آفتابنیوز : افشین علاء اظهار داشت: «در پرداختن به ایام سوگواری و مجالس سوگواری، با دو مقوله مواجهیم. اول ادبیات عاشورایی و آیینی است و دوم حیطه مداحی و روضهخوانی و مجالسی مانند تعزیهخوانی.»
به گزارش آفتاب به نقل از آنا، وی ادامه داد: «با نظر به ادبیات عاشورایی و پیشینهاش در کشور، تا قبل از دوره معاصر شاهد اشعار و سرودههایی هستیم که بیشتر بر مرثیه و ذکر مصیبت تکیه داشتند و نمونه فاخر آن، ترکیببند معروف محتشم کاشانی است که در روح و ذهن همه ما درج شده است. اما بعد از مشروطه، شاهد ظهور نگاههای جدید ادبی در شعر عاشورایی هستیم که به مسائل روز و موقعیتهای اجتماعی و سیاسی جامعه نیز ورودهایی دارند.»
علاء ضمن بیان اینکه آثار شاعرانی مانند مهرداد اوستا، موسوی گرمارودی و طاهره صفارزاده، نمونههای خوبی در شعر عاشورایی آمیخته با مسائل اجتماعی هستند، گفت: «بعد از انقلاب این رویه گسترش بیشتری پیدا کرد و شاعران بیشتری از شعر عاشورایی استقبال کردند. از جمله مجموعههای موفق در این حوزه، مجموعه «گنجشک و جبرئیل» زندهیاد سیدحسن حسینی است که اشعار آن، سپید هستند و با مضامین جهانی و امروزی گره خوردهاند.»
وی در ادامه با اشاره به سرودههایی که در مجالس عزاداری از آنها استفاده میشود، خاطر نشان کرد: «ولی در مورد مجالس عزاداری و نوحهخوانی، با حکایت دیگری روبهرو هستیم. به نظر من مداحان باید پشتوانهشان به ادبیات فارسی باشد و نباید از غنی کردن نوحههای خود غافل بمانند. از طرفی شاعران نیز میتوانند از شورِ روضهها و مداحیها بهره بگیرند. اما متاسفانه در هر دو حوزه شاهد آسیبهای جدی هستیم.»
این شاعر آیینی یادآور شد: «طی سالهای اخیر برگزار کنندگان شبشعرهای عاشورایی سعی میکنند جلسات را به شیوه مجالس عزاداری اداره کنند و شاعران نیز سعی میکنند بیشتر مخاطبان خود را بگریانند. در مقابل آنان، مداحان نیز روز به روز بیشتر از شعر آیینی فاصله میگیرند و در مداحیهای خود از سرودههایی استفاده میکنند که پشتوانه ادبی ندارد.»
وی گفت: «علاوه بر این، باعث تاسف است که امروزه با پدیدهای مواجهایم به نام «عربدهکشی»؛ چنانکه مطابق با آن برخی از مداحان برای برانگیختن شور و اشک مخاطبان خود، گاهی دست به رفتارها و رویکردهای خلاف قاعده و ادب میزنند.»
علاء ادامه داد: «واقعا جای سوال دارد که چرا دستگاههای رسمی، خصوصا رسانه ملی به این شیوههای غلط دامن میزنند و آنها را ترویج میکنند. این در حالی است که در زمان حیات امام راحل، مرحوم کوثری با روضهخوانیهای خود، بدون استفاده از لحنهای کوچهبازاری و عربدهکشی روضههایی میخواند که در و دیوار را به گریه میانداخت.»
وی با بیان اینکه لحن مرحوم کوثری ریشه در تاریخ و فرهنگ ایران داشت، گفت: «شیوههای جدید عمدتا با شیوههای ریشهدار و فرهنگی ما تناقض دارند. در گذشته هم شعرها قویتر بود و هم لحنهای موسیقایی اصالت موسیقی نواحی ما را داشت اما حالا در شهرستانها هم شاهد تقلیدهای ناشیانه مداحان از مجالس تهران هستیم و این مساله آسیب از بین رفتن لحنهای عاشورایی بومی را جدی کرده است.»
این شاعر همچنین درباره شعر عاشورایی خاطر نشان کرد: «وظیفه شعر، ارتقای شعور است و این شعور است که به شور تبدیل میشود. بنابراین شعرها باید هدایای برازنده برای امام حسین(ع) و سایر معصومین باشند، نه اینکه هر نوحه و ذکر مصیبتی را شعر آیینی بدانیم و بدون توجه به اصول و قواعد شعر و ارزشهای ادبی، برای آن ارزش ادبی قائل شویم.»
اين چه ادبياتي هست بكار مي برديد؟
خب كنار يك درخت عظيم با منافع مختلف هم دو تا علف هرز هم ميشه پيدا كرد!