آفتابنیوز : آفتاب: دکتر حجتالله ایوبی که از سال گذشته و به دنبال تغییر دولت، ریاست سازمان سینمایی را بر عهده گرفت، هرچند تاکید دارد که با مدیران بیخاصیت و کم خاصیت مخالف است، اما به همان اندازه هم باور دارد که عملکرد صبورانه، با بیخاصیتی متفاوت است.
این مدیر هنری عصر یک روز پاییزی در سالروز تاسیس ایسنا با حضور در این خبرگزاری، هم بر ضرورت تعریف فرهنگ به عنوان یکی از الویتهایش تاکید کرد و هم نکاتی را درباره سیاستگذاریهای فعلیاش، به روز کردن سالنهای سینما، وضعیت گروه «هنر و تجربه» و جدا شدن احتمالی برخی از مدیران زیرمجموعهاش و رفتن آنها به تلویزیون توضیح داد و در کنار این مسائل، از اشتغالاش به عنوان استاد دانشگاه هم گفت تا این مصاحبه هم جنبه سینمایی داشته باشد و هم دانشگاهی.
گاهی عقبنشینی بد نیست
دکتر حجتالله ایوبی در بخش اول این گفتوگو تأکید کرد: صبر ایوب ما همچنان ادامه دارد چون معتقدم همه هنر این نیست که همیشه جلو برویم و گاهی عقبنشینی بد نیست.
او هر چند نخواست به طور روشن درباره برخی از حاشیهها درباره اکران بعضی از فیلمها سخن بگوید، توضیح داد: گاهی سکوت ما بهتر جواب میدهد. البته ما تمام مسائلی را که لازم بود، رعایت کردیم و بیش از این هم نمیشد تعامل و فضا را فراهم کرد. به هر حال باید معدل و برآیند عملکرد را ببینیم.
نمیخواهیم شو اجرا کنیم
ایوبی در پاسخ به این سخن که مدیران میانهرو معمولا با شرم و حیا پیش میروند اما گاه همین شرم و حیا به نوعی سد راهشان میشود، تصریح کرد: شاید یکسری رفتارها در گذشته بوده، اما ما چنین رفتارهایی نداریم. ممکن است احساس شود جای کارهایی خالی است، اما پیشرفت فرهنگ و هنر مد نظر ماست چرا که در این وضعیت مدیریتهای عاقلانهتر، مفیدتر است. از مدیران انتظار تعقل میرود، نه قلدری، زیرا قلدر در مملکت زیاد است، اما کشور به تعقل، صبر، تدبیر و افکار بلند مدتتر نیاز دارد.
او اضافه کرد: گاه افرادی میخواهند قهرمان شوند و شو اجرا کنند. آنها به خودشان فکر میکنند، اما ما نمیخواهیم خودنمایی کنیم، بلکه معتقدیم باید به کشور، فرهنگ و سینما فکر کنیم.
با مدیران کمخاصیت و بیخاصیت مخالفم
ایوبی با تأکید بر اینکه به شدت با مدیران کمخاصیت و بیخاصیت مخالفم، افزود: صبر و حوصله با بیخاصیت بودن متفاوت است. برای پیشبرد پروژه گاه باید صبر کرد. البته که مدیریت منفعل را اصلا قبول ندارم اما همان اندازه که گاهی نیاز به فریاد است، گاهی هم سکوت کارساز خواهد بود.
گاهی سکوت بیشتر کمک میکند
این مدیر سینمایی که مدتی از حضور در جمعها پرهیز میکرد و حتی در برخی برنامهها مانند نمایشگاه مطبوعات و... حضور نداشت، درباره حضور کمرنگش در مجامع نیز به ایسنا گفت: چند روزی ایران نبودم. البته خیلی دلم میخواست به نمایشگاه مطبوعات بیایم و با اینکه قرار بود این بازدید انجام شود، متأسفانه نشد، ولی مواجهه با مطبوعات برایم بسیار شیرین است. از سوی دیگر باور دارم گاهی سکوت ما کمک بیشتری به حل مشکلات میکند و معتقدم گاه صحبتهای ما برای برخی فیلمها مشکل درست کرد. شاید اگر کمتر حرف میزدیم، مشکلات کمتری ایجاد میشد.
