سفیر ایران در فرانسه: به توافقی تاریخی دست یافتیم

آفتاب‌‌نیوز : علی آهنی در گفت وگو با سایت اپینیون انترناسیونال فرانسه افزود: این برای اولین بار در جهان بود که کشوری توانست از زیر بار تحریم هایی که ناعادلانه و به طور غیر قانونی براساس فصل هفتم منشور ملل متحد به آن تحمیل شده بود خارج شود، نه براساس اعمال زور، بلکه از طریق مذاکره سیاسی و این یک رخداد تاریخی بود که در دنیا نیز مورد استقبال قرار گرفت.

متن کامل این مصاحبه به شرح ذیل است:

** سوال: ارزیابی شما از توافقنامه ای که در زمینه هسته ای، روز 14 ژوییه به دست آمد، چیست؟

- آهنی: شما می دانید که حداقل از دو سال پیش در باره این توافق نامه مذاکره جدی می شد و متاسفانه آن هم روی موضوعی که از 12 سال پیش به این طرف بسیار سیاسی شده بود و به خاطر سیاسی شدن موفق نمی شدیم به تفاهمی در این زمینه برسیم.

اما خوشبختانه با حسن نیت دو طرف موفق شدیم به توافقی تاریخی برای همه دست یابیم، برای دنیای دیپلماتیک، زیرا این خبر خوبی برای هر دو طرف بود. این برای نخستین بار در جهان بود که کشوری توانست از زیر بار تحریم هایی که ناعادلانه و به طور غیر قانونی و براساس فصل هفتم منشور ملل متحد به آن تحمیل شده بود خارج شود، نه براساس اعمال زور، بلکه از طریق مذاکره سیاسی و این یک رخداد تاریخی بود که در دنیا نیز مورد استقبال قرار گرفت.

 

** سوال: من یک سال پیش هم با شما مصاحبه ای داشتم و آن موقع گفته بودید که مسئله اساسی اعتماد است و آنچه در آن کمبود وجود دارد اعتماد بوده است... . آیا امروز فکر می کنید که اعتماد بازگشته است؟

- آهنی: موضوع اعتماد برپایه اظهارات نیست بلکه باید مبتنی بر عمل باشد. مسلما تحقق این امر وقت می برد که البته شروع شده است و می تواند زمینه را آماده کند که به آن برسیم. مسلما نحوه اجرای این توافق می تواند معیاری باشد برای اینکه بدانیم تا چه سطحی می توان اعتماد داشت؟ بنابراین باید صبر کرد و مراحل مختلف این روند را با دقت نظارت و دنبال کرد. رعایت تعهدات توسط دو طرف از عوامل اساسی و مهم توافق است.

** سوال: نکته ای که ایران روی آن بیشترین امتیاز را داد کدام است؟

- آهنی: در خصوص این توافق و وقتی به طور کلی مذاکره ای انجام می شود که توافقی انجام شود، هر طرف خواسته های خود را دارد که مسلما این درخواست ها می توانند به نوعی از خواسته های طرف دیگر متفاوت بوده و فاصله داشته باشد. آنچه مهم است این است که حسن نیت وجود داشته باشد و برای رسیدن به تفاهمی عزتمندانه مذاکره کرد. در این صورت کاملا روشن است که هرطرف باید گام های خود را بردارد تا این فاصله ها کمتر شوند تا به توافقی که برای هر دو طرف قابل قبول باشد برسند. این طبیعی است که مسلما برای رسیدن به این توافق هرکسی باید در باره خواسته ها و شرایط اش انعطاف داشته باشد تا در نهایت بتوان به یک فرمول و یک متن قابل پذیرش دو طرف دست یافت.

