آفتابنیوز : دومین دور نشست های وین برای بررسی راهکارهای پایان دادن به بحران سوریه شنبه بیست و سوم آبان ماه با شرکت نمایندگان 17 کشور، نماینده ی ویژه ی سازمان ملل متحد در امور سوریه و مسوول سیاست خارجی اتحادیه ی اروپا در پایتخت اتریش برگزار شد.
در این نشست، طرف ها بر سر آغاز گفت وگو با گروه های مخالف دولت «بشار اسد» رییس جمهوری سوریه به توافق رسیدند؛ گفت و گوهایی که هدف اصلی آن ترسیم نقشه ی راه انتخابات در سوریه برای ۱۸ ماه آینده است. همچنین قرار است تا پایان سال جاری میلادی نمایندگان گروه های مخالف اسد نیز با مقام های رسمی این کشور دیدار کنند. بر اساس طرح توافقی شرکت کنندگان در نشست وین، دولت موقت سوریه طی ۶ ماه آینده تشکیل خواهد شد. «فرانک والتر اشتاین مایر» وزیر امور خارجه ی آلمان، پس از این نشست اعلام کرد به احتمال زیاد برای پیگیری توافق های وین، تا اول ژانویه (یک ماه و نیم دیگر) در سوریه آتش بس برقرار می شود.
یکی از موضوع هایی که در نشست دیروز وین در مورد آن بحث شد، گفت وگو میان گروه های مخالف و نمایندگان دولت دمشق بود و قرار شد «استفان دی میستورا» نماینده ی سازمان ملل متحد در امور سوریه مسوولیت گزینش گروه های مخالف برای شرکت در گفت و گوهای ملی را بر عهده بگیرد.
نشست وین 2 ادامه ی نشست پیشین وین بود که هشتم آبان ماه برگزار شد. فضای این نشست تا حد زیادی از عملیات تروریستی پاریس تاثیر پذیرفت؛ عملیاتی که جمعه شب قلب اروپا را نشانه گرفت با به جای گذاشتن بیش از یکصد قربانی خطر گسترش تروریسم را پیش از پیش بر رهبران اروپایی و دیگر کشورها نمایاند.
پیش از نشست وین یک، نشستی دیگر برگزار شده بود که تنها چهار کشور روسیه، آمریکا، ترکیه و عربستان در آن حضور داشتند. ناکامی این نشست و احساس نیاز به حضور دیگر کشورهای تاثیرگذار در بحران سوریه باعث شد نشست وین یک با شرکت همه ی بازیگران خارجی صحنه ی تحولات سوریه برگزار و دستور کار بازتری برای آن در نظر گرفته شود.
در این چارچوب بود که امیدها برای پایان دادن به چهار سال و نیم بحران در سوریه افزایش یافت و طرف ها بر سر تداوم نشست های سیاسی در جهت یافتن بهترین راهکار ممکن برای حل بحران سوریه به توافق رسیدند. به همین دلیل، در بیانیه یی که در پایان نشست وین یک تهیه شد، برگزاری نشست های آتی پیش بینی شد. البته اختلاف نظرها در نشست وین یک بسیار محسوس بود به گونه یی که طرف ها نتوانستند بر سر یک دستور کار جامع به توافق دست یابند.
در ادامه ی توافق های وین یک بود که یکی از مهم ترین دستورهای کار وین سه به تفکیک گروه های تروریستی از گروه های میانه رو اختصاص یافت؛ گروه هایی که باید در روند گفت وگوهای ملی و دولت موقت شرکت داده شوند. به همین دلیل، کشورهایی مانند آمریکا و روسیه پیش از برگزاری نشست فهرست هایی از گروه های مورد تایید خود را ارایه دادند و همان گونه که وزیر امور خارجه ی روسیه در پایان نشست وین 2 اعلام کرد، مسوولیت مشخص کردن این گروه ها به دی میستورا سپرده شده است.
در این راستا و در بررسی نتیجه های نشست وین 2 باید گفت، هرچند این نشست امیدها به تداوم روند سیاسی برای پایان دادن به بحران سوریه را افزایش داده و دیدگاه طرف های اصلی را یکدیگر نزدیک ساخته است اما مساله یی که همچنان می تواند چالشی بنیادین پیش روی این روند به وجود آورد انتخاب گروه هایی است که از مشروعیت لازم برای شرکت در گفت وگوهای ملی و تشکیل دولت موقت برخوردارند. هرچند تعیین گروه های تروریستی از گروه های میانه رو می تواند گام مهمی در حل بحران سوریه باشد، اما از آن جا که استانداردهای چندگانه یی میان بازیگران بحران سوریه برای تفکیک گروه های تروریستی از میانه رو وجود دارد، چنین مرزبندی میان گروه های سوری بسیار دشوار خواهد بود و به اختلاف ها دامن خواهد زد.
