آفتابنیوز : آفتاب: به گزارش ایسنا، متن کامل گزارش فصلی یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره فعالیتها و تاسیسات هستهای ایران که در 76 پاراگراف به علاوه 4 ضمیمه پیوست در اختیار اعضای شورای حکام قرار گرفت به این شرح است:
«GOV/2015/15
19 فوریه 2015
اجرای موافقتنامه پادمان معاهده منع اشاعه هستهای (NPT)
و مفاد مربوطه قطعنامههای شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران
گزارش مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی
تحولات عمده
• مدیرکل در تاریخ 7 ژانویه 2015 با جناب آقای محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران گفتوگو کرد. آنها در مورد اهمیت تداوم گفتوگو بین آژانس و ایران در سطوح مختلف موافقت داشتند. مدیرکل همچنین بر نیاز به حل و فصل تمامی موضوعات باقی مانده مربوط به برنامه هستهای ایران در اسرع وقت تاکید کرد.
• ایران هیچ توضیحی ارائه نداده که آژانس را قادر به روشنسازی اقدامات عملی باقی مانده کند و هیچ اقدام عملی جدیدی را نیز در گام بعدی مرتبط با "چارچوب برای همکاری"، پیشنهاد نکرده است.
• آژانس به وظیفه خود مبنی بر نظارت و راستیآزمایی اقدامات ذی ربط هستهای مندرج در برنامه اقدام مشترک (JPA) که مورد تمدید واقع شده، ادامه داده است.
• از زمان اجرای برنامه اقدام مشترک، ایران در هیچ کدام از تاسیسات اعلام شده خود به غنیسازی UF6 بالاتر از 5 درصد مبادرت نکرده است و همه ذخایر UF6 غنی شدهاش تا سقف 20 درصد اورانیوم 235 از طریق رقیق سازی یا تبدیل به اکسید اورانیوم، مورد فرآوری بیشتر واقع شده است.
• غنیسازی UF6 تا سقف 5 درصد از اورانیوم 235 با همان نرخی که در گزارشهای قبلی ذکر شده، ادامه یافته است. میزان مواد هستهای که به شکل UF6 غنی شده تا سقف 5 درصد از اورانیوم 235 باقی مانده به 7952.9 کیلوگرم افزایش یافته است.
• اجزاء مهم بیشتری در راکتور IR-40 نصب نشده و تولید یا تست سوخت برای این راکتور انجام نگرفته است.
• ایران به فراهم کردن دسترسی مدیریت شده آژانس به کارگاههای مونتاژ سانتریفیوژ، کارگاههای تولید روتور سانتریفیوژ و تاسیسات ذخیرهسازی ادامه داده است.
A. مقدمه
1. این گزارش مدیرکل به شورای حکام و همزمان به شورای امنیت در خصوص اجرای موافقتنامه پادمان معاهده منع اشاعه سلاحهای هستهای و مفاد مربوطه قطعنامههای شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران (ایران) است. این گزارش همچنین در بردارنده اطلاعاتی در مورد اجرای اقدامات ذیل بیانیه مشترک در مورد یک چارچوب برای همکاری (چارچوب برای همکاری) و نیز برنامه اقدام مشترک آنگ ونه که مجددا تمدید شده، است.
2. شورای امنیت تاکید کرده است که اقدامات مورد درخواست شورای حکام در قطعنامه هایش در خصوص ایران الزام آور است . مفاد مربوطه قطعنامه های یادشده شورای امنیت که بر اساس فصل هفتم منشور سازمان ملل تصویب شده اند مطابق شرایط این قطعنامه ها الزام آور هستند . اجرای کامل تعهدات ایران جهت اعاده اعتماد به ماهیت صرفا صلحآمیز برنامه هستهایش لازم است.
3. همان طور که قبلا گزارش شده، آژانس و ایران در تاریخ 11 نوامبر 2013 یک "بیانیه مشترک در مورد یک چارچوب برای همکاری" امضاء کردند (GOV/INF/2013/14). ذیل چارچوب برای همکاری، آژانس و ایران جهت همکاری بیشتر در ارتباط با فعالیتهای راستیآزمایی توسط آژانس به منظور حل و فصل همه موضوعات گذشته و حال، و نیز پیشبرد کار در خصوص چنین فعالیتهایی به صورت گام به گام موافقت کردند. اقدامات عملی که تا کنون در ارتباط با " چارچوب برای همکاری" مورد توافق قرار گرفته اند در ضمیمه شماره یک فهرست شده اند.
4. همان گونه که قبلا گزارش شده در یک تحول جداگانه، چین، فرانسه، آلمان، روسیه، انگلستان و آمریکا (E3+3)در تاریخ 24 نوامبر 2013 در مورد برنامه اقدام مشترک با ایران به توافق رسیدند. برنامه اقدام مشترک از 20 ژانویه 2014 ابتدا به مدت شش ماه لازم الاجرا گشت. طبق درخواست E3+3 و ایران و با توجه به تصویب شورای حکام ( به شرط وجود منابع مالی)، آژانس به نظارت و راستیآزمایی فعالیتهای ذیربط هستهای مندرج در برنامه اقدام مشترک (JPA)، علاوه بر آنچه قبلا مطابق موافقتنامه پادمان ایران و قطعنامههای ذیربط شورای امنیت انجام می داد، پرداخت. در تاریخ 24 جولای 2014 برنامه اقدام مشترک تا تاریخ 24 نوامبر 2014 تمدید شد.
5. در تاریخ 24 نوامبر 2014 برنامه اقدام مشترک بار دیگر تا تاریخ 30 ژوئن 2015 تمدید شد. برای اینکه آژانس بتواند به نظارت و راستیآزمایی فعالیتهای ذیربط هستهای ادامه دهد مبلغ 4.6 میلیون یورو کمکهای مالی داوطلبانه فرا بودجه ای لازم بود. تا تاریخ 16 فوریه 2015 جمعاً 6 میلیون یورو از سوی شماری از کشورهای عضو تعهد شده است.
6. این گزارش به تحولاتی که از آخرین گزارش مدیرکل (GOV/2014/58 and Corr. 1) به بعد رخ داده و نیز به موضوعاتی که سابقه بیشتری دارند، میپردازد.
