بررسی علل پیروزی حماس از نگاه فرید زکریا
توصیه به بوش برای مقابله با اسلامگرایان خاورمیانه
آفتاب‌‌نیوز : 
آنها فکر نمی کردند که قشر عظیمی از مردم ایران از روحانیونی که صحبت از برقراری حکومت اسلامی می کردند حمایت کنند.
با گذشت حدود 30 سال از آن ماجرا آمریکا هنوز متعجب است و سوال یکسانی را از خود می پرسد.
چطور شد فلسطینی ها به گروهی رای دادند که می خواهد یک دولت اسلامی تشکیل دهد؟
ولی آمریکا باید این سوال را در مورد عراق نیز از خود بپرسد، چرا که نتایج انتخابات اخیر این کشور حاکی از پیروزی مسلمانان در کشوری بود که گروههای کرد و سنی همیشه قدرت را در دست داشته اند.
بنابراین بهتر است برای لحظه ای فکر کرده و علل بروز چنین حوادثی را بررسی کنیم تا در آینده مجددا غافلگیر نشویم.
بررسی نحوه پیروزی حماس در انتخابات تقریبا مشابه بررسی سایر گروههای سیاسی – اسلامی در منطقه خاورمیانه است.
برای چندین دهه دیکتاتورهای که در منطقه خاورمیانه قدرت را در دست داشتند گروههای مخالف سیاسی را قلع و قمع می کردند.
آنها تمایل شدیدی برای نابودی گروههایی که خواستار آزادی بودند داشتند چرا که آنها را تهدیدی برای بقای حکومت خود می دیدند.
در همین حال دیکتاتورهای این منطقه خشونت کمتری نسبت به گروههای اسلامی نشان می دادند چرا که مسلمانان فعالیت سیاسی کمتری داشته و از طرفی آنها نمی توانستند مساجد را در کشورهای اسلامی تعطیل کنند.
حاکمانی مثل انور سادات،رئیس جمهور پیشین مصر و ملک حسین پادشاه اردن از گروههای اسلامی علیه گروههای سکولار استفاده می کردند.
چندین دهه سرکوب و نقض حقوق بشر باعث شد تا مردم به طرز روز افزونی از رژیم های حاکم بر خود دلسرد و ناامید شوند ولی در این بین گروههای اسلامی تنها احزابی بودند که بطور سازمان یافته اقداماتی را انجام می دادند.
برای مثال گروه حماس یکی از این گروهها بود که خواهر خوانده گروه اخوان المسلمین مصر محسوب می شود. این گروه در ابتدای کار خود در مورد اشغال کرانه باختری توسط اسرائیل سکوت کرده بود و به تلاش برای بهبود شرایط در فلسطین ادامه می داد.
کشورهای اردن و اسرائیل در آن زمان بصورت ضمنی از این گروه حمایت می کردند چرا که آنها حماس را وسیله ای می دیدند که می توانند از طریق آن برای ایجاد شکاف در فلسطین استفاده کنند.
آنها هیچ وقت فکر نمی کردند روزی برسد که حماس بتوانند قدرت را در این کشور در دست بگیرد. تمام تلاش آنها این بود که سازمان آزادی بخش فلسطین و «فتح» را نابود یا بی اعتبار کنند.
گروه فتح با وجودی که طرفداران زیادی داشت یکی از بی نظم و ترتیب ترین گروههای موجود در فلسطین بود که به مرور زمان قدرت و طرفداران خود را از دست داد.
در حقیقت می توان گفت مردی که واقعا جای پایی برای حماس باز کرد یاسر عرفات بود.
در حالیکه حماس روز به روز در عرصه سیاسی فعال تر می شود فتح ضعیف تر می گردد.
در حالیکه حماس خدمات اجتماعی خود مثل تحصیلات و بهداشت را گسترش می داد فتح روز به روز کم تحرک تر می شد و سرانجام همین مسائل موجب شد که حماس تبدیل به یکی از قدرتمندترین گروههای موجود در فلسطین شده و پیروز انتخابات فلسطین شود.
هنوز افرادی هستند که در نوار غزه از پیروزی حماس اظهار تعجب می کنند. در حالیکه تشکیلات تحت رهبری عرفات دچار فساد مالی بود، حماس صادقانه کار می کرد و به تعهدات خود هم عمل می کرد.
مردم فلسطین از عرفات و فتح ناامید شده و دیگر اعتمادی به فعالیت های فتح و گفتگو های که آنها برای استقلال فلسطین انجام می دادند نداشتند.
