آفتابنیوز : آفتاب: رئیس سازمان محیط زیست گفت: نامه مقام معظم رهبری باز کردن یک باب گفتوگو بود٬ آن هم در شرایط دشواری که فضای اسلام هراسی وجود دارد.
به گزارش آفتاب به نقل از ایلنا، معصومه ابتکار، که این هفته مهمان برنامه «شناسنامه» به سردبیری محمدحسین رنجبران و تهیهکنندگی محمد صراف بود، در ابتدای این برنامه گفت: خیلی از دخترها و پسران ایرانی دو اسم دارند. اسم من در شناسنامه معصومه است. پدرم برای نذری که داشت این نام را برای من انتخاب کرد. مادرم نام نیلوفر را دوست دارند و به همین دلیل خانواده من را به نام نیلوفر صدا میکنند.
وی در پاسخ به این سوال که ابتکار سال ۵۸ با ابتکار سال ۹۳ چه تفاوتهایی دارد، گفت: سنم کمی بالا رفته است. انسانها در کوران حوادث و تجربیات، دچار تحولاتی میشوند. امیدوارم این تحولات مثبت باشد. اگر این سیر تکامل را طی نکند دچار رکود و جمود شدند. امیدوارم این سفر به قلههای دست نیافتنی منتهی شود.
رئیس سازمان محیط زیست در مورد تغییر معیارهای مردم نسبت به سالهای ابتدایی انقلاب، گفت: معیارها و ارزشها به درون آدمها بر میگردد، اگر فرد بتواند با عقل و دل خود درست تشخیص دهد چه کاری انجام دهد. من سال ۶۰ در شرایط دفاع مقدس ازدواج کردیم. خیلی از اعضای فامیل یا درگیر جنگ بودند یا شهید شده بودند. خیلی از دوستان نزدیک همسرم هاشمی شهید شده بودند. مصطفی چمران شهید شده بود. فضای ما متاثر از این فضا بود و خیلی دوست داشتیم مراسم عروسی ما نشات گرفته از علاقههایی باشد که ما داشتیم. ما در منزل مراسم را گرفتیم و سعی کردیم با سادگی این کار را انجام دهیم. مادرم تلاش کردند که مراسم خوب باشد و حتی لباس من را خودشان تهیه کردند و با حداقل هزینه مراسم برگزار شد. ما واقعا به این موضوع اعتقاد داشتیم و قصد نمایش نداشتیم.
ابتکار اضافه کرد: پسر من دو و نیم دهه بعد ازدواج کرد. مراسم او هم خیلی تشریفاتی نبود و مثل خیلی از مراسمهایی بود که برگزار میشود. در یک سالن و با ۲۰۰ نفر مهمان.
وی با تاکید بر اینکه جوانان نسل امروز نمیتوانند به سادگی سالهای زمان انقلاب زندگی کنند، گفت: در آن زمان ملاکهای دیگری مطرح بود. آن زمان الگوهایی داشتیم و نقش مبارزات قبل و بعد از انقلاب در زندگی ما مشهود بود. اکنون الگوها تغییر کرده است. برای من همان الگوها وجود دارد اما باید با یکسری تغییرات در شکل کنار بیایم تا اصولها بماند. قالبها نباید همان قالبهای قبلی باشد. مثلا ازدواج باید بر مبنای پیوند دو روح باشد.
رئیس سازمان محیط زیست در پاسخ به این سوال که آیا زن ایرانی باید با زن غربی متفاوت باشد، گفت: من معتقدم زن ایرانی از الگوهایی متفاوتی نسبت به زن غربی تبعیت میکنند. البته زن ایرانی باید به عنوان یک شهروند جهانی از خرد و تجربه جهانی استفاده کند و بتواند در عالیترین سطوح از این تجربهها بهرمند با شد. البته نقش ایرانی بودن خیلی مهم است. حوزه تمدنی ایران و نفوذ و تاثیراتش و غنای آن ایجاب میکند که آن را حفظ کنیم. هویت اسلامی هم مهم است. ما در هویت اسلامی حرفهای زیادی برای گفتن داریم. هرچند که امروز خیلی تلاش میشود تا چهرهای انحرافی از دین ارائه شود ولی اسلام گنجینه عظیمی از معرفت بشری دارد. زن ایرانی میتواند با بهرهمندی از این گنجینه خیلی از کاستیهایی که در زمینه زنان در جامعه بشری وجود دارد را برطرف کند.
ابتکار افزود: جامعه جهانی و صنعتی در حوزه زنان پیشرفتهایی داشتند، اما در جاهایی به این موضوع رسیدند که مشکلاتی دارند. ما نیز در جامعه خود به پیشرفتهایی در حوزه زنان رسیدیم و چالشهایی هم داشتیم. ما شاید خیلی جاها نتوانستیم معرفت دینی را به عمل تبدیل کنیم. این از موضوعاتی است که بر شانه نسل اول انقلاب سنگینی میکند. اگر جوانان ما بگونید شما متهم هستید و نتوانستید آرمانها را محقق کنید، حق دارند.
