هشدارهای جدی وزیر نیرو برای بحران آب

آفتاب‌‌نیوز : حمید چیت‌چیان در اولین گردهمایی مشترک مدیران ستادی و استانی وزارتخانه‌های نیرو و جهاد کشاورزی با بیان این‌که اثر‌گذارترین دستگاه‌ها در حل بحران آب، وزارتخانه‌های نیرو و جهاد کشاورزی هستند، اظهار کرد: در حال حاضر کشور در مسیر حل بحران آب قرار دارد و بدون همکاری وزارت نیرو با جهاد کشاورزی و سایر دستگاه‌های ذیربط نمی‌توان به این هدف بزرگ که همان حل بحران آب است برسیم.

وی ادامه داد: این مساله به این معنا نیست که وزارت نیرو مسوولیت خود را فراموش کرده باشد بلکه باید تمام دستگاه‌ها وظایف خود را به درستی انجام دهد و اعتقاد ما این است که یک دستگاه به صورت فردی نمی‌تواند بحران آب را حل کند.

نشانه‌های بحران آب چیست؟

وزیر نیرو با بیان این‌که برخی افراد بحران آب را آنگونه که هست در نظر می‌گیرند، گفت: نشانه‌های زیادی برای بحران آب وجود دارد که از جمله آن می‌توان به کاهش منابع آب زیرزمینی اشاره کرد.

چیت‌چیان با بیان این‌که حدود شش میلیارد مترمکعب در سال از آن میزان آب زیرزمینی که تجدید می‌شود بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد، گفت: جمع کل آبی که از ذخائر استاتیک مورد مصرف قرار می‌گیرد در حال حاضر 114 میلیارد مترمکعب است و هر ساله حدود 1200 کیلومتر کف‌شکنی در کشور صورت می‌گیرد.

وی با بیان این‌که در حال حاضر آب‌ها در حال شورشدن هستند، اظهار کرد: بسیاری از باغات و زمین‌ها خشک شده‌اند به‌طور مثال هفت هزار هکتار از باغات پسته خشک شده که باید تدابیر اساسی در این زمینه صورت بگیرد.

وزیر نیرو خشک‌شدن قنات‌ها و چشمه‌ها را نشانه وضعیت بحرانی در رابطه با آب‌های زیرزمینی دانست و افزود: خشک‌شدن تالاب‌ها و دریاچه‌ها همچون دریاچه ارومیه، گاوخونی و هامون، وجود ریزگرد‌ها از جمله نشانه‌های دیگر بحران آب است.

پیش‌بینی‌های سد کرخه درست از آب در نیامد

چیت‌چیان خشک‌شدن و کاهش روانات در رودخانه‌های کشور را یکی‌ دیگر از نشانه‌های بحران آب عنوان و اظهار کرد: زمانی که وزارت نیرو سد کرخه را احداث کرد پیش‌بینی بر این بود که هفت میلیارد مترمکعب ذخیره آبی داشته باشیم، اما هیچ وقت این عدد محقق نشد و امسال نیز به عدد 1.1 میلیارد مترمکعب در این سد رسیده‌ایم.

وی با بیان این‌که طی پنج سالی که سد کرخه احداث شده است، حتی یک کیلووات نیز برق از آن تولید نشده، گفت: البته این شرایط تنها مختص به سد کرخه نیست.

وزیر نیرو با اشاره به رودخانه سیمره اظهار کرد: سدی که در این رودخانه احداث شد امسال به زحمت توانست برای انجام تست آن هم برای گرفتن گارانتی فعالیت داشته باشد.

کاهش کیفیت آب رودخانه کارون

چیت‌چیان یکی‌ دیگر از نشانه‌های بحران آب را کیفیت منابع آبی عنوان و اظهار کرد: در حال حاضر در استان کرمان قالب منابع آب زیرزمینی دچار مشکل شدند و رودخانه بزرگ کارون افت کیفیت پیدا کرده است.

وی ادامه داد: این مساله باعث شد که برای تامین آب شرب طرح‌های بزرگ همچون اهواز و خرمشهر از کرخه لوله بزرگی را به این مناطق بکشیم که این نشانه عمق فاجعه کیفیت آب است.

کاهش 20 درصدی میزان بارندگی نسبت به بلند‌مدت

وزیر نیرو در پاسخ به این سوال که چرا این بحران بروز کرده است، اظهار کرد: حدود 15 سال است که کشور با مساله‌ی خشکسالی دست و پنجه نرم می‌کند به‌طوری که میزان متوسط بارش‌ها در بلندمدت 250 میلی‌متر بوده اما در حال حاضر متوسط بلند‌مدت بارندگی به عدد 244 میلی‌متر کاهش پیدا کرده است.

چیت‌چیان ادامه داد: امسال تا به امروز که روزهای پایانی سال آبی است تنها 188 میلی‌متر بارش باران داشته‌ایم که این به معنای کاهش 20 درصدی میزان بارندگی نسبت به بلند‌مدت است.