امسال فروش فیلمها واقعا خوب است
او با ابراز خرسندی از فروش فیلمها در سال جاری افزود: نمیگویم به فروش امسال افتخار کنیم، اما واقعا خوب است. فروش فیلمها در همه کشورها به جز چین و ایران روند نزولی دارد. امسال دو برابر سال گذشته فروش داشتهایم. سال گذشته به خاطر نشاط بعد از انتخابات، 30 میلیارد فروش داشتیم. با این حال، عدد و رقم خیلی مهم نیست، بلکه نسبت تهران و شهرستانها بسیار مهم است که متأسفانه عملا سینما در شهرستانها معنا ندارد و باید برای حل این مشکل کاری کنیم.
اولویت بعدی، بروز کردن سینماهاست
ایوبی در ادامه این گفتوگو با تاکید بر اینکه سالنهای سینما باید زودتر به روز شود، این موضوع را اولویت بعدی سازمان سینمایی دانست و توضیح داد: سادهترین کار برای این منظور، دیجیتالی کردن سالنهاست. مسلما بروز شدن سینماها، اثر بسیار خوبی خواهد داشت. در زمینه جلوههای ویژه، انیمیشن و... هم به امکانات نیاز داریم و همه به آموزش افراد. در سفرهایی که به خارج از کشور داشتم، گفتوگوهایی برای تبادل کارآموز انجام دادهام چراکه باید خیلی زود صنعت سینما را به روز کنیم.
بودجه سینما تغییری ندارد
رئیس سازمان سینمایی ابراز امیدواری کرد فرهنگ و هنر برای دولتها در اولویت قرار بگیرد.
ایوبی در عین حال با اشاره به وضعیت اعتبارات سینما خاطرنشان کرد: زمانی امید داشتیم امسال از نظر بودجه و اعتبارات وضعیت بهتری داشته باشیم، اما رقم بودجه تغییر نکرده و همان 100 میلیارد مصوب امسال، برای سال آینده هم در نظر گرفته شده است.
او اضافه کرد: فعلا تخصیصها زیر 70 درصد است که این موضوع بیسابقه است. به همین دلیل نمیتوانیم به هیچ پروژه بزرگی کمک کنیم. هر چند همه پروژههای بزرگ، الزاما سطح کیفی بالایی ندارند، اما به هر حال بودن چنین پروژههایی ضروری است چون کارگاهی آموزشی برای سینمای ما خواهد بود.
ایوبی در ادامه یادآور شد: با وجود محدودیتها، امسال در فارابی شروع خوب و چتر حمایتی شفاف و عمومی داشتیم. تقریبا به 40 فیلم کمک کردیم که این اتفاق منحصر به فرد است.
مذاکرات هستهای چه تاثیری بر سینما داشت؟
رئیس سازمان سینمایی در بخش دیگری از گفتگویش با ایسنا درباره تأثیر مذاکرات هستهای بر سینمای ایران توضیح داد: مذاکرات هستهای به سرنوشت کل کشور گره خورده و مهمترین پروژه دولت آقای روحانی است. کسانی که با روابط بینالملل آشنا هستند، بعد از اولین قطعنامه شورای امنیت بسیار نگران شدند چون میدانستند تحریم جدی و تأثیرگذار خواهد بود. از سوی دیگر جمع کردن عزت ملی و رسیدن به حقوق بینالمللی، بسیار سخت است. با این حال این پروژه پیش میرود و ما هم امیدواریم.
او که پیش از این سابقه رایزنی فرهنگی ایران در فرانسه را داشته است، اضافه کرد: مهمترین دستاورد دولت آقای روحانی، این بود که تحریم روانی برداشته شد. تحریم اقتصادی به هر حال وجود داشت اما همه دنیا فکر میکردند نباید با ایران کار کنند و حالا این جو روانی برداشته شده است که ما هم تأثیر آن را در کار خود احساس میکنیم. به گونهای که تقاضاهای فراوانی از کشورهای دیگر برای برگزاری هفته فیلم ایران وجود دارد.
ایوبی در پاسخ به این پرسش که آیا تحریمها در روند دیجیتالیکردن سینماها تأثیرگذار بوده است؟، تصریح کرد: ما به عنوان سازمان سینمایی درگیر پروژه خرید نشدیم بلکه سقفی برای کمک به سینماداران گذاشتیم و آنها خودشان مذاکره کردند. سیستم آمریکایی بسیار خوب، اما پرهزینه است. سیستم دیگری در نظر داریم که نرمافزارش هندی است. بخشی از سرورش تحت لیسانس هند است و بخشی هم متعلق به یک شرکت ایرانی است.