B. شفافسازی مسائل حل نشده
7. شورای حکام در قطعنامه مورخ نوامبر 2011 خود (GOV/2011/69) تاکید کرد که برای ایران و آژانس ضروری است به منظور حل و فصل فوری همه مسائل محتوایی باقیمانده با هدف روشنگری درخصوص آنها شامل دسترسی به تمامی اطلاعات مربوطه، مستندات، سایتها، مواد و اشخاص در ایران، به گفتوگوهای خود شدت بخشند. شورا در قطعنامه 13 سپتامبر 2012 خود (GOV/2012/50) تصمیم گرفت که همکاری ایران با درخواستهای آژانس با هدف حل و فصل همه مسائل باقیمانده به منظور اعاده اعتماد بین المللی نسبت به ماهیت منحصرا" صلحآمیز برنامه هستهای ایران، ضرورت و فوریت دارد.
8. همان گونه که در گزارش قبلی مدیرکل ذکر شده بود مقامات ایران و آژانس در اکتبر و نوامبر 2014، مباحثی را داشتند پیرامون اجرای دو اقدام عملی توافق شده در مه 2014 در گام سوم "چهارچوب برای همکاری" که هنوز اجرا نگشته اند. این اقدامات مربوط به موضوع انفجارات بزرگ و محاسبات انتقال نوترونی هستند (بنگرید به ضمیمه 1). ایران هیچ توضیحی ارائه نداده که آژانس را قادر کند اقدامات عملی باقی مانده را روشن کند. در دیدار 2 نوامبر 2014 توافق شد که دیدار فنی دیگری برای بحث بیشتر پیرامون دو اقدام عملی باقی مانده در اسرع وقت، ولی به درخواست ایران، نه قبل از 24 نوامبر 2014 (زمان انقضاء برنامه اقدام مشترک در آن زمان) برگزار شود.
9. مدیرکل در تاریخ 7 ژانویه 2015 با جناب آقای محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران در مونیخ گفتوگو کرد. آنها در مورد اهمیت تداوم گفتوگو بین آژانس و ایران در سطوح مختلف موافقت داشتند. مدیرکل همچنین بر نیاز به حل و فصل تمامی موضوعات باقی مانده مربوط به برنامه هستهای ایران در اسرع وقت تاکید کرد.
10. از گزارش قبلی مدیرکل تاکنون، ایران هیچ توضیحی ارائه نداده که آژانس را قادر کند دو اقدام عملی باقی مانده را روشن کند. آژانس همچنان آماده است در جهت تسهیل این روشنسازی، سوالات بیشتری را به ایران ارائه دهد.
11. همان گونه که قبلا گزارش شده بود آژانس در چندین نوبت از ایران دعوت کرد اقدامات جدیدی که در گام بعدی "چارچوب همکاری" اجرا خواهد کرد را پیشنهاد کند. ایران هیچ اقدام عملی جدیدی را پیشنهاد نکرده است.
C. تاسیسات اعلام شده تحت موافقتنامه ایران
12. ایران طبق موافقتنامه پادمان خود، وجود 18 تاسیسات هستهای و 9 مکان خارج از تاسیسات را که مواد هستهای به طور معمول در آنجا استفاده میشود (LOFs) به آژانس اعلام کرده است (پیوست 2). با وجود این که بعضی از فعالیتهایی که ازسوی ایران در برخی از تاسیسات انجام میشود، همانطور که در ذیل نشان داده میشود، بر خلاف قطعنامههای شورای حکام و شورای امنیت است، مع ذلک آژانس به راستی آزمایی منع انحراف مواد هستهای اعلام شده در این تاسیسات و مکانهای خارج از تاسیسات (LOFs) ادامه میدهد.
D. فعالیتهای مرتبط با غنیسازی
13. ایران برخلاف قطعنامههای مربوطه شورای حکام و شورای امنیت فعالیتهای مرتبط با غنیسازی خود را در تاسیسات اعلام شده ذیل که تحت پادمان آژانس است تعلیق نکرده است. با این حال از 20 ژانویه 2014، ایران UF6 غنی شده بالاتر از 5 درصد U-235 را تولید نکرده و تمام ذخایر UF6 غنی شده تا 20 درصد U-235 ایران یا از طریق رقیقسازی و یا تبدیل، مورد فرآوری بیشتر قرار گرفته است. تمام فعالیتهای مرتبط با غنیسازی در تاسیسات اعلام شده ایران تحت پادمان آژانس است و همه مواد هستهای، آبشارهای نصب شده و ایستگاههای خوراکدهی و کنارگذاری در این تاسیسات تحت اقدامات مراقبتی و نظارتی آژانس قرار دارند.
14. ایران اعلام کرده است که هدف غنیسازی UF6 تا 5 درصد اورانیوم 235، تولید سوخت برای تاسیسات هستهایاش است. ایران همچنین اعلام کرده است که هدف غنیسازی UF6 تا 20 درصد اورانیوم 235، تولید سوخت برای راکتورهای تحقیقاتی است.
15. از زمانی که ایران غنیسازی اورانیوم را در تاسیسات اعلام شده خود آغاز کرده است، در آن تاسیسات موارد ذیل را تولید کرده است:
• 14174.9 کیلوگرم (877.6+ کیلوگرم از زمان گزارش قبلی مدیرکل) UF6 غنی شده تا 5 درصد اورانیوم 235 که 7952.9 کیلوگرم (337.4- کیلوگرم از زمان گزارش قبلی مدیرکل) آن به شکل UF6 غنی شده تا 5 درصد اورانیوم 235 باقی مانده است و بقیه مشمول فرآوری بیشتر شدهاند.
• تا آن نقطهای که ایران تولید UF6 غنی شده تا 20 درصد اورانیوم 235 را متوقف کرد، با تولیدی برابر 447.8 کیلوگرم از این مواد، تمام مواد تولید شده مورد فرآوری بیشتر از طریق کاهش غنا یا تبدیل به اکسید اورانیوم واقع شدهاند.
