آفتابنیوز : آفتاب: به گزارش خبرنگار پارلمانی ایرنا، برنامه وزیر پیشنهادی علوم، تحقیقات و فناوری با رویکردی آینده نگر، منعطف و براساس اسناد بالادستی تهیه شده است.
در این برنامه همچنین سیاست های اجرایی دکتر نیلی احمدآبادی برای دوره چهار ساله در وزارت علوم به تفصیل تشریح شده است.
متن کامل برنامه وزیر پیشنهادی علوم، تحقیقات و فناوری به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
مقدمه
انقلاب اسلامی تغییر و تحولات اساسی در بنیادهای فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و علمی کشور رقم زد و در حوزه علم و فناوری، اندیشه و رهنمودهای امام (ره) در مورد دانشگاه و دانشگاهیان سرلوحه سیاستگذاری و برنامه ریزی توسعه علوم، تحقیقات و فناوری گردید.
رهنمودهای برگرفته از بیانات ایشان همچون: «مستند بودن دین اسلام به برهان و اتکا به منطق و عدم هراس از آزادی بیان و قلم»، «تحمل برداشت های دینی جوانان، تلفیق فرهنگ فلسفی و نظری حوزه با فرهنگ تجربی دانشگاه»، «دانشگاه کارخانه آدم سازی، دانشگاه مبدا همه تحولات است» «مشورت و مشاوره، عدم درگیری و بحث چهره به چهره در محیط های دانشگاهی»، «انسجام و یکپارچگی جامعه دانشگاهی»، « و مرکز تربیت قرار دادن دانشگاه»، چشم انداز و غایت آموزش عالی کشور را ترسیم کرد.
انسجام و یکپارچگی در راهبری کشور با رهبر فرزانه کشور حضرت آیت الله خامنه ای و تاکیدهای مکرر ایشان بر ضرورت توسعه علمی کشور همچون گذشته راه را برای درنوردیدن افق های جدید در حوزه علم و فناوری هموار کرد و باعث ارتقای بیش از پیش شان و جایگاه دانشگاه و دانشگاهیان گردید.
در این راستا بیانات ایشان مبنی بر «توجه به معنویت در کنار علم»، «فلسفه ایجاد تشکل های دانشجویی برای رسیدن به ارمان ها»، « تاکید بر عدم محافظه کاری دانشجو و بیان صریح و روشن و آشکار وی»،« روحیه آرمان گرایی و تمسک به اصول فکری»،«ایجاد کرسی های آزاداندیشی»،« علم رمز پیشرفت و اقتدار یک کشور»،« تاکید بر توسعه کیفی در کنار رشد کمی و توجه به عمق کیفیت، همچون گذشته»،« چراغ راه مسئولین و جامعه دانشگاهی بوده، هست و خواهد بود.
براین اساس باید گفت: پیروزی انقلاب اسلامی و ترسیم نقشه راه توسط معمار کویر انقلاب و ادامه آن توسط رهبر فرزانه انقلاب، آغاز راه نوآوری های علمی مبتنی بر ارزش های دینی درجامعه بود و دستاورد شگرفی به دنبال داشت، دستاوردهایی که ایران امروز را به یک قدرت منطقه ای خود بنیاد تبدیل نموده و آن را الام بخش و سرمشق کشورهای مسلمان و عقب نگه داشته شده، کرده است.
در این راستا بی شک، سهم وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در حفظ و ارتقای موقعیت علمی و اقتدار کشور در منطقه و در سطح بین المللی شناخته شده است و مهم ترین عامل در تحقق چشم انداز و افق ترسیم شده در اسناد بالادستی محسوب می شود و نظام آموزش عالی، به دلیل سر و کار داشتن با تربیت دانشمندان، متفکران و مدیران آینده و شکل دادن به سرمایه انسانی کشور، در توسعه و تعالی علمی و فرهنگی همه جانبه و احیای هویت تمدنی ایران اسلامی، نقش پیشران و موتور محرکه را برعهده دارد. براین اساس سیاست ها و برنامه های وزارت در دولت یازدهم نیز اهمیت می یابد و همه گروه های ذی نفع، ذی صلاح و ذی علاقه انتظار دارند که وزارت متبوع با مشی تدبیر و اعتدال، سکان هدایت علم و فناوری جامعه به سوی تعالی و پیشرفت را با بهترین کیفیت عملکردی به دست گیرد.