وی درباره بعضی از انتقادات در زمینه لامپهای دیجیتالی در سینماها نیز گفت: دیجیتال مجموعهای است که لامپ هم یکی از بخشهای آن است. سیستم جدید برخلاف سیستمهای گذشته قابل دستکاری نیست. این لامپها ارزانتر از لامپهای آمریکایی است اما به هر حال عمر مفیدی دارد که بعد از آن باید عوض شود ولی هیچ مسأله جدی نیست.
«هنر و تجربه»، اتفاقی کوچک و نویدی بزرگ
رئیس سازمان سینمایی با ابراز خرسندی از تعریف گروه «هنر و تجربه» اضافه کرد: اگر این گروه به همین شکل پیش برود، میتواند به سینمای اصیل ایران کمک بسیاری کند. با این شیوه جوانها احساس میکنند جایی برای عرضه اثرشان دارند. در هیچ کشوری فیلم کوتاه روی پرده سینما نمایش داده نمیشود، اما با تعریف این گروه، این اتفاق در سینمای ما میافتد. ضمن اینکه فیلم مستند هم به خوبی دیده میشود.
ایوبی گفت: این اتفاق کوچک، روحیه بسیاری به فیلمسازان ما داد. فراموش نکنید سینمای مستند متعلق به مخاطبان فرهیخته سینماست و هنر و تجربه نشان داد که میتواند بسیار نویدبخش باشد. از سوی دیگر برای سینماکارت هم برنامههایی داریم که فعلا محدود است. چون از دستگاه های دولتی تقریبا ناامید شدهایم و باید فکر دیگری کنیم.
این مدیر هنری درباره عدم استقبال مخاطبان از برخی از آثار «هنر و تجربه» و تأثیر آن بر روند فیلمسازی بعضی از کارگردانها توضیح داد: یکی از برکات این گروه، همین است. وقتی فیلمسازی میبیند فیلمش حتی در جذب مخاطب خاص هم موفق نیست، راهکار دیگری میاندیشد. به هر حال «هنر و تجربه» خودش هم در حال تجربه است. با این حال ضریب اشغال صندلی در این گروه بسیار خوب است. برخی معترضاند چرا به فیلمهایی که فروش ندارند، اکران دادهایم. در حالی که مردم این فیلمها را میبینند. ضریب اشغال فیلمهای «هنر و تجربه» حتی از «مدرسه موشها» هم بیشتر و فروششان هم برابر با 500 میلیون تومان است.
وی درباره حضور چنین فیلمهایی در جشنواره فجر با لحنی طنزآمیز گفت: امسال تقریبا سینماداران ما محکوم به «هنر و تجربه» شدند زیرا بودجهای نداریم که از آنها حمایت کنیم!
منشور همکاری سینما و تلویزیون
ایوبی در بخش دیگری این گفتوگو در پاسخ به این پرسش که آیا جدا شدن برخی از مدیران زیرمجموعه سازمان سینمایی و رفتن آنها به تلویزیون، خدشهای به برنامههای این سازمان وارد نمیکند، گفت: تعدادی از مدیران ما مانند مدیر شورای نظارت و ارزشیابی در فیلمها در معرض رفتن به تلویزیون هستند و مأموریت برخی دیگر از مدیرانمان هم تمام شده، اما صدا و سیما هم برای ما بسیار مهم است، چون با کمک تلویزیون، میتوانیم کارهای بسیار زیادی انجام بدهیم.
او با تأکید بر اهمیت رابطه تلویزیون و سینما خاطرنشان کرد: در این زمینه کمیتهای تشکیل دادهایم و چند جلسه کارشناسی برای تفاهم میان تلویزیون و سینما برگزار کردهایم همچنانکه تمام کشورهایی که سینما دارند، منشور همکاری تلویزیون و سینما نیز دارند.
تغییر در وضعیت برخی موسسات
رئیس سازمان سینمایی درباره جانشینان مدیرانی که از این سازمان جدا میشوند، گفت: در این زمینه دستمان بسته نیست و در حال بررسی هستیم. به هر حال ترمیم در موسسات هم خواهیم داشت و وضعیت بعضی موسسات متفاوت میشود. لازم است وظایفشان را دوباره تکرار کنیم. اینها برنامههایی است که پیش روی ماست.
تبدیل بخش بینالمللی جشنواره فجر به مهمانی!
ایوبی در بخش دیگری از این گفتگو، تفکیک بخش بینالملل جشنواره فیلم فجر را یکی از برنامههای مورد علاقه خود دانست و توضیح داد: جداسازی بخش بینالملل و ملی جشنواره فجر طرح خود من و از کارهای مهم و مورد علاقهام بود و پای آن هم ایستادم.
