راهکارهای افزایش نشاط اجتماعی

دکتر علی باصری جامعه شناس، در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا - منطقه علوم پزشکی تهران، با بیان اینکه یکی از مباحث مهم و اساسی در هر جامعه‌ای توجه به نهادهای اجتماعی به ویژه نهاد خانواده است، گفت: در واقع خانواده هسته بنیادین نظام اجتماعی است.

وی تصریح کرد: امروزه در زندگی شهری، خانواده کارکردهای گوناگونی دارد و باید به اوقات فراغت و تفریح توجه کند، زیرا هر چه خانواده به نیازهای فردی و اجتماعی اعضای خود مانند تفریحات سالم توجه کند، بهتر می تواند شاهد پویایی و نشاط خانواده باشد.

باصری با اشاره به اینکه تفریحات سالم ارتباط مستقیمی با سبک زندگی دارد، گفت: منظور از سبک زندگی، شیوه زندگی افراد در جنبه های فردی و جمعی است و تفریحات سالم می تواند تاثیر مستقیم بر سلامت روانی و اجتماعی اعضای خانواده داشته باشد.

تفریحات سالم عامل کاهش آسیب های فردی و جمعی

این دکترای انسان شناسی یادآور شد: برای بررسی سلامت روانی نهاد خانواده، تفریحات سالم بسیار تاثیرگذار است و همچنین تفریح و اوقات فراغت می تواند منجر به کاهش آسیب های فردی و اجتماعی شود.

وی با بیان اینکه تحقیقات نشان داده است که هر چه تفریحات سالم در درون جامعه مهیا باشد؛ پویایی و بالندگی بهداشت روانی بیشتر می شود، افزود: نکته اساسی در نوع نگرش افراد و تصورهای غالب افراد نسبت به تفریح، سرگرمی، اوقات فراغت و میزان باور به کاهش تنش ها و اضطراب های اجتماعی است که مهم تلقی می شود.

این جامعه شناس اظهار کرد: امروزه انسان شناسان شهری بر این باورند که هر چه فضاها و طراحی های شهری برای زندگی شهروندان بیشتر فراهم باشد، خانواده ها نیز آرامش فرهنگی، روانی و اجتماعی بیشتری دارند و به طور کلی فرهنگ، باورهای فردی و تفریحات سالم ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند.

باصری اوقات فراغت را زمانی که افراد از کار روزمره فارغ می شوند و وقت خود را با مواردی مانند تفریح، سرگرمی، گشت و گذار و سینما رفتن سپری می کنند، دانست و گفت: امروزه با توجه به نگرش فرزندان و تغییر علایق آنها ما شاهد تفریحات به صورت های گوناگونی هستیم. استفاده از فضاهای مجازی، سینما رفتن و استفاده از فضاهای ورزشی برخی از آنهاست.

ایجاد امکانات تفریحی با توجه به علاقه مندی کودکان

این دکترای انسان شناسی با تاکید بر اینکه کودکان یکی از گروه های انسانی حائز اهمیت هستند که در صورت عدم توجه به ایجاد تفریحات سالم با آسیب های روانی و اجتماعی مواجه می شوند، گفت: بنابراین ایجاد خانه های اسباب بازی، فضاهای ورزشی و ابزارهای ارتباطی برای بلوغ فکری کودکان باید در نظر گرفته شود که امروزه شهرداری در کلان شهرها به خانه اسباب بازی و امکانات تفریحی برای کودکان توجه می کندو این توجه باید مبتنی بر امکانات موجود و علاقه مندی کودکان صورت گیرد.

سلامت روان شناختی پیش فرض ایفای نقش در خانواده

دکتر یعقوب شفیعی فرد متخصص رونشناسی سلامت نیز، با بیان اینکه انسان در زندگی شخصی می تواند به طور همزمان نقش های مختلفی مانند پدر، مادر، همکار و شهروند اجتماعی داشته باشد، گفت: توان همه افراد برای ایفای یک نقش سخت یکسان نیست و افرادی که از لحاظ سلامت روان شناختی، سالم باشند، می توانند این نقش را ایفا کنند و سلامت روان شناختی پیش فرض ایفای نقش در خانواده است.

