آفتابنیوز : شب که از نیمه میگذرد با سر زدن به محلههای جنوبی شهر زنانی را میبینی که در پاتوقهای مردانه مواد مخدر مصرف میکنند. طی سالهای گذشته اما کارشناسان بارها اعلام کردهاند که قبح اعتیاد در میان زنان شکسته و در طول یک دهه آمار زنان معتاد دو برابر شده است. کارشناسان این حوزه دلایلی متعددی را برای افزایش تمایل زنان به مصرف مواد مخدر مطرح میکنند اما هیچکس در این میان راهکاری را برای پیشگیری ارائه نداده است. طی سالهای اخیر اما آمارها حاکی از آن است که دختران و زنان ایرانی که پا در دام اعتیاد گذاشتهاند به مصرف روانگردانها و شیشه سوق داده شدند.
پرویز افشار، سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر در مورد افزایش استفاده از مواد مخدر به خصوص مواد روانگردان در میان زنان ایرانی به خبرنگار آنا میگوید: «اینکه به طور قاطع بگوییم بیشترین روانگردانها در کشور توسط خانمها مصرف میشود هیچ پایه علمی ندارد اما میزان مصرف روانگردانها در میان خانمها در طول یک دهه گذشته تا حدودی افزایش پیدا کرده است.»
او با بیان اینکه زنان نهتنها در مصرف روانگردانها سیر صعودی را طی میکنند بلکه مطالعات نشان میدهد گرایش آنها به مصرف انواع مواد مخدر افزایش پیدا کرده است، اضافه میکند: «در سال 1380، پنج درصد از کل معتادان را زنان تشکیل میدادند و بر اساس آمار این میزان در سال 1390 به 9 درصد رسیده است.»
سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر با تاکید بر این موضوع که دو برابر شدن سهم زنان در مصرف مواد مخدر نشانه خوبی نیست، عنوان میکند: «زن بنیان و پایگاه خانواده محسوب میشود و باید روی این زمینه مطالعه بیشتری صورت گیرد.»
افشار ادامه میدهد: «زنان معمولاً از طریق مراکز زنانه، آرایشگاهها، کلوپهای ورزشی زنانه با تبلیغات اغواگرانهای که نامی از مواد مخدر در آن وجود ندارد به مواد مخدر معتاد میشوند. بانوان دوست دارند در مرکز توجه باشند و به همین دلیل برای داشتن اندامی مناسب به سمت و سوی قرصهای لاغری میروند.»
او تاکید میکند: «تمام قرصها و داروهایی که تحت عنوان قرصهای لاغری به بانوان ارائه میشود دارای محرک و ترکیبات شیشه است و مردم باید بدانند دارو تنها در داروخانهها فروخته میشود و نباید در مطب پزشکان و یا عطاریها به دنبال خرید دارو باشند. افرادی که قصد دارند لاغر شوند به هیچ وجه نباید برای این موضوع به مراکز بینام و نشان پناه ببرند زیرا لاغر شدن روندی دارد که باید زیر نظر پزشک متخصص انجام شود. در کشور ما به اندازه کافی پزشک متخصص تغذیه و مراکز لاغری وجود دارد بنابراین سپردن خود به مراکزی که برای لاغر شدن قصد میانبر زدن دارند و افراد را با استفاده از داروهای روانگردان و کاهش اشتها به سمت و سوی لاغری میبرند عقلانی به نظر نمیرسد و فرد در نهایت به ناکجا آباد میرود.»
وراثت در اعتیاد تاثیرگذار است
سعید صفاتیان، رییس کارگروه کاهش تقاضای مواد مخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه هیچ تحقیقی در ایران وجود ندارد که به ما بگوید علت افزایش گرایش زنان به مواد مخدر چیست، به خبرنگار آنا میگوید: «اما به طور کلی برای معتاد شدن یک فرد دو علت وجود دارد؛ اولین علت را میتوان علت درونی نامگذاری کرد که بین زن و مرد هم هیچ تفاوتی در خصوص بروز این علل وجود ندارد. در تحقیقات انجام شده لذت و کنجکاوی بارزترین علل مصرف مواد مخدر محسوب میشود. شخص برای رسیدن به یک شرایط روحی خیالی از مواد مخدر استفاده میکند و عده دیگر کنجکاو هستند که بدانند با مصرف مواد مخدر چه تغییراتی درآنها به وجود میآید به عنوان مثال فردی نام ماده مخدر گل را میشنود و با خود فکر میکند اگر این مواد را مصرف کند چه تغییری در او به وجود میآید.»
او ادامه میدهد: «اینکه بگوییم همه خانمها مواد مخدر را برای لاغری استفاده میکنند یا آن را از آرایشگاهها میگیرند استدلال صحیحی نیست. خانمها از دسته بالا مستثنی نیستند و گاهی برای لذت بردن و یا کنجکاوی به سراغ مواد مخدر میروند. البته نباید عامل وراثت را در مصرف مواد مخدر فراموش کنیم.»
