کد خبر: ۲۹۳۵۸
تاریخ انتشار : ۱۲ آذر ۱۳۸۴ - ۱۴:۰۶

مردم ايران از حكومت‌هاي مستبد رنج برده‌اند

آفتاب‌‌نیوز : خاتمي جمعه شب در نشست پرسش و پاسخ در مركز يادشده كه به همت شوراي كليساهاي خاورميانه برگزار شد، افزود: ملت ايران كه دو بار در ايجاد تمدن پيش و پس از اسلام نقش داشته است ‪ ۱۵۰‬سال است كه خواستار آزادي، استقلال و پيشرفت است.

وي در اين نشست كه نماينده‌ي رهبر مسيحيان ماروني لبنان، كليساي روم كاتوليك، برخي وزيران و نمايندگان مجلس، شخصيت‌هاي فكري و فرهنگي و شماري از دانشجويان اين كشور حضور داشتند، افزود: ملت ايران ‪ ۱۵۰‬سال پيش حركت خود را براي تاسيس حكومت دمكراتيك، ايجاد نهضت مشروطيت و نگارش قانون اساسي آغاز و تلاش كرد با علم و فن جديد آشنا شود و آن را به ايران منتقل كند.

رييس جمهوري پيشين ايران در پاسخ به پرسشي، پيروزي انقلاب اسلامي به رهبري امام خميني (ره) را تكامل تاريخ ‪ ۱۵۰‬ساله‌ي ايران و برآيند خواست تاريخي ايران يعني آزادي، استقلال و پيشرفت خواند و اظهار داشت: مردم ايران در كنار اين خواست تاريخي يك هويت مهم تاريخي نيز دارد.

وي اضافه كرد: فرهنگ ايران پيش و پس از اسلام بشدت ديني بوده و هست و انقلاب اسلامي تطبيق خواست ملت با هويت آن بود و اين ملت از موضع دين و فرهنگ، خواستار استقلال، آزادي و پيشرفت است.

خاتمي با بيان اين نكته كه تا زماني كه اين دو موضوع يعني خواست تاريخي و هويت تاريخي كنار هم باشند ملت ايران به راه خود ادامه خواهد داد، تاكيد كرد: اگر دين با آزادي مخالف باشد با خواست تاريخي مردم مغاير خواهد بود و مردم آن را نفي خواهند كرد.

وي با اشاره به اين كه اگر آزادي و استقلال بريده از دين نيز عرضه كنيم پايگاه و طرفداري در ميان مردم نخواهد يافت، اظهار داشت: آن چه به نام حركت اصلاحات پس از انقلاب آغاز شد اصلاح در مسير انقلاب و هماهنگ كردن هويت و خواست تاريخي ملت ايران بود.

رييس جمهوري سابق ايران در پاسخ به پرسشي در مورد تعريف دين و نسبت و سازگاري آن با آزادي و دمكراسي، گفت: دين چه اسلام و چه مسيحيت زماني و مكاني نيست زيرا با امر مقدس و جاودانه سر و كار دارد و اگر اطلاق و تقدس را از دين بگيريم، آن را از دين بودن انداخته‌ايم.

خاتمي ادامه داد: دين، غير تاريخي است اما انسان موجودي تاريخي است و با ذهن نسبي خويش كه زير تاثير شرايط زماني و مكاني قرار دارد با دين مرتبط مي‌شود و تحت اين شرايط، مي‌تواند فهم‌هاي مختلف از دين از جمله كلاسيك و مدرن، داشته باشد.

وي تصريح كرد: يكي از مصيبت‌هاي تاريخ اين است كه اصحاب دين، خود و فهم خود از دين كه زماني و مكاني است را عين دين كه لامكان و لا زمان است مي‌پندارند و هر كه با آنان مخالفت كند او را تكفير مي‌كنند.

خاتمي ابراز عقيده كرد: دين كه امري مقدس است عوض نمي‌شود اما برداشت‌هاي ما از دين تغيير مي‌كند و اگر بخواهيم از دين دفاع كنيم بايد تلقي و فهم عصري از آن داشته باشيم و بينش ديني خويش را تغيير دهيم.

وي با طرح اين پرسش كه چرا بايد با عينك قديمي به شرع كه منبع دين است نگاه كنيم، اظهار داشت: بايد همان گونه كه با عينك جديد به طبيعت و هستي نگاه مي‌كنيم به دين نيز بنگريم.

به گفته‌ي خاتمي " در جهان كنوني كه گفتمان ما گفتمان آزادي و دمكراسي است اگر ديني نتواند با اين دو مفهوم سازگار باشد آن دين در خطر قرار مي گيرد، از اين رو مسلمانان و مسيحيان در اين زمان بايد نسبت خود را با آزادي و دمكراسي معلوم كنند".

