آفتابنیوز : آفتاب- سرویس بینالملل: مدت کوتاهی پس از توافق موقتی که میان نمایندگان ایران و کشورهای 1+5 صورت گرفت، برخی کشورهای حاشیه خلیجفارس نتوانستند نارضایتی خود را بروز ندهند و آشکارا این توافقنامه را به نقد کشیدند. در این میان بنیامین نتانیاهو این توافقنامه را نفرتانگیز خواند و از آن به عنوان " یک اشتباه تاریخی" یاد کرد.
به گزارش آفتاب به نقل از نیویورکر، عربستان صعودی دوست و همپیمان دیرینه آمریکا نیز که از حصول هرگونه توافق میان ایران و غرب نگران بود راه متفاوتی را برای رویارویی با آن در پیش گرفت.
عربستان در عرصه سیاست آمریکا متحدی نداشت تا بتواند به سیاستهای اوباما اعتراض کند؛ همچنین او نمیخواست خود را در تقابل با کشورهایی که این توافقنامه را امضا کرده بودند، قرار دهد. کشورهایی مانند فرانسه، بریتانیا، روسیه و چین که هر کدام با عربستان دارای تعاملی ارزشمند و سودمند هستند.
فرانسه و انگلیس که شرکای امنیتی او محسوب میشوند. روسیه نیز که همکار تولیدکننده نفت است و چین هم که مشتری بخش اعظم نفت عربستان است. مجموع این علل سبب شد عربستان علیرغم میلش طی یک بیانیه هوشمندانه توافق کسبشده را به طرفین مذاکرهکننده تبریک بگوید.
به منظور تحلیل علل نگرانی عربستان از روابط دیپلماتیک ایران و غرب باید گفت که عربستان تنها از توافق هستهای ایران نگران نیست بلکه او ترس بزرگتری دارد و آن این است که شرایط ژئوپولتیک خاورمیانه علیه او تغییر کند.
عربستان هم نگران مقام منطقهای خود است و هم بیم برهمخوردن امنیت داخلی کشور خود را دارد. عربستان شاهد این است که از یک طرف روزبهروز به قدرت ایران در منطقه افزوده میشود و از طرف دیگر روابط بینالمللی ایران خصوصا روابطش با واشنگتن در حال ترمیم و بهبود یافتن است.
بهبود روابط دیپلماتیک ایران و غرب سبب میشود ایران در جامعه جهانی حضوری پررنگ پیدا کند. بنابراین ایران با قدرت به بازار انرژی جهانی بازمیگردد و به یکهتازی عربستان در بازار انرژی پایان میدهد.
اما مهمترین علت مخالفت برخی کشورهای عربی بحث رقابتهای سیاسی و مذهبی با ایران در خاورمیانه و کوتاهکردن دست ایران در جریانهای وابسته به مقاومت در منطقه از جمله عراق، سوریه، لبنان، یمن و ... میباشد.
نگرانی شدید عربستان از فروپاشی داخلی و سقوط رژیم آل سعود در اثر برتری سیاسی و امنیتی ایران در منطقه یکی از علتهای اصلی مخالفت آنها با توافق هستهای و عادیسازی روابط میان ایران با آمریکا و کشورهای غربی است. بنابراین نقش پررنگ ایران به عنوان یک کشور شیعی مذهب در خاورمیانه سبب میشود قدرت گروههای شیعه در کشورهای عربی بیشتر شود.
رهبر عربستان معتقد است با پر رنگتر شدن نقش ایران به عنوان یک کشور شیعی مذهب، سیاستهای داخلی کشورهای عربی تغییر میکند و ایران غیرمستقیم در امور داخلی این کشورها دخالت خواهد داشت.
زیرا که افزایش قدرت ایران میتواند قدرت گروههای شیعه در کشورهای عربی را نسبت به گذشته افزایش دهد و همین امر سبب میشود برخی قوانین سنی مذهب این کشورها تغییر کند. با این وجود رهبران کشورهای عربی معترف هستند که قدرت گرفتن ایران در منطقه ناگزیر خواهد بود.