برسر اروپا چه آمده است؟

آفتاب‌‌نیوز : «كلود ديليان» برروى صندلى خود در تالار شهر نشسته است و دستهايش را بر روى ميز قرارداده و چهره درهم او نمايانگر شك و ترس درونى او است. 

طى ۱۰ سال گذشته، اين مرد ۵۷ ساله، شهردار «كليشى سوبوا» شهركى در شمال شرق پاريس بوده است كه جمعيتى بالغ بر ۲۸ هزار و ۱۰۰ نفر و عمدتاً مهاجر دارد. ديليان اين شهر را «بشكه باروت» مى نامد. او شباهت مختصرى با مؤلف فرانسوى «ميشل هوله بك» دارد، ولى امروز، حتى از آن نويسنده هم پريده رنگ تر به نظرمى رسد. بدون شك، فشارهاى روانى شب هاى اخير بخشى از علت ناراحتى هاى او است. ولى نگرانى ديگرى رخ مى نمايد كه تأمين اجتماعى امروز ممكن است از عهده پاسخگويى به بعضى از مسائل حاد جامعه او برنيايد. 

ديليان فردى سوسياليست و نايب رئيس مجمع مقامات شهردارى است. او شهردارى مبتكر است كه تمرينات رايگان فوتبال را براى جوانان راه انداخته و رهبران جوانان را به عنوان رابط برگزيده و اطمينان يافته است كه خدمات جمع آورى زباله شهرش به درستى انجام وظيفه مى كند. كليشى سوبوا، مجموعه اى از مدارس، مراكز مراقبت روزانه، ادارات تأمين اجتماعى، پارك و دبيرستانى است كه از نظر ظاهر فوق العاده به نظر مى رسد. كتابخانه آنجا درحال حاضر عهده دار برگزارى مسابقه نويسندگى تحت عنوان «من از عفار آمده ام و كشورم را دوست مى دارم» است. 

از هرنظر، كلود ديليان وظايف خود را به درستى انجام داده است ولى اينك او از احساس نگران كننده آكنده شده كه اقدامات صحيح ممكن است كافى نباشد.
 
