ زمین لرزه‌های ایران |
اردبیل-بزقوش | 2 فروردین 1258 | 1879 | 04:00 | - | - | آری | کتاب تاریخ زمین لرزه‌های ایران |
جهرم- فارس | 5 فروردین 1269 | 1890 | - | - | - | نه | کتاب تاریخ زمین لرزه‌های ایران |
درخش- قهستان- شمال شرق بیرجند | 2 فروردین 1283 | 1903 | 14:35 | - | - | نه | کتاب تاریخ زمین لرزه‌های ایران |
تربت جام- خراسان | 4 فروردین 1297 | 1918 | 23:14 | 6.3 | - | نه | کتاب تاریخ زمین لرزه‌های ایران |
خورگو- بندرعباس | 1 فروردین 1356 | 1977 | 21:18 | 6.2 | 29 | نه | کتاب تاریخ زمین لرزه‌های ایران |
بایجان- جاده هراز- بیشلرود | 5 فروردین 1362 | 1983 | 11:57 | 5.2 | 33 | نه | مرکز ملی زلزله شناسی ایالات متحده |
بایجان- جاده هراز- بیشلرود | 6 فروردین 1362 | 1983 | 04:07 | 5.4 | 33 | نه | مرکز ملی زلزله شناسی ایالات متحده |
فندقا- شمال گلباف | 24 فروردین 1376 | 1998 | 19:40 | 5.9 | 9 | آری | مرکز ملی زلزله شناسی ایالات متحده |
