«مهمترین اقدام روحانی، انتخاب جنتی بود»
یکبار در تاریخ دولت
اتفاقی که برای اولین‌بار در کشور رخ داد، یک دولت درصدد است منشور حقوق شهروندی ارائه دهد تا هم در اختیار افکار عمومی درجهت نقد و قضاوت قرار گیرد و هم، آن دولت خود را موظف بداند به آن حقوق شهروندی متعهد و پاسخگو باشد. پس از آن نیز و پس از گذشت مدتی از انتشار متن پیش‌نویس منشور، الهام امین‌زاده، معاون حقوقی رئیس‌جمهور اعلام کرد حدود 1000 ایمیل و 200 مقاله علمی- تحقیقی برای نقد و بررسی این منشور از سوی مخاطبان دریافت کرده‌اند که پس از اعمال نظر مخاطبان در راستای اصلاح منشور آن دراختیار رئیس‌جمهور قرار گرفت تا به‌صورت لایحه به مجلس تقدیم یا به‌صورت مصوبه در هیات دولت بررسی و تصویب شود. وی همچنین تصریح کرده بود. «منشور حقوق شهروندی به تنظیم روابط میان شهروندان می‌پردازد و هدف نهایی تدوین آن، حرکت به سوی داشتن جامعه‌ای قانون‌مدار است که در آن، منافع مردم تامین و حقوق تک تک شهروندان تضمین شود».
یونسی به آرمان چه گفت؟
اما در بحبوحه جشن‌ها و مراسمات دهه فجر حجت‌الاسلام والمسلمین یونسی در حاشیه مراسمی درخصوص پیروزی انقلاب اسلامی که توسط انجمن کلیمیان تهران برگزار شد، خبر از آماده شدن زمینه برای ارائه منشور به مجلس و تصویب نهایی آن داد. دستیار ویژه رئیس‌جمهور در این مراسم و در طول سخنرانی خود از تدوین قانون شهروندی در دولت یازدهم خبر داد. همین مساله بهانه‌ای شد تا هنگام خارج شدن یونسی از مراسم و در راهروی سالن سوالی از وی درخصوص وعده‌های رئیس‌جمهور در این مورد بپرسیم. پرسش و پاسخ یونسی با «آرمان» به این شرح بود:
فکر می‌کنید دکتر روحانی درخصوص وعده‌هایی که درمورد حقوق شهروندی داده‌اند، تا چه حد در طول این مدت موفق بوده است؟
هم صحبت‌هایی که خود آقای روحانی تا به امروز داشته‌اند، انتصاباتی که داشته‌اند و برنامه‌هایی که ارائه دادند در این جهت بوده است.
مهمترین تصمیم رئیس‌جمهور برای انتخاب وزیری که به حقوق شهروندی متعهد باشد، کدام انتصاب بود؟
رئیس‌جمهور برای انتخاب وزرا و معاونان و غیره چارچوب‌هایی را مدنظر داشت که اعتقاد به حقوق شهروندی ازجمله آنهاست. مهمترین اقدام آقای روحانی نیز درخصوص انتصاب وزیر ارشاد بود. وزیر ارشاد فردی است که در رفتار و عمل خود به‌طور مستمر تلاش می‌کند که از حقوق شهروندی دفاع کند. آقای روحانی از وزیر کشور هم این را خواسته‌اند و همین طور دستیاران ویژه‌ای در این جهت انتخاب کرده‌اند.