رييس جمهوري پيشين ايران در پاسخ اين پرسش كه آيا حقوق بشر امري مطلق و غير تاريخي است يا خير، گفت: انسان، موجودي تاريخي است و بسته به اين كه چه تعريفي از او ارايه مي‌كنيم حقوق متفاوت براي او در نظر مي‌گيريم. البته انسان صاحب حق موضوعي است كه در تمدن جديد مطرح شد و در اين تمدن هنگامي كه انسان "موجودي اصيل" شد حقوق او هم مورد توجه قرار گرفت.

خاتمي افزود: برداشت‌هاي ديني قبل از مدرن و نظام‌هاي اجتماعي و سياسي غيرمدرن بيشتر حول محور "تكليف انسان" نه " حقوق انسان" دور مي‌زند اما به محض اين كه انسان را صاحب حق دانستيم ديد ما به حكومت عوض خواهد شد و حكومت چيزي نيست كه از بالا بر انسان تحميل شده باشد و حكومتي مشروع است كه منشا آن مردم و خواست و اراده‌ي مردم باشد.

وي تصريح كرد: در زمان حاضر هيچ حكومتي مشروعيتي غير از مردم ندارد و اين قدر اين مساله و خطاب قوي است كه ديكتاتورترين حكومت‌ها و مستبدترين حاكمان به نام و نمايندگي از ملت‌ها سياست‌هاي خود را ديكته مي‌كنند.

رييس جمهوري پيشين ايران در پاسخ به سوالي در مورد سكولاريسم، گفت: سكولاريسم يك حادثه و پديده‌ي تاريخي است كه در تاريخ غرب رخ داده و جزو امور و علوم انساني و نه طبيعي است و اين دو با هم فرق دارند، " امور و علوم انساني به شدت زماني و تاريخي‌اند در حالي كه امور، علوم و قوانين طبيعي مانند فيزيك تعلق به زمان يا مكان خاص ندارد، به همين دليل در دوران مدرنيته و معاصر "ديلتاي" در مقابل عقل محض "كانت"، عقل تاريخي مطرح كرد".

ويلهم ديلتاي (‪ ۱۹۱۱ ۱۸۳۳‬م ) فيلسوف و تاريخ نگار آلماني از نخستين انديشمنداني است كه فلسفه‌ي علوم انساني مانند جامعه‌شناسي، روان‌شناسي و تاريخ را مورد بررسي قرار داد.

امانوئل كانت (‪ ۱۸۰۴ ۱۷۲۴‬م) فيلسوف بزرگ آلماني صاحب چند كتاب مهم از جمله نقد عقل محض و نقد عقل عملي است و عقل، محور فلسفه‌ي او به شمار مي‌رود.

خاتمي اظهار داشت: سكولاريسم به معناي جداكردن دين از عرصه‌ي اجتماعي پديده‌اي است كه در تاريخ غرب و براي رهايي بشر از جناياتي كه به نام دين صورت مي‌گرفت، اتفاق افتاد و تعميم آن به همه‌ي جهان نادرست است زيرا من و شما تاريخ و راه ديگري غير از تاريخ غربيان داريم.

وي افزود: ممكن است شما بپرسيد دين و برداشت‌هاي ديني، حقوق انسان را از بين برده و از اين رو بهتر است سكولاريسم در جوامع غير غربي نيز پياده شود اما بايد گفت اگر دين را آن گونه بفهميم كه با آزادي، حقوق بشر بويژه حقوق زنان، دمكراسي و حاكميت انسان بر سرنوشت خويش ناسازگار نباشد نيازي به سكولاريسم نيست زيرا غرب از كنارگذاشتن دين از عرصه‌ي اجتماعي ضررهاي زيادي ديده است.

خاتمي گفت: اگر ديد و رفتار ديني‌مان را لطيف تر و نگاه و جامعه‌مان را به تناسب تاريخ و فرهنگمان و مطابق الگوهاي خودمان نو بكنيم، آزادي ما بهتر از آزادي‌هاي موجود در غرب خواهد بود.

وي تاكيد كرد: اگر حقوق انسان‌ها اين است كه آنان حق حاكميت، حق آزادي فكر، آزادي بيان و حق انتخاب اعتقادات و گرايش‌هاي خود را دارند هر ديني بايد اين حقوق را به رسميت بشناسد.
بازدید از صفحه اول
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره
عضویت در خبرنامه
نظر شما
پرطرفدار ترین عناوین