مسئولی که یک تئاتر هم ندیده نباید برای تئاتر برنامه و بودجه تعیین کند

آفتاب‌‌نیوز : وی افزود  : 26 سال است ما می‌گوییم وضعیت فرهنگ و هنر بد است، اما انگار در گوش مسئولان پنبه است، مدام به اهل هنر و اهل تئاتر توهین می‌کنند و از سر نادانی هر روز برنامه می‌دهند، چطور مسئولی که در سال یک تئاتر هم نمی‌بیند، برای تئاتر برنامه ارائه می‌دهد؟ 

مجید جعفری گفت: "چطور کسی که از شرایط ما غافل است برای ما برنامه می‌دهد؟ کسی که از خود برنامه می‌دهد باید مطلع و به ضرورت وجود هنر آگاه باشد. این مسئول چه حقی دارد که به محیط ما پا می‌گذارد؟ چرا نمی‌رود؟"

وی افزود: "ما پیش از انقلاب کتک خوردیم، شکنجه شدیم و زندان رفتیم تا شرایط فرهنگی این نشود. اما ظاهرا آن شکنجه‌ها و زندان‌ها بی‌نتیجه بوده است." این هنرمند متذکر شد: "فکر می‌کنم در این شرایط دیگر نباید کار کرد و زیاد نیاز و ضرورتی به وجود فرهنگ و هنر نیست."

وی ضمن انتقاد از بی‌توجهی و ناآشنایی مسئولان فرهنگی به هنر نمایش خاطرنشان کرد: "برای دیدن نمایش "زکریای رازی" با نامه و التماس از همه این مسئولان دعوت کردیم تا به دیدن این نمایش که بیانگر زندگی یکی از علمای بزرگ کشور است بیایند، اما کسی به دعوت ما پاسخ نداد."

این کارگردان افزود: "همواره مدیرانی برای فرهنگ و هنر انتخاب می‌شوند که آشنایی با هنر تئاتر، موسیقی و ... ندارند و تازه پس از چند سال که دارند با مقوله مدیریتی خود آشنا می‌شوند، تغییر می‌کنند و بار دیگر یک مدیر ناآشنای دیگر می‌آید. من با گوش خودم شنیدم که یکی از مسئولان درجه یک کشور گفت تکلیف ما با موسیقی معلوم نیست. این مسئول چگونه می‌خواهد برای موسیقی تصمیم بگیرد؟ یا چرا نماینده مجلسی که در سال یک تئاتر را نمی‌بیند باید میران بودجه تئاتر را تعیین کند؟"


وی با اشاره به این مطلب که باید از این سرزمینی که در آن کسی قدر کالایمان را نمی‌داند به سرزمینی برویم که قدر آن را می‌دانند، تصریح کرد: "کاری که زکریای رازی نکرد تا به او جالینوس عرب نگویند، گفت من یک ایرانی اهل ری هستم و باید در کشور خود بمانم، او ماند و به سرنوشت بدی دچار شد. بنابراین ما اگر می‌خواهیم به این سرنوشت دچار نشویم باید برویم."

جعفری از اینکه 40 سال از عمر خود را صرف تئاتر کرده است اظهار پشیمانی و از این که موجب شده تا تعدادی از شاگردان و هنرمندان اطرافش امروز مشغول فعالیت در این رشته شوند، اظهار تأسف کرد. وی ادامه داد: "بهترین سال‌های جوانی خود را صرف کار تئاتر و فعالیت‌های فرهنگی کردم و عاشقانه نه از روی سوداگری به این رشته نگاه کردم. اما امروز شاهد شرایط بسیار بدی هستم."

کارگردان نمایش "زکریای رازی" اظهار امیدواری کرد که این شرایط برای نسل جوان تئاتر که در نیمه راهند، اینگونه نمانند. وی لازمه این کار را بها دادن به هنر، سیاست گذاری درست و برخورد جدی در اجرای برنامه‌های هنری دانست و گفت: "اگر به تئاتر پرداخته نشود، آن را از دست خواهیم داد. چرا امروز گروههای قدیمی تئاتر که با من کار می‌کردند، به سینما و تلویزیون کشده شده‌اند؟ چرا هنرمندان قدیمی حاضر به تئاتر کار کردن نیستند؟ علت این امر چیست؟"


جعفری ادامه داد: "برای این که اداره کل هنرهای نمایشی یک میلییون و 200 هزار تومان بدهکار است و کسی حاضر به پرداخت بدهی‌های آن نیست، بنیاد رودکی بودجه ندارد. بنابراین مجبور می‌شود تالار وحدت را به فروش بگذارد و وقت این تالار را بفروشد تا مثل هنرهای نمایشی بدهکار نشود."

این کارگردان همچنین متذکر شد: "به نظر من مسئولان فرهنگی اگر دلسوز هستند در این شرایط باید پست خود را رها کنند و بروند تا فکری به حال وضعیت هنر شود. چرا پس از 26 سال باید به این نتیجه برسیم؟ آن هم هنرمندانی مانند من که از نسل انقلاب هستیم. ما پیش از انقلاب کتک خوردیم، شکنجه شدیم و زندان رفتیم تا شرایط فرهنگی این نشود اما ظاهرا آن شکنجه‌ها و زندان‌ها بی‌نتیجه بوده است."

کارگردان "زکریای رازی" همچنین درباره اجرای این نمایش توضیح داد: "این کار را در شرایطی اجرا کردم که بسیار تأثیرگذار است، فکر کردم اگر زکریای رازی پیشینه تاریخی و فرهنگی کشور ماست، باید روی آن تحقیق و فکر کنیم. این عالم هنرمند موجب یک رنسانس بزرگ در هنر، علم، فلسفه و ... ایران شد، رنسانسی که قرن‌ها بعد اروپا به آن دست یافت. یافته‌ها و تجربیات این دانشمند می‌توانست مبنای یک انقلاب صنعتی نه تنها در ایران بلکه در جهان شود، اما افسوس که دولتمردان از این دانشمند حمایت نکردند."

وی در پایان جمله خود را با این ضرب‌المثل که "خانه از پای بست ویران است" به پایان رساند.

عبدالحی شماسی نویسنده نمایشنامه "زکریای رازی" هم از بی‌تفاوتی مسئولان اظهار تأسف کرد و گفت: "در اجرای این نمایش نه تنها مسئولان از ما حمایت نکردند، بلکه جلوی پای ما سنگ‌انداری هم کردند. چرا مسئولان ما نمی‌دانند و نمی‌خواهند بدانند که اگر تاریخ گذشته خود را گم کنیم متضرر می‌شویم؟"

وی افزود: "نمایش "زکریای رازی" از ظلم و ستمی که بر دانشمندان و هنرمندان ما روا شده می‌گوید. ما در زمانه‌ای هستیم که فرهنگ و ادبیات ما سرقت می‌شود، عبید زاکانی، مولوی، رودکی و ... همه صاحب پیدا کرده‌اند و این سرقت‌ها خبر از نابودشدن فرهنگ ما می‌دهد. اگر برای مسئولان ما این موضوع اهمیتی ندارد، برای من مهم است. من خواهان تاریخ کشورم هستم، زیرا اگر گذشته‌ام گم شود خودم هم گم می‌شوم."

این نمایشنامه‌نویس علاوه بر انتقاد از مسئولان برای نادیده گرفتن نمایش "زکریای رازی" از منتقدان و اهل جراید نیز انتقاد و تصریح کرد: "در شرایطی که منتقدان از فلان سریال تلویزیونی مدت‌ها به خاطر خراب کردن زبان فارسی انتقاد می‌کنند اما حاضر نیستند یک ستون درباره تئاتر بنویسند، آیا با نوشتن درباره آثار تلویزیونی چیزی عاید فرهنگ ما شده است؟ در حالی که تئاتر "زکریا" بخشی از تاریخ و فرهنگ کشورمان است."


وی افزود: "زکریا در دوران زندگی خود مورد ظلم و ستم شدید قرار گرفت و در آخر عمر بدون آنکه کسی او را بشناسد در کوری و عزلت مرد. امروز هم همین اتفاق برای آثاری که درباره اوست، رخ می‌دهد. متأسفم که وقتی برای تکمیل اطلاعاتم جهت نوشتن نمایشنامه به نظام پزشکی مراجعه می‌کنم، آنها به من می‌گویند زکریای رازی چه کسی است؟ این دانشمند بخش عمده‌ای از عمر خود را صرف طبابت و شیمی و فیزیک کرد."

وی مسئولان کشور را بی‌خبر، منتقدان را دنباله‌رو و روشنفکران را بی‌تفاوت خواند و برای مردم کشور به خاطر داشتن چنین مسئولان، منتقدان و روشنفکرانی اظهار تأسف کرد.

این نمایشنامه‌نویس اجرای "زکریای رازی" را یکی از بهترین اجراهای تئاتر از نمایشنامه‌هایش دانست و از اینکه درباره این عالم هنرمند نمایشنامه نوشته است اظهار خوشحالی کرد و گفت: "من مانند جعفری از اینکه تئاتر کار می‌کنم اظهار تأسف نمی‌کنم و خوشحالم، من بهره خودم را از نوشتن این نمایشنامه بردم و تصمیم دارم باز هم در مورد دیگر علما و هنرمندان کشور بنویسم. نمایشنامه بعدی من نیز درباره زندگی خواجه نصیرالدین طوسی است."

نویسنده "زکریای رازی" همچنین به وضعیت تبلیغات تالار وحدت برای این نمایش انتقاد کرد و افزود: "چرا پلاکارد نمایش ما گم می‌شود و مسئولان اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند؟ چطور یک بنر پنج متری از سر خیابان ناپدید می‌شود و پس از پایان اجراهای موسیقی تالار وحدت این بنر پیدا می‌شود؟ همه این موارد برای ما پرسش ایجاد کرده است. امیدوارم این اتفاقات از سر عمد نباشد."

شماسی همچنین اظهار تأسف کرد که مسئولان بنیاد رودکی به خاطر خودگردانی تالار وحدت مجبور به درآمدزایی هستند.

این نمایشنامه‌نویس همچنین درباره نمایشنامه "زکریای رازی" گفت: "این اثر اعتراضی به بی‌حرمتی همه دانشمندان و هنرمندان در طول تاریخ ایران است."

در پایان جلسه علی آینه‌ساز مدیر تالار وحدت به جمع خبرنگاران آمد و به سوألات خبرنگاران در مورد اعتراض‌های گروه "زکریای رازی" پاسخ داد. مشروح سخنان مدیر تالار وحدت در گزارشی دیگر ارائه می‌شود.