فايده تحصيلات بدون اشتغال چيست؟ 

برنامه هاى خبرى تلويزيون، كليشى را اصولاً به صورت «رام الله سوبوا» ترسيم مى كند. جايى كه جوانان با كفش هاى ورزشى، كلاه و تى شرت دستهايشان را به علامت انقلاب حركت مى دهند. رسانه هاى خبرى، پليس هاى ضدشورش را مسلح به گلوله هاى لاستيكى و گاز اشك آور درحالى به تصوير مى كشند كه در خيابانهايى مملو از زباله و ماشين هايى درحال سوختن مشغول گشت زدن هستند. سخنگوى اتحاديه افسران پليس از حكومت درخواست كرده است كه ارتش را واردعمل كند و همه اين وقايع در پشت ديوارهاى سيمانى صورت مى گيرد كه طى برنامه نقاشى ديوارى كودكان با رنگ هاى شاد پوشيده شده و به همت شهردارى به اجرا گذاشته شده است. كليشى سوبوا به عنوان گواهى بر شكست غم انگيز روش ملايم فرانسوى مهاجرپذيرى است. هنگامى كه تحصيلات، اشتغال را به دنبال نداشته باشد به چه كار مى آيد؟ روش سختگيرانه نيكلا ساركوزى، وزير كشور فرانسه، فقط مسائل را پيچيده تر كرده است و هنگامى كه ساركوزى رؤياى رياست جمهورى را درسرمى پروراند و جوانان را گروهى منفور و اراذل و اوباش ناميد كه بايد با آنها با خشونت رفتار شود، فقط مسأله را بحرانى تر كرد.
پايتخت فرانسه در دروازه هايش دچار نوعى انقلاب شده است. طى شب هاى متوالى، زباله دانى ها و ماشين ها در بخش «سنسان دنيس» به آتش كشيده شد. هرشب، گروهى از نوجوانان و جوانان با هجوم از اطراف به درون فروشگاههاى موكت فروشى و مهدكودكها كوكتل مولوتوف پرتاب مى كردند و ماشين ها را به آتش مى كشيدند _ شب اول ،۲۵۰ شب دوم ۳۱۵ و شب بعد ۵۰۰ ماشين. در ۲۷ اكتبر، دو نوجوان در شرايط مبهمى به قتل رسيدند، گفته مى شود آنها از دست پليس فرارمى كردند، گرچه مقامات رسمى همواره اين مسأله را تكذيب كرده اند.
پايان فرار آنها در كوچه بن بستى بود كه به پست فرعى برق ختم مى شد. علامت هشدارى كه شهردارى در مدخل پست برق نصب كرده بود و از شخصيت هاى قصه هاى مصور نوجوانان بهره گرفته بود، نوجوان ۱۵ ساله اهل كشور مالى به نام «بانو» و دوست ۱۷ ساله اهل تونس او به نام «زياد» را متوقف نكرد و هردو به علت برق گرفتگى جان باختند. نوجوان سومى كه به همراه آنان بود، گرچه زنده ماند، ولى به شدت آسيب ديده است. دراين حال شايعه اى مبنى بر آنكه دو پسر به علت تعقيب پليس به سوى مرگ هدايت شدند، به سرعت پراكنده شد.
از آن زمان، هرشب آشوب هاى خيابانى برقرار شد و دولت فرانسه در وضعيتى بحرانى قرارگرفت. خطرى جدى براى كشور «ژاك شيراك»، رئيس جمهور و «دومينيك دوويلپن» نخست وزير، طى پنج روز نخست، واكنشى نشان ندادند و چنين احساسى ايجاد كردند كه آنها با خونسردى به خشونتى كه جاه طلبى هاى ساركوزى را بر باد مى دهد، مى نگرند، ولى آن هنگام كه دريافتند وقايع نگران كننده كليشى سوبوا مى تواند خطرى جدى براى تمام كشور باشد، شيراك مجبور شد در بيانيه اى تلويزيونى، به طور مستقيم با مردم فرانسه صحبت كند.
نخست وزير دوويلپن تأكيدكرد: قانون و نظم، حرف آخر را مى زند. ساركوزى بالاخره به هوش آمد و تمام سفرهاى خارجى خود را همانند دوويلپن لغو كرد. به نظرمى رسد هرسه به اين نتيجه رسيدند كه اتحاد ازنوع فرانسوى _ كه پس ازانقلاب فرانسه تازه واردان را به شهروندان فرانسوى تبديل مى كرد _ به شكست انجاميده است. شورشيان، فرزندان مهاجران آفريقاى شمالى و آفريقاى زير صحرا هستند. اينك مدارس فرانسه تعطيل اند و اين جوانان فراغ بال دارند.
شورش آنها متوجه هرچيزى است كه حتى به نحو ضعيفى يادآور حاكميت دولت باشد حتى مأمور پست، آنها منطقى ندارند و هيچكس حتى والدين يا آموزگاران آنها و تمام مسؤولان نمى توانند با آنها ارتباط برقرار كنند. تمايز اجتماعى در جامعه فرانسه در امتداد خطوط قومى و مذهبى و نشانگر اختلاف عميق فرهنگى است. آرمان جمهورى فرانسه _ ملتى كه خواهان بهره ورى شهروندانش از حقوق مساوى، صرفنظر از منشأ قومى و اعتقادات مذهبى است _ تبديل به همزيستى ناپايدار بين جوامعى شده است كه مى خواهند هويت خود را حفظ كنند و براساس قوانين خود زندگى كنند. موضع رسمى فرانسه، همواره نكوهش چند فرهنگ گرايى بوده است و اينك حكومت بايد از عهده عواقب آن برآيد.