آفتابنیوز : آب و هوای استان البرز معتدل و متوسط میزان بارندگی در آن حدود 250 میلیمتر در سال است. هر چند در گذشته زمین ها و اراضی كشاورزی حاصلخیز این ناحیه به دلیل وجود رودخانه كرج اهمیت بسیار داشته و اكنون نیز تا حدودی این موقعیت خود را حفظ كرده اما به دلیل اینكه اكنون حجم زیادی از آب رودخانه كرج برای مشروب ساختن تهران استفاده می شود، كشاورزی منطقه رونق گذشته را ندارد و بسیاری از اراضی كشاورزی استان بخصوص شهرستان كرج با مشكلات متعدد روبرو شده است.
آب و هوای استان البرز كه می تواند به عنوان بخش شاخص كشور به لحاظ اعمال مدیریت های زیست محیطی مطرح باشد، از انواع خشك سرد، نیمه خشك، مدیترانه ای، مرطوب و مرطوب سرد تشكیل شده است.
این منطقه به لحاظ وضعیت خاص توپوگرافی و اقلیمی از غنای كم نظیر پوشش گیاهی برخوردار بوده و بیش از 700 گونه گیاهی در آن اصلی شناسایی شده كه نشان دهنده پوشش گیاهی بسیار غنی و حاصلخیزی آن است.
تنوع اقلیمی و شرایط خاص اكولوژیكی و توپوگرافی استان البرز شرایط زیستی مساعدی را برای زندگی انواع وحوش در این گستره فراهم آورده و به همین دلیل زمین خواران فعالیت گسترده ای در آن دارند.
مدیر امور اراضی جهاد كشاورزی استان البرز به خبرنگار ایرنا، گفت: از زمان تشكیل استان البرز بحث حفاظت از اراضی كشاورزی جزو اولویت های كاری استان و شهرستان های تابعه گرفته است.
عبدالرضا روشن نژاد افزود: برای حفاظت از این اراضی گشت های حفاظت راه اندازی شد كه ابتدا اجرای این گشت ها برون سپاری شد، ولی در سال 94 با یك گام به جلو و اختصاص اعتبار لازم برای خرید خودرو مورد نیاز برای گشت، این امر به بخش دولتی واگذار شد.
وی به نقش مردم در حفظ اراضی كشاورزی اشاره كرد و اظهار داشت: اگر نتوانیم از ظرفیت و كمك مردمی استفاده كنیم نمی توانیم در جلوگیری از تغییر كاربری اراضی كشاورزی موفق باشیم.
وی با اشاره به فعالیت سامانه ارتباطی 131، گفت: ارائه مشاوره به تماس گیرندگان از جمله امكانات این سامانه است ولی ارائه گزارش مردمی از تغییر كاربری ها مهمترین كاركرد آن است.
روشن نژاد به فعالیت های بخش امور اراضی اشاره كرد و افزود: حفاظت اراضی مهمترین وظیفه این بخش به ویژه در استان البرز است، زیرا این استان در كنار تهران قرار دارد و این همجواری منجر به افزایش تغییر كاربری ها شده است.
وی بیان داشت: آب و هوای خوش این استان و پوشش گیاهی مناسب آن باعث شده تا مردم برای رفع خستگی و دوری از محیط شهری به دنبال محلی برای گذران ساعاتی خوش باشند كه البرز مامنی برای آن ها شده است.
مدیر امور اراضی جهاد كشاورزی البرز گفت: این نگاه به اراضی استان باعث شده تا سودجویان با دست اندازی بر روی اراضی كشاورزی و باغی البرز، این اراضی را از بین ببرند.
وی قطعه قطعه كردن اراضی را مصداق تغییر كاربری دانست و افزود: صاحبان این اراضی و سودجویان با تبدیل این اراضی به قطعات كوچك شروع به ساخت و ساز در آن برای گذران اوقات فراغت می كنند.
وی بهره وری و به جیب زدن پول های كلان توسط سودجویان از طریق این اراضی را دلیل اصلی این تغییر كاربری ها دانست و بیان داشت: برای مقابله با این امر با راه اندازی گشت های حفاظتی در ابتدای امر اقدامات پیشگیرانه انجام می دهیم ولی در صورت تغییر كاربری، موارد را شناسائی و در صورت غیرمجاز بودن ضمن اخطار به صاحبان آن در مراجع قضائی نیز تشكیل پرونده می شود.
روشن نژاد، اقتصادی نبودن كشاورزی را یكی دیگر از دلایل تغییر كاربری عنوان كرد و افزود:اگر كشاورزی اقتصادی نباشد شاید مالك زمین به فكر تغییر كاربری و ارزش افزوده زمین شود.