.D.1 نطنز
16. کارخانه غنیسازی سوخت: کارخانه غنیسازی سوخت (FEP) یک کارخانه غنیسازی برای تولید اورانیوم با غنای پایین (LEU) غنی شده تا 5 درصد اورانیوم 235 است که اولین بار در سال 2007 راه اندازی شد. این کارخانه به سالن تولید A و سالن تولید B تقسیم شده است. مطابق با اطلاعات طراحی ارائه شده توسط ایران، 8 واحد برای سالن تولید A برنامهریزی شده است که هر واحد شامل 18 آبشار است و مجموعا حدود 25000 سانتریفیوژ در 144 آبشار دارد . در حال حاضر یک واحد آن دارای سانتریفیوژهای IR-2m، پنج واحد آن دارای سانتریفیوژهای IR-1 است و دو واحد دیگر سانتریفیوژ ندارند. ایران هنوز باید اطلاعات طراحی مشابه را برای سالن تولید B ارائه کند. آژانس به راستیآزمایی خود برای اطمینان از منع وجود سانتریفیوژ در سالن B ادامه میدهد.
17. در واحدی که در بردارنده سانتریفوژهای IR-2m است، تا 8 فوریه 2015 وضعیت از زمان گزارش قبلی مدیرکل بدون تغییر باقی ماند: سانتریفیوژهای IR-2m بطور کامل در شش آبشار نصب شده بودند، هیچکدام از این آبشارها با UF6 طبیعی خوراک دهی نشدهاند، و کار نصب اولیه 12 آبشار دیگر با سانتریفیوژهای IR-2m در این واحد تکمیل شده بود.
18. تا تاریخ 8 فوریه 2015 در پنج واحد حاوی سانتریفیوژهای IR-1 وضعیت از زمان گزارش قبلی مدیرکل بدون تغییر باقی ماند: 90 آبشار بهطور کامل نصب شده بود که 54 آبشار با UF6 طبیعی خوراک دهی میشد. همانطور که قبلا گزارش شد، کار نصب اولیه 36 آبشار با سانتریفیوژهای IR-1 در دو واحدی که دارای سانتریفیوژ نبودند تکمیل شده بود.
19. بین تاریخ 15 نوامبر 2014 و 2 دسامبر 2014، آژانس یک راستیآزمایی موجودی فیزیکی را در FEP انجام داد تا موجودی اعلام شده توسط ایران در تاریخ 16 نوامبر 2015 را راستیآزمایی کند. نتایج راستیآزمایی موجودی فیزیکی هم اکنون در آژانس در حال ارزیابی هستند.از زمان شروع تولید در فوریه 2007 تا تاریخ 7 فوریه 2015 ایران 156734 کیلوگرم از UF6 طبیعی را به داخل آبشارها خوراکدهی کرده و در مجموع 13730 کیلو گرم از UF6 با غنای تا 5 درصد از اورانیم 235 تولید کرده است.
20. تا تاریخ 24 نوامبر 2014، ایران 4118 کیلوگرم UF6 غنی شده تا 2% اورانیوم 235 را به اورانیوم طبیعی رقیقسازی کرده بود.
21. آژانس بر اساس نتایج آنالیز نمونههای محیط زیستی گرفته شده در کارخانه غنیسازی سوخت و سایر فعالیتهای راستیآزمایی نتیجه گرفته است که این تاسیسات همانگونه که از سوی ایران در پرسشنامه اطلاعات طراحی گزارش شده عمل کرده است.
22. کارخانه نیمه صنعتی غنیسازی سوخت (PFEP): کارخانه نیمه صنعتی غنیسازی سوخت جزو تاسیسات تولید اورانیوم با غنای پایین و جزء تاسیسات تحقیقات و توسعه است که نخستین بار در اکتبر 2003 راهاندازی شده است. این تاسیسات میتواند شش آبشار را در خود جای دهد و به دو محوطه تقسیم میشود که یکی برای تولید UF6غنیسازی شده تا 20 درصد اورانیوم 235 (آبشارهای 1 و 6) تعیین شده و محوطه دیگر برای تحقیق و توسعه (آبشارهای 2، 3، 4 و 5) تعیین شده است.
23. همانگونه که در گزارش قبلی مدیرکل آورده شده است، بین تاریخهای 13 و 30 سپتامبر 2014، آژانس یک راستیآزمایی فیزیکی موجودی (PIV) در این تاسیسات انجام داد تا موجودی اعلام شده توسط ایران در تاریخ 13 سپتامبر 2014 را راستیآزمایی کند. نتایج این راستیآزمایی در حال ارزیابی توسط آژانس است.
24. محوطه تولید: همانطور که در گزارش قبلی مدیرکل نشان داده شد، ایران خوراکدهی به آبشارهای 1 و 6 با UF6 با غنای 5% اورانیوم 235 را متوقف کرده و در عوض آبشارها را با UF6 طبیعی خوراکدهی میکند. در تاریخ 8 فوریه 2014 ایران بخشهای بهروز شده پرسشنامه اطلاعات طراحی را ارائه کرد و ضمن آن اعلام کرد که اقداماتی را «به سبب تغییر در سطح غنیسازی» انجام داده است و این اقدامات «بهطور موقت در طول نخستین مرحله اجرای برنامه اقدام مشترک» اتخاذ شده است. از زمانی که برنامه اقدام مشترک اجرایی شد ایران آبشارهای 1 و 6 را به صورت به هم متصل به کار نیانداخته است.
25. تا 20 ژانویه 2014 که ایران تولید UF6 با غنای 20% اورانیوم 235 را متوقف کرد، این کشور 1630.8 کیلوگرم UF6 با غنای 5% اورانیوم 235 را به آبشارهای 1 و 6 خوراکدهی کرده یعنی از زمان آغاز تولید از فوریه 2010 و در مجموع 201.9 کیلوگرم UF6 با غنای 20% اورانیوم 235 تولید کرده بود که تمام آن از فرآیند کنار گذاشته شده و این موضوع از سوی آژانس راستیآزمایی شده است. بین 20 ژانویه 2014 و اول فوریه 2015، ایران 961.9 کیلوگرم UF6 طبیعی را به آبشارهای 1 و 6 در کارخانه نیمه صنعتی غنیسازی سوخت خوراک دهی کرده و مجموعا 91 کیلوگرم UF6 با غنای 5% اورانیوم 235 تولید کرد.
