نماینده پیشین کنگره: توافق هسته ای از سد کنگره عبور می کند

آفتاب‌‌نیوز : اسلتری نماینده ی پیشین کنگره از ایالت «کانزاس» و وابسته به حزب دموکرات است. او از مدافعان توافق هسته یی ایران و گروه 1+5 است و معتقد است که با وجود این توافق ما جهانی آرام تر و صلح آمیزتر خواهیم داشت.

اسلتری که پارسال هم برای شرکت در کنفرانس بین المللی «جهان علیه خشونت و افراط گرایی» به تهران سفر کرد، بر ضرورت تنش زدایی در روابط تهران و واشنگتن تاکید دارد و بر این نظر است که توافق هسته یی می تواند نقطه عطفی در این فرایند باشد و ایران و آمریکا می توانند دیگر مشکلاتشان را هم با گفت و گو و دیپلماسی حل کنند.

در ادامه، مشروح گفت و گوی ایرنا با اسلتری را می خوانید:
***ایرنا: به عنوان یک نماینده ی پیشین کنگره که بدون شک با جو حاکم بر آن آشنایی دارد تصور می کنید نتیجه ی بررسی توافق در کنگره ی آمریکا چه خواهد بود؟ آیا نمایندگان این توافق را خواهند پذیرفت؟
**اسلتری: باور من این است که این توافق هم از طرف کنگره و هم سنا تایید نخواهد شد. اما احتمال اینکه اوباما موفق شود نظر موافق 41 سناتور را جلب کند بسیار زیاد است و در این صورت نگرانی در خصوص مخالفت سنا با توافق وجود نخواهد داشت. همه ی جمهوریخواهان به استثنای یک یا 2 نفر از آن ها در کنگره و سنا با توافق مخالفت خواهند کرد. در صورتی که کنگره رای به مخالفت با توافق بدهد، بدون شک رییس جمهوری آن را وتو خواهد کرد. در آن صورت کنگره مجبور خواهد بود موافقت دوسوم سنا و کنگره را برای ابطال وتوی رییس جمهوری کسب کند. به نظر من این اتفاق نخواهد افتاد. اوباما توانسته تاکنون حدنصاب آرا را برای تضمین وتوی خود در برابر رای منفی احتمالی کنگره بدست آورد. این همان چیزی است که رییس جمهوری برای موفقیت در این خصوص به آن نیاز دارد.

***ایرنا: آیا تصور می کنید مخالفت جمهوریخواهان با توافق هسته یی، ریشه در اختلاف های آن ها با دولت اوباما دارد؟
**اسلتری: اختلاف و دشمنی سیاسی میان رییس جمهوری و رهبران جمهوریخواه در کنگره و سنا بسیار جدی است. ما در واشنگتن در برهه یی تاریخی در خصوص حمایت آمیخته با تعصب از این موضوع (توافق هسته یی) قرار داریم. من امیدوار هستم اختلاف ها و رویکردهای متفاوت داخلی، مانع بحث و مناظره در خصوص توافق هسته یی بر پایه ی حقایق و واقعیت ها نشود.

***ایرنا: آیا می توان توافق هسته یی را دستاوردی بزرگ یا آنگونه که عده یی عنوان می کنند بزرگ ترین دستاورد برای دولت اوباما دانست؟
**اسلتری: هنوز برای اظهار نظر در خصوص فاجعه بار یا پربار بودن این توافق برای دولت اوباما زود است. این موضوع به پایبندی 2 طرف به مفاد توافق بستگی دارد. همچنین باید دید این توافق در آینده تا چه حد در فراهم ساختن شرایط لازم در راستای گفت وگو در خصوص مساله ها و بحران های اصلی منطقه یی نظیر داعش، سوریه، حزب الله و حماس تاثیرگذار خواهد بود.

***ایرنا: برخی معتقدند اوباما برای جلب رضایت مخالفان اصلی توافق و در راس آن ها رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی تلاش چندانی نکرد. آیا با این نظر موافق هستید؟ نتیجه ی این سیاست اوباما را چه می دانید؟
**اسلتری: من با این نظر مخالف هستم. به نظر من اوباما همه ی تلاش خود را برای جلب رضایت «بنیامین نتانیاهو» و سعودی ها انجام داد. آنطور که اکنون به نظر می رسد، سعودی ها نیز با توافق موافقت خواهند کرد. البته این مساله هنوز نهایی نشده است. به نظر من هرگونه تاثیر منفی حاصل از این توافق در آینده را می توان متوجه طرف هایی دانست که به مفاد آن پایبند نبوده اند. در صورت پایبندی همه ی طرف ها به این توافق، آمریکا و ایران قادر به آغاز دوره یی جدید از روابط دوسویه خواهند بود که هر 2 کشور از آن سود خواهند برد.

