شکاف طبقاتی در ایران چقدر است؟

آفتاب‌‌نیوز : سازمان ملل در جدیدترین گزارش خود، از حفظ جایگاه ایران در رده بندی شاخص توسعه انسانی و کسب رتبه ۶۹ بین ۱۸۸ کشور خبر داد.

به گزارش تسنیم، جدیدترین گزارش از سلسله گزارش‌های توسعه انسانی سازمان امروز در پایتخت اتیوپی و با حضور نخست وزیر این کشور و مقامات سازمان ملل منتشر شد.

این گزارش «توسعه انسانی2015؛ کار برای توسعه انسانی» نامگذاری شده است. در این گزارش آمار و اطلاعات مربوط به شاخص‌های توسعه انسانی 188کشور جهان از جمله ایران ارائه شده است.

* افزایش توسعه انسانی در ایران و کسب رتبه 69 جهان

گزارش توسعه انسانی 2015 که بر پایه آمار و اطلاعات مربوط به سال 2014 تهیه شده است نشان می‌‌‌‌دهد توسعه انسانی در ایران طی این سال نسبت به سال قبل از آن اندکی بهتر شده است.

نمره ایران از نظر شاخص توسعه انسانی در این سال نسبت به سال قبل از آن افزایش اندکی داشته است.

شاخص توسعه انسانی ارقامی از صفر تا یک را دربر می‌‌‌‌گیرد که هر چه این رقم برای یک کشور بیشتر باشد دلالت بر توسعه یافتگی بیشتر آن کشور در حوزه انسانی دارد.

ایران در شاخص توسعه انسانی در سال 2014 نمره 0.766 را بدست آورده است. برای سال 2013 نیز نمره ایران در این شاخص 0.764 اعلام شده است.

با این حال ایران در رتبه‌بندی جهانی از نظر توسعه انسانی رتبه ایران تغییری نداشته است و در حالی که ایران در سال 2013 در جایگاه 69 جهان از نظر توسعه انسانی قرار گرفته بود در سال 2014 نیز جایگاه 69 را حفظ کرده است.

البته سازمان ملل در برآورد خود از وضعیت توسعه انسانی ایران در سال 2013 تجدید نظر کرده است. در گزارش توسعه انسانی 2014 رتبه جهانی ایران از نظر توسعه انسانی 75 اعلام شده بود.

سازمان ملل ایران را در میان کشورهای دارای توسعه انسانی بالا به حساب آورده است. در گزارش این سازمان کشورهای جهان از نظر میزان توسعه انسانی به چهار گروه تقسیم بندی شده اند که عبارتند از کشورهای دارای توسعه انسانی بسیار بالا، کشورهای دارای توسعه انسانی بالا،‌کشورهای دارای توسعه انسانی متوسط و کشورهای دارای توسعه انسانی پایین.

در گزارش جدید سازمان ملل 49 کشور در گروه نخست قرار گرفته اند یعنی دارای توسعه انسانی بسیار بالا هستند و 56 کشور در گروه دوم، 38 کشور در گروه سوم و 45 کشور نیز در گروه چهارم قرار داده شده اند.

* ایران توسعه یافته‌تر از 119 کشور در حوزه شاخص‌های انسانی

بر اساس این گزارش، توسعه انسانی ایران از 119 کشور جهان بیشتر است. برخی از این کشورها عبارتند از: ترکیه با رتبه 72، برزیل با رتبه 75، آذربایجان با رتبه 78، اردن با رتبه 80، اوکراین با رتبه 81، چین با رتبه 90، مصر با رتبه 108، اندونزی با رتبه 110، هند با رتبه 130 و یمن با رتبه 160.

برخی کشورها که رتبه بیشتری از ایران دارند عبارتند از: انگلیس با رتبه 14، ژاپن با رتبه 20، فرانسه با رتبه 22، قطر با رتبه 32، عربستان با رتبه 39، کویت با رتبه 48، عمان با رتبه 52، روسیه با رتبه 50، و لبنان با رتبه 67.

* نروژ رتبه 1 توسعه انسانی جهان را کسب کرد

گزارش توسعه انسانی سازمان‌ملل، کشور نروژ را به عنوان توسعه یافته ترین کشور جهان در حوزه انسانی معرفی کرده است. نمره این کشور در شاخص توسعه انسانی 0.944 اعلام شده است که نسبت به سال قبل تغییری نداشته است. استرالیا با نمره 0.935 و سوئیس با نمره 0.93 به ترتیب در رتبه‌های دوم و سوم از این نظر قرار گرفته اند.