وی گفت: زنان ایرانی در عرصههایی مانند آموزش پیشرفت خوبی داشتند. آنها در رسیدن به مدارج بالای علمی پیشرفتهای خوبی داشتند. اما در حوزههای دیگری مانند حقوق چالشهایی وجود دارد که به یکسری مباحث فقهی و واقعیتهای اجتماعی بر میگردد. پیشرفت ما بیشتر از مشکلات بوده است و نباید به این سمت برویم که از هر چیزی کورکورانه دفاع کنیم. ما یک جامعه متکثر در ایران هستیم. باید فضا را به شکلی باز کنیم که این موضوعات مطرح شود و نسلهای بعدی ما بتوانند پیوند و علقهای را برقرار کنند. این پیوند عاطفی است و تا وقتی ذهن آنها اغنا نشود و جایگاه ما را درک کنند این علاقه به وجود نمیآید.
رئیس سازمان محیط زیست گفت: یکبار یکی از وزرای اروپایی گفت من کتاب «تسخیر» شما را خواندم. او گفت من به عنوان یک وزیر اروپایی نمیتوانم بگویم با کار شما موافقم اما میگویم دلیل کار شما را فهمیدم. این به نظرم یک گام مهم است. ما باید بیشتر بشنویم و تحمل کنیم. پدیدار شدن جریانها افراطی مانند داعش نشان دهنده این است که در غرب هم به اندازه کافی گفتوگو نشده است.
وی ادامه داد: نامه مقام معظم رهبری باز کردن یک باب گفتوگو بود. این گامی برای گفتوگو بود آن هم در شرایط دشواری که فضای اسلام هراسی وجود دارد. اقدام رهبری بسیار جالب بود برای باز کردن این باب. وقتی این نامه را خواندم گفتم بچههای خودمان هم میتوانند مخاطب این نامه باشند. جوانانی که اعتقادات قلبی دارند ولی نمیخواهند بروز دهند یا نمیخواهند در قالبهای متداول بروز دهند، زیرا احساس میکنند قالبهای رسمی نتوانسته روح دین را حفظ کند. روح دین عدالت، دروغ نگفتن و وفای به عهد است. ما چند دسته جوان داریم. دسته اول جوانان مذهبی هستند. جوانان دیگری هستند که در ورطه جریانهای افراطی افتادند که در اقلیت هستند. دسته دیگری هم هستند که ضمیر پاکی دارند ولی این سوالات برای انها مطرح است. گاهی آنها از ظواهر مذهبی گریزانند و یک جاهایی باید به آنها حق دهیم.
وی در پاسخ به این سوال که اگر مسئولیتی در جمهوری اسلامی نداشتید، باز هم پوشش چادر را برای خود انتخاب میکردید، گفت: من قبل از انقلاب روسری و مانتو میپوشیدم و بعد از انقلاب خودم چادر را انتخاب کردم. در یک دورهای که بچه کوچک داشتم، دیدیم نمیتوانم از آن استفاده کنم. حالا هم انتخاب چادر به خاطر موقعیت سیاسی من نیست، ولی دوست ندارم این نشانهای از تعصب و واپسگرایی باشد. این موضوع در بعضی افراد القا شده و برای همین دوست دارم از لباسهای رنگی استفاده کنم. چون در موقعیتهایی که هستیم باید پیامهای درستی را به جوانان منتقل کنیم. بانوان روستایی ما از چادر مشکی استفاده نمیکنند، ولی حجاب خوبی دارند. فکر میکنم باید تنوع پوشش زن و مرد را داشته باشیم و اساس را بر همان اصل رعایت شئون بگذاریم.
ابتکار گفت: من از پدرم اثر گرفتم، چون خیلی با علی شریعتی رفت و آمد داشت و خیلی تحت تاثیر تفکر او بود. با اینکه سن زیادی نداشتم و ۱۵ سالم بود جلسات او در حسینیه ارشاد را میرفتم. حس زیبای تفکر در حوزههای دینی و اینکه دین امری تحمیلی نیست، خیلی برای من زیبا بود.
وی گفت: وقتی من سه سالم بود پدرم بورسیهای برای تحصیل در آمریکا گرفت و من تا ۹ سالگی آنجا بودم. در آنجا پدرم جزو پایه گذاران انجمنهای اسلامی دانشجویان مسلمان آمریکا بود. در انجا دکتر مصطفی چمران خیلی کار کرده بود. او خیلی با پدرم دوست بود و رفت و آمد خانوادگی داشتیم. شکل گیری جریانات اسلامی در آمریکا و خیلی از کشورهای دیگر توسط افرادی که در آنجا درس میخواندند از انجا رقم خورد.
رئیس سازمان محیط زیست تاکید کرد: چمران خیلی با محبت بود و محبت نافذی داشت. پدرم جزو شاگردان اول رشته سیالات بود و تزش در مورد یک سانتریفیوژ پر سرعت بود، برای همین خیلی دوست داشتند پدرم در آمریکا بماند. ناسا یک بورس کامل داد و خیلی افراد را تطمیع میکردند. پدرم میگفتند من خیلی علاقمند هستیم با بچههای ایرانی کار کنم و معلم آنها باشند. خیلی هم سخت بود. ما در ایران خانه و ماشین نداشتیم و تنها حقوقی بود که دانشگاه معین کرده بود.
