آفتابنیوز : آفتاب: خشکسالی دلیلی است که کشورهای تحت تاثیر این پدیده را بر آن داشته تا از روش های نوین برای جبران کمبود منابع آبی استفاده کنند که یکی از این روش ها باروری ابرها است.
باروری ابرها موافقان و مخالفان زیادی دارد، برخی معتقدند این باروری موجب آسیب به محیط زیست می شود و عده ای نیز معتقدند چون باروری ابرها کاری حساس است بنابراین اگر دقت لازم در اجرای آن اعمال نشود نتیجه مطلوب نخواهد داشت.
ایران نیز یکی از همان کشورهایی است که تحت تاثیر خشکسالی، منابع آبی زیادی را از دست داده از این رو بارور کردن ابرها را در دستور کار خود قرار داده است که بارندگی اخیر تهران نیز ابهاماتی را ایجاد کرده است مبنی بر اینکه آیا شدت بارش به علت باروری ابرها یا ناشی از روندی طبیعی بوده است.
قرار است 12 استان کشور از جمله تهران تحت عملیات باروری ابرها قرار گیرند که شامل سه استان شمالی و استان هایی در فلات مرکزی و استان های آذربایجان غربی و شرقی است.
تاکنون عملیات باروری ابرها در چهار استان یزد، فارس، آذربایجان شرقی و غربی انجام شده است.
محمد مهدی جوادیان زاده مدیر مرکز ملی مطالعات و تحقیقات باروری ابرها درگفت وگو با خبرنگار علمی ایرنا گفت :چهارشنبه و جمعه هفته گذشته - 8 و 10 بهمن ماه - دو سورتی پرواز در تهران با هدف باروری ابرها انجام شده است.
وی با اشاره به نظرهای متفاوت افراد در زمینه بارش اخیر در تهران افزود: ما توان تولید باران نداریم فقط می توانیم ابرهای باران زا را تقویت کنیم. از این رو چهارشنبه و جمعه هفته گذشته در دو نوبت پرواز ابرهای باران زای تهران را تقویت کردیم که شاهد بارندگی خوبی بودیم.
جوادیان زاده ادامه داد: این آمادگی را داریم که وقتی دوباره ابرهای مساعد برای بارش در آسمان تهران پدیدار شود آنها را تقویت کنیم زیرا دیگر مجوز انجام عملیات باروری ابرها در تهران گرفته شده است و ما آمادگی حضور برای انجام عملیات را داریم.
به گفته وی پیش بینی ها نشان می دهد هفته آینده نیز ابرهای مساعد باروری به آسمان تهران می رسد و اگر شرایط لازم مناسب باشد، حتما عملیات انجام می شود.
وی گفت: مطالعات جهانی در کشورهای مختلف نشان می دهد باروری ابرها 15 تا 20 درصد موجب افزایش بارندگی می شود، در ایران نیز حدود 10 سال است که عملیات باروری انجام می شود و بررسی های این مدت نشان از افزایش 15 درصدی بارش دارد.
مدیر مرکز ملی مطالعات و تحقیقات باروری ابرها گفت: قرار است تا سال 1402 سراسر کشور به دو روش استفاده از هواپیما و ژنراتورهای زمینی تحت پوشش علمیات باروری ابرها قرار گیرد.
وی افزود: دیدگاه وزارت نیرو در زمینه اجرای عملیات باروری ابرها به صورت مستمر بسیار مثبت است و بر استفاده از منابع آب های غیر متعارف که شامل پساب ها و باروری ابرها می شود تاکید دارد.
وی گفت: سازمان جهانی هواشناسی معتقد است بحث باروری ابرها باید به صورت یک استراتژی در کنار سایر استراتژی های مدیریت منابع آب در نظر گرفته شود، در واقع عملیات باروری ابرها باید به صورت مداوم انجام شود و اینطور نباشد که در ترسالی فراموش شود و زمانی که درگیر خشکسالی شدیم دوباره عملیات اجرا شود.
جوادیان زاده با بیان اینکه عملیات باروری در کشور کاملا بومی است گفت: پیش بینی، اجرای عملیات و ارزیابی 3 مولفه مهم در فرایند باروری ابرها است که به صورت کاملا بومی در کشور انجام می شود، یک سری تجهیزات هم خارجی است که در تمام دنیا متدوال است.