** سوال: گامی های که شما برای پیشبرد امور برداشتید، کدام بودند؟

- آهنی: مسلما، ما یک عضو مسوولیت پذیر آژانس بین المللی انرژی اتمی هستیم. هر عضو دارای تعهداتی در زمینه صیانت از دستاوردهای خود و همچنین پیمان منع اشاعه (ان پی تی) است. بسیار جدی هستیم که تعهدات خود را رعایت کنیم. براساس این توافق، پیش بینی شده بود که اجرای مفاد توافقنامه الحاقی به صورت دو فاکتو که توسط ایران پذیرفته شده بود انجام گیرد. قبلا هم به صورت دو فاکتو و برای مدتی توسط ایران اجرا شده بود اما متاسفانه در آن زمان با رفتار غیرقابل پذیرش گروه 1+5 و کشورهای غربی مواجه شده بودیم و در برابر تحمیل تحریم هایی غیر منطقی قرار گرفتیم. لذا مجلس، دولت ایران را مجبور کرد اجرای آن پروتکل را متوقف کند که در آن زمان دسترسی گسترده تری را به آژانس و بازرسان آن برای بررسی تاسیسات هسته ای ما می داد. از این زمان به بعد و بعد از توافق، روزی که ما به زمان اجرای توافق می رسیم، کاملا مسوولانه رفتار می کنیم و با رعایت تعهداتمان، به آنچه که برای این روند و اجرای درست توافق لازم است، خواهیم رسید.

** سوال: آقای محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران، فکر کنم روز 21 ژوییه در برابر پارلمان ایران حضور یافت. طیف های سیاسی در ایران در برابر این توافق چه واکنشی داشتند؟

- آهنی: در خصوص اعتماد به برخی کشورهای غربی و به خصوص آمریکایی ها، در نزد نخبگان و جریان های سیاسی ایران همواره نوعی بد بینی وجود داشته است. مسلما قبل از رسیدن به این توافق، نگرانی های متعددی و همچنین سوالاتی و حتی فشارهایی روی آقای ظریف و همکارانش وجود داشت که هشدار می داد مراقب باشند که عقب نشینی نکنند تا به حقوق مشروع مردم ایران احترام بگذارند و تلاش جدی کنند تا این حقوق تامین شود. بعد از رسیدن به این توافق براساس روندی که پیش بینی شده، نقش مجلس در ایران بسیار مهم است و آنها حق دارند بر اجرای این توافق نظارت کنند. اگر طرف دیگر این توافق را به خوبی اجرا کند و به تعهداتش عمل کند، می توان خوشبین بود که به نتیجه برسیم. اما مسلما همواره دغدغه وجود دارد. ولی به طور کلی می توانم بگویم که طبقات سیاسی و افکار عمومی مردم ایران، از این توافق به خوبی استقبال کرده اند ولی با تحفظ های خاص خود و این بستگی دارد که طرف دیگر چگونه عمل می کند.

** سوال: شما موضوع بی اعتمادی به آمریکایی ها را مطرح کردید اما ما اینجا در پاریس و در فرانسه هستیم و شما هم سفیر ایران در فرانسه هستید که به شکلی تناقض آمیزی حتی از آمریکایی ها هم مواضع سختگیرانه تری می گرفته است. وزیر امور خارجه فرانسه بعد از امضای توافق اعلام کرد که در نظر دارد به ایران برود و روز 29 ژوییه به تهران رفت. در نهایت شما در باره رفتار فرانسه در این پرونده چه فکر می کنید و فصل جدید روابط بین کشور شما و فرانسه چه خواهد بود؟

- آهنی: می دانید موضعی که اشاره شد به عنوان موضع فرانسه، ظاهرا سختگیرانه تر از بقیه بود که در مواردی هم آزار دهنده بود، ولی دولت فرانسه و به طور خاص آقای فابیوس، همواره روی این مبنا اصرار می کردند که «ظرفیت هسته ای صلح آمیز و غیر نظامی ایران، بله ... بمب اتمی نه.» این دقیقا همان مبنایی است که ما هم به آن باور داریم و با آن موافقیم. ما هم چیز دیگری را نمی خواستیم. آنها روی رسیدن به یک توافق محکم اصرار می کردند و اینکه توافق به خوبی رعایت شود و قابل اعتماد باشد. خوشبختانه ما به این توافق رسیدیم. مسلما فرانسه و به خصوص آقای فابیوس در رسیدن به این توافق مشارکت کردند. آنچه مسلم است این که در میان گروه 1+5 فرانسه نقش خود را داشت و بدون مشارکت فرانسه نمی توانستیم به این توافق برسیم.