امروز دیگر بر کسی پوشیده نیست که عربستان سعودی به همراه قطر و امارات عربی متحده از پشتیبانان اصلی گروه هایی مانند «جبهه ی النصره» و «احرارالشام» هستند و پشتیبانی این کشورها از تروریست ها موجب شکل گیری گروه «داعش» شد؛ تشکیلاتی که در سایه ی پشتیبانی های مالی، تسلیحاتی و سیاسی این کشورها توانست به موقعیت برتری نسبت به دیگر گروه ها دست یابد.
در برابر، کشورهای ایران، روسیه، عراق و حتی مصر و لبنان معتقدند پیش از هر اقدامی برای پایان دادن به بحران سوریه باید توافقی همگانی برای پایان دادن به پشتیبانی های مالی و تسلیحاتی از گروه های تروریستی در سوریه شکل بگیرد و در این شرایط ائتلافی بین المللی عملیات نظامی خود را علیه تروریست ها تشدید کند تا از این راه شرایط برای تشکیل یک دولت سوری با شرکت همه ی گروه های این کشور فراهم شود.
در این زمینه باید گفت سیاست جمهوری اسلامی ایران در ارتباط با بحران سوریه بر سه پایه استوار است؛ نخست احترام به حقوق مشروع ملت سوریه برای تعیین سرنوشت و اصلاح کشور، دوم مخالفت با مداخله ی خارجی و سوم لزوم مبارزه با تروریسم به عنوان روش تحقق اهداف سیاسی. در این ارتباط، تهران همواره خواهان برقراری آتش بس میان طرف های درگیر و اعلام مبارزه یی همه جانبه علیه گروه های تروریستی در سوریه بوده و تلاش کرده است فضای مساعدی برای گفت وگوی همه گروه های سوری در جهت تعیین آینده ی کشورشان فراهم آورد.
همچنان که اشاره شد وجود معیارهای چندگانه برای تعیین ترکیب گروه های مذاکره کننده با دولت دمشق منجر به تداوم و تشدید اختلاف نظرها درباره ی بحران سوریه می شود و تا زمانی که نگاه منفعت طلبانه به بحران سوریه نزد برخی کشورها و به ویژه آمریکا، عربستان سعودی و دیگر هم پیمانان منطقه یی واشنگتن وجود داشته باشد نمی توان انتظار چندانی از نشست های بین المللی داشت.
این در حالی است که تداوم هر چه بیشتر بحران سوریه منجر به گسترش بحران تروریسم و تسری آن به همه ی نقاط جهان خواهد شد. بمب گذاری های هفته ی گذشته در لبنان که بیش از 50 کشته و ده ها زخمی به همراه داشت و همچنین اقدام تروریستی جمعه شب در پاریس گواه روشنی از گسترش این پدیده ی شوم تاریخ بشر است.
بنابراین، جهان بیش از هر زمان دیگر نیازمند توافقی همه گیر برای مقابله با پدیده ی تروریسم و خشکاندن ریشه های آن است. در این مسیر، در پیش گرفتن سیاست های چندگانه در مورد تعریف تروریسم و مصداق های آن بیشتر به تهدیدهای آن دامن می زند؛ پدیده یی که نشان داده است هیچ کشوری و حتی پشتیبانان آن از پیامدهایش در امان نخواهد بود.
در این راستا، آن چه به عنوان فوری ترین هدف باید مورد توجه قرار گیرد، پایان دادن به بحران های کنونی در خاورمیانه و به ویژه بحران سوریه است که به منبعی برای رشد و آموزش گروه های تروریستی و انتشار آن به دیگر نقاط تبدیل شده است. به همین دلیل نیاز است همه ی کشورها به ویژه پس از انفجارهای اخیر لبنان و رخدادهای پاریس با نگاهی امنیت محور و با اتکا به امنیت جمعی جهانی، راهکار مناسب مقابله با این پدیده ی شوم را در پیش بگیرند.
توافق بر یافتن بهترین راهکار برای حل بحران سوریه می تواند نخستین و مهم ترین گام در این مسیر باشد و به خوبی می تواند میزان صداقت و شفافیت کشورها در مبارزه با تروریسم را نشان دهد. به بیانی دیگر نتیجه بخش بودن توافق های شکل گرفته در نشست های وین نیازمند حاکمیت چنین دیدگاهی میان همه ی کشورهای درگیر در بحران سوریه است.