پس رئیس‌جمهور به‌عنوان هسته مرکزی و وزرا به‌عنوان حلقه‌های بعدی درصدد تحقق منشور حقوق شهروندی هستند. درست است؟
بله؛ همینطور است. مهم‌تر از همه صحبت‌ها و دفاعی است که رئیس‌جمهور از حقوق شهروندی داشتند و از همین مسیر، توانست آن جو سنگینی را بشکند که در گذشته وجود داشت. آقای دکتر روحانی تلاش کرد تا زمینه‌ای فراهم شود برای ارائه قانون حقوق شهروندی در مجلس و جو برای تصویب نهایی آن آماده شود. روحانی با شعار حقوق شهروندی آمد و در اولین روزی که او اعلام کاندیداتوری کرد اعلام نمود که من برای حقوق شهروندی آمده‌ام و هنوز هم به این مساله اعتقاد دارد که باید حقوق شهروندی در تمام سطوح که منبعث از قانون اساسی است، رعایت شود.
مساله حقوق اقلیت‌ها در منشور حقوق شهروندی چقدر دیده شده است؟
بخشی از این حقوق شهروندی حقوق اقلیت‌هاست؛ اگر حقوق شهروندی به‌طور کامل اجرا شود، به شعار و اقدام دیگر نیازی نیست. حقوق شهروندی در قانون اساسی به‌طور کامل دیده شده اما در برخی مواقع مغفول مانده است لذا اگر این موضوع به‌طور کامل اجرا شود، هیچ شعار دیگری در هیچ حوزه‌ای باقی نمی‌ماند و همه جهات تامین می‌شود ولی آقای دکتر روحانی مشکلات راه را خوب احساس می‌کند، در جریان بوده و می‌داند برای رسیدن به این اهداف باید نسبی فکر کرد اما برخی حقوق دارای اولویت بیشتری هستند که ازجمله آنها، مساله حقوق اقلیت‌هاست؛ حقوق اقلیت‌های قومی، مذهبی و دینی که هر سه در حکم ایشان برای من آمده است. دکتر روحانی بارها این موضوع را مطرح و بر آن تاکید کرد لذا انتظار مردم است که ایشان به حقوق اقلیت‌ها و اقوام توجه ویژه داشته باشد.
اصلا چه شد که رئیس‌جمهور توجه به حقوق شهروندی را لازم دانست؟
برای اداره یک کشور منطق، عقل و امنیت و عدالت اقتضا می‌کند که حقوق یکسانی برای همه شهروندان در نظر گرفته شود. در قانون اساسی به این موضوع توجه شده و در مبانی دینی و مبانی حقوق بین‌الملل آمده که حقوق اقلیت‌ها باید حفظ و همه ایرانی‌ها از حقوق یکسانی برخوردار باشند یعنی تساوی حقوق شهروندان به رسمیت شناخته شده و به تفاوت‌های مختلف قومی و مذهبی با دیده احترام نگریسته شده و آنها را تهدید ندانسته است. چندگانه بودن قومی و مذهبی به عنوان خطر و تهدید دیده نشده بلکه به‌عنوان واقعیت زیبای یک کشور دیده شده است.
فکر می‌کنید مجلس درخصوص تصویب این قانون چقدر با دولت همراهی خواهد کرد؟
من اکثریت مجلس را همراه دولت می‌دانم. یک اقلیت در مجلس هستند که شلوغ می‌کنند و جو را به هم می‌ریزند وگرنه اکثریت نمایندگان مجلس با دولت همراه هستند. این افراد به‌طور حتم در نظر مردم هستند و افکار عمومی درباره آنها تصمیم‌گیری خواهد داشت.
یونسی و اقلیت دانستن نمایندگان تندرو
گفت‌وگوی حجت‌الاسلام والمسلمین یونسی با «آرمان» گرچه به‌دلیل عجله او و همراهانش آن‌طور نبود که به جزئیات پرداخته شود اما حاوی نکات فشرده بسیار مهمی نیز بود. «انتصاب وزیر ارشاد در جهت کمک به بهبود حقوق شهروندی»، «دفاع تمام‌قد یونسی و مجموعه دولت از علی جنتی»، «درخواست روحانی از وزیر کشور برای حفظ و پیگیری حقوق شهروندی» و «اقلیت دانستن نمایندگان تندرو مجلس» از نکات ریز اما مهمی بود که در سخنان ایشان بیان شد.
