صف 25 کیلومتری کامیونها در مرز ایران و شرایط طاقت فرسا برای رانندگان

آفتاب‌‌نیوز : به گزارش خبرنگار ایرنا، برخی مشکلات فنی و امکانات پرسنلی، شرایط جوی حاکم بر منطقه، نا هماهنگ بودن پایانه های مرزی دو کشور با توجه به اختلاف ساعت رسمی بین ایران و ترکیه، زمان تغییر شیفت های کاری، زمان استراحت و صرف غذا و نماز کارکنان در مرزی که به طور رسمی 24 ساعت باید فعال باشد، عملا در 24 ساعت، بین هفت تا 10 ساعت زمان تلف شده دارد.
این وضعیت موجب شده تا این مرز با ظرفیت مطلوب خود که عبور روزانه بین 600 تا 700 دستگاه را دارد، عملا به 200 دستگاه و حتی کمتر کاهش یابد.

نداشتن جایگزین و یا حداقل مرز کمکی برای پایانه مرزی بازرگان – گوربولاغ، این دروازه مرزی را که بزرگترین نقطه ارتباط زمینی بین دو کشور بزرگ همسایه می باشد و تنها دروازه ترانزیتی ایران به غرب و بر عکس دروازه ترانزیتی ترکیه به شرق می باشد، موجب تراکم کاری در این مرز و افزایش روز افزون آن شده است. این وضعیت با لحاظ برخی مشکلات جوی، شرایط منطقه ای، اداری و فنی موجب شده تا به ویژه این سوی مرز ترکیه همواره با تراکم و صف بسیار طولانی کامیونها روبه رو شود که در انتظار ورود به قلمروی جمهوری اسلامی ایران می باشند.

در دوره اخیر همزمان با بسته شدن مرز هابور ترکیه با عراق به علت درگیری ها در مناطق کرد نشین ترکیه و روی آوردن صدها کامیون ترکیه ای برای انتقال کالاهای خود به عراق به طور ترانزیتی از طریق مرز بازرگان و قلمروی ایران به عراق، وضعیت تراکم را در شرایط بدتری قرار داده است.
گرچه بسیاری از رانندگانی که سالهاست از مرز گوربولاغ برای ورود به ایران استفاده می کنند، تا حدی به صف های طولانی در این مرز عادت کرده اند، ولی شرایط سخت زمستانی و انتظار نزدیک به دو هفته ای پشت دروازه مرزی، زندگی به کام این قشر از زحمتکشان جامعه را بسیار سخت و طاقت فرسا کرده است.

طول تقریبی صف کامیونها در طرف ترکیه که به طور دو ردیفه توقف کرده اند تا 25 کیلومتر می رسد. صف ورود به گمرک از سه کیلومتری مرز نیز سه ردیفه می شود. به عبارتی می توان گفت، در صورتی که کامیونها پشت سر هم صف می کشیدند، طول صف آنها به 50 کیلومتر می رسید.
اخیرا با تلاش های سفارت جمهوری اسلامی ایران، سرکنسولگری ایران در ارزروم و کمک های استانداری آذربایجان غربی و مساعدت های استانداری آغری و مقامات محلی ترکیه اقدامات بشردوستانه ای برای کمک رسانی به رانندگانی که در وسط بیابان و بدون حداقل ترین امکانات استراحتی جاده ای پشت دروازه مرزی در انتظار می باشند، صورت گرفته است.

