آفتابنیوز : دکتر محسن اسماعیلی در سیویکمین نشست اندیشه و عمل با موضوع «رفتار مؤدبانه و گفتار محترمانه؛ پیش نیاز تبلیغ دین» در محل موسسه فرهنگی تحقیقاتی امام موسی صدر از امام موسی صدر به عنوان یکی از چهرههای موفق تبلیغ دین در عصر حاضر نام برد و گفت: رعایت حکمت، موعظه حسنه و جدال احسن از جمله دلایل موفقیت امام موسی صدر در تبلیغ دین است.
دکتر محسن اسماعیلی ، افزود: مبلغان دین قبل از گفتارشان باید رفتارشان مودبانه باشد. قبل از گفتار، باید عمل را درست کرد؛ چراکه ناهماهنگی میان گفتار و کردار، بزرگترین ضربه اعتقادی را به مخاطب خواهد زد. همین که مخاطب، رفتار با عقلانیت و ادب را ببیند، خودش جذب میشود.
وی با اشاره به تاکید امام موسی صدر در کتاب «انسان آسمان» مبنی بر اینکه « مسئله دین با مسئله آموزش متفاوت است»، افزود: امام موسی صدر میان مسئله تبلیغ دینی و دیگر آموزشها تفاوت قائل میشود و معتقد است تبلیغ دین از جنس آموزش نیست که کسی بالای منبر یا پشت تریبون برود و مردم را آموزش دهد؛ ایشان میگوید تبلیغ دین از جنس تربیت مردم است.
دانشیار دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: کسی میتواند تبلیغ دین کند که بتواند نگرش مردم را تغییر دهد. صدر میگوید که دین یعنی تغییر مفاهیم نزد مردم، تغییر ایمان آنان، تغییر ذهنیت آنان و تغییر عادتها و آداب و رسومشان و به عبارتی کوتاه، دین یعنی تلاش برای از نو ساختن انسان.
دکتر اسماعیلی با تاکید بر اینکه یک تبلیغ دینی باید داوطلبانه و کاریزماتیک باشد تا به دل مخاطب بنشیند، افزود: زمانی تغییر ذهنیت و تغییر باور در انسان اتفاق میافتد که قانع شود و بپذیرد. انسان وقتی جذب میشود که احترام و تکریم ببیند واگرنه دعوت مردم به دین با گفتار تحقیرآمیز فرقی با رفتار سلاطین و طاغوتها ندارد.
وی خاطرنشان کرد: کسی که میخواهد از راه درشتگویی و تندخویی دعوت به دین کند، اصلا دین را نشناخته است. امام موسی صدر این موضوع را با تمام وجود باور کرده است به طوری که در کتاب گفتارهای تفسیری «حدیث سحرگاهان» درباره بخشی از آیه 19 سوره آل عمران مبنی بر «دین در نزد خدا فقط اسلام است»، گفته است:
«معنای اسلام در قرآن کریم، با اصطلاح شایع «اسلام نزد مردم تفاوت دارد. اسلام نزد مردم یعنی دین حضرت محمد. اما اسلام در قرآن کریم دین خداوند و به معنای تسلیم خداوند بودن است. به همین علت، دعوت همۀ انبیاء، دعوت حضرت آدم و نوح و ابراهیم و موسی و عیسی و محمد، همه در قرآن کریم «اسلام نامیده شده است.»
این استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به آیه «لا اکراه فی الدین»، گفت: دین از جنس پیام است و جز با قبول قلبی معنا پیدا نمیکند. دین پیامی است که انسان با همه مشخصات انسانی خودش باید بپذیرد و تحمیلی نیست. این آیه ناظر بر این حقیقت تکوینی است که دین با زور و تندی و تحمیل اصلا حاصلشدنی نیست چراکه دین از جنسی است که با قلب و روح انسان سر و کار دارد.
دکتر اسماعیلی در انتقاد از برخی روشهای نادرست، اظهار داشت: عصر حاضر، عصر بازگشت به دین است؛ این را نه بخاطر رواج برخی مناسک ظاهری، بلکه بخاطر دلهای آمادهای میگویم که متوجه حق هستند ولو ظاهرها نشان ندهند. این هم یک فرصت است و هم یک تهدید. اگر از این فرصت خوب استفاده کنیم و آنگونه که باید به دین دعوت کنیم، دعوتمان بسیار سریع پذیرفته خواهد شد اما در صورتی که به جای لحن پیامبرانه، لحنی آمرانه و تحکمآمیز داشته باشیم، نه تنها دعوت ما به دین ناکام خواهد ماند بلکه فاجعه بزرگی رخ خواهد داد که هر چه بیشتر به دین دعوت کنیم، گریز از دین بیشتر خواهد شد.