کشورهای دانمارک، هلند، آلمان، ایرلند، آمریکا، کانادا، و نیوزیلند نیز به ترتیب در رتبه‌های 4 تا 10 جهان از نظر میزان توسعه یافتگی انسانی قرار گرفته اند.

کشور آفریقایی نیجر با کسب نمره 0.348 در شاخص توسعه انسانی رتبه آخر رده بندی جهانی را از این نظر به خود اختصاص داده است.

متوسط نمره جهان در شاخص توسعه انسانی 0.711 اعلام شده است که با توجه به کسب نمره 0.766 توسط ایران در این شاخص نشان می دهد توسعه انسانی در ایران از متوسط جهانی بیشتر است.

*رتبه 8 منطقه ای ایران از نظر توسعه انسانی

در سطح خاورمیانه رتبه ایران از نظر توسعه انسانی 8 اعلام شده است. قطر با کسب نمره 0.85 در شاخص توسعه انسانی رتبه نخست منطقه را به خود اختصاص داده است. عربستان در رتبه دوم منطقه و امارات در رتبه سوم از این نظر قرار گرفته اند.

کشورهای بحرین، کویت، عمان و لبنان نیز پیش از ایران به ترتیب در رتبه های چهارم تا هفتم قرار گرفته اند. کشورهای اردن، عراق و یمن نیز پس از ایران و در رتبه های نهم تا یازدهم قرار گرفته اند.

همچنین برآورد سازمان ملل نشان می دهد ضریب جینی در ایران طی سال های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۳ به ۳۸.۳ واحد رسیده و نابرابری درآمدی در ایران طی این مدت کمتر از ۷۶ کشور از جمله آمریکا، روسیه و ترکیه بوده است.

ضریب جینی ارقامی بین 0 تا 100 را در برمی‌گیرد که هرچه این رقم بیشتر باشد دلالت بر شکاف و نابرابری درآمدی بیشتر در یک کشور است.

سازمان ملل در گزارش توسعه انسانی 2015 متوسط ضریب جینی ایران بین سال های 2005 تا 2013 را 38.3 اعلام کرده است. این رقم نسبت به گزارش قبلی این سازمان که در سال گذشته منتشر شد تغییری نداشته است.

ایران میان  142 کشوری که در این گزارش مورد بررسی قرار گرفته‌اند از نظر میزان ضریب جینی در رتبه 77 قرار گرفته است که بدین ترتیب شکاف درآمدی در ایران طی این دوره کمتر از 76 کشور بوده است.

در میان کشورهای جهان سوئد کمترین نابرابری درآمدی را دارد و نمره این کشور در ضریب جینی 26.1 اعلام شده است.

بر اساس این گزارش شکاف درآمدی در برخی از کشورهای صنعتی و توسعه یافته بیشتر از ایران و یا تقریبا در سطح ایران است. از جمله این کشورها آمریکاست که شکاف درآمدی بیشتری از ایران دارد. ضریب جینی آمریکا 41.1 اعلام شده است. انگلیس نیز با ضریب جینی 38 نزدیک ایران قرار دارد.

برخی دیگر از کشورها که شکاف درآمدی بیشتری نسبت به ایران دارند عبارتند از: روسیه با ضریب جینی 39.7، برزیل با ضریب جینی 52.7، ترکیه با ضریب جینی 40،‌ و آرژانتین با ضریب جینی 43.6.

کشور جزیره ای  سیشلز در اقیانوس هند بالاترین شکاف درآمدی را دارد. ضریب جینی این کشور 65.8 اعلام شده است.

برخی کشورها که شکاف درآمدی کمتری نسبت به ایران دارند عبارتند از: نروژ با ضریب جینی 26.8، سوئد با ضریب جینی 32.4، ایتالیا با ضریب جینی 35.5، اردن با ضریب جینی 33.7، چین با ضریب جینی 37، مصر با ضریب جینی 30.8، هند با ضریب جینی 33.6، پاکستان با ضریب جینی 29.6، و یمن با ضریب جینی 35.9.