ابتکار گفت: در زمان انقلاب در همه تظاهراتها بودیم. در یک زمانی دانشگاهها هم تعطیل شد چون تظاهراتها در صحن دانشگاه زیاد بود و سر ریز میکرد در خیابانها. همه چشم نگران و بسیار امیدورا بودیم. من بعد از انقلاب دانشجو بودم و در کمیته کارگری بودم و مسئولیتم در سوادآموزی بود.
وی در مورد تسخیر لانه جاسوسی گفت: من از تسخیر کنندگان نبودم. سه روز بعد از اینکه دانشجویان انجمن اسلامی که من میشناختمشان و یکی از انها هاشمی، همسر من بود سفارت را تسخیر کردند به ما گفتند که شما به کمک ما بیایید چون به زبان مسلط هستید و میتوانید کمک کنید. من گفتم باید فکر کنم و از پدر و مادرم اجازه بگیرم چون من تنها دختر خانواده بودم. من با والدینم صحبت کردم. شرایط ملتهبی بود و انها خیلی صبوری کردند و این برای توکلشان بود. وقتی رفتیم آنجا تمام وقت درگیر بودیم.
رئیس سازمان محیط زیست در پاسخ به این سوال که برداشت شما از اقدام دانشجویان در تسخیر سفارت آمریکا چه بود، آنها با طراحی رفته بودند یا کاری انجام داده بودند و در آن مانده بودند؟ گفت: آنها با طراحی رفته بودند ولی شاید تصورشان این بود که در طول ۳ یا ۴ روز تمام میشود. ولی استقبالی که امام (ره) از این موضوع کردند فرق داشت. امام با درایتی شرایط انقلاب را میدیدند و تجربه انقلابهای دیگر را میدانستند. ما هم در این موردها حرف میزدیم اما در سطح و اندازه خودمان. مثلا موضوع انقلاب شیلی خیلی نگران کننده بود زیرا خیلی سریع با یک کودتا همه چیز از دست رفت. امام (ره) هم میدیدند خیلی تهدیدها جدی است. ما نه دولت داشتیم، نه مجلس داشتیم، نه انتخاباتی صورت گرفته بود، ما شرایط بدی داشتیم. کشور سر و سامان نداشت و نیروهای انتظامی هنوز بر کشور مسلط نبودند. تنها ۸ ماه از انقلابی میگذشت که همه عرصههای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی را متحول کرده بود.
ابتکار اضافه کرد: دانشجویان تحلیلشان این بود که این اتفاق میتواند تا حدودی جلوی تهدیدهایی که میرود انقلاب را از بنیان و اساس نابود کند را بگیرد. امام خمینی (ره) هم این اقدام را انقلاب دوم نامیدند و مردم هم خیلی خوب استقبال کردند و موج استقبال مردم غیر قابل تصور بود. هیچکدام از این استقبالها در پیش بینی دانشجویان نبود. این استقبالها نشان از یک وحدت ملی و تقویت روحیه ملی داشت. این فضا توانست به نوعی حاشیه امنی برای برگزاری انتخابات و تصویب قانونی اساسی باشد.
وی گفت: بعدازظهرها مسئولیت من در بخش اسناد بود. آنها برنامه ریزی خوبی کرده بودند و با وجود جوان بودن مدیریتشان خیلی خوب بود. ما تا آن زمان در عمرمان اسناد سیاسی معمولی هم ندیده بودیم تا چه رسد به اسناد سیاسی محرمانه و فوق سری ولی دانشجویانی مثل من بودند که به زبان مسلط بودند و طبقه بندی این اسناد را انجام میدادند.
سندی بود در مورد جزئیات خانه امام خمینی (ره) در قم، این سند تمام جزئیات معماری این خانه را نوشته بود. از بنی صدر هم سندی بود در مورد یک اسم رمز. این سند جزو رشتهها بود. عدهای میگفتند این اسناد از بین رفته است اما گروهی از دانشجویان پارامترهایی را طراحی کردند و تختههای چوبی دارای کش ساختند و این اسناد را بازسازی کردند.
رئیس سازمان محیط زیست در مورد عدم اعتماد دانشجویان به دولت بازرگان برای سپردن گروگانها به آنها، گفت: دولت بازرگان بارها با مشکلات مواجه شده بود و بارها استعفا داده بود. با توجه به اینکه تحلیل آنها متفاوت بود از همان ساعات اول استعفا دادند و این بار امام (ره) استعفا را پذیرفت. به همین دلیل اصلا بحث سپردن گروگانها به دولت اصلا مطرح نبود. بازرگان خدمات زیادی را انجام داده بود و دانشجویان احترام خاصی به او میگذاشتند، اما مخاطرات شرایطی را به وجود آورده بود که اختلاف نظراتی وجود داشت در این زمینه که چگونه میشود آینده انقلاب را تضمین کرد.
