تاریخ 1400ساله مازندران قربانی شن و ماسه+تصاویر
غار قلعه طبیعی اسپهبد خورشید با پیشینه ای یک هزار و 400 ساله که از آن به عنوان 'تخت جمشید مازندران' یاد می شود و می توانست به عنوان بزرگترین غار دژ جهان در فهرست جهانی یونسکو ثبت و برای آیندگان به یادگار بماند، چند وقتی است قربانی برداشت شن و ماسه شده و چهره ای نازیبا به خود گرفته است.
آفتاب‌‌نیوز :
طاق طبیعی اسپهبد خورشید با دهانه ای به طول 85 متر با بقایای قلعه ای کهن در ارتفاعات خطیرکوه در حاشیه شرقی جاده سوادکوه واقع شده است که در دو سوی دهانه داخلی این اثر طبیعی سازه هایی مطبّق از کف تا زیر طاق با کاربری فضاهای مسکونی و تدافعی شامل پلکان، حوض، انبار و آب انبار، از جنس لاشه سنگ و ملات آهک و گچ بنا شده است.
ورودی این طاق و غار که در سال 1335 توسط عده ای غارشناسان ایرانی کشف شد با سنگ و ساروج چیده شده و تا مدخل آن ادامه دارد، حکایتگر سابقه ساخت این بنا در دوره ساسانیان است.
این اثر به دلیل سوابق تاریخی ،معماری بی نظیر و نقش بی نظیر در رخدادهای تاریخی سال 1381 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
**خطر فعالیت معادن برای تخریب اثر
فعالیت معادن، کارخانه های برداشت شن و ماسه در حریم و اطراف این قلعه دژ تاریخی خطراتی را برای این اثر ایجاد کرده و باعث شده تا خطر ریزش و تخریب بدنه آهکی این اثر تاریخی را تهدید کند و این مساله سلامت و حیات این غار تاریخی را در معرض نابودی قرار می دهد.
حریمی که برای این غار دژ در نظر گرفته شده در حدود 500 هکتار است که متاسفانه از سوی معدن کاران مورد تعرض قرار گرفته است.
سامان توفیق سرپرست پروژه ملی غار اسپهبد دژ سوادکوه مازندران در جمع خبرنگارانی که برای بازدید از این اثر تاریخی به منطقه سفر کرده بودند، گفت: ساخت این غار دژ به چند دوره برمی گردد؛ این منطقه راهبردی و از نقاط کانونی در تاریخ ایران بویژه در سده هایی است که با اعراب درگیری داشتیم.
وی افزود: تجمع شاهان، فراریان و اسپهبدان در اینجا نشان می دهد که از اینجا به عنوان آوردگاه و نبردگاه در مقابل نیروی عظیمی که حمله کرده و پایتخت های مهم جهان را گرفته بودند، استفاده می کردند.
**مسئولان استانی و بالادستی به این اثر بی توجهند
توفیق گفت: با وجود گفت و گوهای به عمل آمده با معاون استاندار و قول هایی که داده شد، قرار بود میدان تیری که در این منطقه وجود دارد و هر از چند گاهی تیرهایی هم از آنجا به سمت اثر تاریخی مزبور شلیک می شود تعطیل شود که هنوز عملی نشده است.
وی اضافه کرد: به سمت اثر هم تیراندازی می شود که سال ها پیش گلوله آر پی جی در حوالی غار دژ پیدا شد.
**تهیه پرونده اسپهبد برای ثبت در یونسکو
توفیق همچنین از تهیه پرونده اسپهبد برای ثبت جهانی آن در یونسکو خبر داد و گفت: آمادگی لازم در یونسکو وجود دارد اما لازمه آن رفع مسایل موجود و رفع تعرض حریم غار دژ از سوی معدن کاران است.
حسین نعمتی پژوهشگر باستان شناسی و هیات مستندسازی غار دژ هم گفت: شواهدی از دوره اشکانیان در منطقه داریم اما معماری بنا از اواخر دوره ساسانیان است.
