انتخابات پرحاشیه دبیرکل/سایه رقابت های اوپک بر مجمع صادرکنندگان گاز

آفتاب‌‌نیوز : به گزارش ایرنا، دو اجلاس فوق العاده و عادی وزیران عضو مجمع کشورهای صادرکننده گاز روز گذشته (شنبه) در هتل همای تهران برگزار شد.
ابتدا قرار بود که اجلاس عادی وزیران در جلسه صبح و اجلاس فوق العاده در جلسه عصر شنبه برگزار شود، اما به یکباره اعلام شد برنامه تغییر کرده و زمان برگزاری این دو اجلاس، جابجا شده است.

** برگزاری اجلاس فوق العاده
بر این اساس، صبح شنبه، نشست وزارتی فوق العاده مجمع کشورهای صادرکننده گاز با هدف تعیین دستور کار اجلاس سران و تصویب بیانیه برگزار شد.
گفته می شود در نشست وزارتی فوق العاده که به ریاست بیژن زنگنه وزیر نفت ایران برگزار شد، موضوع محکومیت اعمال تحریم های برون مرزی و یکجانبه علیه صادرات گاز، مورد بحث قرار گرفته و باوجود برخی اختلاف نظرها، به تصویب رسیده است.
همچنین قرار شده است، پیام ویژه اجلاس جی.یی.سی.اف به کنفرانس تغییرات اقلیمی سازمان ملل متحد (کاپ ٢١) در فرانسه، ارسال شود.
به گفته وزیر نفت ایران، در این پیام به نقش ویژه گاز به عنوان انرژی پاک در کاهش مخاطرات زیست محیطی تاکید خواهد شد.

** برگزاری اجلاس عادی
عصر شنبه نیز هفدمین نشست عادی مجمع کشورهای صادرکننده گاز با حضور وزیران مجمع کشورهای صادرکننده گاز آغاز به کار کرد که قرار بود در مدت 2 ساعت به بررسی برنامه های آتی اجلاس و انتخاب دبیرکل بپردازد؛ اما اختلاف شدید بر سر انتخاب دبیرکل، این جلسه را تا شامگاه به درازا کشاند.
ریاست هفدمین نشست عادی مجمع کشورهای صادرکننده گاز را امانوئل ایبه کاچیکوو که به تازگی به عنوان وزیر نفت نیجریه برگزیده شده، برعهده داشت. با وجود میزبانی ایران، براساس پروتکل مرسوم، ریاست نشست وزارتی برعهده رئیس مجمع است؛ بنابراین وزیر نفت نیجریه ریاست هفدهمین نشست وزارتی جی.یی.سی.اف را عهده دار بود.
اجلاس عادی وزیران مجمع کشورهای صادرکننده گاز قرار بود در ابوجای نیجریه برگزار شود، اما با درخواست ایران، مکان برگزاری به تهران منتقل شد.
برای نخستین بار از زمان تشکیل مجمع کشورهای صادرکننده گاز، سه اجلاس سران، فوق العاده و عادی وزیران به طور همزمان در یک کشور برگزار می شود.
در هفدمین نشست عادی مجمع کشورهای صادرکننده گاز، اعضا جی.یی.سی.اف، با درخواست عضویت آذریایجان موافقت کردند و بدین ترتیب آذربایجان به عنوان هجدهمین عضو پذیرفته شد.

** انتخابات پرحاشیه دبیرکل
مهمترین دستور کار اجلاس عادی وزیران جی.یی.سی.اف در روز گذشته، انتخاب دبیرکل به شمار می رفت که با حاشیه های فراوانی همراه بود.
در ابتدا به نظر می رسید مسیر انتخاب دوباره محمدحسین عادلی، به عنوان دبیرکل هموار است، اما گذشت زمان نشان داد که دسته بندی و گروه های بندی های سیاسی، کار انتخاب را سخت کرده است.
در ساعات آغازین دیروز، کارشناسان اعلام کرده بوند که مانعی بر سر راه انتخاب دبیرکل وجود ندارد و عادلی می تواند به آسانی و از طریق اجماع انتخاب شود.
اما عادلی، دبیرکل مجمع هنگام استراحت هیات ها و در آسانسور هتل هما به خبرنگار ایرنا از رایزنی های سیاسی و پشت پرده توسط برخی اعضا برای مانع تراشی بر سر راه انتخاب نماینده ایران به عنوان دبیرکل سخن گفت.
وی گفت که هرچند رقیب جدی ندارم اما تا آخرین لحظه باید صبر کنیم. رایزنی های سیاسی، پشت پرده در حال انجام است و شاید گزینه های جدیدی مطرح شوند.
پس از صحبت های عادلی که از تحولات پشت پرده خبر می داد، به تدریج روند انتخاب دبیرکل وارد مسایل حاشیه ای گشته و نام کشورهای دیگری نیز مطرح شد.
در آغاز تنها از نماینده لیبی به عنوان رقیب عادلی نام برده می شد، اما به تدریج نام نمایندگان روسیه و نیجریه نیز به عنوان نامزد پست دبیر کلی مطرح شد.
اگرچه صبح شنبه و پیش از شروع اجلاس وزارتی، گفته می شد که نیجریه از نامزدی پست دبیرکلی انصراف داده، اما در جلسه عصر و زمان رای گیری اعلام شد که نیجریه مجددا به عنوان نامزد این پست درخواست داده است.
گویا مذاکرات سیاسی پشت پرده جواب داده و برخی کشورها با انگیزه های سیاسی، نماینده نیجریه را به عنوان رقیب اصلی عادلی دوباره به میدان رقابت بازگردانده بود.
عدم استقبال از نامزد لیبی در رای گیری های دور نخست، باعث شد که لیبی در حمایت از نیجریه از رقابت ها کنار بکشد.
ساعاتی پس از شروع اجلاس عادی، اعلام شد روسیه نیز برای دبیرکلی، کاندیدایی را معرفی کرده و عزم خود برای تصدی این پست را جزم کرد اما در ساعات پایانی اعلام شد که نامزد روسیه به نفع ایران انصراف داده است.
بدین ترتیب بر سر انتخاب دبیرکل جی.یی.سی.اف دسته بندی هایی که انعکاسی از گروه های بندی های عرصه سیاست و اوپک بود، شکل گرفت.
براساس اساسنامه، در زمان بحث درباره انتخابات، نامزدها باید جلسه را ترک کنند و بنابراین، عادلی و نماینده نیجریه از جلسه خارج شدند. چهره های پر استرس این دو در زمان خروج از سالن رای گیری، از رقابت شدید و تنگاتنگ آنها حکایت داشت.
شدت استرس آنها به حدی بود که هیچ کدام قادر نبودند به پرسش های خبرنگاران پاسخ دهند و سعی می کردند که به لابی هایی که خبرنگاران در آنجا حضور نداشتند، بروند.
در مدت چهار ساعتی که اجلاس عادی وزیران برای انتخاب دبیرکل ادامه داشت، عادلی و نماینده نیجریه برای دقایقی به سالن رای گیری فراخوانده شدند تا با آنها مصاحبه تخصصی انجام شود.
براساس اساسنامه جی.یی.سی.اف از نامزدهای پست دبیرکلی، مصاحبه های تخصصی انجام می شود تا اعضا مطمئن شوند که آیا آنها از صلاحیت لازم برای این مسئولیت برخوردار هستند یا نه.
در نهایت و پس از گذشت چهار ساعت از شروع جلسه، یکی از مقام های وزارت نفت ایران، درب سالن را باز کرده و به خبرنگاران خبر داد که عادلی دوباره انتخاب شده است.
پس از دقایقی، زنگنه وزیر نفت ایران به جمع خبرنگاران آمد و جزئیات جلسه رای گیری را تشریح کرد. وی گفت: مذاکرات بسیار سختی بود. مذاکرات فشرده، سنگین و دشواری میان اعضا انجام شد که در نخستین مرحله رأی گیری، تمدید دبیرکلی عادلی 6 رأی به دست آورد.
وی با بیان اینکه کشورهای ایران، لیبی، نیجریه و روسیه کاندیدای خود را برای دبیرکلی معرفی کردند، افزود: کاندیدای روسیه به نفع ایران و کاندیدای لیبی به نفع نیجریه کنار کشیدند.
وزیر نفت اظهار داشت: در رای گیری پایانی، نمایندگان ایران و نیجریه هر کدام 6 رای کسب کردند، اما در نهایت نیجریه نیز به نفع ایران کنار رفت و به این ترتیب محمدحسین عادلی برای بار دوم با اجماع اعضا برای دو سال دیگر دبیرکل مجمع صادرکنندگان گاز برگزیده شد.

** شایعه تغییر محل دبیرخانه به وین
از حاشیه های دیگر برگزاری اجلاس، انتشار حاشیه پیشنهاد برخی کشورها برای تغییر محل دبیرخانه از قطر به یک کشور بی طرف در اروپا بود.
هر چند زنگنه وزیر نفت ایران در پاسخ به ایرنا گفت: در حال حاضر بحث رسمی در مورد تغییر محل دبیرخانه وجود ندارد؛ اما شواهد حاکی از این است که این موضوع پیش از این مطرح شده، اما فعلا در دستور کار قرار ندارد.
گفته می شود که سوءاستفاده برخی کشورها از میزبانی دبیرخانه در حاشیه جنوبی خلیج فارس، باعث شده است که پیشنهاداتی برای انتقال محل آن به وین اتریش مطرح شود.

** برگزاری اجلاس سران در روز دوشنبه
سومین اجلاس سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز فردا(دوشنبه) با حضور سران 9 کشور و به ریاست حجت الاسلام و المسلین حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران در تهران برگزار می شود.
تاکنون حضور رئیسان جمهوری کشورهای بولیوی، روسیه، گینه استوایی، نیجریه، ونزوئلا و عراق و همچنین نخست وزیر الجزایردر این اجلاس قطعی شده است. رئیس جمهوری ترکمنستان نیز به عنوان میهمان ویژه در این اجلاس حضور خواهد یافت.
کشورهای عضو مجمع صادرکنندگان گاز، ٤٢ درصد از تولید گاز جهان، ٦٧ درصد از ذخایر گازی جهان، ٣٨ درصد از انتقال گاز با خط لوله و ٨٥ درصد از تجارت گازطبیعی مایع شده (ال ان جی) را در اختیار دارند.
کشورهای الجزایر، بولیوی، مصر، گینه استوایی، ایران، لیبی، نیجریه، قطر، روسیه، ترینیداد و توباگو، ونزوئلا و امارات، ١٢ عضو اصلی این مجمع جهانی به شمار می روند و هلند، نروژ، عراق، عمان و پرو به عنوان اعضای ناظر در مجمع کشورهای صادرکننده گاز حضور دارند.