26. محوطه تحقیق و توسعه: از زمان گزارش قبلی مدیرکل، ایران به طور متناوب UF6 طبیعی را به سانتریفیوژهای IR-6s به عنوان ماشینهای مجزا و به سانتریفیوژهای IR-1 و IR-2m و IR-4 و IR-6، بعضی اوقات به ماشینهای مجزا و گاهی به آبشارهایی با اندازههای گوناگون خوراک دهی کرده است. آژانس تایید میکند که یک پیش نمونه سانتریفیوژ IR-8 در جای خود برقرار مانده است ولی بدون اتصال است.
27. بین 11 اکتبر 2014 و اول فوریه 2015، تقریباٌ در مجموع 790.9 کیلوگرم UF6 طبیعی به سانتریفیوژهای محوطه تحقیق و توسعه خوراکدهی شده است، اما هیچ اورانیوم با غنای پایینی به دلیل اینکه محصول و دورریز آن در پایان فرآیند دوباره ترکیب شدهاند، کنار گذاشته نشده است.
28. بین 20 ژانویه 2014 و 20 ژوییه 2014 ایران 108.4 کیلوگرم از موجودی UF6 با غنای 20% اورانیوم 235 را رقیق کرد.
29. براساس نتایج آنالیز نمونههای زیست محیطی در کارخانه نیمه صنعتی غنیسازی سوخت و سایر اقدامات راستیآزمایی، آژانس نتیجه گرفته است که تاسیسات، همانطور که ایران در پرسشنامه اطلاعات طراحی (DIQ) مربوطه اعلام کرده، فعالیت کرده است.
D.2. فوردو
30. کارخانه غنیسازی سوخت فوردو: کارخانه غنیسازی سوخت فوردو بر اساس پرسشنامه اطلاعات طراحی (DIQ) مورخ 18 ژانویه 2012، یک کارخانه غنیسازی با استفاده از سانتریفیوژ برای تولید UF6 غنی شده تا 20 درصد اورانیوم 235 و تولید UF6 غنی شده تا 5 درصد اورانیوم 235 است. این تاسیسات که برای اولینبار در سال 2011 راهاندازی شد به نحوی طراحی شده است که 2976 سانتریفیوژ را در 16 آبشار در بر میگیرد و بین واحد یک و واحد دو تقسیم شدهاند. تا کنون همه سانتریفیوژهایی که نصب شدهاند از نوع ماشینهای IR-1 هستند. ایران در تاریخ 8 فوریه 2014 اطلاعات روزآمدی را برای بخشهایی از پرسشنامه اطلاعات طراحی ارائه کرد و ضمن آن اعلام کرد که اقداماتی را «به سبب تغییر در سطح غنیسازی» انجام داده و این اقدامات را «بهطور موقت در طول اجرای مرحله اول برنامه اقدام مشترک» به انجام رسانده است.
31. همانطور که قبلا گزارش شد، ایران خوراک دهی چهار آبشار واحد دو با UF6 غنی شده تا 5 درصد اورانیوم 235 را که قبلا برای این منظور بهکار گرفته شده بود متوقف کرد و در عوض از آن زمان شروع به خوراکدهی آنها با UF6 طبیعی کرده است. ایران از زمان اجرایی شدن برنامه اقدام مشترک دیگر این آبشارها را به نحوی که به هم متصل شده باشند بهکار نگرفته است. تا تاریخ 9 فوریه 2015، هیچ یک از 12 آبشار دیگر در کارخانه غنیسازی سوخت فوردو با UF6 خوراکدهی نشده بودند.
32. بین 24 ژانویه 2015 و 8 فوریه 2015 آژانس یک راستیآزمایی موجودی فیزیکی در FFEP انجام داده که نتایج آن هم اکنون در آژانس در حال ارزیابی هستند.
33. ایران تا تاریخ 20 ژانویه 2014 که تولید UF6 غنی شده تا غنای 20 درصد اورانیوم 235 را متوقف کرد مقدار 1806 کیلوگرم UF6 غنی شده تا 5 درصد اورانیوم 235 را به آبشارهای کارخانه غنیسازی سوخت فوردو خوراکدهی کرده بود که تولید آن از دسامبر 2011 شروع شد و در مجموع تقریبا 245.9 کیلوگرم UF6 غنی شده تا 20 درصد اورانیوم 235 را تولید کرده بود که همه آن از آن زمان از فرآیند کنار گذاشته شد و از سوی آژانس مورد راستیآزمایی قرار گرفته است. ایران بین تاریخهای 20 ژانویه 2014 و 9 فوریه 2015 مقدار 2472.7 کیلوگرم UF6 طبیعی را به داخل آبشارهای کارخانه غنیسازی سوخت فوردو خوراکدهی کرد و در مجموع 238.3 کیلوگرم UF6 غنی شده تا 5 درصد اورانیوم 235 را تولید کرد.
34. بر اساس نتایج تحلیل نمونههای زیست محیطی در تأسیسات فوردو و سایر اقدامات راستیآزمایی، آژانس به این نتیجه رسیده است که این تأسیسات همان گونه که ایران در پرسشنامه اطلاعات طراحی برای تاسیسات فوردو اعلام داشته فعالیت کرده است.
D.3. سایر فعالیتهای مربوط به غنیسازی
35. ایران کماکان دسترسی مدیریت شده مستمر به کارگاههای سوار کردن سانتریفیوژها، کارگاههای تولید روتور سانتریفیوژها و تاسیسات ذخیرهسازی را به آژانس ارائه میدهد. این دسترسیها و همچنین اطلاعات مربوطه که مورد توافق دو طرف قرار گرفته است، بر طبق یکی از اقدامات عملی در ارتباط با چارچوب همکاری نیز (ضمیمه یک را ببینید) از سوی ایران ارائه شد. ایران همچنین به عنوان بخشی از این دسترسی مدیریت شده، موجودی مجموعههای روتور سانتریفیوژ را که باید جایگزین آن سانتریفیوژهایی که از کار می افتند، به آژانس ارائه داده است. آژانس اطلاعات ارائه شده از سوی ایران را آنالیز کرده و بنا به درخواست، توضیحات اضافی نیز دریافت کرده است. از زمان اجرایی شدن برنامه اقدام مشترک، آژانس بر اساس آنالیز همه اطلاعاتی که از سوی ایران ارائه شده و دسترسی مدیریت شده و سایر اقدامات راستیآزمایی که انجام داده است می تواند تایید کند که از زمان اجرایی شدن برنامه اقدام مشترک تولید و سوار کردن روتور سانتریفیوژ با برنامه ایران برای جایگزینی سانتریفیوژهای آسیب دیده آن همخوانی دارد.