با توجه به موارد مذکور، این برنامه با رویکردی آینده نگر و منعطف و براساس اسناد بالادستی زیر تهیه و تدوین شده است:
1- دیدگاه ها و ابلاغیه های مقام معظم رهبری - بیانات و رهنمودهای مقام معظم رهبری
- سند چشم انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404
- سیاست های کلی برنامه پنجم توسعه
- سیاست های کلی علم و فناوری ابلاغی در تاریخ 29 شهریور 93
2- قوانین مصوب مجلس شورای اسلامی
- قانون برنامه پنج ساله پنجم توسعه
- قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
- قانون حمایت از هیات ها و موسسات دانش بنیان و تجاری سازی نوآوری ها و اختراعات
3- مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی
- سند نقشه جامعه علمی کشور
- سند دانشگاه اسلامی
علاوه بر اسناد بالادستی مذکور، دیدگاه ها و انتظارات نخبگان و اعضای هیات علمی دانشگاه ها و موسسات پژوهشی در قالب کارگروه آموزش عالی ستاد انتخاباتی دکتر حسن روحانی و کارگروه تدوین برنامه وزارت اخذ گردیده و براساس آن، چارچوب برنامه وزارت مذکور احصا شده و برنامه تدوین شده است.
همچنین همان گونه که در تدوین این برنامه تبعیت از اسناد و قوانین بالادستی و مشی اعتدال و خرد جمعی حاکم بوده است، در اجرای آن نیز با کمک، همفکری و همکاری جامعه دانشگاهی، پیگیری نقشه راه ترسیم شده بر مبنای آرمان های حضرت امام (ره) و مقام معظم رهبری در جهت تداوم پیشرفت علمی کشور مبنای عمل خواهد بود.
مطابق ابلاغیه مورخ 21 دی ماه 87 مقام معظم رهبری در رابطه با سیاست های کلی برنامه پنجم توسعه و سیاست های کلی حوزه علم و فناوری ابلاغیه به تاریخ 29 شهریور 93، سیاست های کلان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، عبارتند از:
- ماموریت گرا شدن و پاسخگو بودن دانشگاه ها و مشارکت هرچه بیشتر آنها در توسعه و پیشرفت کشور و حل مشکلات جامعه
- سیاست گذاری و برنامه ریزی یکپارچه و هماهنگ در حوزه های آموزشی، پژوهشی، مالی و اداری، فناوری و فرهنگی
- گسترش تعاملات بین دانشگاهی در ابعاد ملی و بین المللی در حوزه های آموزشی، پژوهشی و فناوری
- افزایش بودجه تحقیق و پژوهش به 3 درصد تولید ناخالص داخلی تا پایان برنامه پنجم و 4 درصد تولید ناخالص داخلی تا سال 1404
- دستیابی به نرخ ورودی 20 درصدی دانش آموختگان دوره کارشناسی به دوره های تحصیلات تکمیلی
- دستیابی به جایگاه دوم علمی و فناوری در منطقه و تثبیت آن
- افزایش پذیرش دانشجویان خارجی خاصه از کشورهای مسلمان
- ارتباط موثر بین دانشگاه ها و مراکز پژوهشی با صنعت و بخش های مربوط جامعه
- توانمندسازی بخش غیردولتی برای مشارکت در تولید ع لم و فناوری
- تنوع بخشی منابع مالی دانشگاه ها
- جذب سرمایه های بخش خصوصی در توسعه دانشگاه ها، فعالیت های تحقیقاتی و شرکت های دانش بنیان
- دستیابی به فناوری های پیشرفته مورد نیاز
- تحول و ارتقای علوم انسانی با تقویت جایگاه و منزلت این علوم، جذب افراد مستعد و با انگیزه، اصلاح و بازنگری در متون و برنامه ها و روش های آموزشی، ارتقای کمی و کیفی مراکز و فعالیت های پژوهشی و ترویج نظریه پردازی، نقد و آزاداندیشی
- گسترش حمایت های هدفمند مادی و معنوی از نخبگان و نوآوران علمی و فناوری از طریق: ارتقای منزلت اجتماعی، ارتقای سطح علمی و مهارتی، رفع دغدغه خطرپذیری مالی در مراحل پژوهشی و آزمایشی نوآوری ها، کمک به تجاری سازی دستاوردهای آنان
- تکمیل و اجرای نقشه جامعه علمی کشور
- افزایش سهم تولید محصولات و خدمات مبتنی بر دانش پیشرفته و فناوری داخلی در تولید ناخالص داخلی تا 50 درصد
- ایجاد فضای پرطراوت تر، با نشاط تر و امیدوارتر در میان دانشجویان و دانشگاهیان و همچنین اجرای سیاست های تشویقی به منظور کاهش تمایل مهاجرت نخبگان و دانش آموختگان
**سیاست های اجرایی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری برای دوره 4 ساله وزارت به شرح ذیل است:
- جامعیت و کفایت اسناد بالادستی نظام علم و فناوری و تعهد به اجرای آنان
