آفتابنیوز : اقتصادنیوز نوشت: انتظار میرود توافق هستهای در کوتاهمدت و بلندمدت، ابعاد و بخشهای مختلف اقتصادی را تحتتاثیر قرار دهد. اما این توافق بر نرخ تورم چه تاثیری خواهد داشت؟ در کوتاهمدت به نظر میرسد آثار روانی توافق هستهای میتواند انتظارات تورمی را کاهش دهد و به پایین ماندن نرخ تورم کمک کند.
هادی حقشناس، کارشناس اقتصادی و نماینده اسبق مجلس در گفتوگو با اقتصاد نیوز در مورد تاثیر توافق هستهای بر نرخ تورم گفت: مطمئناً مذاکرات و توافق هستهای میتواند بر نرخ تورم تاثیر بگذارد، اما میزان این تاثیر به نحوه عملکرد دولت در این زمینه بستگی دارد.
به گفته حقشناس توافق هستهای از چند بعد میتواند منجر به کاهش نرخ تورم شود؛ بخشی از منابع ارزی ایران سالهاست که در کشورهای دیگر بلوکه شده است و با رفع تحریمها و توافق هستهای این منابع آزاده شده و وارد کشور میشود. اما نحوه ورود این منابع ارزی توسط دولت میتواند بر نرخ تورم تاثیر بگذارد.
این کارشناس اقتصادی تاکید میکند: اگر قرار باشد منابع بلوکه شده در قالب کالا و خدمات وارد کشور شود چون کالایی وارد کشور میشود بدون آنکه حجم پول افزایش یافته باشد، طبیعتا بر نرخ تورم تاثیر کاهشی دارد و میتواند نرخ تورم را کاهش دهد. از طرفی ممکن است در قبلاً این منابع بلوکه شده کالاهای واسطهای وارد کشور شود که این هم میتواند منجر به کاهش تورم شود.
به گفته حقشناس رفع تحریمها به نوع دیگری هم میتواند بر کاهش نرخ تورم تاثیر بگذارد و آن کم شدن هزینههای تجارت به دلیل رفع تحریمهاست. وی تاکید میکند: در سالهای گذشته ایران برای تجارت با کشورهای دیگر به دلیل تحریمها مجبور بود هزینههای زیادی را برای حمل و نقل و یا دور زدن تحریمها متقبل شود و همین موضوع هزینههای تجارت ایران را بالا میبرد که منحر به افزایش هزینه ها و در نتیجه بالا رفتن نرخ تورم میشد. اما اکنون با رفع تحریمها بخش زیادی از این هزینهها از بین میرود و در نتیجه کالاهایی که با قیمت بالاتری وارد کشور میشد ارزانتر در اختیار افراد قرار میگیرد و این هم میتواند بر کاهش نرخ تورم تاثیر بگذارد.
این استاد دانشگاه خاطر نشان میکند: اما باید توجه داشت که این گاهش تورم بلافاصله رخ نخواهد داد. کاهش تورم از محل مذاکرات هسته ای کمی زمانبر خواهد بود. هرچند در کوتاهمدت آثار روانی توافق هستهای می تواند انتظارات تورمی را کاهش دهد و به پایین ماندن نرخ تورم در مرحله اول کمک کند. اما بعد از آن این عملکرد دولت است که چگونه از این شرایط برای کنترل و کاهش نرخ تورم کمک بگیرد.
اما وحید شقاقی، اقتصاددان در گفتوگو با اقتصاد نیوز نگاه دیگری به این موضوع دارد. وی معتقد است نرخ تورم قبل و بعد از مذاکرات روند کاهشی خواهد داشت. دلیل آن هم این است که جو روانی بازار انتظارات تورمی را کاهش میدهد اما بعد از مدتی و با آرام شدن جو روانی، تورم به نقطه قبل باز میگردد و نرخ تورم افزایش مییابد.
وحید شقاقی علت بازگشت تورم به مدار صعودی را این گونه تحلیل میکند که تورم یک موضوع ساختاری در اقتصاد ایران است. ممکن است در برههای از زمان جریانات هیجانی مانند مذاکرات بر روند آن تاثیر بگذارد و یا حتی نرخ آن را تکرقمی کند اما با توجه به اینکه مشکلات ساختاری اقتصاد ایران همچنان در جای خود باقی است تورم هم مجدداً به اقتصاد باز میگردد.
وی تاکید میکند: هزینه تولید در ایران بالاست و این ربطی به شرایط تحریمی و غیرتحریمی ندارد. بالا بودن هزینه تولید و مشکلات ساختاری اگر در اقتصاد ایران حل نشود میتواند در لاند مدت نرخ تورم را افزایش دهد. مگر آنکه دولت در این مدت از جو روانی موجود کمک بگیرد و همزمان برخی از مشکلات ساختاری را اندک اندک حل کند. یعنی علاوه بر جو روانی ساختار اقتصاد هم به سمت بهبود و کاهش تورم قدم بردارد.