E. فعالیتهای بازفرآوری
36. متعاقب قطعنامههای مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، ایران موظف است فعالیتهای بازفرآوری خود شامل تحقیق و توسعه را به حال تعلیق در آورد. همانگونه که قبلاً گزارش شده، ایران در ژانویه 2014 اعلام کرد که «در طول مرحله اول بازه زمانی (شش ماه)، ایران در مراحل مربوط به فعالیتهای بازفرآوری یا ساخت یک تأسیسات قادر به بازفرآوری مشغول نخواهد شد.» ایران در نامهای به آژانس به تاریخ 27 آگوست 2014 خاطرنشان کرده است که این "اقدام داوطلبانه" در راستای تمدید برنامه اقدام مشترک (JPA) تمدید شده است.
37. آژانس نظارت خود را بر کاربرد سلولهای داغ در راکتور تحقیقاتی تهران (TRR) و تأسیسات تولید رادیوایزوتوپ مولیبدن، ید و زینون (MIX) ادامه داده است. آژانس در تاریخ 9 فوریه 2015 یک بازرسی و یک راستیآزمایی اطلاعات طراحی (DIV) را در راکتور تحقیقاتی تهران و در تاریخ 10 فوریه 2015 یک راستیآزمایی اطلاعات طراحی (DIV) را در تاسیسات MIX انجام داد. آژانس میتواند تایید کند که هیچگونه فعالیت جاری مرتبط با بازفرآوری در راکتور تحقیقاتی تهران، تأسیسات MIX و دیگر تأسیساتی که آژانس در ایران به آنها دسترسی دارد، وجود ندارد.
F. پروژههای مرتبط با آب سنگین
38. برخلاف قطعنامههای مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، ایران کار بر روی تمامی پروژههای مرتبط با آب سنگین را به حالت تعلیق در نیاورده است. با این حال، ایران از زمان اجرای برنامه اقدام مشترک، نه هیچگونه قطعات اصلی در راکتور IR-40 نصب کرده و نه مجموعههای سوخت هستهای برای راکتور IR-40 در کارخانه تولید سوخت (FMP) تولید کرده است.
39. راکتور IR-40: راکتور IR-40 که تحت پادمان آژانس قرار دارد، یک راکتور تحقیقاتی متوسط آب سنگین 40 مگاواتی است که برای گنجایش 150 مجموعه سوخت حاوی اورانیوم طبیعی به شکل UO2 طراحی شده است.
40. آژانس در تاریخ 8 فوریه 2015 میلادی یک راستیآزمایی اطلاعات طراحی (DIV) در راکتور IR-40 انجام داد و مشاهده کرد که از زمان گزارش قبلی مدیرکل هیچ یک از قطعات اصلی باقیمانده راکتور نصب نشدهاند. همان گونه که در گزارش قبلی دبیرکل اشاره شده است، متعاقب یکی از اقدامات عملی توافق شده در ارتباط با چارچوب همکاری، ایران در آگوست 2014 رهیافت پادمانی برای راکتور IR-40 را با آژانس نهایی کرد.
41. کارخانه تولید آب سنگین: کارخانه تولید آب سنگین (HWPP) تأسیساتی برای تولید آب سنگین با ظرفیت طراحی سالانه تولید 16 تن آب سنگین مخصوص راکتور است.
42. همانگونه که قبلاً گزارش شد اگر چه HWPP تحت پادمان آژانس نیست اما در تاریخ 8 دسامبر 2013 تحت موضوع دسترسی مدیریت شده از سوی آژانس قرار گرفت. ایران در طول دوره دسترسی مدیریت شده همچنین اطلاعات مربوطه مورد توافق دوطرف را به آژانس ارائه داد. علاوه بر آن، دسترسی به محل ذخیره آب سنگین در تأسیسات تبدیل اورانیوم (UCF) در اصفهان در فوریه 2014، آژانس را قادر ساخت تا مشخصات آب سنگین را تعیین کنند.
G. تبدیل اورانیوم و تولید سوخت
43. ایران در تأسیسات تبدیل اورانیوم (UCF)، کارخانه پودر دی اکسید اورانیوم غنی شده (EUPP)، کارخانه تولید سوخت (FMP) و کارخانه تولید صفحه سوخت (FPFP) در اصفهان شماری از فعالیتها را به شرح ذیل انجام میدهد که با تعهدات آن دایر بر تعلیق کل فعالیتهای مرتبط با غنیسازی و طرحهای مرتبط با آب سنگین مغایرت دارد، هر چند که تأسیسات مزبور تحت پادمان آژانس قرار دارند.
44. ایران از زمان شروع تبدیل و تولید سوخت در تأسیسات اعلام شده خود، از جمله اقدامات زیر را معمول داشته است:
• 550 تن UF6 طبیعی را در تاسیسات تبدیل اورانیوم (UCF) تولید کرده که 170 تن آن به کارخانه غنیسازی سوخت (FEP) انتقال یافته است.
• شش تن UF6 طبیعی را به کارخانه پودر دی اکسید اورانیوم غنی شده (EUPP) منتقل کرده است. علاوه بر آن، 4.3 تن UF6 غنی شده تا غنای 5% اورانیوم 235 از FEP به EUPP انتقال یافته است.
• 2720 کیلوگرم UF6 غنی شده تا غنای 5% اورانیوم 235 را به فرآیند تبدیل در EUPP تزریق کرده است.
• 53 کیلوگرم از UF6 غنی شده تا غنای 3.34 درصد اورانیوم 235 را به فرآیند تبدیل تحقیق و توسعه تزریق کرده است و 24 کیلوگرم اورانیوم را به شکل UO2 تولید کرده است.
