فجر، قاب نمایشگر مشکلات انباشته تئاتر

برخی از کارشناسان معتقدند، جشنواره فجر قاب کوچکی است که معضلات ریشه دار تئاتر همچون نبود سالن های کافی؛ کمبود بودجه و نبود مدیریت منسجم را به نمایش می گذارد.

آفتاب‌‌نیوز :

آفتاب-بهاره نوروزی: جشنواره تئاتر فجر امسال در حالی برگزار می شود که مشکلات و نبود برخی هماهنگی ها شائبه تعطیلی این دوره جشنواره را رقم زده بود. تغییر و استعفای ناگهانی مدیرکل اداره هنرهای نمایشی در آستانه جشنواره، آماده نشدن سالن های تئاتر شهر و انتقاد گسترده هنرمندان از پوستر فجر افق مبهمی را پیش روی هنرمندان و اهالی تئاتر قرارداده است. برخی از کارشناسان معتقدند، جشنواره فجر قاب کوچکی است که معضلات ریشه دار تئاتر همچون نبود سالن های کافی؛ کمبود بودجه و نبود مدیریت منسجم را به نمایش می گذارد.

هنری که سال هاست با این مشکلات دسته و پنجه نرم می کند و معضلات آن تنها به دوره ای خاص بسنده نشده و تنها در برخی از دولت ها کاهش و یا افزایش پیدا می کند؛ با این وجود تجربه نشان داده است، در آستانه تئاتر فجر پرونده حل مشکلات گشوده و درپایان بهمن ماه مختومه می شود. مشکلاتی که گاهی نه تنها دربعضی از دولت ها حل نمی شود بلکه به بار آن افزوده شده و به دولت بعدی منتقل می گردد.

پری صابری، نمایش نامه نویس و کارگردان تئاتر در گفتگو با آفتاب بزرگداشت یک رویداد هنری بین المللی را لازمه مدیریت، برنامه ریزی و خط قرمزهای روشن دانسته و به صراحت می گوید: تنها برای دلخوشی نمی توان جشنواره برگزار کرد بلکه باید استانداردهای واضح روشن شود تا آثار خوب و با کیفیت به جشنواره برسند.

مشکلات مشترک و متفاوت جشنواره فجر

مرور جشنواره تئاتر فجر، خبر از مشکلات ادواری مشترک و متفاوت این رویداد هنری در دوره های گوناگون می دهد.در دوره مدیریت قادر آشنا بر اداره کل هنرهای نمایشی مشکلاتی مانند نبود سیاستهای مدون در طول سی و یک دوره برگزاری جشنواره ، تغییر یافتن برنامه‌ها با توجه به حضور دبیر جدید، کیفیت ضعیف آثار بخش بین‌الملل، برازنده نبودن اثار داخلی برای حضور در یک رویداد بین‌المللی، اختصاص پیدا نکردن سالن‌های مناسب به برخی گروه‌های نمایشی، و صدور بی رویه کارت‌های VIP، حضور نداشتن پیشکسوتان عرصه تئاتر در جشنواره ،بر پیکره این رویداد هنری چنگ می زد.

بررسی اوضاع نشان می دهد که میراث مشکلات مانند نبود سالن های کافی و مشخص و پراکندگی سیاست ها در حوزه تئاتر که از زمان قادر آشنا و تا دوره مدیریت مشکل زای حسین طاهری ادامه پیدا کرد حالا به اردشیر صالح پورکه دكتراي پژوهش هنر دارد و خود را فردي از بدنه تئاتر و دانشگاه مي‌داند ،رسیده است.

