آفتابنیوز : آفتاب- مریم علیزاده منصوری: عصر جمعه خبری منتشر شد که احتمالا محمد جواد ظریف، مسوول تیم مذاکرهکننده ایران از وین به تهران برگردد تا با مقامات ارشد نظام درباره پیشنهادات مطرح شده مشورت و نظرخواهی کند. ساعتی بعد اعلام شد ظریف به تهران سفر نخواهد کرد و این سفر کنسل شده است.
به گزارش آفتاب، شنیدهها از وین حاکی از آن است که سفر ظريف به تهران و بحث درباره انجام این سفر و مشورت با مقامات ارشد نظام يکبازي از سوی طرف مقابل بود تا این خبر در رسانهها اعلام شود که وزیر امور خارجه ایران به تهران برگشته و برای پیشنهادات جدید از مقامات ارشد نظام جواب منفي گرفته است.
براساس این خبر طرف مقابل تلاش داشته تا تقصير شكست احتمالی مذاكرات را به جمهوری اسلامی ایران نسبت دهد. ولي در اخرين لحظه با هوشمندی تیم مذاکرهکننده ایران سفر كنسل شد و طرف مقابل شوكه شد.
به نظر میرسد شكست حزب دمكرات در انتخابات کنگره و مواضع تند جمهوريخواهان از دلایل به نتیجه نرسیدن مذاکرات تاکنون در این دوره بوده اما امریکاییها میخواهند ایران را مقصر نشان دهند.
محمد جواد ظریف، رئیس تیم مذاکرهکننده هستهای ایران، روز سه شنبه در بدو ورود خود به وین، رسیدن به توافق جامع با کشورهای 1+5 را مبتنی بر حل اختلافات بر سر میزان غنی سازی و چگونگی لغو تحریمها دانست.
روز دوشنبه 3 آذر مصادف با 24 نوامبر مهلت مذاکرات ایران با کشورهای 1+5 در حالی به پایان میرسد که از یک سو فیلیپ هاموند، وزیر امور خارجه انگلیس، نسبت به رسیدن به یک توافق جامع ابراز تردید کرده و از احتمال تمدید مذاکرات سخن گفته است و از سوی دیگر سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا ضمن رد سخنان هاموند گفته است: «من نمیتوانم درباره اظهارات بریتانیا قضاوت کنم اما ما هنوز امیدواریم که بتوانیم تا 24 نوامبر به توافق دست یابیم. ما درباره تمدید صحبت نمیکنیم و درباره تمدید مذاکرات بحث نکردهایم. تمرکز ما بر روی 24 نوامبر است.»
همچنین در ایران دکتر محمد باقر نوبخت سخنگوی دولت ،روز چهارشنبه، در حاشیه جلسه هیئت دولت در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا دولت خود را برای برگزاری جشن هستهای در سوم آذرماه آماده کرده است، گفت: «من هم مثل شما این امید را دارم که انشاءالله فرزندان این ملت که صادقانه و صمیمانه با همه مساعی خود تلاش دارند که تحریمهای ظالمانه را از دوش این مردم خوب بردارند، موفق و شادمان باشند و مقام معظم رهبری هم از اینکه ما بعد از سالها مقاومت توانستیم به پیروزی برسیم راضی باشند.»
هم زمان با این صحبت ها، در واشنگتن، رییس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا همراه با نماینده ارشد دموکراتها در بیانهای گفتهاند: «هر توافق نهایی با ایران باید راه این کشور به توانایی تولید تسلیحات هستهای را پیشاپیش سد کند، مکانیسم بازرسی طولانی مدت و نافذی را وضع کند و ایران را وادار به توضیح درباره فعالیت تسلیحاتی هستهای خود بکند.»
اختلاف بر سر تحریمها باقی است
در همین رابطه علی بیگدلی، پژوهشگر و کارشناس مسائل بینالمللی، اظهار نظر درباره ی شرایط فعلی مذاکرات را سخت دانست و به خبرنگار «آفتاب» گفت: اصلیترین اختلاف ما با آمریکا برسر تحریمها است. به این معنا که برداشتن یا برنداشتن تحریمها و یا اینکه چه میزان از این تحریمها باید لغو شود، مهمترین مساله است. این در صورتی است که دکتر روحانی و دکتر ظریف بارها اعلام کردهاند که رسیدن به توافق نهایی هم زمان با لغو تمام تحریمها صورت میگیرد. این موضوع موجب تحریک آمریکاییها و لابیهای اسرائیلی شد و همچنین سطح انتظارات داخلی را بالا برد.
وی احتمال لغو همزمان همهی تحریمها را کم دانست و افزود: بهتر است تا روز دوشنبه موافقتنامه نهایی امضا شود و برداشتن تمام تحریمها را با تمدید زمان میسر کنیم.
بیگدلی در ادامه اضافه کرد: مشکل ما با آمریکا مدیریت سیاسی این کشور نیست به این دلیل که هم آقای اوباما و هم جان کری هر دو موافق حل این مساله هستند ولی لابیهای موجود در آمریکا بهخاطر سیاسیتهای عمومی ما نسبت به اسرائیل عرصه را برما تنگ کردهاند. مشکل اساسی ما با این کشور، دخالف و نفوذ لابیهای یهودی است.
بیگدلی با تاکید براینکه آمریکا با اعمال تحریمها توانست مساله ایران را تبدیل به یک مشکل بینالمللی کند، اظهار داشت: ایران با چهار نوع تحریم مواجه است: تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل، تحریمهای کنگره آمریکا، تحریمهای اتحادیه اروپا و تحریمهای دوجانبهای که در اختیار رئیسجمهور آمریکا است. بنابراین برداشتن همهی این موارد دور از انتظار به نظر میرسد.
این کارشناس مسائل بینالمللی افزود: ممکن است در چندروز آینده به یک سطحی از توافق برسیم که به طور مثال فقط تحریمهای دوجانبه برداشته شود یا بخشی از تحریمهای اتحادیه اروپا لغو شود.
وی با اشاره انتخابات اخیر کنگره آمریکا و سخت تر شدن مذاکرات در صورت تمدید آن اضافه کرد: ایران تلاش میکند تا مذاکرات به بعد از ژانویه یعنی زمان استقرار جمهوریخواهان در صندلیهای کنگره موکول نشود. متاسفانه جمهوریخواهان، با ایران، اسلام و اصولا شرق در ستیز هستند و این امکان دارد که حتی تحریمها در صورت تمدید مذاکرات افزایش دهند.
با تمام این احوال، هنوز خبری مبنی بر رسیدن یا نرسیدن و حتی تمدید مذاکرات از درهای بستهی هتل پله کوبورگ وین به بیرون درج نکرده است و چراکه هر دو طرف بر محرمانه بودن مذاکرات تاکید دارند و تا روز دوشنبه گمانهزنیها همچنان پا برجاست.