«بازرگان فرد با تجربهای بود ولی دانشجویان شور و نشاط جوانی را داشتند و اتفاقات را از منظر دیگری میدیدند. حتما در جاهایی این شور جوانی در کار موثر بود. دانشجویان متاثر از حسهای جوانی و انقلابی این کار را انجام دادند. ولی خیلی سخت است که بگوییم اگر دانشجویان این کار را انجام نمیدادند چه میشود چون تهدیدها خیلی جدی بود. چندی پیش در مصر دیدیم که انقلاب ظرف یک هفته با یک کودتای نظامی تمام شد. ما دلیلی برای پشیمانی نداریم. البته بحث بر سر این است که ادامه این مسیر درست بود. دانشجویان فکر میکردند طی چند روز این اقدام را انجام میدهند و با دخالت نیروهای امنیتی ماجرا تمام میشود، اما نظر امام (ره) چیز دیگری بود. شرایط پیش آمده فضا را تغییر داد و فضای بعد لزوما مورد تایید دانشجویان و تحت اختیار آنها نبود.»
وی افزود: بعد از اتمام ۴۴۴ روز و تحویل گروگانها و نوشتن قرارداد الجزایر، بحث مواجه با آمریکا و مناسبات آنها با ایران دیگر در اختیار دانشجویان نبود و لزوما مورد تایید آنها نبود. شاید میشد در جاهایی مسائل را متعادل کرد و با حفظ منافع و مصالح ملی این کار را انجام داد.
ابتکار در پاسخ به این سوال که چرا نظرات خود را به امام (ره) منتقل نکردید، گفت: نظرات را منتقل میکردند ولی ایشان دیدگاههای خودشان را داشتند و معتقد بودند فضای وحدت ملی که ایجاد شده است، فضایی ارزشمند است که باید حفظ شود. الان اینگونه تحلیل میشود که این اتفاق مسبب خیلی از گرفتاریهایی است که بعد از آن به وجود آمده است. این تحلیل هم خیلی جای بحث دارد و خیلی ساده انگارانه است. اینکه بگوییم اگر این اتفاق نمیافتاد حوادث بعدی به وجود نمیآمد، با اینکه بگوییم اگر در ادامه مسائل حل میشد و عوارض آن تا این حد زیاد نمیشد، فرق دارد. ما کسی از دانشجویان را نداریم که بگوید ما از این کار پشیمانیم.
رئیس سازمان محیط زیست در مورد چاپ کتابش در کانادا گفت: این کتاب را برای چندین ناشر آمریکایی فرستادم ولی آنها قبول نکردند. چون در کانادا ناشری پیدا شد که کتاب را چاپ کند، این موضوع را پذیرفتم. من میخواستم این کتاب به زبان انگلیسی چاپ شود. من این کتاب را برای مخاطب آمریکایی نوشته بودم، زیرا معتقد بودم آنها بیش از هرکسی نتوانسته بودند حقیقت این موضوع را درک کنند و فکر میکردند این اقدام دانشجویان به دلیل وجود یک نفرت و کینه است. میخواستم دلایل اصلی این موضوع را بگویم. بعد از نوشتن کتاب برای مخاطب خارجی فهمیدم که مخاطب داخلی هم داریم و شاید مخاطب اصلی فرزندان خودمان هستند. نسلهای بعدی باید بدانند دانشجویان چرا این کار را کردند.
وی گفت: خیلی صحبت شده است که فیلمی در مورد این موضوع ساخته شود. دانشجویان زیادی هستند که این توانمندی را دارند که در ساخت چنین اثری فعالیت کنند.
ابتکار در پاسخ به این سوال که تا حالا فکر کردید اگر دانشجو پیرو امام (ره) نبودید چه آیندهای در پیش رو داشتید، گفت: تا بحال اینگونه به موضوع فکر نکردم. فکر نمیکنم این همیشه خیلی به موقعیت کمک کند و ممکن است محدودیت هم ایجاد کند. خیلیها فکر میکردند این بخش از تاریخ باید انکار شود ولی من کتابم را نوشتم. بعد از تسخیر هم من تغییر رشته دادم و مدرکم را در رشته ایومونولوژی از دانشگاه شهید مدرس گرفتم.
وی در ادامه گفت: کار من همیشه در دانشگاه و در NGOها بود. من در شرکت همسرم همکاری نمیکنم و قبلا هم همکاری نداشتم.
رئیس سازمان محیط زیست در مورد حضور نزدیکانش در جبهه ۸ سال دفاع مقدس، گفت: علی هادیپور و علی صبوری از دوستان هاشمی بودند که شهید شدند. خواهرزاده آقای هاشمی در همان اوایل جنگ شهید شد. در لیستی که من دارم حدود ۱۵ نفر از دوستان تسخیر لانه جاسوسی در سالهای جنگ شهید شدند.