• 337.3 کیلوگرم از UF6 غنی شده تا غنای 20% اورانیوم 235 را به فرآیند تبدیل در کارخانه تولید صفحه سوخت (FPFP) تزریق کرده و 162.8 کیلوگرم اورانیوم به شکل U3O8 تولید کرده است.
• 90.6 کیلوگرم اورانیوم به شکل U3O8 را در کارخانه تولید صفحه سوخت (FPFP) برای ساخت اقلام سوختی جهت راکتور تحقیقاتی تهران (TRR) مورد استفاده قرار داده است.
45. تأسیسات تبدیل اورانیوم: تأسیسات تبدیل اورانیوم (UCF) تأسیساتی تبدیلی برای تولید هم UF6 طبیعی و هم UO2 طبیعی از کنسانتره سنگ اورانیوم (UOC) است. طبق برنامهریزی انجام شده تأسیسات تبدیل اورانیوم همچنین UF4 را از UF6 ضعیف شده، و قالبهای فلزی اورانیوم را از UF4 طبیعی و ضعیف شده تولید خواهد کرد.
46. ایران در تاریخ 26 جولای 2014 به آژانس اطلاع داد که در تأسیسات تبدیل اورانیوم (UCF) فعالیتهای تحقیق و توسعه را در زمینه بازیابی اورانیوم از پسماند مایع و جامد ناشی از فعالیتهای تبدیل در تأسیسات تبدیل اورانیوم (UFC) انجام خواهد داد. آژانس در تاریخ 16 فوریه 2015 مشاهده کرد که ایران بازیابی اورانیوم از پسماند مایع حاصل از فعالیتهای تبدیل در تأسیسات تبدیل اورانیوم (UF6) را آغاز کرده است.
47. ایران اعلام کرده است که تا تاریخ 16 فوریه 2015 مقدار 13.8 تن اورانیوم طبیعی به شکل UO2 را از طریق تبدیل UOC تولید کرده است. آژانس تایید کرده است که ایران تا همان تاریخ 13.2 تن اورانیوم طبیعی به شکل پودر دی اکسید اورانیوم UO2 را به کارخانه تولید سوخت (FMP) منتقل کرده است.
48. کارخانه پودر دی اکسید اورانیوم غنی شده (EUPP :(EUPP تاسیساتی برای تبدیل UF6 غنی شده تا غنای 5% اورانیوم U-235 به پودر UO2 است. همانگونه که قبلاً گزارش شده است، ایران در می 2014 فعالیت این تاسیسات را با استفاده از اورانیوم طبیعی آغاز کرد. به عنوان بخشی از این فعالیت، ایران تا تاریخ 13 فوریه 2015 میلادی در مجموع 5506 کیلوگرم UF6 طبیعی را به فرآیند تبدیل تزریق کرده و 1375.5 کیلوگرم اورانیوم به شکل دی اکسید اورانیوم (UO2) را تولید کرده است. از زمان شروع فعالیت این کارخانه در جولای 2014، ایران 2720 کیلوگرم UF6 غنی شده تا غنای 5% اورانیوم U-235 را برای تولید دی اکسید اورانیوم (UO2) به فرآیند تبدیل تزریق کرده است.
49. کارخانه تولید سوخت (FMP): کارخانه تولید سوخت، تاسیساتی است که برای نیروگاهها و راکتورهای تحقیقاتی مجموعههای سوخت هستهای تولید میکند.
50. به عنوان نتیجه PIV انجام شده توسط در آژانس در کارخانه تولید سوخت (FMP) در حدفاصل 31 آگوست 2014 و 1 سپتامبر 2014، آژانس با امعان نظر به تردیدهای اندازه گیری که به طور طبیعی به چنین تأسیساتی مربوط میشود، فهرست کالاهای اعلام شده توسط ایران در تاریخ 29 آگوست 2014 را تایید کرده است.
51. آژانس در تاریخ 15 فوریه 2015 یک بازرسی و یک مورد راستیآزمایی اطلاعات طراحی (DIV) را در کارخانه تولید سوخت (FMP) انجام داد و تایید کرد که ایران به توقف تولید مجموعههای سوخت هستهای با استفاده از دی اکسید اورانیوم طبیعی (UO2) برای راکتور IR-40 ادامه داده و این که همه مجموعههای سوختی که قبلاً تولید شده بودند در کارخانه تولید سوخت (FMP) باقی ماندهاند.
52. کارخانه ساخت صفحه سوخت (FPFP): کارخانه ساخت صفحه سوخت، تاسیساتی است که UF6 غنی شده تا غنای 20 درصد اورانیوم U-235 را به U3O8 تبدیل و مجموعههای سوخت ساخته شده از صفحات سوخت حاوی U3O8 را تولید می کند.
53. همان گونه که قبلاً گزارش شد، ایران در ژانویه 2014 اعلام کرد که «در خلال مرحله اول بازه زمانی (شش ماه)، ایران اعلام میدارد که هیچگونه خط بازتبدیل برای بازتبدیل اکسید اورانیوم غنی شده تا 20 درصد U-235 به UF6 غنی شده تا 20 درصد U-235 وجود ندارد.» ایران در نامه ای به آژانس در تاریخ 27 آگوست 2014 خاطرنشان کرد که این «اقدام داوطلبانه» در راستای تمدید برنامه اقدام مشترک (JPA) تمدید شده است. آژانس در حدفاصل 9 و 17 فوریه 2015 یک مورد بازرسی و یک مورد راستیآزمایی اطلاعات طراحی (DIV) از کارخانه تولید صفحه سوخت (FPFP) انجام داد که طی آن تایید کرد که هیچ خط فرآوری در کارخانه برای بازتبدیل اکسید اورانیوم به UF6 وجود ندارد.
54. آژانس در حدفاصل 14 و 16 دسامبر 2014 راستیآزمایی فیزیکی موجودی (PIV) در کارخانه تولید صفحه سوخت (FPFP) انجام داد که نتایج آن در حال حاضر توسط آژانس در دست ارزیابی است.