او ادامه داد: بخش بینالمللی جشنواره فجر به مهمانی تبدیل شده و بخش مسابقه و نمایش فیلماش تقریبا بیمعنا شده بود. از سوی دیگر بخش بینالملل بسیار پرهزینه است ضمن اینکه مفهوم بازار فیلم در دنیا عوض شده و ما هم باید شیوه برگزاری بازار را تغییر بدهیم.
این مدیر هنری با اشاره به مناسبت برگزاری جشنوارههای فجر یادآور شد: جشنواره فجر در دهه پیروزی انقلاب برگزار میشود و در واقع رونمایی فیلمهای یک سال آینده سینمای ماست بنابراین همه توجهات را به خود جلب میکند، اما در این فضا، بخش بینالملل، برای کسی مهم نیست. با این حال همیشه فاصله گرفتن از کارهای تکراری کار دشوار است و در اولین واکنش، با مقاومت روبرو میشود.
بزودی فرخوان بینالملل فجر را اعلام میکنیم
وی ادامه داد: در حال حاضر مشغول تدارک بخش بینالمللی هستیم تا این بخش را مانند همه جشنوارههای بینالمللی دنیا و با تمام ویژگیهای یک جشنواره بینالمللی واقعی برگزار کنیم. چرا که ایران کاملا این مشروعیت و جایگاه را دارد. در حالی که بسیاری از کشورها موقعیت ما را ندارند.
ایوبی با بیان اینکه به زودی فراخوان بخش بینالملل جشنواره فیلم فجر را اعلام میکنیم، متذکر شد: تعارف نداریم. فیلمهایی که در ایران قابل نمایش باشند و موضوعات مناسب داشته باشد، را انتخاب میکنیم.
او در پاسخ به این پرسش که همایش «افق نو» هم با همین سیاستگذاری برگزار میشود و آیا این دو جشنواره با یکدیگر همپوشانی نخواهند داشت؟ متذکر شد: اصلا جشنواره فجر با همایش افق نو قابل مقایسه نیست بلکه کاملا متفاوتاند. ما میخواهیم جشنوارهای بینالمللی با فیلمها و موضوعاتی که مورد علاقه سینمای ماست و با آن نزدیکی فکری دارد، برگزار کنیم. بخش بینالملل فجر، همایشی با شکوه از سینمای بینالمللی خواهد بود که به زودی جزئیاتش را اعلام میکنیم.
ایوبی و علاقه به سیاستگذاری فرهنگی
دکتر حجتالله ایوبی که سالهاست در دانشگاه تدریس میکند، در ادامه این گفتگو که در محل خبرگزاری دانشجویان و همزمان با روز دانشجو انجام شد، به بیان دغدغههایش در زمینه تدریس دروس فرهنگی پرداخت و درباره کتابی که در این زمنیه نوشته است، توضیحاتی ارایه کرد.
او که به عنوان دانش یار دانشگاه در دانشگاه تدریس دارد، با اشاره به علاقهاش به تدریس سیاستگذاری فرهنگی افزود: به این موضوع بسیار علاقهمندم و یک کتاب هم در این زمینه نوشتهام. این رشته در ایران جدید است، اما در دانشگاه تهران و علامه همین رشته را تدریس کردهام.
رابطه دولت و فرهنگ بسیار مهم است
این مدیر هنری ابراز امیدواری کرد این رشته به تدریج در ایران جای خود را پیدا کند چرا که برای مدیران فرهنگی رشته بسیار مهمی است.
این استاد دانشگاه سیاستگذاری فرهنگی را مبحثی مهم و جذاب دانست و توضیح داد: رابطه دولت و فرهنگ، موضوعی بسیار مهم است؛ اینکه دولتها در زمینه هنر چگونه سیاستگذاری میکنند و در واقع نقش آنها در فرهنگ و هنر چیست؟
ایوبی یادآوری کرد: دولتها ابتدا فکر نمیکردند فرهنگ و هنر نسبتی با منافع ملی داشته باشد. صدها سال گذشت تا به این موضوع پی بردند و من همه این مراحل را در کتابم بررسی کردهام.
هنوز نمیدانیم هنر میخواهیم یا نه؟!