ابتکار با تاکید بر اینکه از سال ۶۸ تا ۷۶ در دانشگاه فعال بوده است، گفت: وضع آزادی بیان در دانشگاهها در آن دوران دارای فراز و نشیبهایی بود. در برخی مواقع خوب بود و در برخی دیگر سخت بود. در جاهایی خیلی محدودیت اعمال میشد و نگاه امنیتی وجود داشت. متاسفانه این برخوردها سلیقهای بود و عدهای فکر میکردند امنیت کشور با سخت گیری و جلوگیری از بیان واقعیتها تامین میشود. برخی نقد را هم خلاف انقلاب و حرکتی ضد انقلاب میدانستند. گاهی اوقات در ممیزیها خیلی سختگیری وجود داشت. نوع برخوردها به این بر میگشت که چقدر مطالبات جدی است. در آن زمان هم برخی معتقد بودند که خانمها باید تنها در رشتههای محدود تحصیل کنند.
وی گفت: دوم خرداد ۷۶ محصول گفتمانی بود که تلاش میکرد در برابر گفتمان افراطی و محدودیتها و فضای موجود مقاومت کند. فضای آن زمان به گونهای بود که خیلی از دلسوزان انقلاب حس میکردند گفتمان انقلاب دارد خدشه دار میشود. مسیری که میرفتیم آزادیها را تهدید میکرد.
رئیس سازمان محیط زیست در مورد دعوت از او برای فعالیت در سازمان محیط زیست گفت: خیلی اتفاقی بود. من آقای خاتمی را در کیهان میشناختم. من با حبیبی مشاور امروز زنان دولت هاشمی رفسنجانی کار میکردم. سال قبلش یک همایشی در پکن برگزار شده بود که یک هیات دولتی و غیر دولتی آنجا بودیم. زمانی هم که آقای خاتمی وزیر فرهنگ بودند من را میشناختند. همچنین خانواده من و آقای هاشمی را میشناختند.
ابتکار در مورد اولین مسئولیش در دولت اصلاحات گفت: خیلی سخت بود چون این برای اولین بار بود که یک خانم مسئولیت اجرایی در حد معاون رئیس جمهور را بر عهده میگرفت. ابتدا هم با این مسئله مخالفت شده بود و خاتمی توضیح داده بود. از یک جاهایی شبهات شرعی مطرح کرده بودند ولی خاتمی روی این مسئله محکم ایستاد و فصل جدیدی از حضور بانوان در کابینه رقم خورد. آقایان هم خیلی خوب این مسئله را پذیرفتند. این تحولات در فضای اصلاحات پذیرفتنی بود. خیلیها به من میگفتند امیدوارم موفق شوید چون دختران من با دیدن موفقیتهای شما میتوانند موفق شوند. خیلیها هم میگفتند امیدورایم قرار گرفتند در اینجایگاه هم به محیط زیست و هم به جایگاه زنان در جامعه کمک کند.
وی در مورد دیدارهای خصوصی با مقام معظم رهبری گفت: در همان اوایل جلساتی با ایشان در مورد مسائل محیط زیست داشتم و توضیحاتی در این مورد دادم. جلسه خوبی هم بود. ایشان هم نقطه نظراتشان را گفتند. ایشان مشکلی با حضور خانمها نداشتند و همراهی خوبی داشتند. در آن دوره به من به عنوان یک خانم نگاه میکردند ولی در این دوره بیشتر به عنوان همکار نگاه میکنند و نگاه جنسیتی کنار گذاشته شده است.
رئیس سازمان محیط زیست در مورد حضور اصلاح طلبان در مجلس ششم گفت: نقد هم میتواند مطرح باشد. هاشمی رفسنجانی در آن دوره نقد شد، تخریب را هیچکس قبول ندارد ولی ممکن است اتفاقت خارج از چارچوبی در هر دوره اتفاق بیافتد. لازمه تحولات دوره اصلاحات نقد دوره قبل بود. برای تغییر و تحولات پیش رو باید یک نقد واقع بینانه و منصفانه داشته باشیم. هاشمی از شخصیتهای بزرگ انقلاب هستند و خدمات بزرگی داشتند ولی هر انسانی کاستیهایی دارد. مجلس ششم بیشترین مقدار ایثارگری را داشت. رزمندگان ایثارگر و دانشجویان خط امام حاضر در این مجلس نیروهای دل داده انقلاب بودند. آنها اگر هم نقدی داشتند نقد درونی بود. آنها خیلی صریح به موضوع فساد وارد شدند و این سوال را مطرح کردن که چرا باید جاهایی باشند که از نظارت و دادن مالیات معاف باشند.
ابتکار افزود: بعد از آن برخوردها با مجلس ششم که طیف گستردهای از آن اعضای اصلاحات بودند شروع شد. بخشی از برخوردها دلسوزانه و از روی نگرانی بود که این جریان از چارچوب امنیتی و ارزشی نظام خارج نشوند. متاسفانه جریانی هم بود که اصلاحات را رقیب خود میدانست و برای آنها کسب کرسی قدرت خیلی مهم بود.