صالح پور در تازه ترین نشست خبری خود رقم پيشنهادي اش براي برگزاري جشنواره تئاتر فجر امسال را سي و شش ميليارد ريال اعلام كرده است که تنها نيمي از اين رقم براي بزرگترين جشنواره تئاتر كشور كه عنوان بين‌المللي را با هم خود يدك مي‌كشد،به دست او رسیده است .مشکلات تلنبار شده کمی نیست . شاید به همین دلیل است که برخی معتقدند چرا یک هفته مانده به جشنواره فجر این رویدادها رسانه می شود.در این میان دبیر جشنواره تئاتر فجر که تا به حال دو نیز از این سمت استفعا داده است در نشست خبری تازه خود با آرزوی اینکه کاش آثار بیشتری به بخش مسابقه راه پیدا کنند ؛گفته است :« تازه‌های تئا‌تر، ۵۴۸ متقاضی داشتیم که متاسفانه در ‌‌نهایت تنها توانستیم ۱۲ اثر را در جشنواره شرکت دهیم.‌ ای‌کاش شرایط و امکانات تئا‌تر ما طوری بود که می‌توانستیم تمامی این آثار را به نمایش بگذاریم.» او دوباره به نبود مدیریت مشخص در تئاتر اشاره کرده وگفته است :« در عرصه مدیریت، به معماری و دیپلماسی تئا‌تر توجه کنیم. در طی این مدتی که این مسئولیت را پذیرفته‌ام، با مسائلی رو به رو شده‌ام که من را از این دیدگاه دور می‌کرد. تلاش دارم تا اخلاق مدیریتی را باز گردانم.» تلاشی که صالح پور به آن اشاره کرده است که بارها و بارها از سوی مسئولان مختلف اعلام شده است اما تغییر چندانی در وضعیت جشنواره تئاتر فجر را رقم نزده است.

از جشنواره آماری فاصله بگیریم

پری صابری کارگردان و نمایش نامه نویس تئاتر در گفتگو با آفتاب به ریشه های این مشکل پرداخته و می گوید :« وضعیت جشنواره تئاتر فجر هم از مشکلات خود تئاتر نشات می گیرد. در زمان وخامت وضعیت تئاتر جشنواره تئاتر هم به طور طبیعی از این مشکلات متاثر می شود. با این وجود معتقدم زمانی که ما از اهمیت یک رویداد هنری حرف می زنیم باید به استانداردها و مدیریت این رویداد و بودجه و بسیاری از مسائل فکر کنیم.جشنواره را نمی توان با دست خالی با بودجه اندک و سرسری برگزار کرد .»

صابری که تاکنون تئاترهای زیادی را در کشورهای گوناگون به روی صحنه برده است تاکید کرد :«جشنواره ای که عنوان بین الملل دارد ،باید برای خود اعتبار تعریف کند اینکه بگوییم این تعداد از نمایش های معمولی در جشنواره شرکت کرده و بعد به اجرای عمومی برسند چیزی شبیه دلخوشی ساده است . امروز در همه جشنواره های جهانی به سطح و کیفیت آثار حساس هستند من مخالف برگزاری جشنواره تئاتر نیستم اما جشنواره بدون کیفیت برای با مشکلات تکراری برای ما سودی ندارد.باید تلاش کنیم از جشنواره آماری فاصله بگیریم و سعی کنیم سطح آثار جشنواره تئاتر فجر را با سخت گیری و معیارهای لازم بررسی کنیم تا برقراری یک رویدادهنری برای کشور بازتاب فرهنگی و موثر به دنبال آورد.»

کمیت بدون نگاه به کیفیت

مرور اخبار و حواشی جشنواره تئاتر فجر در سال های متمادی نشان می دهد؛ انباشت مشکلات متععد در حوزه نمایش و حل نشدن آن ها، برگزاری جشنواره تئاتر و کمیت آثار را همیشه در اولویت قرار داده است؛ اولویتی که باور برخی منتقدان نام تئاتر را ده روز سال به جریان انداخته و در مواقع دیگری با اهمیت نه چندان جدی به آن می نگرد.

گزارش خطا

لینک کوتاه: https://aftabnews.ir/001Avz