**شناسائی سه هزار و 24 مورد تغییر كاربری غیرمجاز در البرز
مسئول گشت های حفظ كاربری اراضی كشاورزی استان البرز گفت كه سه هزار و 24 تغییر كاربری غیرمجاز اراضی كشاورزی در سال گذشته در این استان شناسائی شد.
سرهنگ سید ناظم علی نقی نیز در گفت وگو با ایرنا، افزود: از این تعداد تغییر كاربری غیرمجاز، بیشترین بخش احداث بنا به میزان 2 هزار و 615 مورد و 331هزار و 924 مترمربع و سپس دیوار كشی به طول یك میلیون و 306 هزار و 10 متر بوده است.
وی همچنین بخشی از این تغییر كاربری ها را مربوط به محوطه سازی و استخرهای تفریحی دانست و اظهار داشت: براساس قانون مامورین اكیپ های گشت حفاظت اراضی به محض مشاهده ساخت و ساز غیرمجاز می توانند عملیات را متوقف كنند كه در سال گذشته 558 مورد توقف عملیات صورت گرفته است.
وی گفت: ازتعدادكل تغییر كاربری های غیرمجازشناسائی شده،813 مورددرساوجبلاغ، 768 مورد در نظرآباد، 367 مورد در كرج، 398 مورد در اشتهارد، 583 مورد در فردیس و 185 مورد در طالقان بوده است.
علی نقی، پرچالش ترین شهرستان در تغییر كاربری ها را ساوجبلاغ دانست و افزود: در قانون اجرای تبصره 2 ماده 10 حفظ كاربری اراضی به مامورین اجازه داده می شود پس از شناسائی، گزارش مصور را با مدارك به مرجع قانونی برسانند و دستور قلع و قمع را دریافت كنند.
وی ادامه داد: به همین منظور در سال گذشته ماموران این حوزه با همراهی ماموران نیروی انتظامی یك هزار و 86 مورد قلع و قمع انجام دادند كه منجر به آزادسازی 577 هكتار از اراضی كشاورزی شد.
وی میزان قلع و قمع صورت گرفته در سال 93 را 985 مورد دانست و بیان داشت: بیشترین اجرای حكم تبصره 2 در شهرستان ساوجبلاغ بوده كه از 577 مورد قلع و قمع 500 مورد در این شهرستان بوده است.
**بیش از هشت هزار نفر ساعت گشت زنی در اراضی كشاورزی
مسئول گشت های حفظ كاربری اراضی كشاورزی یكی از اقدامات در سال گذشته را راه اندازی اكیپ های گشت دانست و گفت: در سال 93 شركت های خصوصی متولی این گشت ها بودند ولی بعد از پایان دوره یكساله به این نتیجه رسیدند كه این بخش باید به بخش حاكمیتی واگذار شود.
وی ادامه داد: از اسفند ماه سال 93 كه رهبر معظم انقلاب تمام دستگاه ها را مكلف كردند تا در بخش حفظ اراضی كشاورزی و ملی و محیط زیست اقدامات جدی داشته باشند، در سال 94 اكیپ های گشت سازمانی در 10 استان بحرانی كشور از جمله البرز راه اندازی شد.
علی نقی افزود: در حال حاضر 14 اكیپ گشت در استان فعال هستند كه هر اكیپ شامل سه نفر است كه یكی از آنان یك مامور نیروی انتظامی است.
وی اظهار داشت: از شهریور ماه سال گذشته تا پایان سال هشت هزار و 897 نفر ساعت گشت زنی توسط این اكیپ ها در اراضی كشاورزی انجام شد كه در نهایت منجر به شناسائی سه هزار و 24 تغییر كاربری غیرمجاز شد.
**یك هزار و 119 مورد تماس با سامانه 131
وی كه مدیر سامانه 131 دراستان است، گفت: این سامانه از مرداد ماه سال گذشته راه اندازی شد كه تا پایان سال 94 یك هزار و 119 مورد تماس و پیام مردمی توسط این سامانه دریافت شده است.
وی افزود: از زمان راه اندازی این سامانه و همچنین راه اندازی گشت های حفظ كاربری در استان، عقب نشینی متخلفین بیشتر شده زیرا یكی از عوامل تغییر كاربری ها بنگاه داران هستند و مردم با مراجعه به این افراد برای خرید ویلا و زمین، ابتدا با این سامانه برای اطلاع از مجاز بودن یا نبودن محل مربوطه تماس می گیرند.
استان البرز دارای 75 هزار هكتار اراضی كشاورزی است كه از این میزان حدود 25 هزار هكتار اراضی باغی و مابقی اراضی زراعی است.