وی از اقدامات شناسایی و کاوش های تکمیلی در غار دژ خبر داد که در آینده نزدیک صورت خواهد گرفت.
محمد فلاح باستان شناس و پژوهشگر هم که به همراه تیم اعزامی خبرنگاران در منطقه حضور پیدا کرده بود، اظهار داشت: در چند روز آینده قرار است یک تیم غار نوردی به منطقه اعزام شود که از طریق آنها بتوانیم به درون غار راه پیدا کنیم.
همچنین فرماندار سواد کوه مازندران به خبرنگاران افزود: میراث فرهنگی ما که ریشه در تاریخ کهن ما دارد، یکی دو روزه جمع نشده اند که بخواهیم آن را از دست دهیم و حفاظت از آنها نیازمند تشکیلات منسجم است.
عبدالجواد توحیدی اظهار داشت: اسپهبد دژ به عنوان یکی از اصلی ترین مجموعه های با ارزش در مازنداران است که متاسفانه به دلیل بی سلیقگی و عدم مدیریت و نبود قوانین درست اقداماتی در حوالی آن شده که نباید می شد.
وی تاکید کرد: نمی توانیم چکشی برخورد کنیم و لازم است از طریق قانون عمل شود که این کار در اولویت های ماست که اطراف غار دژ را ساماندهی کنیم.
فرماندار سوادکوه اضافه کرد: حساسیت اجتماعی و مردمی در خصوص این غار دژ و فعالیت های معدنی که در حوالی آن صورت می گیرد ایجاد شده که ساز و کار اداری آن نیازمند گذشت زمان است.
توحیدی ادامه داد: سوادکوه حلقه اتصال سه استان است؛ سوادکوه یک برند است و پل ورسک، قلعه تنگه لو و اسپهبد به عنوان یک اثر جهانی از ظرفیت های گردشگری آن است.
**همایش توسعه سوادکوه با محوریت گردشگری در شهریور امسال
وی افزود: از برنامه های اساسی ما توسعه گردشگری در حوزه سوادکوه است که به همین منظور همایش توسعه شهرستان با محوریت گردشگری شهریور امسال برگزار می شود.
فرماندار سوادکوه اظهار داشت: شن و ماسه خطیر کوه از مواد با کیفیت است که به همین دلیل از شن و ماسه معادنی که در منطقه فعالیت می کنند برای کارهای عمرانی و ساختمانی و نیز راهسازی استفاده می شود.
توحیدی گفت: فعالیت های معدنی در منطقه با مجوز از سوی سازمان صنعت، معدن و تجارت صورت می گیرد و جلوگیری از آن تبعات قانونی دارد؛ طرف مقابل(صاحبان معادن) مدعی است که حریم قانونی را رعایت کرده است و میراث فرهنگی به عنوان متولی اصلی، واحد حقوقی و یگان حفاظت آن باید در گذشته از این مساله دفاع می کرد.
وی از تشکیل اتاق فکر و تیم کارشناسی در سوادکوه خبر داد و گفت: یکی از بحث های توسعه سوادکوه، توسعه گرشگری و یکی از منابع ما اسپهبد خواهد بود. در خصوص این غار دژ باید کارها را مدیریت کرد تا بدون تنش به اهداف مورد نظر برسیم و آخرین کارها بحث های حقوقی است.
فرماندار شهرستان سوادکوه روز دوشنبه نسبت به خطر تخریب غار دژ اسپهبد خورشید هشدار داد و اضافه کرد: به منظور حفاظت از این اثر طبیعی تاریخی، از فعالیت های غیرمجاز معدنی در حریم آن جلوگیری می شود.
به گزارش ایرنا، توحیدی افزود که در مدت حداکثر 72 ساعت آینده از فعالیت این مجموعه های معدنی در اطراف و حریم اسپهبد خورشید جلوگیری خواهد شد.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید