وقتی گرما خوزستان را نیمه تعطیل می کند

اعلام تعطیلی در دمای 50 درجه، سال ها مطالبه شهروندان خوزستانی بوده اما مسئولان همیشه از نبود قانون در این زمینه سخن به میان آورده اند. ستاد بحران خوزستان دوم مرداد امسال مصوبه پایان کار اداری در ساعت 13 در روزهایی که دما به بالای 49 درجه می رسد را ابلاغ کرد.
کاهش ساعت اداری برای رفاه حال کارکنان و صرفه جویی در مصرف برق و پایداری شبکه برق تصویب شده است.
این مصوبه اگرچه رضایت کارمندان را در پی داشت اما به دلیل تمکین نکردن تعدادی از شرکت های دولتی و اعمال نشدن آن برای کارگران با اعتراض هایی روبه رو شده است.
امین یکی از کارمندان شهرداری که موافق کاهش ساعت اداری است می گوید: تاکنون هیچ فرقی بین کارمندان خوزستانی که مجبور هستند در دمای بالای 50 درجه و شرجی و گرد و غبار کار کنند با کارمندان سایر استان ها وجود نداشت و این مصوبه می تواند تا حدی این تبعیض را جبران کند؛ از سوی دیگر کاهش ساعت اداری در دمای بالا بسیار مفید است زیرا پس از ساعت 13 عملا کارمندان بازدهی ندارند.
وی می افزاید: البته تنها نگرانی ما این است که کاهش ساعت کار در آینده با حذف تعطیلی پنجشنبه ها جبران شود.

* بروکراسی و کاهش زمان کار

مینا یکی از شهروندان اهواز نیز می گوید: این مصوبه شاید برای صرفه جویی در برق مفید باشد ولی برای یک ارباب رجوع نه؛ زیرا با وجود بروکراسی اداری و روال طولانی، مردم زمان کافی برای انجام کار اداری نخواهند داشت، به ویژه اگر از شهرستان و یا روستا مراجعه کرده باشند مجبورند در این گرمای طاقت فرسا دو سه روز تردد داشته باشند.
وی می افزاید: ضعف در اطلاع رسانی در زمان کاهش ساعت اداری هم همیشه مردم را با مشکل روبه رو کرده است.

* تبعیض از نوع نفتی

یکی از کارمندان شرکت مناطق نفتخیز جنوب نیز می گوید: این تعطیلی اگر برای مدیریت مصرف باشد و همه رعایت کنند خیلی هم خوب و کاربردی است اما متاسفانه به دلیل همکاری نکردن سازمان ها و شرکت های بزرگ خوزستان با استانداری، این تعطیلی فقط بهانه ای برای پاسخگو نبودن برخی سازمان ها به ارباب رجوع شده است.
وی می افزاید: در شرکت مناطق نفتخیز جنوب و صنایع فولاد و ملی حفاری و حتی دانشگاه آزاد اهواز که بیشترین کارکنان و بیشترین مصرف انرژی را دارند، هیچ توجهی به اطلاعیه مدیریت بحران نشده و زمان کاری همچون گذشته است.
این شهروند با بیان اینکه بحران گرما فقط شامل اداره های دولتی نیست ادامه می دهد: انتظار من به عنوان یک کارمند این است که حق و عدالت در تمامی دستگاه های دولتی رعایت شود و اجماعی در خوزستان و اهواز وجود داشته باشد تا نتیجه بهتری حاصل شود بنابراین اگر قرار باشد قانون 44 ساعت کار در هفته رعایت شود همه سازمان ها باید تمکین کنند.

* مصوبه ای برای کارمندان

یکی از شهروندان اهوازی همچنین با انتقاد از تبعیض نسبت به کارگران در این مصوبه، آن را بی عدالتی توصیف می کند و می گوید: معنی این مصوبه این است که کارمندان را مرخص می کنند تا از زیر باد خنک کولر در اتاق کارشان به خانه بروند و کارگری که از شدت گرما خون دماغ می شود باید در گرمای سوزان کار کند.