معاون حفاظت و امور اراضی اداره كل منابع طبیعی و آبخیزداری استان البرز نیز در گفت وگو با خبرنگار ایرنا ابتدا به تشریح تفاوت عنوان زمین خواری و تصرف اراضی پرداخت و افزود: زمین خواری به یك تصمیم از پیش تعیین شده برمی گردد.
عبدالرضا ابراهیمی افزود: در زمین خواری از قبل با هدف و دانش كامل نسبت به تصرف اراضی ملی دولتی در سطح وسیع و با ارتباطاتی خاص اقدام می كنند كه بعضی از افراد سست عنصر اقدام به این كار می كنند ولی تصرف اراضی عدوانی نیست و بدان معنا نیست كه الزاما تصمیم بر تصرف زمین داشته باشند.
وی اظهار داشت: در تصرف اراضی شاید یك كشاورز در هنگام شخم زدن زمین زراعی خود وارد اراضی ملی شود و معمولا سطح تصرفات كم بوده و چسبیده به مستثنیات است.
وی تاكید كرد: زمین خواری یك پدیده از پیش تعیین شده و برنامه ریزی شده است ولی تصرف معمولا به صورت غیرعدوانی (سهوی) و یا عدوانی (غیرسهوی) است.
ابراهیمی راهكار اصلی برای جلوگیری از تصرف غیرسهوی را ایجاد كمربند حفاظتی دانست و گفت: كمربند حفاظتی حائلی بین اراضی ملی و مستثنیات است كه با سازه های بنچ مارك، ایجاد كانال و یا كمربند سبز ایجاد می شود.
وی افزود: در هنگام ایجاد كمربند حفاظتی در مواقعی كه احساس شود اراضی ملی و یا شخصی است و بین بخش دولتی و مردم اختلافی به وجود آید، در كمیسیون تعیین اراضی اختلافی موضوع ماده 56 قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها، مراتع و آبخیزداری كشور به اعتراضات رسیدگی می شود.
معاون حفاظت و امور اراضی منابع طبیعی و آبخیزداری استان البرز بیان داشت: همچنین برای جلوگیری از هرگونه تصرف اراضی ملی، این اداره كل اقدام به تهیه سند تك برگی با استفاده از سندهای كاداستر می كند.
وی گفت: اگر شخصی خواستار تصرف و مستندسازی برای اراضی ملی باشد با اجرای طرح كاداستر سند تك برگی به نام دولت به نمایندگی سازمان جنگل ها اخذ تا به خاطر عدم اطلاع، سوء استفاده به نام اشخاص صورت نگیرد.
این مسئول به تهیه سند كاداستر برای 100 هزار هكتار از اراضی اشاره كرد و اضافه كرد: همچنین بیش از 90 كیلومتر كمربند حفاظتی به صورت بنچ مارك ایجاد شده است.
ابراهیمی یكی از اقدامات این اداره كل برای كم شدن و یا به صفر رسیدن تصرف اراضی را تهیه نقشه مناطق بحرانی، نیمه بحرانی و غیربحرانی برای اراضی ملی و دولتی دانست كه یك نقشه راه برای این اداره كل است كه كدام مناطق احتمال تصرف بیشتر وجود دارد.
وی یادآور شد: در استان البرز بحث تصرف اراضی به حداقل رسیده كه دلیل آن وجود اطلاعات كافی از وضعیت اراضی استان به صورت نقشه های لزومی و گشت و سركشی نیروهای یگان حفاظت منابع طبیعی استان است.
معاون حفاظت و امور اراضی منابع طبیعی و آبخیزداری استان البرز همچنین به همكاری بسیار خوب دستگاه قضائی برای برخورد قاطع با متخلفان اشاره كرد و گفت: حدود 82 درصد اراضی استان سند مالكیت به نام دولت جمهوری اسلامی دارند.
وی افزود: برای بیش از 30 هزار هكتار از اراضی ملی سند مالكیت تك برگی توسط ثبت اسناد صادر شده و مابقی اسناد به صورت دفترچه ای است.
مدیركل منابع طبیعی و آبخیزداری استان البرز نیز به ایرنا گفت: قبل از هر برخوردی با متخلفان كه اغلب به صورت غیرعمد انجام می شود، بایستی مشكلات را برطرف كرد و اطلاع رسانی مناسب به مردم و روستائیان انجام شود كه تمام اراضی متعلق به خودشان است.
حامد فرضی افزود: مردم باید بدانند كه تصرف اراضی جز اینكه به بیت المال خسارت می زند بایستی در مراجع قضائی نیز پاسخگو باشند.