تغییر پذیری سلامت روان در طول زندگی

شفیعی فرد با اشاره به اینکه سلامت روان در اثر شرایط، عوامل و متغیرهای مختلف در طول زندگی می تواند تغییر کند، گفت: احساس شادکامی و خوشبختی تحت تاثیر سه عامل نقش عوامل ارثی، امکانات و انتخاب ها است.

این روان شناس سلامت تصریح کرد: عوامل ارثی می تواند بر میزان شادکامی مردم تاثیر بگذارد. به عنوان مثال افرادی وجود دارند که از نظر اقتصادی وضعیت مناسبی ندارند اما از درون بسیار شادکام هستند و این به دلیل عوامل ژنتیکی و ارثی در فرد است.

وی افزود: عوامل ارثی 50 درصد در میزان شادکامی تاثیر دارد که براین عوامل ارثی نمی توان چندان تاثیر گذاشت زیرا به نسبت ثابت است.

تاثیر 10 درصدی امکانات بر شادکامی

شفیعی فرد با تاکید بر اینکه پژوهش ها نشان داده است که امکانات تنها 10 درصد در میزان شادکامی تاثیر گذار است، گفت: پول بیشتر، ماشین گران قیمت و امکانات در شادی افراد تاثیر کمی دارد و اگر این دسته از افراد ثروتمند شاد هستند؛ بیشتر به دلیل متغیرهای دیگر مانند عوامل ارثی است.

این دکترای تخصصی روان شناسی سلامت اظهار کرد: 40 درصد شادکامی تابع انتخاب ها است که می تواند انتخاب نوع فعالیت های روزانه و یا انتخاب نوع نگرش ها باشد که توسط خود فرد انجام می شود و این به اختیار وی است که چه تفریحات سالمی را در انتخاب های خود بگنجاند تا هم کیفیت شخصی زندگی و هم کیفیت زندگی زناشویی خانواده را تغییر بدهد.

عدم آگاهی 80 درصد مردم از نحوه صحیح گذراندن اوقات فراغت

دکتر مجید ابهری با اشاره به اینکه الگو و برنامه گذراندن اوقات فراغت بستگی مستقیم به سبک زندگی دارد، گفت: متاسفانه 80 درصد مردم نسبت به نحوه درست پر کردن و گذراندن اوقات فراغت آگاهی ندارند و تماشای تلویزیون به خصوص فیلم های ماهواره ای یکی از اصلی ترین ابزارهای پر کردن اوقات فراغت 40 درصد از خانواده ها شده است که عوارض آن در تربیت فرزندان و آینده خانواده غیر قابل انکار است.

وی در نظر گرفتن روابط عاطفی و خانوادگی را اساس دوام و استحکام خانواده در راستای حفظ و بهداشت روان دانست و گفت: امروزه در اغلب خانواده ها به علت اشتغال پدر و مادر، فرزندان برنامه معینی برای گذراندن اوقات فراغت ندارند و بازی های رایانه ای با وجود زیان های متعدد؛ اصلی ترین برنامه تفریحی نوجوانان و جوانان شده است.

افزایش آمار طلاق از عوارض خستگی روح و روان

این متخصص علوم رفتاری تصریح کرد: اکثر تشنج های خانوادگی و درگیری های لفظی ناشی از خستگی روح و روان است که عوارض آن هم متوجه زوجین و فرزندان می شود و موجب بالا رفتن عامل طلاق و همچنین طلاق عاطفی و روانی شده است.

وی با بیان اینکه مشکلات محیطی مانند فشارهای اقتصادی آشکارترین دلیل درگیری های فیزیکی رو به افزایش در جامعه است، گفت: خستگی روح و روان والدین خانواده به طور مستقیم بر بهداشت روان فرزندان تاثیر می گذارد.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اظهار کرد: شکل و روش تفریحات در خانواده تاثیر مستقیم بر شادی و نشاط روانی دارد، بنابراین سازمان ها و نهادهای متولی موظف به سیاست گذاری، برنامه ریزی و ارائه امکانات رایگان و یا ارزان قیمت برای تقویت نشاط اجتماعی هستند.

ابهری در پایان خاطر نشان کرد: دید و بازدید فامیلی، برنامه تفریحی هفتگی، ورزش های گروهی، سفر های تفریحی و زیارتی می تواند اصلی ترین برنامه های پر کردن اوقات فراغت خانواده ها باشد.