آفتابنیوز : کاظم سجادی در گفتوگو با ایسنا، با اشاره به تعاملات تهران و ایروان پس از برداشته شدن تحریمها خاطرنشان کرد: اخیراً مبادلات تجاری ارمنستان با اکثر کشورهای دنیا کاهش چشمگیری داشته ولی کاهش مبادلات تجاری با ایران بسیار کمتر از سایر کشورها بوده که این مساله نکته مثبتی در روابط دو کشور است.
او با بیان این که در دوره تحریمها روابط سیاسی و اقتصادی دو کشور در عالیترین سطح خود باقی مانده است، افزود: اگر چه در سالهای گذشته به دلیل تحریمهای ظالمانه علیه کشورمان، روابط بانکی با ارمنستان مانند همه کشورهای دنیا دچار مشکل شد؛ اما سطح مبادلات تجاری دو تهران و ایروان کاهش پیدا نکرد و در حال حاضر هم روابطمان در عالیترین سطح قرار دارد و در دوران دولت جدید سعی شده روابط با ارمنستان بیش از پیش گسترش یابد.
سجادی مهمترین بخش همکاری در زمینه اقتصادی دو کشور را همکاری برسرخط سوم انتقال برق ارمنستان به ایران دانست و افزود: مجری شرکت ایرانی "صانیر" است. با پایان یافتن خط سوم انتقال برق ظرفیت انتقال برق بین دو کشور از 300 مگاوات به 1000 مگاوات خواهد رسید و در نتیجه قرارداد تهاتر به صورت کامل اجرا خواهد شد؛ همچنین براساس قرارداد تهاتر گاز و برق، ایران به ارمنستان گاز صادر میکند و در مقابل از آن کشور برق وارد میکند.
وی ادامه داد: اجرایی شدن کامل قرارداد تهاتر گاز و برق علاوه بر این که مبادلات اقتصادی تهران و ایروان را 100 درصد افزایش خواهد داد موجب پیوستگی بیشتر دو کشور هم خواهد شد.
سفیر کشورمان در ایروان، ایران را مبتکر کریدور خلیج فارس – دریای سیاه دانست و گفت: ایجاد این کریدور با حضور کشورهای ایران، ارمنستان، گرجستان، بلغارستان و یونان و جمهوری آذربایجان است و نشست کارشناسی آن هم در تهران برگزار شد و امید میرود که با راهاندازی کریدور، مسیرهای ترانزیتی ایران به سمت اروپا متنوع شود. همچنین ارمنستان در سال جاری مناقصههای چند پروژه مهم از جمله خط 400 کیلو وات انتقال برق به گرجستان و بخشهای جنوبی آزاد راه شمال - جنوب آن کشور را اعلام خواهد کرد که شرایط بسیار مناسبی برای شرکتهای ایرانی جهت مشارکت در آنها وجود دارد.
سجادی خاطرنشان کرد: قراردادها و تفاهمنامههای زیادی بین دو کشور امضا شده است که آخرین آنها سند نقشه راه روابط دو کشور، یادداشت تفاهم سیزدهمین کمیسیون مشترک است. علاوه بر آن قرارداد خط سوم انتقال برق و قرارداد ساخت نیروگاه برق آبی مگری از دیگر اسناد مهم بین دو طرف است و همچنین قراردادهای مهم دیگری هم در زمینه انرژی و سایر بخشهای زیرساختی بین شرکتهای ایرانی و طرفهای ارمنی به امضا رسیده است.
وی با اشاره به سفرهای پیش روی مقام های ایران و ارمنستان، اظهار امیدواری کرد که سفر روحانی به ارمنستان انجام شود و این سفر را نقطه عطفی در گسترش هرچه بیشتر روابط دو کشور خواند و افزود: در ماههای اخیر وزیران خارجه، انرژی، حمل و نقل، بهداشت و اقتصاد ارمنستان از ایران دیدن کردند. همچنین وزیران بهداشت، دادگستری و رییس سازمان بازرسی کل کشورمان از ارمنستان بازدید کردند.