وی می افزاید: متاسفانه از نظر اداره ها رکن اصلی کارمند است مثلا چرا کار اداری باید ساعت ٦ شروع شود (اگر چه بیشتر کارمندان نیز در این ساعت حاضر نمی شوند) و کدام ارباب رجوع در این ساعت به اداره ها می رود؟

محمد با بیان اینکه قانون برای همه لازم الاجراست ادامه می دهد: مسئولان صرفه جویی در مصرف برق را برجسته کرده و کارگران را از شمول این مصوبه خارج کرده اند تا تن به قانون ندهند، در حالی که در این مصوبه کارگران باید در اولویت باشند.

وی تصریح می کند: افزایش دما یک پدیده جهانی است و همه کشورها برای رویارویی با آن خود را آماده می کنند اما به نظر می آید هدف دولت از این مصوبه تنها کاهش هزینه های خود بوده و برای بحران افزایش دما کاری انجام نداده اند.

وی می افزاید: این تعطیلی یک مسکن در برابر درد است و این مساله را باید مدنظر داشت که ستاد بحران خوزستان به جز این باید برنامه های دیگری برای مردم داشته باشد مثلا ساعت کار به تناسب اوضاع تنظیم شود به طور نمونه در دهلی نو اداره ها ساعت 10 شروع به کار می کنند و حتی در کشوری مانند عراق با استفاده از سامانه آب پاش در خیابان ها هوا را تلطیف می کنند.

* یک بام و دو هوا در اجرای مصوبه کاهش ساعت اداری

دبیر اجرایی خانه کارگر خوزستان نیز در واکنش به این مصوبه می گوید: در یکی دو ماه گذشته با وجود گرمای شدید هوا و اعتراض های زیادی که داشتیم کارگران مشمول مصوبه ستاد بحران نشدند این در حالی است که گرمای شدید باعث فوت یک کارگر در خوزستان شد.

آقایار حسینی می افزاید: بر اساس ماده هفت قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا در شرایط بحران، دانشگاه علوم پزشکی با همکاری محیط زیست و وزارت کشور باید نسبت به تعطیلی کارگران و کارمندان اقدام کند اما مشکل این است که قانون در اینجا به صراحت به افزایش دما اشاره نکرده و همین مساله باعث شده، گرما مورد غفلت قرار گیرد.

وی با انتقاد از مشمول نشدن کارگران از این مصوبه می گوید: وقتی همه اداره های دولتی تعطیل می شوند نباید کارگران مستثنی شوند، این وضعیت یک بام و دو هوا است، زیرا کارگران شرایط بدتری دارند و در فضای باز و یا کوره های ذوب کار می کنند و سلامتی آنها بیشتر در معرض خطر قرار دارد.

حسینی تصریح می کند: گرمای شدید در خوزستان آمار حوادث کار را بالا برده و کاهش دقت، افزایش ضریب حوادث و افزایش تلفات کارگران را در پی داشته همچنین کار در گرمای شدید باعث تحلیل رفتن قوای جسمی، پیری زود رس و افزایش مرگ و میر کارگران در دوران بازنشستگی می شود.

وی تاکید می کند: از دولت و نمایندگان مردم خوزستان در مجلس شورای اسلامی انتظار می رود برای شرایط کاری در شرایط بد آب و هوای این استان طرحی را تهیه کنند تا بین شرایط کار کارگران در مناطق بد آب و هوا و خوش آب و هوا تفاوت وجود داشته باشد.

* استثناء برای عملیاتی ها

استمرار دمای بالای 49 درجه از تیر گذشته و ثبت دمای 53 درجه برای نخستین بار در خوزستان، تابستان کم سابقه ای را رقم زده است. این شرایط سرانجام منجر به صدور مصوبه پایان کار اداری در ساعت 13 برای روزهایی شد که دما به بالای 49 درجه می رسد. اما تعدادی از شرکت ها و واحدهای صنعتی از جمله کارخانه های فولادسازی، گروه ملی، شرکت ملی حفاری و شرکت مناطق نفتخیز جنوب این مصوبه را اجرا نکرده اند.

مدیر روابط عمومی مناطق نفتخیز جنوب در این باره می گوید: مصوبه ستاد بحران واحدهای عملیاتی را از کاهش ساعت اداری مستثنی کرده است و از آنجا که این شرکت جزو واحدهای عملیاتی است بنابراین مشمول این مصوبه نمی شود.