وی با بیان اینکه سکولاریسم زائیده بد معرفی کردن دین و بد عمل کردن دینداران بوده است، تاکید کرد: اگر دین را درست معرفی نکنیم یا دین درست را معرفی نکنیم و توهمات و تخیلات خود را به جای دین جا بزنیم، آن موقع نه اینکه به دین کمکی نکردهایم، بلکه موجب فرار بیشتر مخاطبانمان از دین خواهد شد و رونق دینداری را از بین خواهیم برد.
عضو مجلس خبرگان رهبری در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه «مبلغ دین باید قول سدید یعنی گفتههای پیراسته و عاری از دروغ و لهو و لغو داشته باشد»، افزود: یکی از روشهای جالب امام موسی صدر این است که وقتی دعوت اخلاقی میکند، میگوید دروغ نگو، غیبت نکن، بخل و حرص نورز و نفاق نداشته باش؛ چون اینها با انسانیت انسان سازگار نیست؛ بیدار شو و کنارشان بگذار.
دکتر اسماعیلی با بیان اینکه «در دعوت جوانها به دین، رفتار مودبانه و گفتار محترمانه بیشتر مورد نیاز است»، به سفارشهای امام موسی صدر درباره دعوت جوانان به دین اشاره کرد و گفت: امام موسی صدر آنجایی که میخواهد درباره حساسیتهای دعوت جوانان به دین صحبت کند، تسامح و نصیحت را در کنار هم ذکر میکند و میگوید «من در مواجهه با جوانان چشمی را باز میکنم و چشم دیگر را میبندم». اگر با ادبیات امام موسی صدر با نسل جوان صحبت کنیم، کدام جوانی است که به سمت دین گرایش پیدا نکند.
صدر گفته است:
«باید اعتراف کرد که جوانان آمال و آرزوهایی خاص خود دارند. در عین حال، این بدان معنا نیست که در آرزوهای خود غرق شوند یا چندان افراط کنند که جسم و عقلشان در برابر حوادث بی اعتنا شود. از این رو، در برخورد با جوانان، هم از شیوهٔ تسامح استفاده میکنم و هم از نصیحت. من در مواجهه با جوانان، چشمی را باز میکنم و چشم دیگر را میبندم. آرزوی من این است که جوانان آن گونه باشند که در خور حسن ظن وطن باشند، چرا که جوانان پشتوانهٔ شریان حیاتی و گل خوشبوی کشورند و همواره رایحهای از بهشت با خود به همراه دارند.»
دکتر اسماعیلی در آغاز سخنانش با اشاره به کلام امیرالمومنین (ع) در خطبه ١٠٨ نهجالبلاغه که پس از توصیف سبک مهربانانه و صبورانه پیامبر (ص) در دعوت به دین، نسبت به رواج مشاجره، تهمت و تندخویی بین مسلمانان در آخرالزمان هشدار دادهاند، گفت: در آخرالزمان، اگر کسی مودبانه و محترمانه صحبت کند عجیب خواهد بود و اسلام مانند پوستینی است که وارونه بر تن کرده باشند.
به گزارش ایسنا، وی با بیان اینکه «تفکیک دیانت از ادب و اخلاق، خالی کردن دین از درون مایه خویش است.»، تاکید کرد: مبادا روزی فرا رسد که درشت گویی و تندخویی نشانه دینداری و دعوت به اخلاق نشانه لیبرالیسم و جدایی از ارزشها محسوب شود.
خوبي ها را در چها چیز
1- همانا ارزشمند ترين بي نيازي عقل است، 2- و بزرگ ترين فقر بي خردي است، 3- و ترسناك ترين تنهايي خود پسندي است، 4- و گرامي ترين ارزش خانوادگي، اخلاق نيكوست
خلاصه
راز همه چیز فقط در اخلا ق نیکوست که همه درهای بسته را باز میکند.