وی با اشاره به مساله‌ی گرم‌شدن کره زمین، افزایش درجه حرارت، تغییر اقلیم در کشور گفت: این مسائل موجب افزایش تبخیر آب در کشور می‌شود و نمی‌توان این مساله را نادیده گرفت که در این شرایط میزان مصرف شرب، کشاورزی و صنعتی افزایش می‌یابد.

وزیر نیرو یکی‌ دیگر از مسائل بحران در کشور را ورود فاضلاب به منابع آبی عنوان و اظهار کرد: طبیعی است که در چنین وضعیتی کیفیت آب تحت تاثیر قرار بگیرد.

چیت‌چیان با بیان این‌که وقوع بحران و علل آن مشخص است، گفت: مساله‌ای که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که اگر به فکر حل بحران آب به صورت سریع‌ نباشیم، وضعیت هر سال بدتر می‌شود.

وی با بیان این‌که روند بحران رو به بدتر شدن اوضاع است، گفت: اگر چاره‌جویی در این زمینه صورت نگیرد، اولین بخشی که صدمات زیادی را متحمل می‌شود بخش کشاورزی است.

وزیر نیرو با اشاره به پیامد‌های این مساله اظهار کرد: این مساله موجب پدیده حاشیه‌نشینی شهرهای بزرگ و مسائل اطراف آن می‌شود.

چیت‌چیان ادامه داد: با کاهش محصولات کشاورزی، نه تنها امنیت غذایی به خطر می‌افتد بلکه وابستگی کشور نیز به سایر کشورها بیشتر می‌شود و علاوه بر این نیز آسیب‌های جدی به محیط زیست وارد می‌شود.

وی با بیان این‌که این مساله موجب به خطر افتادن سلامتی انسان‌ها می‌شود، گفت: باید به صورت جدی به فکر حل این بحران باشیم به همین دلیل این مساله در وزارت نیرو برای ما یک مساله‌ی مهم و جدی است که باید به آن پرداخته شود.

وزیر نیرو با بیان این‌که باید از دو خطر جدی پرهیز کنیم، گفت: این‌که آمارهای منتشر شده در مورد میزان آب مصرفی در بخش کشاورزی و سایر بخش‌ها درست است یا خیر نباید مورد توجه قرار بگیرد، چرا که این عدد هرچه باشد تاثیری در حل بحران ندارد و باید چاره‌جویی اساسی در این زمینه صورت بگیرد.

چیت‌چیان ادامه داد: در این زمینه نباید به دنبال مقصر باشیم، چرا که پیدا‌کردن مقصر تنها موجب پاک کردن صورت مساله می‌شود. مهم این است که باید در حال حاضر این مشکلاتی که به هردلیل ایجاد شده است را برطرف کنیم که این مساله با همکاری تمامی دستگاه‌های ذیربط قابل حل و پیگیری است.

وی با بیان این‌که شورای عالی آب در سه دولت گذشته تنها هفت بار تشکیل شد، گفت: در دولت فعلی 12 مرتبه تاکنون شورای عالی آب تشکیل شده است، لذا با عنایت دولت به این مساله امیدواریم که بحران آب به زودی برطرف شود.

وزیر نیرو ادامه داد: برای اولین‌بار در تاریخ مدیریت منابع آب کشور وزارت نیرو با استفاده از مطالعات جامع آب و سایر اطلاعات در 609 دشت کشور میزان آب قابل برداشت را محاسبه کرده است و در این محاسبه میزان مصارف کشاورزی، شرب، صنعتی و فضای سبز اعلام و به اطلاع وزارتخانه‌های کشاورزی، مسکن و صنعت رسیده است.

چیت‌چیان با بیان این‌که این کار را شورای عالی آب از ما خواسته بود، گفت: علاوه بر این شورای عالی آب از ما خواست که برای آب سطحی نیز به تفکیک هر حوزه میزان آب قابل برنامه‌ریزی مشخص شود، لذا می‌توان گفت که در حال حاضر هیچ چیزی پنهان نیست.

وی با اشاره به هدف شورای عالی آب در این زمینه گفت: هدف شورای عالی آب از این کار جلوگیری از اضافه برداشت نسبت به آب تجدید‌پذیر است.

وزیر نیرو با اشاره به کارهایی که باید انجام شود، گفت: قصد داریم که مانع فعالیت چاه‌های غیرقانونی که مجوز ندارند بشویم که تاکنون نیز دستورالعمل‌های آن نیز به‌طور کامل مشخص است. همچنین چاه‌هایی که میزان برداشت آنها از آنچه که در پرونده درج شده بیشتر است، باید فعالیت‌شان متوقف شود و در چاه‌ها براساس آب مورد استفاده که آمار آن در آمده تجدید‌نظر شود.