رضا طاهری می افزاید: واحدهای ستادی و حتی بخش خدمات نیز پشتیبان واحدهای عملیاتی به شمار می روند، از این رو مصوبه درباره این بخش ها نیز صدق نمی کند.
به گفته وی، مناطق نفتخیز هیچگاه (حتی در ماه مبارک رمضان) ساعت اداری را کاهش نداده است.

* صرفه جویی در برق

از زمان ابلاغ مصوبه ستاد بحران خوزستان برای نخستین بار در 11 مرداد 1395 تاکنون، 6 روز ساعت کار اداری در ساعت 13 پایان یافته است.

با وجود پیگیری خبرنگار ایرنا، اداره کل بحران استانداری خوزستان گزارشی از آثار این مصوبه ارائه نکرد اما رضا غضنفری مدیرعامل شرکت توزیع برق خوزستان پیش از این گفته است با اجرای بخشنامه کاهش ساعت اداری در روزهای گرم، میزان مصرف برق در پیک امسال 4.5 درصد نسبت به رقم پیش بینی شده کاهش یافته است.

غلامرضا شریعتی استاندار خوزستان نیز نتایج این مصوبه را خوب ارزیابی کرده و می گوید: با اجرای آن، مصرف برق به طور جدی کاهش یافته به طوری که سازمان توانیر از ما تقدیرکرده است.

* لازم الاجرا برای همه

شریعتی همچنین درباره اجرایی نشدن این مصوبه برای کارگران می گوید: این مصوبه برای همه کارمندان و کارگران لازم الاجر و به همه ابلاغ شده و کارگران نیز حق دارند که مشمول آن باشند.
وی تاکید می کند: پیگیری اجرایی نشدن این مصوبه برای برخی از افراد از جمله به معاونان واگذار شده است.

شریعتی اظهار کرد: معاونت هماهنگی امور عمرانی استانداری در حال انجام تفاهم نامه ای با اداره کار برای حل این مساله است تا کارگران نیز مشمول مصوبه کاهش زمان کار در روزهای گرم شوند.

* اضافه حقوق برای بدی هوا

بر اساس پیش بینی سازمان های جهانی، افزایش دو درجه ای دما در اروپا پس از سال 2070 میلادی محتمل است و تمام جامعه درحال آموزش و تطبیق دادن خود با این کابوس است.
ناصر کرمی اقلیم شناس و استاد دانشگاه برگن نروژ به تازگی نسبت به تغییر اقلیم در خوزستان هشدار داده و گفته است: بررسی ها نشان می دهد که دمای خوزستان دو درجه سانتیگراد گرمتر و بارش 20 درصد کمتر شده است.

امید حاجتی رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی خوزستان می گوید: برنامه ریزی برای مقابله با بحران گرما مربوط به استانداری و معاونت هماهنگی امور عمرانی آن است و ما برنامه ای در این خصوص نداریم.

وی البته تاکید می کند: اکنون دریافتی کارمندان خوزستانی با عنوان حق بدی آب و هوا با کارمندان سایر استان ها و حتی مناطق خوش آب و هوا تفاوت معنی داری ندارد و به طور جدی داریم تلاش می کنیم سقف این شاخص را برای همه کارکنان خوزستانی بگیریم.

حاجتی می افزاید: این مساله از یک سال پیش در کمیسیون اجتماعی دولت مطرح شده و در صورت تصویب به طور متوسط حدود سه میلیون ریال به حقوق کارکنان اضافه می شود.

وی همچنین می گوید: با توجه به شرایط آب و هوایی خوزستان، زمان تفریح مردم به شب منتقل شده و تا پاسی از شب را بیرون از منزل سپری می کنند به همین دلیل به شهرداری ها توصیه کردیم برنامه ای برای زیباکردن شهر در شب و تداوم خدمات عمومی تا نیمه شب تهیه کنند؛ به طور مثال اماکن تفریحی و گردشگری را در شهرها شناسایی و آن را زیباسازی کنند تا مردم لذت گردش در شب را داشته باشند.