افتاب: رییسجمهور در این مراسم که در سالن شهید بهشتی نهاد ریاست جمهوری برگزار شده بود در جمع این میهمانان گفت: برای همه ما باعث افتخار است که بعد از بیست و پنج سال از رحلت امام همچنان عشق به امام، احترام به امام و حرکت در راه و مسیر امام برای همه ایرانیان و مسلمانان علاقهمند به راه امام به صورت یک افتخار مستمر وجود دارد و مطمئن هستیم گذشت زمان و تاریخ، محبویت و عشق مردم نسبت به امام راحل، راه ایشان و اندیشههای ایشان را بیشتر خواهد کرد.
روحانی ادامه داد: شاید 52 سال پیش آن زمان که امام رهبری نهضت بزرگ اسلامی را شروع کردند کسی فکر نمیکرد که در یک دوران کوتاهی، امام بتواند در برابر همه معضلات و مشکلات داخلی و بینالمللی که در این مسیر و پیش روی نهضت اسلامی انقلاب وجود دارد نهضت را به پیروزی برسانند و اهداف مورد نظر خود را محقق سازد.
رییس جمهور ادامه داد: ایران 50 سال پیش از سه عارضه مهم تاریخی و سیاسی در رنج و عذاب بود. رنج اول تحقیر تاریخی در برابر حکام مستبد و استبداد بود مردم ایران به عنوان مردمی که دارای سابقه تمدنی هزاران ساله بودند، مردمی که اولین دولت را در تاریخ ساخته بودند و مردمی که پس از بعثت پیامبر عظیم شان اسلام، اسلام را با افتخار در آغوش کشیده بودند و در رشد فرهنگ و تمدن اسلامی نقش بسزایی را ایفا کرده بودند متاسفانه در قرنهای اخیر از جمله در 50 سال پیش هیچ نقشی در حکومت و حاکمیت نداشتند. مشروعیت حاکمیت و حکومت در آن دوران و از رای مردم نشات میگرفت و نه از احکام الهی، قرآن مجید و سنت پیامبر. مشروعیتی که در آن زمان برای حکومت ساخته بودند موروثیت، شاهی فرزند شاه گذشته بودن و از طرفی حمایت قدرتهای بزرگ و برخی از ابرقدرتها از حاکمیت سیاسی این کشور بود. گاهی صندوق آراء به عنوان تشریفات در میان مردم حضور پیدا میکرد ولی همه مردم میدانستند چه رای بدهند و چه رای ندهند و نام هر کسی را بیاندازند، آنچه را که حاکمیت نامشروع تصمیم گرفته سرنوشت نهایی آن صندوق خواهد بود.
رییس جمهور در ادامه سخنان خود گفت: در کنار معضل استبداد، معضل استعمار بود در این دوران شاهد نفوذ،دخالت و تاثیرگذاری قدرتهای بزرگ به ویژه قدرتهای غربی در راس آن آمریکا و در دورانی انگلیس بر سرنوشت ملت ایران بودیم. مردم به خوبی میدانستند که در امور مهم کشور تصمیمگیر، حاکم مستبدی که به ظاهر خود را فرمانروای مردم میداند نیست تصمیمگیری نهایی از آن قدرتهای بزرگ به ویژه آمریکا است.
روحانی در ادامه با اشاره به مخالفتهای امام با قانون کاپیتولاسیون و مصونیت مستشاران آمریکایی در ایران گفت: در سال 1343 شاهد سخنرانی معروف امام علیه این مصوبه بودیم که در مجلسین آن زمان به تصویب رسیده بود. امام در برابر آن لایحه ایستاد و آن را نامشروع عنوان کرد و همان روز اعلام کردند که رییس جمهور آمریکا،امروز منفورترین فرد در نزد ملت ایران است.
رییس جمهور ادامه داد: همان مخالفت، مبارزه و ایستادگی که همان حرکت ضداستعماری است در کنار حرکتی که ایشان علیه استبداد شروع کرده بودند باعث شد که امام از ایران به ترکیه و سپس به عراق تبعید شوند. طبق اسناد موجود کاخ سفید تصمیم اصلی را برای تبعید امام در آن زمان میگیرد و سپس دولت ایران.
وی با بیان اینکه استعمارگران برای نیروهای مسلح، اقتصاد، فرهنگ، دانشگاه، آموزش و پرورش، مسائل اجتماعی و سبک زندگی مردم ما تصمیم میگرفتند، گفت: در واقع مستشاران مختلف نظامی، اقتصادی و فرهنگی بر سر مسوولان و تصمیمگیران آن زمان مسلط بودند. ملت ایران نه استبداد را قبول داشت و نه استعمار را. ملت ایران به دنبال استقلال،آزادی و حاکمیت ملی بود.