سفیر کشورمان در ایروان در پاسخ به این که سیاست فعلی ایران در رابطه با مناقشه قره باغ چیست؟ تاکید کرد: در صورت تمایل طرفهای درگیر، جمهوری اسلامی ایران آماده همکاری برای حل و فصل این مناقشه است. در مورد نقش ایران در حل مناقشات ارمنستان و آذربایجان هم باید بگویم که از اوایل درگیری در قرهباغ سیاست ایران تاکید بر حل مناقشه براساس اصول حقوق بینالملل و اجتناب از کاربرد نیروی نظامی بوده و در صورت موافقت دو طرف میتوانیم برای حل مشکلات با آنها همکاری کنیم. کما این که بلافاصله پس از درگیری اخیر دو کشور دکتر روحانی و محمدجواد ظریف وزیر با همتایان خود مذاکره کرده و خواستار خویشتنداری دو طرف شدند؛ چرا که ثبات کشورهای همسایه برای ایران مهم است و به همین دلیل ما خواستار حل این مشکلات از طریق مسالمتآمیز هستیم.
این دیپلمات کشورمان در رابطه با ایرانیان مقیم ارمنستان، گفت: بیش از پانزده هزار پرونده مربوط به ایرانیان در بخش کنسولی سفارت ثبت شده است. جمعیت ایرانیان مقیم این کشور در گذشته بیشتر بود و امروزه کمتر شده است. تعدادی از دانشجویان ایرانی و همچنین فعالان اقتصادی در ارمنستان مقیم هستند و در سایر زمینهها هم ایرانیان در ارمنستان فعالند البته بخشی از آنها هموطنان ارمنی کشورمان هستند.
سجادی در ادامه محصولات پتروشیمی، بنزین هواپیما، قیر، محصولات کشاورزی به ویژه محصولات جالیزی و سایر کالاهای مصرفی را جزو عمده محصولات صادراتی ایران به ارمنستان معرفی کرد و افزود: در مقابل گوشت گرم ذبح حلال، قراضه آلومینیوم، مس، دستگاههای صنعتی، برخی واکسنهای دامی و ... وارد ایران میشود. سال 2015 میلادی مبادلات تجاری دو کشور حدود 283 میلیون دلار بود که از این میان حدود 90 میلیون دلار صادرات ارمنستان به ایران و حدود 193 میلیون دلار صادرات ایران به ارمنستان بود.
او در رابطه با تاثیر لغو روادید بین ایران و ارمنستان در افزایش گردشگران دو کشور، خاطرنشان کرد: طبق آمار موجود، در تعطیلات عید سال جاری حدود چهل هزار نفر از هموطنان ایرانی از این کشور دیدن کردهاند. گردشگران ایرانی در ارمنستان بیشترین تعداد خارجیان در این کشور در سال گذشته را به خود اختصاص دادهاند.
سفیر کشورمان در ایروان همچنین از افزایش حضور گردشکران ایرانی در ارمنستان خبر داد و خاطرنشان کرد: همه ساله بیش از 100 هزار گردشگری ایرانی به ارمنستان سفر میکنند که امسال شاهد افزایش قابل توجه این تعداد بودهایم و با توجه به اجرایی شدن لغو روادید بین دو کشور قطعا بر تعداد گردشگران دو طرف افزوده خواهد شد.
این دیپلمات کشورمان شباهتهای فرهنگی بین ایران و ارمنستان را یکی از عوامل حضور پرتعداد گردشگرانی ایرانی در این کشور میداند و میگوید که همه ساله شاهد رفت و آمد گروههای فرهنگی زیادی بین دو کشور هستیم که وجود شباهت فرهنگی مانند موسیقی سنتی نزدیک به هم و آداب و رسوم مشترک بین مردم دو کشور آنها را به هم نزدیکتر کرده است.
وی ادامه داد: بیش از 1500 کلمه ایرانی در زبان ارمنی وجود دارد و بیشتر مردم ارمنستان چند کلمهای زبان فارسی بلد هستند؛ همچنین در 11 مدرسه ارمنستان زبان فارسی آموزش داده میشود و در خواستهای بسیار زیاد دیگری برای ایجاد کلاسهای زبان فارسی در مدارس دیگر هم وجود دارد. علاوه براین تعداد زیادی از کتابهای ادبیات ایرانی به ارمنی ترجمه و چاپ شدهاند و سال گذشته هم از ترجمه ارمنی کتابهای داستانهای مرزباننامه و سندبادنامه و صحیفه سجادیه رونمایی شد. در ارمنستان مسجد 7000 هزار متری به نام مسجد کبود ایراوان با سابقه 250 ساله وجود دارد که محل برگزاری مراسم مذهبی ایرانیان است. این مسجد از سوی دولت ارمنستان به صورت 99 ساله در اختیار ایران قرار داده شده است. به طور کلی میتوان گفت ایرانیان در ارمنستان احساس قربت نمیکنند.