این کارشناس اعتیاد با بیان اینکه امروزه ثابت شده است وراثت در مورد مصرف مواد مخدر بسیار تأثیرگذار است، عنوان میکند: «اگر پدری به اعتیاد گرفتار باشد احتمال دو برابری معتادن شدن فرزندش وجود دارد، اگر پدر و مادر هر دو معتاد باشند این احتمال به سه برابر افزایش پیدا میکند. در پارهای از موارد افراد به دلیل شکستهای تحصیلی، اقتصادی و یا عاطفی به دنبال مصرف مواد مخدر میروند.»
صفاتیان با بیان اینکه در محیط بیرونی، گروه دوستان در گرایش افراد به مصرف مواد مخدر اهمیت ویژهای دارند، توضیح میدهد: «این مورد در خصوص خانمها بسیار صادق است. مصرف مواد مخدر در بین زنانی که دوستان آنها به مواد مخدر اعتیاد دارند بسیار دیده میشود یا به عنوان مثال زنان وقتی در زندگی مشترک خود شکست میخورند زمینهای برای آنها فراهم میشود تا به سوی مصرف مواد مخدر بروند یا دختران خانوادههای طلاق، بد سرپرست و یا خانوادههایی که در تربیت فرزندانشان افراط و تفریط داشتهاند.»
او عنوان میکند: «خانوادههایی وجود دارند که اصلا برای دختران خود هیچ محدودیتی قائل نیستند و از طرف دیگر خانوادههایی در کشور زندگی میکنند که به خاطر تأخیر نیم ساعته دخترشان برای حضور در منزل غوغا به پا میکنند. عدهای معتقدند افراد به دلیل فقر اقتصادی به سراغ مواد مخدر میروند اما تحقیقات نشان میدهد این موضوع صحت ندارد و آمار نشان میدهد دخترانی متعلق به خانوادههای دارای تمکن مالی که به سمت مواد مخدر میروند، کم نیستند.»
متاهلان رکورددار مصرف مواد مخدر
صفاتیان با بیان اینکه گاهی دخترانی که به تنفروشی میپردازند، به ما مراجعه میکنند و علت اعتیاد خود را همین موضوع شرح میدهند، اضافه میکند: «متأسفانه امروز بیشتر مصرفکنندگان مواد مخدر در بین افراد متأهل هستند.»
او با اشاره به ارتباط بیکاری و گرایش به اعتیاد ادامه میدهد: «همینطور نمیتوان به طور قاطع گفت بیکاری عامل مصرف مواد مخدر در بین زنان است. در محیطهای کارگری زنان بیشتر به سمت مصرف مواد مخدر حرکت میکنند. شرایط کار در این محیطها سخت است و زنان را به سمت مصرف انواع مواد مخدر سوق میدهد.»
این کارشناس اعتیاد با بیان اینکه در جامعه امروز زنان و البته مردان به سمت مصرف مواد مخدر صنعتی گرایش پیدا کردهاند، میگوید: «قیمت مناسب و دسترسی آسان از جمله عواملی است که باعث میشود افراد به سمت و سوی مصرف مواد مخدر صنعتی حرکت کنند البته نباید نحوه مصرف آسان را فراموش کنیم.»
او با بیان اینکه امروزه مصرف مواد مخدر سنتی همانند تریاک دیگر کلاس اجتماعی ندارد، توضیح میدهد: «امروز مواد روانگردان به وفور در کشور در دسترس افراد قرار دارد و حمل و نقل آن بسیار آسان است جوانان فکر میکنند استفاده از مواد مخدر صنعتی نوعی کلاس اجتماعی محسوب میشود. تریاک لذت کاذبی که جوانان 17، 18 ساله به دنبال آن هستند برای آنها ایجاد نمیکند.»
ضرورت توجه بیشتر مسئولان به ترک اعتیاد زنان
به گزارش آنا، با توجه به افزایش تمایل زنان به مصرف مواد مخدر اما هماکنون خدمات اختصاصی مناسبی برای زنان معتاد وجود ندارد و حتی تا همین چهار سال قبل مرکز تخصصی برای ترک شیشه در میان زنان وجود نداشت. البته همین تعداد مراکزی هم که وجود دارند بر اساس اظهارات زنانی که در این مراکز بستری بودهاند آنگونه که باید به زنان معتاد خدمات نمیدهند و دراین باره گزارشهای فراوانی از سوی خبرنگاران منتشر شده است. اما واضح است نادیده گرفتن و یا توجه اندک به بحث اعتیاد زنان در آیندهای نه چندان دور عواقب ناگواری را بر اجتماع تحمیل میکند.