وی در واکنش به این جمله رنجبران، مجری برنامه که گفت اعضای مجلس ششم در برخی اوقات خیلی وارد فضای تنش شدند و این باعث شد برخی از تندرویهای آنها نگران باشند، گفت: باید تعریف کنیم تندروی چیست؟ برخی معتقدند ما نقد درونی را نگوییم چون دشمن گزک میگیرد. من معتقدم اگر ما نقد درونی نکنیم به یک اضمحلال درونی میرسیم. ما نباید به سمت سیاه نمایی برویم ولی باید نقد واقع بینانه داشته باشیم. مجلس ششم هم نقاط مثبت زیادی داشت ولی ممکن است در یک جاهایی از حد فرا رفته باشد ولی در ارزیابی با مجلسهای بعدی و مجلسهای دیگر یکی از مجلسهای سالم بوده چون بر اساس یک اصولی پیش میرفتند. درست است اسمشان اصلاحطلب بوده ولی در جاهایی اصولگراتر از اصولگرایان عمل کردند. آنها معتقد بودند هرچقدر آزادیهای اساسی را بسط دهیم با اینکه ممکن است آسیبهایی داشته باشد اما سرجمع به نفع نظام انقلاب است.
رئیس سازمان محیط زیست در پاسخ به این سوال که مدلهای منطقی را همه میپذیرند اما قبول دارید که برخی مدلهای تند هم در این مجلس وجود داشت، گفت: مدلهای تند همه جا وجود دارند. افرادی را داریم که در جریان اصولگرایی تندرویهایی کردند. این یک داستان است. یک داستان گذشت از چارچوبها است. مبانی ارزشی ما صداقت است. از جایی که دروغ شروع میشود و فرد با سپر دین دروغ میگوید اشتباه است. من قول دادم در جایگاهم به محیط زیست کمک کنم، نمیشود وقتی در اینجایگاه قرار گرفتم بگویم قولم مهم نیست. متاسفانه ما حزب در کشور نداریم. احزاب این اطمینان را میدهند که نمایندگان مجلس بعد از ورود به مجلس نسبت به شعارهایشان پاسخگو باشند. پاسخگویی جزو ارزشهای دینی ماست. ما همانقدر که به معاد در آخرت معتقدیم باید در دنیا هم معتقد باشیم.
ابتکار در پاسخ به این سوال که در انتخابات ریاست جمهوری نهم به چه کسی رای داده است، گفت: در مرحله اول به معین و در مرحله دوم به هاشمی رای دادم و در انتخابات ۸۸ به میرحسین موسوی رای دادم.
وی در مورد رای نیاوردن معین و هاشمی در انتخابات ۸۴ گفت: آنجا فضا سازیهای پی در پی اتفاق میافتاد و فضاهایی را القا میکردند. خیلی از این اتفاقات رسانهای شد و نرخ مشارکت را خیلی پایین آورد. یکی از دلایلش نبودن مدیریت درونی و دیگری نبودن مدیریت رسانهای بود.
رئیس سازمان محیط زیست در مورد قصدش برای نامزد شدن در انتخابات ۸۸ گفت: آن موقع این موضوع مطرح بود و بررسیهای اولیهای انجام دادیم ولی با توجه به فضای کشور که همه معتقد بودند باید یک وحدت به وجود بیاید من انصراف دادم.
ابتکار در مورد انتخابات ۸۸ گفت: شرایط آن زمان خیلی پیچیده بود و تخلفات در سطح بالایی رخ داد. در حال حاضر اتفاقات خوبی در حال رخ دادن است و سیاستهای کلی نظام در انتخابات در حال بررسی است. دولت خیلی روی این موضوع بحث کرده است. شرایط مدیریت انتخابات خیلی مهم است. اگر قرار است وزارت کشور و شورای نگهبان در مورد موضوعی قضاوت کنند باید اصل بر بیطرفی باشد.
رنجبران در ادامه گفت: این تیم داوری شورای نگهبان همان تیم داوری بود که این نامزدها را انتخاب کرد. ابتکار در پاسخ به وی گفت: داور از اول تا آخر باید بیطرف باشد. چرا شرایط باید بعد از انتخابات تا این حد ملتهب شود. این مسائل خیلی مهم است. در حال حاضر با حضور روحانی و حضور همه طیفهای انقلاب در نظام فضا خوبی در حال رقم خوردن است اما اگر برخی مسائل روشن نشود بد است. ما نیاز به همدلی نیروها داریم.
رنجبران گفت: دکتر ولایتی موضوعی خوبی را مطرح کردند و گفتند یکسال بعد از انتخابات ۸۸ انتخاباتی در آمریکا بود و همین شبهات آنجا مطرح شد ولی هیات حل اختلافی تشکیل شد که اکثرشان از جریانی بودند که در آمریکا رای اورده بود. اما انجا وقتی این هیات حل اختلاف رای داد موضوع تمام شد اما چرا اینجا اینگونه نشد. در سال ۹۲ هم همین اتفاقات افتاد و خیلی از کاندیداها احراز صلاحیت نشدن و روحانی تنها با ۳۰۰ هزار رای توانست بالاتر از ۵۰ درصد رای بیاورد و موفق شود و همه هم به او تبریک گفتند. این قانون مداری باید جا بیافتد.