وی با تاكید بر اینكه استان البرز علیرغم اینكه استانی كوچك است ولی ارزش افزوده اراضی استان در مقابل خیلی از استان های پهناور بیشتر است، اظهار داشت: در حالیكه از 570 هزار هكتار اراضی استان 440 هزارهكتار را اراضی ملی تشكیل می دهند ولی تمام این اراضی بسیار حائز اهمیت و ارزشمند هستند.
وی با اشاره مجدد به ارزش افزوده بسیار بالای این اراضی گفت: در سال گذشته 336 هكتار از اراضی ملی رفع تصرف شد كه طی تمام سال های گذشته بالاترین عدد بوده كه با احتساب قیمت هر هكتار 100 هزار تومان، در كل 336 میلیارد تومان سرمایه به بیت المال بازگشته است.
فرضی یكی از اثرگذارترین بخش ها در برگشت این سرمایه به بیت المال را همكاری بسیار خوب و تعامل دستگاه قضا با منابع طبیعی دانست و افزود: بعضی تصرفات ناآگاهانه توسط روستائیان انجام می شود كه برای رفع این معضل بایستی اطلاع رسانی مناسب به آن ها انجام شود كه حد اراضی مستثنیات و ملی را تشخیص دهند.
وی به ایجاد كمربند حفاظتی كه حائلی بین اراضی ملی و مستثنیات است اشاره كرد و اظهار داشت: با احداث این كمربند حفاظتی دلایلی كه زمینه ساز این گونه تصرفات بود حل شده است.
مدیركل منابع طبیعی و آبخیزداری استان البرز گفت: خوشبختانه مردم استان البرز، مردمی آگاه هستند و این آگاهی در لایه های مختلف جامعه باعث شده تا مردم به محیط زیست و منابع طبیعی خود آگاهی و دغدغه داشته باشند.
وی به فعالیت 22 هزار همیار طبیعت در استان اشاره كرد و افزود: همیاران طبیعت چشم بینای و آگاه مجموعه منابع طبیعی هستند كه ما را در حفاظت از اراضی كمك می كنند تا تصرف به حداقل برسد.
فرضی با تاكید بر نقش همیاران طبیعت در حفظ اراضی ملی، یادآور شد: در 15 روز ابتدای سال گذشته حدود 17 هكتار از اراضی ملی تصرف شد در حالیكه این عدد در سال جاری با كاهش 90 درصدی به 19 هزار مترمربع رسید.
وی خاطرنشان كرد: این امر نشان دهنده این است كه مجموعه یگان حفاظت و منابع طبیعی و دلسوزان این عرصه ها همه كمك می كنند تا شاهد آن روزی باشیم كه تصرف اراضی به صفر برسد.
وی با تاكید بر اینكه بحث زمین خواری در استان البرز دیده نمی شود و اكثر اراضی مورد تصرف دولتی قرار می گیرد كه به شدت كاهش یافته، افزود: تلفن گویای 1504 آماده دریافت اطلاعات مردم است و رسانه ها نیز بهترین یاور ما در عرصه اطلاع رسانی و حفظ اراضی هستند.
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی وآبخیزداری استان البرز نیز به فعالیت های این بخش در سال گذشته در خصوص رفع تصرف اراضی ملی اشاره كرد و گفت: در سال گذشته در راستای اجرای دستور مقام قضائی مبنی بر رفع تصرف اراضی، خلع ید و قلع و قمع از اراضی ملی، 78 فقره احكام صادره اجرا شد.
سرهنگ اردشیر جابری افزود: در این راستا 319 هكتاراز اراضی ملی رفع تصرف و به منابع ملی و اراضی دولتی بازگشت.
وی اظهار داشت:همچنین در راستای اجرای تبصره ذیل ماده 55 قانون حفاظت و بهره برداری ازجنگل ها و مراتع تعدد 77 فقره عملیات رفع تصرف انجام شد كه مساحتی بالغ بر16هكتار رفع تصرف شد.
وی بیان كرد: در مجموع در 12 ماه سال گذشته 336 هكتار و 177 مترمربع ازاراضی ملی رفع تصرف شد.
جابری در خصوص ارزش افزوده این اراضی كه به تعداد 155 فقره بوده، گفت: ارزش این اراضی در مجموع سه هزار و 360 میلیارد و 377 میلیون ریال بوده است.
وی در خصوص تفاوت چشمگیر رفع تصرف اراضی از ابتدای سال جاری تا كنون نسبت به مدت مشابه سال گذشته گفت: با فعالیت چشمگیر مردم و نیروهای یگان حفاظت امسال با كاهش90 درصدی روبرو شده ایم.