- همکاری و تعامل نزدیک با همه نهادهای سیاست گذار و مجری در حوزه علم و فناوری
- نقش آفرینی فعال دانشگاه در الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت
- متحول سازی و ارتقای کمی و کیفی علوم انسانی مبتنی بر معارف اسلامی
- تعامل و همکاری فعال و اثرگذار بین المللی در حوزه علم و فناوری به ویژه با کشورهای اسلامی
- هم راستا و همسو کردن منافع دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی با منافع ملی و همچنین انطباق منافع اعضا با منافع دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی
- تمرکز زدایی و تفویض اختیار در امور اجرایی
- هدفمند کردن توسعه آموزش عالی متناسب با نیازهای جامعه و لحاظ کردن الزامات کیفی و عدالت آموزشی
- تمرکز بر ارتقای کیفیت آموزش و پژوهش
- لزوم توسعه هماهنگ همه حلقه های زنجیره علم تا ثروت به ویژه توسعه فناوری و نوآوری
- نقش کلیدی بخش غیردولتی در توسعه آموزش، پژوهش و فناوری
- توجه ویژه به دانشگاه های تازه تاسیس و توسعه آموزش عالی در مناطق کمتر توسعه یافته
**موضوع: جایگاه بخش غیردولتی در آموزش، پژوهش و فناوری
1- کاهش تصدی گری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و تفویض اختیار به هیأت های امنای مؤسسات در عین تقویت نظارت بر مؤسسات
2- بازنگری در مقررات مربوط به تاسیس مؤسسه های آموزش عالی غیردولتی و اصلاح اساسنامه الگوی موجود
3- حمایت مادی و تسهیلاتی از مؤسسه های آموزش عالی غیردولتی
4- وضع مقررات خاص استخدامی- اداری و مالی و معاملاتی برای مؤسسه های غیردولتی
5- احیای طرح های تقویت و تعاون برای حمایت از مؤسسه های آموزش عالی غیردولتی
6- استفاده از سازوکارها و مشوق های مالی متنوع از جمله معافیت مالیاتی، کمک، وام، معافیت های گمرکی و تعرفه ای برای تقویت نقش بخش خصوصی و بنگاه های نوآور در حوزه علم و فناوری
7- ایجاد بازار فرابورس موسسات و شرکت های دانش بنیان و حمایت از ورود آنها به بازار مذکور
8- ایجاد تسهیلات قانونی برای افزایش سرمایه گذاری بخش غیردولتی در تحقق و توسعه و ارتقا سهم اعتبارات پژوهشی بخش غیردولتی از تولید ناخالص داخلی
**موضوع: نظام سنجش و پذیرش دانشجو
1- انسجام بخشی و تقویت یکپارچگی در سیاست گذاری و نظارت در حوزه سنجش و پذیرش
2- بهینه سازی روش طراحی و تولید آزمون ها
3- یکپارچه سازی و مدیریت اجرای آزمون ها در نظام آموزش عالی
4- استقرار نظام جامع سنجش و پذیرش در آموزش عالی
**موضوع: منابع و زیرساخت ها
1- افزایش نقد و سهم دولت در حمایت از پژوهش های راهبردی و بنیادین با تاکید بر بهره برداری از نتایج آنها
2- ایجاد مرکز بالندگی اعضای هیأت علمی در سطح ملی
3- توسعه ارتباطات و زیرساخت های ارتباطی و فناوری اطلاعات با هدف تضمین دسترسی امن و ارزان جامعه دانشگاهی کشور به اطلاعات مورد نیاز و گسترش نهضت نرم افزاری
4- استفاده از روش های مشارکت عمومی، خصوصی برای تامین منابع مالی پروژه های بزرگ
5- فعال کردن صندوق نوآوری و شکوفایی
6- استفاده از منابع مالی صندوق توسعه ملی برای تامین پروژه های با مخارج ارزی
7- حمایت از ایجاد و توسعه و تامین به هنگام منابع نهادهای مالی نظام علم و فناوری و نوآوری از جمله صندوق های توسعه فناوری، شرکت های تامین سرمایه و بانک های توسعه فناوری و نوآوری
8- ایجاد شبکه هماهنگی و همکاری فعالیت های مالی بین نهادهای تامین مالی علم و فناوری
9- تقویت و توسعه منابع انسانی ستاد وزارت علوم به ویژه اعضای هیات علمی ستاد
حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی رییس جمهوری چهارشنبه گذشته در نامه ای به علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی، دکتر محمود نیلی احمدآبادی را برای اخذ رای اعتماد جهت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به مجلس شورای اسلامی معرفی کرد.
جلسه رای اعتماد وزیر پیشنهادی علوم، تحقیقات و فناوری روز چهارشنبه هفته جاری در مجلس برگزار می شود.