البته رانندگانی که در آن سوی مرز بازرگان برای ورود به خاک ترکیه در انتظار بسر می برند، نسبت به رانندگانی که از ترکیه می خواهند وارد خاک ایران شوند، خوش شانس ترند.
نزدیک بودن شهر بازرگان به پایانه مرزی بازرگان، مکان های سرپوشیده نسبتا وسیع برای حداقل استراحت روزانه رانندگان در این مکانها و امکان تامین مایجتاج غذایی و نیازهای بهداشتی و درمانی موجب شده تا نسبت به رانندگانی که از طرف ترکیه می خواهند وارد ایران شوند، در شرایط بهتری باشند. اما آنچه که شاهدان عینی از وضعیت زجر آور و طاقت فرسای رانندگان در طرف ترکیه به خبرنگار ایرنا گزارش داده اند، نگران کننده است و ایجاب می کند تدابیر بسیار فوری و راهکاری عملی برای عبور از این بحران با تشریک مساعی مسئولان دو طرف اندیشیده شود.
رانندگانی که در طرف ترکیه در صف طولانی برای ورود به ایران انتظار می کشند، به علت فاصله 30 کیلومتری نزدیک ترین محل مسکونی به مرز گوربولاغ و نبود حداقل ترین امکانات در طول این جاده برای رانندگان، شرایط غیرقابل تحملی را فراهم کرده است.

گازوئیل همراه آنها به علت استقاده اجباری برای روشن نگاه داشتن خودرو و گرم کردن خود و یا کپسول گاز کوچکی که همراه خود دارند، کفاف 15 روز انتظار در پشت دروازه را نمی دهد. از سوی دیگر نبود مواد غذایی و امکانات حداقلی در این مسیر موجب شده تا عده ای سودجود نیز با نرخ های چند برابری نیاز غذایی رانندگان را تامین کنند.
خبرنگار ایرنا کسب اطلاع کرده که رانندگان مشکلات امنیتی و جانی جدی نیز دارند. سرقت و حمله حیوانات وحشی دو عامل مهمی که رانندگان را در معرض مخاطرات جدید قرار داده است.
اما خبر خوشحال کننده اینکه بالاخره با پیگیری های جدی سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در ارزروم و سفارت ایران در آنکارا اقداماتی صورت گرفت.

بعد از سفر پنجشنبه گذشته هیاتی از این کنسولگری به مرز، با هماهنگی ها و مذاکراتی بین مقامات مرزی و استانی دو کشور صورت گرفت، یکشبه شب گذشته 8 دستگاه خودرو از ایران حامل کمک های امداد رسانی وارد خاک ترکیه شده و در طول صف بین رانندگان ایرانی و حتی رانندگان ترک و خارجی که در این سوی مرز در انتظار می باشند، توزیع شد. البته با توجه به نیاز بیش از حد و صف طولانی کامیونها و برنامه ریزی و هماهنگی لازم، این مقدار کمک های انسان دوستانه کافی نبوده است.

خبرنگار ایرنا کسب اطلاع کرد که شب گذشته (دوشنبه شب) نیز 2000 لیتر گازوئیل به آن دسته از کامیونهای ایرانی که سوخت آنها تمام شده بود، توزیع شد. امروز صبح (سه شنبه) نیز توسط دو دستگاه آمبولانس مقادیری پتو و مواد خوراکی بین رانندگان تا کیلومتر 23 در عمق خاک ترکیه توزیع گردید.
سعادت استاندار آذربایجانغربی به عنوان استانی که هر سه مرز زمینی بین ایران و ترکیه در محدوده آن استان قرار دارد، به مجموعه نهادهای آذربایجانی دستور داده که به مشکل رانندگان در آن سوی مرز نیز کمک های لازم را داشته باشند. ارتباط مقامات استانهای مرزی دو کشور در چنین دوره حساسی کارساز بوده و موافقت استانداری آغری برای عبور خودروهای کمک رسان ایرانی به ترکیه ، اقدامی انسانی و دوستانه ارزیابی می شود. اما جا دارد مقامات ترکیه نیز خارج از هر گونه ملاحظات و فقط توجه به مقوله انسانی، زمینه کمک رسانی بیشتری را برای رانندگان اعم از ترک و ایرانی و خارجی که در این سرمای زمستان با شرایط بحرانی جدی روبرو می باشند، فراهم کنند. در این میان رئیس ستاد بحران آدربایجانغربی اعلام آمادگی کرده که برای کمک به آن دسته از رانندگانی که بیمار هستند و نیاز به درمانگاه و یا کمک های دیگر دارند، مساعدت لازم را برای تامین نیازهای غذایی، گرمایی و دارویی داشته باشد.

البته این اقدامات بشردوستانه محدود تنها مسکن رانندگان می باشد و ایجاب می کند که راهکاری اساسی و پویا و با اراده و همت و پیگیری مقامات مرکزی اندیشیده شود. این مشکلی است که 20 سال است که به طور فزاینده ادامه دارد. لذا حداقل کاری که در شرایط فعلی کارشناسان به آن تاکید دارند، هماهنگی جدی بین کارکرد دو مرز است تا بهره وری بالا رفته و ظرفیت پایانه ها به طور کامل استفاده شود تا روزانه به جای 200 دستگاه، بتوان تا بیش از 700 دستگاه کامیون را از آن عبور داد.
علی رضا بیکدلی سفیر ایران در آنکارا نیز در فیس بوک خود اعلام کرده است که پیگیر مشکلات ناوگان حمل و نقل جاده ای است و با مقامات وزارت حمل ونقل و وزارت گمرک و تجارت ترکیه صحبت شده است.

به گفته وی اولین کار سفارت در سال 2016 گفتگو با استاندار آغری و درخواست ارسال گروه های امدادی برای بررسی نیازهای فوری رانندگان بود.
«بلند تفنکچی» وزیر گمرک و تجارت ترکیه هفته گذشته در گفت و گو با اعضای انجمن خبرنگاران اقتصادی ترکیه در پاسخ به سئوال خبرنگار ایرنا در خصوص صف 30 کیلومتری کامیون ها درمرز گوربولاغ گفت: به زودی عازم گوربولاغ خواهم شد تا با بررسی مشکلات این مرز تدابیر لازم اتخاذ شود.

وی در پاسخ به اینکه طرح «پنجره واحد» در این پایانه چه زمانی اجرا خواهد شد؟ گفت: ترکیه با اجرایی کردن ئی – گمرک، زمینه انجام بخش مهمی از امور گمرکی از طریق سامانه اینترنتی را فراهم کرده و سیستم پنجره واحد را در گمرکات اجرا می کند.
تنفکچی اظهار داشت: در مورد ایجاد پنجره مشترک گمرکی با ایران در حال گفت و گو هستیم که در صورت توافق و اجرای طرح، تسهیلات در تردد کامیون ها فراهم خواهد شد.
با این روش، امور گمرکی ایران و ترکیه به طور متقابل صورت می گیرد و سرعت رفت و آمد کامیون ها افزایش خواهد یافت.

وزیر گمرک و تجارت ترکیه در خصوص مرز اسن دره – سرو نیز گفت: ساختمان جدید این پایانه مرزی به پایان رسیده و به زودی به بهره برداری خواهد رسید ولی برای هماهنگ کردن و نقطه اتصال ساختمان های گمرکی با ایران باید اقداماتی صورت گیرد که این هماهنگی ها هنوز به پایان نرسیده است.

ترکیه و جمهوری اسلامی ایران دارای سه مرز گمرکی مشترک هستند که به ترتیب عبارتند از پایانه مرزی بازرگان(ایران) - گوربولاغ(ترکیه)، سرو - مرز اسن دره و رازی -کاپی کوی. مرز رازی -کاپی کوی مسیر ارتباط ریلی بین دو کشور همسایه است.
مرز کاپی کوی ترکیه به علت جاده مواصلاتی نامناسب رازی - خوی برای رفت و آمد ترانزیتی، در حال حاضر برای استفاده خودرهای سبک تجاری و شخصی فعال است.
مرز سرو نیز که به علت انفجار سه ماه پیش پل ارتباطی میان شهر مرزی یوکسک اوا – اسن دره تعطیل بود، مدتی است فعال شده ولی به خاطر ادامه عملیات نوسازی این مرز، هنوز به طور کامل فعال نیست. البته مشکل درگیری ها در منطقه نیز ادامه دارد.