ابتکار در خصوص تفاوت دولت روحانی و خاتمی در مدیریت سازمان محیط زیست، گفت: هرکدام دشواریهای خاص خودش را دارد. در دولت روحانی وزرا با تجربه هستند ولی شرایط سختتر است. آدم فکر میکند بعد از این همه سال باید شرایط بهتر شده باشد اما متاسفانه اینگونه نیست و ما یک خلا جدی را در این دوران داشتیم و کار زیادی برای بازسازی و بازیابی خیلی از فرصتها صورت میگیرد.
وی در مورد دخالت تصمیمهای سیاسی در حوزه فعالیتش گفت: این دو دارای حیطههای متفاوتی هستند. البته نمیشود وقتی به چیزی باور دارید در انتخاب افراد به ملاکهایتان بیتوجه باشید. این ملاکها متاثر از نگاه سیاسی هم هست اما اینکه شما فردی را به خاطر یک گرایش سیاسی بخواهید حذف کنید، نه. یکی از معاونان من کسی است که از دوره قبل منصوب شده است. مهم این است که افراد با سیاستهای دولت روحانی هماهنگ باشند و با موازینی که ما برای کار داریم که صداقت، تخصص، پاکدستی و ایجاد وفاق ملی است همخوانی داشته باشند.
رئیس سازمان محیط زیست در مورد آخرین هشدارش به وزارت صنعت و معدن برای آلودگی هوا گفت: دو هفته پیش اعلام کردیم که ۵ نوع خودرو داخلی تاییدیه لازم محیط زیست را برای نمره شدن ندارند. این شماره گذاری متوقف شده است.
وی در مورد واردات بنزین گفت: واردات بنزین توسط وزارت نفت صورت میگیرد. شرکتی در این زمینه وجود دارد که این کار را انجام میدهد. واردات بنزینی کاملا ضرر است چون در خارج مرزهای ایرانی لیتری ۳ تا ۴ هزار تومان است اما در ایران ۱ هزارتومان به فروش میرسد و باید به آن سوبسید تعلق بگیرد و این باعث میشود هیچ رانتی در این زمینه وجود نداشته باشد. ما به اینکه بنزینی وارداتی باشد یا تولید داخل کار نداریم ما بنزین را در جایگاههای بنزین تست میکنیم.
ابتکار افزود: ما هر سه ماه یک بار آزمایش میکنیم و آلودگی هوا را هم در شهرها اندازه گیری میکنیم. دستگاههای ما آلودگی هوا را به طور برخط آنلاین و لحظهای و رمزی میگویند. یکی از دستاوردهای مهم دولت یازدهم که برخی از آنها هم با زحمات دولت نهم و دهم انجام شده این است که پالایشگاههای ما موفق شدند بنزین و گازوئیل استاندارد تولید کنند. انها بنزین را به استاندارد یورو۴ رسا ندند واین مفهومش این است که حدود بیش از ۲۵میلیون لیتر بنزین یورو۴دارد تولید میشود. آزمایشهای ما این را نشان میدهد که از اواخر سال۹۲ واوایل۹۳بعد از انجام مصوبه دولت که بنزین یورو۴ اجباری شده و گازوئیل بهبود یافته و میزان ۷هزار قسمت گوگرد در میلیون به ۱۵۷ قسمت در میلیون رسیده وضعیت بهتر شده است.
وی افزود: ما اندازه گیریهایی که داریم به طور مستمر با سازمان هواشناسی و شهرداری مشترکا در تهران و کلان شهرهای دیگر انجام میدهیم. در۷شهر دستگاههای سنجش به طور مرتب اندازه گیری هوا را اعلام میکند. هیچ روزی در این مدت لااقل در تهران از اول ۹۳تا الان نبوده که شرایط هوا به حالت اضطراری برسد و وضعیت تعطیلی را بخواهد در حالی که در سال قبلش داشتیم. تقریبا حداکثر روی ۱۵۰بوده سال قبل شاخص آلودگی به ۱۸۰و۱۹۰رسیده که خیلی بالا بوده است. الان شاخص متوسط آلودگی هوا ۱۱۰تا۱۱۵است و امروز که داریم صحبت میکنیم۴۰ روز نسبت به سال۹۲ با اینکه بارندگی کمتری داشتیم هوای تهران سالمتر بوده است. آلودگی هوا یک فرایند بلند مدت است. مشارکت بلند مدت دولت، مردم، شهرداری و همه را میطلبد. اصلا کاری نیست که یک شبه با اقدامات ضربتی انجام شود. همه باید در این موضوع مشارکت داشته باشند. الان خوشبختانه شهرداری تهران برنامههای خوبی برای کاهش آلودگی هوادارد. باید آنها هم کمک کنند. مردم در این زمینه نقش کلیدی دارند. نمیشود هرکسی سوار ماشین خودش بشود راه بیافتد در یک شهر۱۲میلیونی. روزها۱۲میلیون نفر در تهران در حال تردد هستند. ما نمیتوانیم الگوی حمل و نقل شخصیمان را ادامه دهیم وانتظار داشته باشیم ترافیک و آلودگی هوا کم شود.