55. همان گونه که قبلاً گزارش شده است، ایران در مجموع میزان 337.2 کیلوگرم UF6 غنی شده تا غنای 20 درصد اورانیوم U-235 (6/227 کیلوگرم اورانیوم) را به فرآیند تبدیل کارخانه ساخت صفحه سوخت (FPFP) تزریق کرده است. ایران تا تاریخ 17 فوریه 2015 مقدار 162.8 کیلوگرم اورانیوم به شکل U3O8 تولید و پسماندهای جامد و مایع حاوی 55.4 کیلوگرم اورانیوم ایجاد کرده است. باقیمانده اورانیوم نیز که به فرآیند تزریق شده بود همچنان در فرآیند و در پسماند باقی مانده است. ایران از مقدار 162.8 کیلوگرم اورانیوم به شکل U3O8 ،90.6 کیلوگرم آن را برای ساخت اقلام سوخت برای راکتور آزمایشی تهران (TRR) مورد استفاده قرار داده است.
56. ایران در نامه ای به تاریخ 28 دسامبر 2014 آژانس را از جدول زمانی عملیاتی تنظیم شده برای کارخانه ساخت صفحه سوخت (FPFP) مطلع و قصد خود برای ایجاد خطوط فرآیند بازیابی اورانیوم از پسماندهای جامد و مایع را خاطر نشان ساخته است. آژانس در پاسخ خود به تاریخ 19 ژانویه 2015 درخواست کرد تا ایران اطلاعات بیشتری در این زمینه ارائه دهد. آژانس در تاریخ 10 فوریه 2015 مشاهده کرد که خطوط فرآیند عملیات خود را شروع نکردهاند و این که ایران فعالیتهای تحقیق و توسعه مربوط به بازیابی اورانیوم از پسماند جامد را آغاز کرده است.
57. آژانس تایید کرده است که ایران تا تاریخ 10 فوریه 2015 یک مجموعه سوخت آزمایشگاهی و 32 مجموعه سوخت از نوع راکتور تحقیقاتی تهران (TRR) را در کارخانه تولید صفحه سوخت (FPFP) تولید کرده است. تعداد 30 مورد از این مجموعههای سوخت شامل مجموعه آزمایشگاهی به راکتور تحقیقاتی تهران (TRR)انتقال یافته است.
H. ابعاد نظامی احتمالی
58. گزارشهای قبلی مدیرکل مسایل باقیمانده مربوط به ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهای ایران و اقداماتی را که لازم است ایران برای حل و فصل این مسایل انجام دهد مشخص کردهاند. آژانس کماکان نسبت به وجود احتمالی فعالیتهای آشکار نشده مرتبط با امور هستهای که سازمانهای نظامی مربوطه در آن دخیل بودهاند از جمله فعالیتهای مرتبط با توسعه یک کلاهک هستهای برای موشک، نگران باقی مانده است. ایران ملزم شده است تا بهطور کامل با آژانس در زمینه همه موضوعات باقیمانده بهویژه آنها که نگرانی در مورد ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهای ایران را بالا میبرد، همکاری کند که این امر شامل اجازه دسترسی بدون تاخیر به همه سایتها، تجهیزات، اشخاص و اسناد مورد درخواست آژانس است.
59. ضمیمه گزارش نوامبر 2011 مدیرکل (GOV/2011/65) تحلیل مفصلی از اطلاعات در دسترس آژانس در آن زمان را ارائه کرد که نشان میداد ایران فعالیتهایی را اجرا کرده است که با توسعه یک وسیله انفجاری هستهای مرتبط است. بنا به ارزیابی آژانس این اطلاعات روی هم رفته معتبر هستند. آژانس از نوامبر 2011 اطلاعات بیشتری بهدست آورده است که تحلیل مندرج در ضمیمه مذکور را بیشتر مورد تایید قرار میدهد.
60. در فوریه 2012، ایران نگرانیهای آژانس را بیشتر بهدلیل اینکه از نظر ایران برپایه ادعاهای بیاساس است، رد کرده و در اوت 2014 ایران اعلام کرد که "بیشتر موضوعات" در ضمیمه GOV/2011/65 "فقط ادعاهایی هستند که ارزش بررسی ندارند" .
61. همان گونه که در بالا اشاره شد (بند 10) از زمان گزارش قبلی مدیرکل، ایران هیچگونه توضیحی که آژانس را به روشن کردن دو اقدام عملی باقیمانده مربوط به انجام انفجارات پرقدرت و محاسبات انتقال نوترون قادر کند؛ ارائه نکرده است.
62. از زمان گزارش قبلی مدیرکل، آژانس از طریق تصاویر ماهوارهیی در محل مشخصی از سایت پارچین وجود وسایل، تجهیزات و مواد ساختمانی احتمالی را مشاهده کرده ولی تغییرات بیرونی بیشتری در ساختمانهای این سایت مشاهده نشده است. همانگونه که قبلا" گزارش شده، فعالیتهایی که در این محل از فوریه 2012 صورت پذیرفته است احتمالا" توانایی آژانس برای انجام راستی آزمایی موثر را تضعیف کرده است. همچنان مهم است که ایران به سوالات آژانس پاسخ دهد و اجازه دسترسی به محل مشخص شده مورد نظر در سایت پارچین را بدهد.
63. همانگونه که در گزارشات قبلی اشاره شده و توسط مدیرکل در جلساتش در تهران در اوت 2014 تاکید شده، لازم است آژانس قادر شود یک ارزیابی "سیستمی" از موضوعات باقی مانده مندرج در ضمیمه گزارش (GOV/2011/65) انجام دهد. این موضوع مستلزم بررسی و به دست آوردن درکی از هر موضوع در جای خود و سپس ادغام همه موضوعات در یک " سیستم" و ارزیابی آن سیستم در کلیت آن است. در این زمینه، آژانس آمادگی دارد به حل و فصل همه مسائل باقیمانده در قالب "چارچوب برای همکاری" شتاب بخشد. این امر میتواند با همکاری فزاینده از سوی ایران و از طریق ارائه به موقع دسترسی به همه اطلاعات، اسناد، سایتها، مواد و افراد مرتبط در ایران همانگونه که مورد درخواست آژانس است محقق شود. هرگاه آژانس درکی از کل تصویر پیرامون موضوعات با ابعاد نظامی احتمالی ایجاد کند، مدیرکل درخصوص ارزیابی آژانس به شورای حکام گزارش خواهد داد.