رییس جمهور در ادامه گفت: اما آیا این کار شدنی بود؟ آیا میشد که همزمان بدون حمایت قدرتهای بیرونی و ابرقدرتها و بدون داشتن امکانات تبلیغی مدرن مثل رادیو و تلویزیون و بدون داشتن هر گونه قدرت نظامی، در برابر استبداد و استعمار آن زمان و در این مبارزه سخت به پیروزی رسید؟
روحانی ادامه داد: در این نهضت علاوه بر استبدادزدایی و استعمارزدایی هدف سومی نیز دنبال میشد و آن حاکمیت احکام اسلامی، قرآن مجید و شریعت در سراسر زندگی مردم این کشور بود. مردم ما مردمی مسلمان و علاقهمند به قرآن، پیامبر و اهل بیت بودند. عاشق اسلام بودند و بر اجرای احکام الهی مصمم بودند. در آن شرایط قدرت شرق اسلام را به عنوان یک تفکر کهنه و زمان آن سپری شده و یا به تعبیری دین را افیون ملتها عنوان میکرد و قدرت غرب بازگشت به احکام خدا را واپسگرایی و ارتجاع میخواند و آن را با تمدن امروز و مدرنیته در تناقض میدید. در آن شرایط قدرت شرق و غرب با ظهور و بروز اسلام مخالف بودند و با آن مبارزه میکردند. حاکمیت آن زمان در ایران نیز علیه اسلام و نفوذ احکام اسلامی به پا خواسته بود و یک به یک احکام اسلامی را زیر پا میگذاشت. آیا در آن شرایط احیا، زنده کردن اسلام و بازگشت اسلام از سطرهای صفحه های کتابها و از کنج مدرسهها، حجرهها و مساجد به صحنه جامعه آوردن امکانپذیر بود؟ هیچکس به اندازه امام امید نداشت اگر دیگران نیز امیدی به پیروزی داشتند این نشات گرفته از امید امام بود. امام از روز اول مصمم بود و ایمان و امید به پیروزی داشت.
روحانی ادامه داد: امام اول، تئوری نظام اسلامی و حکومت اسلامی را ریخت، طراحی کرد ،تدریس کرد و بیان کرد و سپس به صورت کتابی تحت عنوان حکومت اسلامی منتشر شد. سخن اول در نهضت اسلامی حکومت اسلامی نبود. امام قدم به قدم مسیر را طی کرد اول مبارزه با استبداد، سپس استعمار، طرح مسئله استقلال و آزادی در این سرزمین و در زمان مناسب امام هدف بلند و اصلی خود یعنی استقرار حکومت اسلامی در این سرزمین را بیان کرد.
روحانی در بخش دیگری از سخنان خود ادامه داد: امام از آن زمان که گفتمان خود را حکومت دینی مردم سالار قرار داد به همه مبارزان و انقلابیون و پیروان نهضت اسلامی عنوان کردند که ما در پی استقرار حکومت دینی، اسلامی هستیم در کنار رای، آرا و خواست مردم هستیم. امام اولین عالم،فقیه و دانشمند بزرگی بود که مسئله سازش احکام الهی با رای و خواست مردم را بیان،تبیین و تشریح کرد. او اولین عالم و فقیهی بود که با بیان روشن به همه اعلام کرد که نه تنها جمهوریت با اسلامیت در تضاد نیست بلکه این دو در کنار هم میتوانند همزیستی رشدآمیزی برای جامعه داشته باشند. آرا و رای مردم با احکام الهی و موازین شرعی و اسلام نه تنها منافاتی ندارد بلکه مردم مسلمان یک سرزمین میتوانند در چارچوب معیارهای دینی خواست و آرای خود را به کرسی بنشانند.
رییس جمهور در بخشی دیگر از صحبتهای خود ادامه داد: امام در عمل نشان داد که اسلامیت در کنار جمهوریت است و جمهوریت در کنار اسلامیت است. امام اولین رهبر انقلابی در دنیا است که بعد از 47 روز از پیروزی انقلاب مردم را به پای صندوق های رای دعوت کرد. هیچ انقلابی در دنیا سراغ نداریم که در کمتر از 50 روز پس از پیروزی، مردم پای صندوق آرا آمده باشند و برای انتخاب نوع نظام خود آرایشان را به صندوق انداخته باشند.
وی افزود: امام نه تنها اصل نظام را با رای مردم بلکه تمام نهادهای این نظام را با آرای مردم مشروعیت بخشید. شاید ما تنها کشوری هستیم که به قانون اساسیمان، مردم دو بار رای دادند یکبار به نمایندگان خود برای اینکه قانون اساسی را بنویسند رای دادند و یکبار نیز پس از تصویب در نظر خواهی عمومی به آن رای دادند.