ابتکار گفت: در این یک سال ونیم تشکیل ستاد احیای دریاچه ارومیه اتفاق مهمی بود. تشکیل یک گروه مطالعاتی که همه مطالعات را جمع کند خیلی کارمهمی بود. تسریع اقدامات و برنامههای اجرایی انجام شده است. اعتبارات لازم برای این طرحها حدود۵۰۰میلیارد تخصیص داده شده و دستگاهها هرکدام در ردیف خودشان مشغولند. ما یک طرح جدی داریم برای بحث احیای تالابهای اطراف دریاچه ارومیه که موفقیت آمیز هم بوده است. برای لای روبی مسیرهایی که منتهی به دریاچه است، برای آموزش توسعه پایدار کشاورزی که همگام با محیط زیست باشد و کاهش مصرف آب و اصلاح الگوی کشت برنامه داریم. اینها از برنامههای جدی وزارت کشاورزی است. ما داریم با آنها کارمی کنیم. برای زنان روستایی آن منطقه برنامههای ویژهای داریم. باید خیلی جدی باشیم. به طور نسبی راضی هستیم ولی در آن نقطه بارندگی خیلی خوب بوده برخلاف نقاط دیگر کشور که خیلی مشکل داریم.
رئیس سازمان محیط زیست گفت: ایده یوزپلنگ روی پیراهن ملی پوشان فوتبال، ایده جوانان طرفدار محیط زیست تشکلهای غیردولتی و مردم نهاد بود. ما گروههای هنرمند خیلی خوبی داریم که پیشنهاد آنها بود و من هم استقبال کردم و مطرح کردم. به طور اتفاقی دیدیم آقای سر بلاتر دارد به ایران میآید و با آقای شریعتمداری صحبت کردم چون آن موقع هنوز وزیر ورزش تعیین نشده بود و ایشان سرپرست بودند و ایشان هم گفتند خیلی دیر گفتید و ببینیم میشود هماهنگ کرد. فردا صبح تماس گرفتند که ایشان فردا اول وقت آنجا هستند. ما به نمایشگاه تنوع زیستی ایران رفتیم و من به ایشان گفتم یک پیام خیلی مهمی داریم که میخواهیم به مردم خودمان و مردم دنیا بدهیم که ما به محیط زیستمان علاقه مندیم. محیط زیست مخلوق خداوند است، ما در قبال آن مسئولیم، ما میخواهیم این پیام صلح و دوستی مردم ایران را بدهیم. او پرسید چگونه و گفتیم نماد تنوع زیستی ما یوزپلنگ است که خیلی کم است و درمعرض آسیب است و برای آن یک برنامه حفاظتی خوب تهیه کردیم که کاری بین المللی است، سازمان ملل هم به ما کمک میکند، میخواهیم عکسش روی پیراهن تیم ملی باشد و پیام را اینگونه منتقل کنیم. او گفت خیلی کارسختی است و فکر نکنم به این راحتیاجازه بدهند ولی من حتما مطرح میکنم. قول قطعی نداد و دوستان هم میگفتند احتمالش خیلی کم است چون فیفا تا حالا این کار را نکرده است. بعد از چند وقت گزارش دادند که قبول کردند و گفتند طرحهایتان را بیاورید تا بررسی کنند و بلاخره یک طرح را پذیرفتند.
وی در مورد تصادفش گفت: قضیه تصادف درسی شد برایم که هروقت دیگران را به چیزی توصیه میکنیم خودمان هم ممکن است به آن مبتلا شویم. من همیشه توصیه میکنم عقب ماشین هم کمربند ایمنی را ببندید چون الان هم واقعا قانون است، نمیدانم چرا آن روز غفلت داشتم، عجله هم داشتم، قرار بود صبح در دولت بحث آلودگی هوا مطرح شود، متن مصوبهای که آخرش۱۰ اردیبهشت مطرح شد که مبنای اقدامات آلودگی هوا بود. نگران بودم که دیر نرسم، باران آمده بود وترافیک بود، تند رفتیم و اشتباه کردیم و دستم از چند نقطه شکست. الان پلاتین گذاشتم. خداروشکر بهترم به پزشکان ومتخصصین کشور افتخارمیکنم.
ابتکار در پایان در خصوص بنیاد خیریهاش گفت: خیریه مربوط به مادر است و حدود ۲۰۰-۳۰۰ خانواده عزیز دارد که سرپرست خانواده هستند. من خیلی کم توفیق حضور دارم به علت مشغله کاری محیط زیست. ولی مادر با یک تیم خیلی خوب از مادران بسیار خوب که خود را خادمین حضرت زینب میدانند تلاش میکنند. ما هم امیدواریم از بهرههای معنوی آنها استفاده کنیم.