.I اطلاعات طراحی
64. بر اساس مفاد موافقتنامه پادمان و قطعنامههای ذیربط شورای حکام و شورای امنیت، ایران ملزم شده است تا مفاد کد اصلاحی 3.1 بخش عمومی ترتیبات فرعی (موافقتنامه پادمان) در مورد ارائه زود هنگام اطلاعات طراحی را اجرا کند.
65. آژانس طی نامهای به ایران در تاریخ 7 ژانویه 2015 میلادی؛ از ایران درخواست کرد که بر اساس الزام مرتبط با مفاد پیش گفته کد اصلاحی 3.1 اطلاعات طراحی اولیه و برنامه ساخت نیروگاههای هستهای که ایران اعلام داشته است انتظار میرود در ابتدای سال 2015 میلادی در سایت بوشهر ساخته شوند، را ارائه کند. ایران در پاسخ مورخ 20 ژانویه 2015 میلادی خاطرنشان ساخت که این کشور موضع خود درخصوص کد اصلاحی 3.1 را مشخص ساخته است اما افزوده است " مطمئنا" اطلاعات بیشتر هنگامی که در دسترس باشد به آژانس در زمان مقتضی ارائه خواهد شد".
-J پروتکل الحاقی
66. برخلاف قطعنامههای مربوطه شورای حکام و شورای امنیت، ایران پروتکل الحاقی را اجرا نمیکند. آژانس در موقعیتی نخواهد بود که تضمین معتبری درباره فقدان مواد و فعالیتهای هستهای اعلام نشده در ایران را ارائه دهد مگر این که و تا زمانی که ایران همکاری لازم را با آژانس از جمله از طریق اجرای پروتکل الحاقی بهعمل آورد.
K. سایر موضوعات
67. در تاریخ 20 ژانویه 2015 میلادی آژانس یک مورد بازرسی و یک مورد بررسی اطلاعات طراحی (DIV) در راکتور برق صفر آب سنگین (HWZPR) در اصفهان انجام داده و راستی آزمایی کرد که 36 مجموعه سوخت مدل پروتو (prototype) تولید شده در FMP پس از آزمایش از قلب (راکتور) برداشته شده و در تاسیسات ذخیره شده است.
68. درتاریخ 8 فوریه 2015 میلادی، آژانس تایید کرد که 16 مجموعه سوختی که در ایران تولید شده و حاوی اورانیومی که در ایران تا 20 درصد U-235 غنیسازی شده بود در قلب راکتور تحقیقاتی تهران (TRR) قرار دارد. در همان تاریخ آژانس مشاهده کرد که مجموعه سوخت مدل پروتو مینی IR-40 با نام (Mini IR-40 prototype) در استخر ذخیره قرار داشت.
69. تا تاریخ 9 فوریه 2015 میلادی، آژانس تایید کرد که یک صفحه سوخت (مانند آنچه در گزارش قبلی مدیرکل اشاره شده) شامل ترکیبی از U3O8 (تا 20 درصد U-235 غنی شده) و آلومینیم، در تاسیسات مولیبدن، ید و زینون (MIX) وجود داشت که از کارخانه ساخت صفحات سوخت (FPFP) منتقل شده و برای فعالیتهای تحقیق و توسعه با هدف بهینهسازی تولید ایزوتوپهای مولیبدن 99، زنون 133 و ید 132 (99MO 133Xe و 132I) مورد استفاده قرار دارد.
70. در تاریخهای 14 و 15 فوریه 2015 میلادی، آژانس یک مورد بازرسی و یک مورد بررسی اطلاعات طراحی (DIV) در نیروگاه برق اتمی بوشهر انجام داد که در آن زمان راکتور با 70 درصد (ظرفیت) برق اسمی خود در حال فعالیت بود.
L. خلاصه:
71. درحالی که آژانس به فعالیتهای راستیآزمایی در خصوص منع انحراف مواد هستهای اعلام شده در تاسیسات هستهای و مکانهای خارج از تاسیسات هستهای اعلام شده از سوی ایران که تحت توافقنامه پادمان هستند، ادامه میدهد، آژانس در وضعیتی قرار ندارد که اطمینان موثقی درباره فقدان فعالیتها و مواد هستهای اعلام نشده در ایران ارائه دهد، و بنا بر این نمیتواند نتیجه گیری کند که تمامی مواد هستهای در ایران در فعالیتهای صلح آمیز هستند.
72. مدیرکل درتاریخ 7 فوریه 2015 میلادی جلسهای با جناب آقای محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران برگزار کرد. آنها بر اهمیت ادامه گفتوگو میان آژانس و ایران در تمام سطوح موافقت داشتند. مدیرکل همچنین بر نیاز به حل و فصل در اسرع وقت همه مسائل باقیمانده مرتبط با برنامه هستهای ایران تاکید کرد.
73. ایران توضیحاتی که آژانس را قادر کند تا دو اقدام عملی باقیمانده را تبیین کند ارائه نکرده و اقدام عملی جدیدی در (قالب) گام بعدی "چارچوب برای همکاری" پیشنهاد نکرده است.
74. آژانس آمادگی دارد به حل و فصل همه مسائل باقیمانده در قالب چارچوب همکاری شتاب بخشد. این امر میتواند با همکاری فزاینده از سوی ایران و از طریق ارائه به موقع دسترسی به همه اطلاعات، اسناد، مواد و افراد مرتبط در ایران همانگونه که مورد درخواست آژانس است محقق شود. هرگاه آژانس درکی از کل تصویر پیرامون موضوعات با ابعاد نظامی احتمالی ایجاد کند، مدیرکل درخصوص ارزیابی آژانس به شورای حکام گزارش خواهد داد.
75. آژانس به نظارت و راستی آزمایی در ارتباط با اقدامات مرتبط هستهای مندرج در برنامه اقدام مشترک (JPA) به ترتیبی که تمدید شده، ادامه میدهد.
76. مدیرکل به گزارش دهی به طور مقتضی ادامه خواهد داد.»