آفتابنیوز : قرار است "جولی بیشاپ" وزیر امور خارجه استرالیا در جریان سفر خود به ایران درباره موضوعات مهمی چون مبارزه علیه تروریسم به خصوص گروه داعش در منطقه و همچنین موضوع مذاکرات هستهای با همتای ایرانی خود به گفتوگو بپردازد.
به گزارش خرداد، سایت "ای بی سی" استرالیا با انتشار گزارشی اشاره کرده که یکی دیگر از اهداف سفر خانم بیشاپ به تهران توافق با مقامهای ایرانی بر سر بازگشت پناهجویان ایرانی از استرالیا به ایران است چرا که هماکنون آنان در وضعیت نامناسبی بهسر میبرند. با این حال، او در تهران تاکید کرد که نمیتوان پناهجویان را به اجبار وادار به بازگشت به ایران کرد چرا که این موضوع مغایر با توافقنامههای بینالمللی و اصول جهانشمول اعلامیه حقوق بشر است.
این سایت استرالیایی در پایان اشاره کرده که سفر خانم بیشاپ به تهران از آنرو مهم قلمداد میشود چرا که نخستین سفر یک مقام بلندپایه غربی از زمان تفاهم سیاسی لوزان به آن کشور است.
روابط ایران و استرالیا اما در طول بیش از چهار دهه گذشته همراه با فراز و فرودهای فراوانی بوده است. استرالیا که خود را همپیمان اصلی امریکا و بریتانیا میداند پس از پیروزی انقلاب ایران، در دو حوزه مسائل منطقهای و برنامه هستهای ایران همصدا با متحدان غربی خود بوده و همین موضوع بر روابط آن کشور با ایران در سایر حوزهها نیز سایه انداخته است.
پیش از انقلاب ایران؛ اوج روابط تجاری و اقتصادی ایران و استرالیا
پیشینه روابط دو کشور به سال 1958 میلادی باز میگردد. در آن زمان "حسین علاء" سفیر وقت تهران در واشنگتن با ارسال نامهای برای "نورمن مکین" سفیر استرالیا در ایالات متحده نسبت برقراری روابط دیپلماتیک میان دو کشور از خود ابراز تمایل نشان داد. با این حال، برقراری دیپلماتیک رسمی روابط میان دو کشور تا سال 1968 میلادی به طول انجامید و تا پیش از آن عمده همکاریهای میان تهران – سیدنی بر سر مسائل تجاری و همکاری در زمینههایی چون کشاورزی و حمل و نقل هوایی بود.
پس از تاسیس سفارت در ایران هیئتهای بازرگانی استرالیایی برای شرکت در نمایشگاه تجارت بینالمللی آسیا به ایران آمدند. شاه نیز از این سفر استقبال کرد چرا که او تمایل داشت با کشورهای حوزه آسیا و فراتر از اقیانوس هند ارتباط نظامی، اقتصادی و سیاسی استراتژیک داشته باشد. او از ایده خاورمیانه عاری از سلاح هستهای و تاسیس بازار اقتصادی مشترک برای منطقه اقیانوس آرام حمایت میکرد و در آن ناحیه استرالیا نقش مهمی داشت.
ادامه روابط دیپلماتیک تهران – سیدنی علیرغم بحران گروگانگیری سفارت امریکا در تهران
پس از پیروزی انقلاب در ایارن و سقوط رژیم پهلوی نیز با گذشت مدت زمان کوتاهی از ناآرامی و عدم ثبات در ایران، دولت استرالیا روابط تجاری خود با ایران را از سر گرفت. نکته جالب توجه آنجاست که حتی پس از اشغال سفارت امریکا در تهران نیز "اندرو پیکاک" وزیر امور خارچه وقت استرالیا اظهار داشت که آن کشور قصد تعطیلی سفارت خود در تهران را ندارد.
پذیرایی استرالیا از بهائیان؛ عاملی برای بروز تنش در روابط دو کشور
روابط ایران و استرالیا پس از انقلاب همواره با روزهای خوشی همراه بود. در فاصله سالهای دهه 80 میلادی دولت استرالیا پناهجویان بهایی را در آن کشور پذیرفت و این اقدام را به بهانه کمک بشردوستانه انجام داد. این موضوع باعث بروز تنش در روابط دو کشور شد. در فاصله جنگ هشت ساله ایران و عراق نیز موج پناهنگی پناهجویان ایرانی در استرالیا افزایش یافت.
نخستین سفر وزیر استرالیایی به ایران
نخستین سفر یک مقام بلندپایه ارشد استرالیایی به ایران در سال 1984 میلادی صورت گرفت. در آن زمان "جان کرین" وزیر صنایع استرلیا به ایران سفر کرد. پس از آن در جولای سال 1985 میلادی، "جان لندر" دیپلمات استرالیایی که به زبان فارسی مسلط بود سفیر آن کشور در تهران شد.
موافقت استرالیا با وضع تحریمها علیه تهران؛ اوجگیری بحران در روابط دو کشور
نقطه اوج تنش در روابط ایران و استرالیایی بر سر موضع استرالیا درباره برنامه هستهای و همسویی آن کشور با امریکا و بریتانیا در این عرصه بود. در اکتبر سال 2008 میلادی، استرالیا تحریمهای در زمینه برنامههای هستهای و موشکی ایران منطبق با تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل متحد وضع کرد. این تحریمها در ارتباط با مبادلات طلا، فلزات و اسلحه با ایران بودند. دولت استرالیا به طور رسمی تحریمهای بیشتری را علیه ایران در ژانویه سال 2013 میلادی وضع کرد که در جریان آن مبادلات شرکتهای استرالیایی در حوزه نفت و گاز با ایران محدودتر میشد. در آن زمان "باب کار" وزیر امور خارجه استرالیا از این تحریمها حمایت کرد و آن را عاملی برای کشاندن ایران پای میز مذاکرات درباره برنامه هستهای دانست.