***ایرنا: آیا می توان به پایداری این توافق در صورت روی کار آمدن دولتی جمهوریخواه امیدوار بود؟ به نظر شما سیاست های اصلی دولت آینده ی ایالات متحده در این خصوص چه خواهد بود؟
**اسلتری: اینکه رهبران آینده ی ایران و آمریکا این توافق را زیر پا بگذارند یک انتخاب از سوی آن ها و در دست آن ها خواهد بود. پذیرش کامل همه ی بندها و مفاد توافق، بهترین راهی است که هر 2 طرف می توانند در پیش گیرند تا به توافق احترام بگذارند. موافقان توافق در آمریکا و ایران باید با هوشمندی، دیپلماسی فعال خود را در خصوص گفت وگو درباره ی دیگر مساله های منطقه یی نظیر داعش، سوریه و حزب الله پیگیری کنند. ایران و آمریکا در حوزه های گوناگونی دارای منافع مشترک هستند. ما نباید از گفت وگو و همکاری در خصوص این حوزه ها بترسیم و از آن اجتناب کنیم.
در این میان تشویق و حمایت از سیاست گفت وگوی میان فردی بسیار مفید خواهد بود. مقام های ایرانی و آمریکایی باید بیش از گذشته با یکدیگر آشنا شوند. در هر 2 طرف ناآگاهی و ترس فراوانی نسبت به طرف مقابل وجود دارد. تصمیم های تازه ی 2 طرف نباید بر پایه ی اطلاعات نادرست گرفته شود. عالی خواهد بود اگر نمایندگان کنگره آمریکا و مجلس ایران با یکدیگر ملاقات کنند. این که هر 2 طرف بتوانند به صورت مستقیم از نگرانی ها و شکایت های طرف مقابل مطلع شوند بسیار مفید خواهد بود. در این صورت آن ها قادر خواهند بود بر حوزه هایی که امکان همکاری های مشترک در آن وجود دارد متمرکز شوند. اگر امکان رفع نگرانی ها در خصوص مساله ی هسته یی با جلب رضایت هر دو طرف فراهم شود، آن ها قادر خواهند بود روابط تجاری سودمندی را آغاز کنند و فضایی دربردارنده ی اعتماد و تفاهم میان آن ها خلق خواهد شد. این افزایش ارتباط را می توان در کوتاه مدت از طریق ملاقات و گفت وگوی شخصیت های دینی، علمی و تجاری فراهم کرد.

***ایرنا: بر خلاف آنچه مخالفان توافق در تلاش برای قبولاندن آن هستند، عده یی باور دارند که این توافق نه تنها برای آمریکا بلکه برای جهان مفید خواهد بود؟ نظر شما در این خصوص چیست؟
**اسلتری: من عقیده دارم که گفت وگوهای هسته یی ایران و 1+5، برای ایران، آمریکا، اروپا، چین، خاورمیانه و حتی اسراییل مفید خواهد بود البته در صورتی که همه ی طرف ها به مفاد این توافق احترام بگذارند و آن را اجرایی کنند. به نظر من با وجود این توافق ما جهانی آرام تر و صلح آمیزتر خواهیم داشت. علاوه بر این، چنین توافقی مانع افزایش رقابت تسلیحاتی هسته یی در منطقه خواهد شد؛ رقابتی که نه تنها کسی از آن سود نخواهد برد بلکه به ضرر همه خواهد بود.

***ایرنا: گفت وگوهای طولانی مدت هسته یی و نتیجه ی مثبت حاصل از آن به نوعی ارزش دیپلماسی و مذاکره را برجسته کرد؛ رویکردی که به باور بسیاری جای آن در حل دیگر بحران های کنونی جهان خالی است. نظر شما در این زمینه چیست؟
**اسلتری: گفت وگوهای هسته یی منجر به این توافق نشان می دهد که دیپلماسی می تواند موفقیت آمیز باشد. البته این سیاست به هیچ وجه آسان نیست و همواره با دشواری هایی همراه است. طرف ها در گفت وگو همیشه نمی توانند به همه ی خواسته های خود برسند. دیپلماسی نیازمند توافق و مصالحه است و توافق را می توان جایگزین خشونت دانست. ما تاکنون شاهد خشونت های فراوانی در خاورمیانه بوده ایم. نباید این جمله ی کتاب مقدس را از یاد برد که «خشونت مادر خشونت است» و تاریخِ خاورمیانه به خوبی نشان دهنده ی درستی این باور است. اکنون وقت آن رسیده تا ما به جای انتقام، بخشش را سرلوحه ی قرار دهیم.
من امیدوار هستم که ایران و آمریکا بتوانند با همکاری دیگر کشورهای تاثیرگذار خاورمیانه، راهی برای پایان دادن به تراژدی خشونت در سوریه و فاجعه ی انسانی ناشی از آن پیدا کنند. 2 طرف، در صورت همکاری مشترک، همچنین قادر خواهند بود راه حلی در خصوص مساله ی داعش پیدا کنند و دیپلمات های خلاق 2 کشور باید تلاش کنند تا پیش از کشیده شدن بحران لبنان به خشونت، به راه حلی منطقی در این خصوص برسند.

