تبدیل مهم‌ترین محوطه مادی شمال شرق به آجر
هرچند براساس مطالعات انجام‌شده در محوطه‌های تاریخی کشور، استقرار امپراطوری ماد بیشتر در غرب کشور تأید شده بود، اما با بررسی محوطه‌ی «ریوی» در شمال شرق کشور، گستره‌ی امپراطوری ماد به خراسان شمالی رسید؛ اما بقایای این امپراطوری با فعالیت کوره‌های آجرپزی تهدید می‌شود!
آفتاب‌‌نیوز :
آفتاب: مطالعه‌ی محوطه‌ی «ریوی» از توابع شهرستان «مانه و سملقان» که در سال 1346 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید، در سال 1391 آغاز شد و این روزها سومین فصل کاوش آن در حال انجام است.
سرپرست کاوش در محوطه تاریخی «ریوی» نتیجه‌ی کاوش‌های فصل نخست در این محوطه‌ی تاریخی را تأیید وجود یک شهر بزرگ متعلق به دوره‌ی هخامنشی دانست و به خبرنگار ایسنا گفت: این محوطه‌ی تاریخی پس از کشف یکسری مواد برای نخستین‌بار و یک نوع معماری مربوط به دوره‌ی ماد و هخامنشی شناسایی شد و با گسترده‌تر شدن کاوش‌ها مشخص شد، این محوطه به دوره‌ی ماد متعلق است. در واقع، این محوطه متعلق به دوره‌ی آهن سه (2800 تا 2500 سال قبل) است.
محمدجواد جعفری با اشاره به نتایج نخستین پژوهش‌ها در حوزه‌ی قلمرو مادها در کشور، اظهار کرد: آن‌گونه که پیش از این مشخص شده بود، قلمرو مادها در غرب کشور بوده، اما در برخوردهای کنونی متوجه شدیم، قلمرو امپراطوری ماد تا شمال شرق کشور نیز رسیده است. حتی در طول سال‌های گذشته، شواهدی از حکومت ماد در مناطق شمالی کشور که جنوب ترکمنستان را شامل می‌شد، به‌دست آمد، اما با توجه به نبودن هیچ اثری از این امپراطوری در شمال شرق ایران، به آن توجه چندانی نشد؛ ولی در حال حاضر با توجه به معماری موجود در سه تپه‌ی «الف»، «ب» و «ج» در محوطه‌ی «ریوی» که معماری‌های عظیم خشتی را دربردارد، به استقرار امپراطوری ماد در این محوطه می‌توان یقین داشت.
او با تأکید بر این‌که در فصل سوم کاوش‌ها در محوطه‌ی «ریوی ب» یکسری استحکامات نظامی از قلعه‌ای بزرگ متعلق به دوران ماد و هخامنشی به‌دست آمد، گفت: در زمان ثبت این اثر، تحقیقات نشان می‌داد که این محوطه به دوره‌ی اشکانی متعلق است؛ اما اکنون با توجه به کار و اهمیت مواد باستان‌شناسی یقین پیدا کردیم که امپراطوری ماد تا شمال شرق کشور در خراسان شمالی نیز ادامه داشته است.
جعفری با اشاره به وجود سه کوره‌ی آجرپزی در بخش میانی و جنوبی محوطه که از 30 سال پیش در آنجا فعالیت کرده‌اند، بیان کرد: هرچند این کوره مجوز خود را پس از ثبت محوطه در فهرست آثار ملی گرفته است، اما متأسفانه فعالیت آن در موقعیت کنونی همچنان ادامه دارد و در صورت تداوم، با توجه به این‌که خاکبرداری این کوره‌ها از محوطه‌ی استقراری کشف‌شده انجام می‌شود، به‌مرور مهم‌ترین محوطه‌ی متعلق به دوران ماد و هخامنشی در شمال شرق کشور، به آجر تبدیل می‌شود!
او با اشاره به این‌که عرصه و حریم محوطه و کوره‌های آجرپزی توسط این تیم باستان‌شناس مشخص شده است و فرمانداری و استانداری این منطقه موظف به پیگیری برای جلوگیری از فعالیت این کوره‌ها هستند، گفت: در صورت جلوگیری نکردن از ادامه‌ی این فعالیت، آن‌ها برای عملیات خاکبرداری به سمت تپه‌ها، کار خود را گسترش می‌دهند و همان‌طور که تا کنون حدود 50 درصد این محوطه‌ی تاریخی را نابود کرده‌اند، احتمال نابودی آن به‌طور کامل وجود دارد.
جعفری تبدیل شدن بخش‌هایی از این محوطه‌ی تاریخی به زمین کشاورزی را از دیگر عواملی دانست که این محوطه‌ی تاریخی را تهدید می‌کند و ادامه داد: باید مراقب توسعه‌ی کشاورزی بود، البته خوشبختانه با توجه به همکاری مردم منطقه و حمایت مسوولان، این وضعیت در حال کنترل است و ضوابط مناسبی در این زمینه وضع شده است.
وی درباره‌ی نتایج کاوش در این محوطه‌ی تاریخی در طول دو فصل گذشته نیز توضیح داد: در فصل نخست این مطالعات در اوایل سال 1391، تعیین عرصه و حریم با ایجاد گمانه‌های باستان‌شناسی و میل‌کوبی و مشخص کردن محدوده‌ی عرصه روی زمین و در نهایت، ابلاغ ضوابط آن انجام شد. همچنین در بخش شرقی تپه‌ی «ریوی الف» که بزرگ‌ترین تپه‌ی این استقرارگاه تاریخی است، یک گمانه‌ی لایه‌نگاری برای شناخت توالی استقراری گذشته ایجاد شد که نتیجه‌ی آن، برخورد با شواهدی از یک قلعه‌ی حاکم‌نشین مستحکم از دوران ماد و هخامنشی بود.
به گزارش ایسنا، او اضافه کرد: فصل دوم مطالعه در آذر ماه همان سال، با هدف تکمیل اطلاعات گمانه‌ی لایه‌نگاری و شناخت توالی استقراری دوران‌های مختلف محوطه‌ی ریوی انجام شد. در پایان فصل سوم این کاوش‌ها باید شناخت خوبی از ویژگی‌های تاریخی این اثر به‌دست آید. این شناخت، بستر لازم را برای انجام مطالعات گسترده و ایجاد یک سایت - موزه‌ی فضای باز در منطقه فراهم می‌آورد.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید