آفتابنیوز : این حادثه درست در زمانی رخ داد که رئيس جمهور و هیئت همراه در آسمان در حال پرواز به نیویورک بودند. با این وجود هیئت وزیران بلافاصله بیانیه ای در این رابطه منتشر کرد و ضمن عرض تسلیت به خانواده های حادثه دیده از دولت عربستان خواست همکاری لازم را در خصوص بهبود هرچه سریعتر مصدومان و انتقال کشته شدگان به کشور میزبان انجام دهند.
جواد ظریف هم که در زمان روی دادن این واقعه ناگوار در نیویورک به سر می برد با انتشار بیانیه ای با خانواده های داغدار ابراز همدردی کرد و در عین حال إظهار داشت: علاوه بر تشكيل ستاد ويژه اي در وزارت خارجه ، تماس هاي سياسي فشرده خود را از نيويورك براي تسريع در شناسايي قربانيان و مداواي فوري مجروحين اغاز كرده است.
آقای روحانی هم به محض ورود به فرودگاه جان اف کندی و کسب اطلاع از بحران پیش آمده در عربستان ضمن انتشار بیانیه ای از استانداران خواست با حضور درمنازل درگذشتگان و مجروحین فاجعه ضمن ابلاغ پیام تسلیت رئیس جمهور، کمک های لازم و تسهیلات مکفی برای انجام امور مربوطه را دراسرع وقت ارائه نمایند. آقای رئيس جمهور همچنین به وزارت خارجه هم دستور داد ضمن بررسی چگونگی رخ دادن این فاجعه تمامی اقدامات لازم جهت احقاق حقوق درگذشتگان وحادثه دیدگان به عمل آورد. دکتر روحانی همچنین از دولت عربستان خواست ضمن به عهده گرفتن مسئولیت این فاجعه، به وظائف قانونی واسلامی خود دراین زمینه عمل نمایند.
آقای روحانی همچنین در حساب کاربری خود در اینستاگرام ضمن ابراز همدردی با حادثه دیدگان از دستورات ویژه خود برای پیگیری ابعاد و زوایای این ماجرا گفت. رئيس جمهور کشورمان همچنین در در نشست اجلاس سران برای توسعه پایدار سخنرانی کرد و در ابتدای سخنان خود ضمن ابراز تاسف از وقوع فاجعه منا بر ضرورت رسیدگی سریع نسبت به آسیب دیدگان و همچنین بررسی علل و عوامل این حادثه و حوادث مشابه در مراسم حج امسال تاکید کرد.
آقای روحانی همچنین بعد از این جلسه برای چندمین بار در تماس تلفنی با مهندس جهانگیری آخرین وضعیت امداد به حادثه دیدگان فاجعه منا را مورد بررسی قرار داد.
جواد ظریف که نبردهای رسانه ای را خوب می داند در اقدامی پیشرو طی نامه ای به همتایان اسلامی اش ضمن ابراز همدردی با کشورهایی که شهروندانشان در فاجعه منا آسیب دیده اند از کارگزاران اجرایی دولت عربستان خواست با درک مسئولیت خطیر خود در جهت برگزاری بهینه مراسم حج زمینه های مشورت، همکاری و استفاده از تجارب سایر کشورهای اسلامی در انجام فریضه حج را فراهم آورند.
دکتر روحانی شنبه شب و در جمع ایرانیان مقیم آمریکا در نیویورک با تسلیت درگذشت شماری از زائران حج ابراهیمی و از جمله کشته و مصدوم شدن تعداد زیادی از حجاج کشورمان در دو حادثه جداگانه در مراسم حج امسال، گفت: این حوادث تلخ در مسجدالحرام و منا نشان دهنده سوء مدیریت است. دولت عربستان باید میزبان خوبی برای زائران خانه خدا باشد و همچنین از لحاظ حقوقی و سیاسی مسوول این حوادث است و باید پاسخگو باشد. دکتر روحانی افزود: حادثه منا برای ما بسیار دلخراش بود. ما مساله را از لحاظ سیاسی و حقوقی و برای احقاق حقوق مردم خود دنبال خواهیم کرد. وزارت خارجه نیز مساله را پیگیری می کند و در دیدارم با دبیر کل سازمان ملل متحد نیز در این زمینه صحبت کردم و او قول داد پیگیری های لازم را برای متعهد بودن دولت عربستان به وظایف انسانی و قانونی در رسیدگی به وضعیت جانباختگان و مصدومان انجام دهد.
وزیر خارجه کشورمان هم در ادامه دیپلماسی فعال جمهوری اسلامی در قبال حادثه دردناک منا در گفتگویی تاکید کرد: این موضوع را از نظر سیاسی و حقوقی پیگیری خواهیم کرد اما اولویت کنونی ما سلامتی زائرین مان است. دهها هزار نفر در سرزمین وحی داریم و ضرورت دارد از سلامتی زائرین حفظ حرمت انها اطمینان حاصل کنیم. آقای ظریف همچنین اشاره کرد که رسیدگی به آسیب دیدگان این فاجعه بسیار ناراحت کننده و وضعیت مجروحین اولویت ما است. هرچند که متاسفانه هنوز به برخی از بیمارستانها دسترسی نداریم.
پس از اینکه تلاش های مستقیم ایران برای اعمال فشار بر عربستان نتیجه چندنی از خود بر جای نگذاشت، دکتر روحانی و ظریف با امیر کویت برای پیشبرد امور و بهبود وضعیت امدادرسانی ایرانیان در عربستان وارد گفتگو و مذاکره شدند. گفتگوهایی که ثمربخش بود و باعث شد وزیر بهداشت کشورمان راهی سرزمین وحی شود.
رئیس جمهوری همچنین در ادامه روندهای پیگیرانه خود برای فاجعه منا و با عدم مشاهده تغییر محسوس رفتار عربستان سعودی قدری لحن و بیان خود را تندتر کرد و در گفتگو با کریستین امانپور در شبکه سی ان ان اظهار داشت: ظاهرا عربستان همه فکر و ذکرش را برای حمله و کشتار مردم یمن گذاشته است و توجهی به امنیت داخلی خودش ندارد.در خصوص حوادث اخیر در مسجدالحرام و منا و کشته و مجروح شدن تعداد زیادی از زائران خانه خدا و از جمله هموطنان ما از نظر حقوقی و سیاسی باید پاسخگو باشد. و ما حقوق زائرانمان را پیگیری خواهیم کرد.
دولتمردان دیپلمات جمهوری اسلامی که به خوبی آداب و رسوم پیگیری مطالبات ملی را می دانند، به دور از هیاهوهای تبلیغاتی که تنها بر پیچیدگی امور می افزاید با رهیافتی آرام و معتدل سعی کردند در شرایط فعلی به خواسته های کوتاه مدت که همان ایجاد دسترسی بهتر به حادثه دیدگان و همچنین اعزام یکی از مقامات ارشد دولت به عربستان بود دست یابند. دست آوردهایی که شاید با زبان تند و تهدید همراه می شد نه تنها گامی به پیش برداشته نمی شد که بر پیچیده شدن معادلات هم منتج می گردید.