***ایرنا: آیا ایران و آمریکا قادر خواهند بود از طریق مذاکره و گفت وگو دیگر اختلاف ها در روابط دوجانبه را نیز رفع کنند؟
**اسلتری: من به طور کامل معتقد هستم که رهبران 2 کشور، وظیفه یی اخلاقی در قبال شهروندان خود و جهان، مبنی بر تلاش در راستای رفع دیگر مساله های منطقه یی نظیر داعش، سوریه، حزب الله و در کل تروریسم جهانی دارند. دیپلماسی در خصوص این مساله ها باعث ایجاد تفاهم و اعتماد بیشتری میان 2 طرف خواهد شد. من همچنین معتقدم تهران و واشنگتن از فرصت های بسیار بزرگی در راستای گسترش روابط پرسود تجاری برخوردارند.
انزوا نتیجه یی جز ناآگاهی و بی اعتمادی 2 طرف نسبت به یکدیگر در بر نخواهد داشت و ناآگاهی را می توان سرمنشا ترس دانست و ترس عامل ایجاد اختلاف و جنگ است. اکنون زمان آن فرا رسیده که ایران و ایالات متحده به انزوایی 35 ساله پایان دهند. زمان آن رسیده است تا 2 کشور دوره ی جدیدی از روابط را بر پایه ی احترام و تفاهم آغاز کنند. ممکن است ما در این مسیر روی همه ی موردها به توافق نرسیم ولی قادر خواهیم بود حوزه هایی را که امکان همکاری و منفعت مشترک در آن وجود دارد پیدا کنیم.

***ایرنا: واکنش مردم آمریکا به این توافق چه بوده است؟ آیا آن ها موافق گسترش روابط سیاسی و اقتصادی کشورشان با ایران هستند؟
**اسلتری: بسیاری از آمریکایی ها از ایران هراس دارند. ایران مکانی مبهم و مرموز به آن ها نمایش داده شده است. تصاویر اخیر تلویزیونی که مردم ایران در آن شعارهای «مرگ بر آمریکا» و «مرگ بر اسراییل» سر می دهند برای آن ها نگران کننده است. این شعارها برای آمریکایی ها بسیار جدی است و این نکته یی است که به نظر من ایرانی ها توجه چندانی به آن ندارند. مفهوم این شعار برای آمریکایی ها این است که ایرانی ها مایل به کشتار مردم آمریکا و یهودیان هستند. خیلی مهم است که ایرانی ها توجه بیشتری به این موضوع داشته باشند.
همچنین، مسلمانان باید متوجه تصویری باشند که سر دادن چنین شعارهایی، از دین اسلام نزد مردم ایالات متحده نمایش می دهد. اینکه گروهی عظیم از مسلمانان شعار مرگ بر آمریکا سر دهند، اسلام را دینی خشن و افراطی معرفی می کند. این تصاویر تاییدی بر بدترین تصورهای مردم آمریکا و غرب در خصوص مسلمانان است. سوال اینجا است که آیا چنین اقدامی به نفع مردم ایران خواهد بود؟ آیا رهبران ایران تصور می کنند نمایش چنین تصویری از اسلام در غرب منطقی است؟ در این صورت من در کمال احترام از آن ها می خواهم مانع سر دادن این شعار شوند. رهبران سیاسی آمریکا توضیح منطقی در توجیه پیام و خواسته ی افرادی که این شعار را سر می دهند ندارند تا به مردم خود ارایه کنند. زمانی که من در ماه دسامبر در کنفرانس جهان علیه خشونت و افراط گرایی در تهران شرکت کردم، به شدت تحت تاثیر پیام های مبارزه با خشونت و افراط گرایی روحانی رییس جمهوری، ظریف وزیر امور خارجه و دیگر سخنرانان قرار گرفتم. در کمال احترام باید بگویم که تصویر گروه هایی که شعار مرگ بر آمریکا سر می دهند، ناقض این پیام است.
عده ی قابل توجهی از مردم آمریکا خواستار صلح و همکاری بیشتر با ایران هستند. آن ها مشتاقانه منتظر زمانی هستند که رابطه های دیپلماتیک و تجاریِ عادی میان 2 کشور برقرار شود ولی در عین حال این نگرانی وجود دارد که ایران به برخی مفاد توافق اخیر پایبند نباشد. البته من متوجه هستم که در ایران نیز چنین نگرانی هایی نسبت به ایالات متحده وجود دارد. همین باعث شده دستیابی به صلح کاری به هدفی دشوار تبدیل شود.