روحانی با تاکید بر اینکه که امام گفتمان مردم سالاری دینی را در تئوری، نظریه و در عمل به اثبات رساند و اجرا کرد و در برابر مخالفتهای قدرتهای جهانی و ابرقدرتها هم انقلاب را پیروز کرد و استقرار بخشید و در برابر هجمه بیگانگان این انقلاب و کشور را با حضور مردم در صحنه حفظ کرد و مسیر را ادامه داد. امام از روز اول تا روز پایان زندگیشان همواره بر موضوع وحدت تاکید میکردند. به همه مسلمانان عالم میگفتند که متحد باشید و دست به دست هم بدهیم شیعه و سنی در فروعات و برخی از مناسک ظهور میکند. شیعه و سنی بودن در استقلال امت اسلامی ایستادگی آن، رشد امت اسلامی و تکامل امت اسلامی معنا و مفهومی ندارد جز آنکه یک رقابت سازنده و سالم برای ما باشد نه اینکه رودرروی یکدیگر بیایستیم و استحکام و قدرت امت اسلامی تحت تاثیر اختلافات قرار بگیرد. او به وحدت اسلامی تکیه کرد و گفت هر شیعهای با اهل سنت مقابله کند و یا هر اهل سنتی با شیعه مقابله کند او نه شیعه است و نه سنی.
رییس جمهور ادامه داد: امام راه را به خوبی نشان داد به ما گفت که متحد باشید. دست به دست هم بدهید و افکار یکدیگر را تحمل کنید. امام گفت تضارب فکری و آرای خود را منشایی برای ارتقاء و اعتلای فکری خود قرار دهید نه دشمنی و کینهتوزی یا اینکه خدای نکرده خون یکدیگر را مباح بدانید و بریزید و به ناروا نام جهاد را بر آن بگذارید و همدیگر را تکفیر کنید. چنانچه دشمنان اسلام از کشتار مسلمانان در شادی قرار بگیرند و قلوب مومنین به خاطر این اختلافات در رنج و عذاب باشند و چشم آنها از این خونریزیها گریان باشد.
روحانی ادامه داد: امروز روزی است که همه باید دست به دست بدهیم و پرچم وحدت را به اهتزاز درآوریم.
وی با بیان اینکه امام به دنبال مبارزه با استکبار،سلطه بیگانگان، حاکمیت مردم بر سرنوشت خودشان و استقرار احکام الهی بر جامعه بود گفت: امام خودباوری و اعتماد به نفس را به ما آموخت و به ما گفت اگر امیدتان به خدا باشد و دست برادری به یکدیگر بدهید میتوانید در برابر انواع توطئهها پیروز شوید.
روحانی افزود: امروز ما خوشحال هستیم که بعد از بیست و پنج سال مردم همان ایمان،اعتقاد و راه را ادامه میدهند و پرچم نهضت و انقلاب پس از امام بر دوش رادمردی قرار گرفته که او هم از ثلاثهی پاک پیامبر، رهروان امام راحل و از سرداران نهضت اسلامی است. رهبر معظم انقلاب همان راه و خط امام را طی کرد و ملت ایران نیز همان مسیر و راه را طی میکند.
رییس جمهور در بخش دیگری از صحبتهای خود گفت: امروز با تدبیر ملت بزرگ اسلامی و اندیشمندان امت اسلامی امید فراوانی به آینده دنیای اسلامی، وحدت دنیای اسلام و تعالی جهان اسلام در زمینههای مختلف داریم. همه ما در برابر توطئههای آنهایی که میخواهند خون مسلمانان را به زمین بریزند میایستیم، ایستادگی خواهیم کرد و احکام نورانی اسلام را اجرا خواهیم کرد.
روحانی در پایان گفت:در سایه ایمانمان نه میهراسیم و نه ترسی داریم بلکه راه اماممان را ادامه میدهیم و پرچم اسلام و «لا اله الله محمد رسول الله» را بر همه قلهها به اهتزاز درمیآوریم.
پیش از صحبتهای رییس جمهور، محمدعلی انصاری رییس ستاد بزرگداشت ارتحال امام به ایراد سخنرانی پرداخت.
در این مراسم هم چنین حجتالاسلام و المسلمین مقدم، یکی از اعضای ستاد بزرگداشت ارتحال امام گفت: مهیمانان خارجی شرکتکننده در مراسم بیست و پنجمین مراسم ارتحال امام، 400 نفر از شخصیتهای فرهنگی، دانشگاهی،دینی و سیاسی از 29 کشور هستند.
وی گفت: میهمانان از کشورهای اندونزی، بنگلادش، تایلند، ارمنستان، کویت، پاکستان، عمان، قزاقستان، آذربایجان، سریلانکا، لبنان،افغانستان، عراق، نیجریه، سودان، سنگال، آفریقای جنوبی، الجرایز، مراکش، تاتارستان، کرواسی، لهستان، سوئد، ایتالیا، صربستان، آمریکا، اروگوئه حضور دارند.