خوشبختانه ما در این مرحله قرار داریم. آقای فابیوس قبلا هم گفته بود که بعد از توافق به ایران سفر خواهد کرد و الان هم همینطور شده است. بعد از توافق، وی اعلام آمادگی کرد که به دنبال دعوت آقای ظریف وزیر امور خارجه ایران، به تهران برود و ما هم تاریخ را برای 29 ژوییه که شما به آن اشاره کردید تنظیم کردیم. پس از 12 سال شاهد سفر رسمی وزیر امور خارجه فرانسه به ایران هستیم که اجازه می دهد درها را باز کنیم و زمینه را برای شکوفایی ابعاد مختلف روابط مان که متاسفانه تحت تاثیر مسایل سالهای گذشته قرار گرفته بود آماده کنیم. این سفر برخی فصول جدید را درروابط ما می گشاید و من در این باره خوشبین هستم.

** سوال: زمانی شرکت های فرانسوی در ایران بسیار حاضر بودند، مثلا شرکت پژو و سیتروئن ... و فرانسه در زمینه اقتصادی می تواند از طریق شرکت های فرانسوی بسیار حاضر باشد و اعلام هیات جدید که احتمالا اولین مورد آن در ماه آینده به تهران خواهد رفت اولین نشانه این امر است. آیا شما فکر می کنید که شرکت های فرانسوی می تواند دوباره قویا به بازار اقتصادی ایران بازگشت داشته باشند؟

- آهنی: در خصوص فضای سیاسی می توانم به شما بگویم که ما در حال آماده سازی این فضا هستیم و این فضا می تواند به شرکت های فرانسوی که قبلا از این بازار 80 میلیون نفری و به دلیل تحریم های اتحادیه اروپایی، تحریم های سازمان ملل و تحریم های یک جانبه آمریکا و همچنین تحریم های فرا سرزمینی آنان محروم شده بودند، اجازه دهد که برگردند. آنها واقعا شرکت های فرانسوی را مجازات کردند. زیرا حتی در زمان توافق اولیه در ژنو، شرکت های خودشان در بازار ایران فعال بودند ولی تلاش می کردند که حرکت شرکت های فرانسوی را بلوکه کنند. از سوی دیگر شرکت های فرانسوی با وضعیت دیگری مواجه بودند و آن قفل بودن سیستم بانکی در فرانسه بود.

به خاطر احتیاط و بخاطر ترس شان و ماجرایی که سر بانک «ب ان پ پاری با» درست شد. بنابراین از حضور این شرکت های علاقه مند به کار در بازار ایران، استقبال می شود.

اما باید دانست که به دلیل غیبت این شرکت ها از بازار ایران، آنها با رقبای قوی مواجه هستند و باید اقدامات بسیار قوی انجام دهند تا غیبت شان را جبران کنند.

به علاوه شرایط رقابتی که آنان پیشنهاد می کنند می تواند نقش مهمی ایفا کند زیرا رقبای آنان با پیشنهادهای متعدد در بازار حاضر هستند.

لذا اگر بتوانند پیشنهادهای رقابتی تری در مقایسه با رقبا ارائه دهند، ما هم تلاش کرده ایم فضای سیاسی را آماده کنیم.

به علاوه مشکل بزرگی که در برابر شرکت های فرانسوی وجود دارد که همان مشکلات بانکی است.

بانک های فرانسوی، وزارت اقتصاد و خزانه داری و همچنین وزارت امورخارجه باید کمک کنند و بانک های فرانسوی را تشویق کنند که به خوبی آماده باشند و به پاسخ های شرکت های فرانسوی پاسخ دهند و در این مورد خوشبین هستم که شرکت های فرانسوی مسلما هم در برخی زمینه ها توانمند هستند، خواهند توانست سهم و جایگاه خود را در بازار ایران داشته باشند. به خصوص که برخی شرکت های فرانسوی قبلا در ایران حضور داشته اند و از خود کارنامه مثبتی از حضورشان در بازار ایران به جای گذاشته اند و این می تواند یک عامل مزیتی و مثبت نه تنها براین شرکت ها بلکه برای بقیه شرکت های فرانسوی علاقه مند به حضور در آنجا باشد.

مردم فرانسه در افکار عمومی ما مردمی با فرهنگ هستند که به غرور ملی شان و به استقلال سیاسی شان شناخته می شوند و همواره امیدواریم که فرانسه بتواند نقش شایسته ای را که در شان و منزلت مردم فرانسه باشد ایفا کند.