مدیرعامل بنیاد شمس تبریزی و مولانا خاطرنشان کرد: بررسی سیاستگذاری فرهنگی کشورهای دیگر بسیار مهم است زیرا کمک میکند از تجربه آنها استفاده کنیم. در کشورهای دیگر هر چند مدیران فرهنگی تغییر میکنند، اصول فرهنگی ثابت میماند در حالی که یکی از مشکلات ما این است که هنوز نمیدانیم هنر میخواهیم یا نه؟! و هنوز درباره بدیهیات، پرسشهای اساسی مطرح میشود! در حالی که جامعهای با این عظمت فرهنگی، باید خیلی قبلتر در این زمینه به نتیجه رسیده باشد.
او با تأکید بر ضرورت ثبات سیاستگذاریهای فرهنگی و هنری در ایران خاطر نشان کرد: بیثباتیها باعث هدردادن سرمایه میشود، اما مقایسه وضعیت و بودجه هنری در دیگر کشورها، برای ما بسیار مفید است.
سرمایه گذاری هنری، دور ریختن پول نیست
رئیس سازمان سینمایی اضافه کرد: رویدادهای فرهنگی کشورها باید با برنامههای توسعهشان هماهنگ باشد اما برنامههای هنری ما در تضاد با برنامههای توسعه است. بنابراین باید تحول مهمی در نگاه و رویکرد مدیریت کلان کشور رخ بدهد و به این جمعبندی برسند که فرهنگ و هنر شرط لازم توسعه است و سرمایهگذاری برای آن، دور ریختن پول نیست.
ایوبی خاطرنشان کرد: هر چند ظاهرا اموری مانند جشنوارههای هنری فقط هزینه ایجاد میکنند، اما اگر نگاه و درکمان عوض شود، درمیابیم سرمایهگذاری برای هنر، شرط لازم برای توسعه است، ولی متأسفانه حاشیههایی که همه جا وجود دارد، ما را از یکسری مسائل اساسی غافل کرده است.
سینما کمتر از نفت نیست
مدیر پیشین موسسه فرهنگی هنری اکو که چندی پیش در اجلاس سفیران کشورهای اسلامی حضور داشته است، ادامه داد: در این اجلاس احساس میشد این کشورها سینما ندارند و ایجاد سینما اتفاقی نیست که یک شبه رخ بدهد ولی ما این صنعت بزرگ را داریم که به راحتی نمیتوان به آن دست پیدا کرد با این حال متأسفانه بخشی از مدیریت کشور توجه نمیکنند داشتهای به نام سینما مانند چاه نفت است. همچنان که در هنرهای تجسمی هم دستاوردهای مهمی در هنرمندان ما در تمام رویدادهای مهم هنری حضوری پررنگ دارند. همانطور که هنرمندان بسیار زیادی در تئاتر داریم.
ایوبی ادامه داد: اگر به اندازه کافی سالن داشته باشیم، میتوان سالانه 200 فیلم در ایران ساخت اما حالا ناچاریم به سختی به فیلمها مجوز بدهیم چون در غیر این صورت فیلمهای زیادی ساخته میشوند که امکان نمایش پیدا نمیکنند.
گاه حرفهای خطرناکی میشنوم
این مدیر هنری با اشاره به طرح مباحثی مبنی بر خصوصی فعالیتهای هنری در ایران ادامه داد: گاه حرفهای خطرناکی میشنوم مبنی بر اینکه هنر باید پول خودش را دربیاورد در حالی که حتی در کشورهای پیشرفتهای که جایگاه هنر کاملا مشخص است، چنین چیزی غیرممکن است.
ایوبی یادآور شد: در دورهای با همین شعار خطرناک، تالار وحدت به دنبال درآمدزایی رفت زیرا مدیر آن نمیتوانست حقوق کارمندان را بپردازد به همین دلیل سطح هنری برنامهها پایین آمد در حالی که تالار وحدت نماد فرهنگی کشور است و باید برای هر اثری سند افتخاری باشد که در این تالار اجرا برود.
مدیران فرهنگی به خواندن بعضی کتابها علاقه ندارند
او ادامه داد: من در کتابم توضیح دادهام تالارهای مشابه وحدت در دیگر کشورها بودجه سالانه آمفیتئاترهایشان چقدر است. با اینکه برنامههای آنها تا پایان سال پر میشود، اما باز هم هزینه تولید آثار فراهم نمیشود.
ایوبی در این گفتگو که با همراهی محمد رسول صادقی مدیر روابط عمومی سازمان سینمایی انجام شد، گفت: با وجود تمام مشکلات، ایران پیش میرود. همه بخشهای فرهنگی از تئاتر و سینما تا هنرهای تجسمی و مطبوعات و موسیقی در حال پیشرفت است البته میتوانیم خیلی بیش از این پیشرفت داشته باشیم.