وی ادامه داد: فرایند باروری ابرها دارای قدمتی 60 ساله در دنیا است و بررسی ها نشان می دهد برخی از نقاط دنیا حدود 50 سال است عملیات باروری را انجام می دهند که روش متدوال این روند استفاده از یددید نقره و ازت مایع است اما بیشتر از یددید نقره استفاده می شود.
جوادیان زاده افزود: یددیده نقره بیشترین راندمان را در باروری ابرها دارد و اینکه اثر مخربی بر محیط زیست ندارد
، در واقع ماده سالمی است، انجمن جهانی تعدیل آب و هوای امریکا تاثیر یددید نقره بر روی محیط زیست را بررسی کرده اما هیچ اثر سوئی گزارش نشده است.
وی درباره اینکه ممکن است عملیات باروری ابرها تاثیر معکوس بر روی اقلیم منطقه داشته باشد گفت: علم تعدیل وضع هوا چندین گرایش دارد که یکی باروری ابرها جهت تشدید و دیگری باروری جهت کاهش بارش است که اکنون نیز در نقاط مختلف دنیا استفاده می شود.
جوادیان زاده با تاکید بر اینکه برای اجرای عملیات بارور کردن ابرها شرایط جوی باید مساعد باشد گفت:
شرایط مناسب یعنی اینکه در مناطقی که بارش بیش از 200 میلیمتر باشد برای باروری مناسب است اما متوسط بارندگی در مناطق کویری مانند یزد و کرمان کمتر از 200 میلیمتر است از این رو عملیات باروری بر روی ارتفاعات انجام می شود.
جوادیان زاده افزود: سال آبی از مهر آغاز می شود اما فصل باروری ابرها از آبان ماه است در واقع ابرهای سرد که قابلیت باروری دارند از اواخر آبان ماه وارد کشور می شوند از این رو عملیات باروری ابرها از 15 تا 20 آبان در کشور آغاز می شود و برای برخی مناطق کشور تا نیمه اردیبشهت سال آینده ادامه می یابد.
به گزارش ایرنا، مدیر مرکز ملی مطالعات و تحقیقات باروری ابرها درپاسخ به این سوال که آیا کشورها می توانند ابرهای مساعد برای باروری را تحت کنترل در آورده و اجازه خروج آن از مرز ها را ندهند گفت: این مبنای علمی ندارد هرچند برخی کشورها مدعی این موضوع هستند.
اما مجید آزادی مدیر گروه پژوهشی و هواشناسی دینامیک و هم دیدی پژوهشکده هواشناسی و علوم جو نیز روز چهارشنبه در گفت و گویی با خبرنگار علمی ایرنا گفت: شدت بارش اخیر در تهران کاملا طبیعی و نشات گرفته از سامانه های جوی بوده است.
وی با بیان اینکه این بارش در تهران پیش بینی شده بود بنابراین ارتباطی به باروری ابرها ندارد افزود: عملیات باروری ابرها کاری حساس و دقیق است و اگربخواهد نتیجه مطلوبی داشته باشد باید با برنامه ریزی و دقت بسیار بالایی انجام شود.
آزادی ادامه داد: همچنین اینکه باروری چه میزان در افزایش بارش یا شدت آن تاثیر داشته است نیز مساله ای بسیار حساس و علمی است بنابراین به طور قاطع نمی توان ادعا کرد که مثلا باروری این میزان بارش را افزایش داده است.
وی افزود: اینکه برخی می گویند بارندگی اخیر تهران به علت باروری ابرها بوده است جای تامل دارد؛ شاید محاسباتی را انجام داده و بعد این نظر را اعلام کرده اند اما پیش بینی های هواشناسی این بارندگی در تهران را نشان داده بود.
آزادی تاکید کرد: حداقل با اطمینان بسیار بالا می توان گفت بارندگی اخیر تهران نتیجه باروری ابرها نبوده است.
وی گفت: باروری ابرها در بسیاری از کشورها کنار گذاشته شد زیرا نمی توانستند به طور دقیق تاثیر آن بر بارش را محاسبه کنند، ارزیابی اقتصادی و اینکه با این میزان هزینه برای باروری چه مقدار آب به دست می آید نیز مورد بحث است.