آنها می دیدند در حالیکه شرایط اقتصادی روز به روز دشوارتر می شود رهبران فتح سوار به بنزهای مرسدس رفت و آمد می کنند همه این نکات ریز و درشت دست در دست هم دادند تا حماس بتواند پیروز انتخابات شود.
حماس در ماههای آتی (یا شاید در سالهای بعد) روزهای سختی در پیش روی خود دارد ولی آنها اصول مدیریت را یاد گرفته اند و می دانند که چطور باید جایگاه خود را در قدرت مستحکم کنند.
اگر قرار باشد که آمریکا از اتفاقاتی که در طول این سالها در منطقه خاورمیانه افتاده درسی بگیرد آن درس این است
که زمان آن رسیده است که از سکولارها ,گروههای سیاسی جدید و انجمن های روشنفکری در منطقه خاورمیانه حمایت کنند.
این روزها تعداد این گروهها بعلت قوانینی که بمنظور ممانعت از شکل گیری آنها وضع شده بشدت کم شده است.
از طرفی چنین سازمانهایی هیچ رسانه یا توانمندی برای رساندن صدای خود به گوش مردم یا هیچ حامی اقتصادی قدرتمندی ندارند.
برای 30 سال گروههای اسلامی تنها گروههایی بوده اند که اجازه فعالیت در عرصه های سیاسی را داشته اند. بوش اخیرا گفته بود که دموکراسی یک صنعت در حال رشد است بنابراین اگر چنین چیزی حقیقت دارد پیدا کردن چنین گروههایی و حمایت از آنها یقینا بهترین راه برای سرمایه گذاری است.
آنها فکر نمی کردند که قشر عظیمی از مردم ایران از روحانیونی که صحبت از برقراری حکومت اسلامی می کردند حمایت کنند. با گذشت حدود 30 سال از آن ماجرا آمریکا هنوز متعجب است و سوال یکسانی را از خود می پرسد.
چطور شد فلسطینی ها به گروهی رای دادند که می خواهد یک دولت اسلامی تشکیل دهد؟
ولی آمریکا باید این سوال را در مورد عراق نیز از خود بپرسد، چرا که نتایج انتخابات اخیر این کشور حاکی از پیروزی مسلمانان در کشوری بود که گروههای کرد و سنی همیشه قدرت را در دست داشته اند.
بنابراین بهتر است برای لحظه ای فکر کرده و علل بروز چنین حوادثی را بررسی کنیم تا در آینده مجددا غافلگیر نشویم.
بررسی نحوه پیروزی حماس در انتخابات تقریبا مشابه بررسی سایر گروههای سیاسی – اسلامی در منطقه خاورمیانه است.
برای چندین دهه دیکتاتورهای که در منطقه خاورمیانه قدرت را در دست داشتند گروههای مخالف سیاسی را قلع و قمع می کردند.
آنها تمایل شدیدی برای نابودی گروههایی که خواستار آزادی بودند داشتند چرا که آنها را تهدیدی برای بقای حکومت خود می دیدند.
در همین حال دیکتاتورهای این منطقه خشونت کمتری نسبت به گروههای اسلامی نشان می دادند چرا که مسلمانان فعالیت سیاسی کمتری داشته و از طرفی آنها نمی توانستند مساجد را در کشورهای اسلامی تعطیل کنند.
حاکمانی مثل انور سادات،رئیس جمهور پیشین مصر و ملک حسین پادشاه اردن از گروههای اسلامی علیه گروههای سکولار استفاده می کردند.
چندین دهه سرکوب و نقض حقوق بشر باعث شد تا مردم به طرز روز افزونی از رژیم های حاکم بر خود دلسرد و ناامید شوند ولی در این بین گروههای اسلامی تنها احزابی بودند که بطور سازمان یافته اقداماتی را انجام می دادند.
برای مثال گروه حماس یکی از این گروهها بود که خواهر خوانده گروه اخوان المسلمین مصر محسوب می شود. این گروه در ابتدای کار خود در مورد اشغال کرانه باختری توسط اسرائیل سکوت کرده بود و به تلاش برای بهبود شرایط در فلسطین ادامه می داد.
کشورهای اردن و اسرائیل در آن زمان بصورت ضمنی از این گروه حمایت می کردند چرا که آنها حماس را وسیله ای می دیدند که می توانند از طریق آن برای ایجاد شکاف در فلسطین استفاده کنند.
آنها هیچ وقت فکر نمی کردند روزی برسد که حماس بتوانند قدرت را در این کشور در دست بگیرد. تمام تلاش آنها این بود که سازمان آزادی بخش فلسطین و «فتح» را نابود یا بی اعتبار کنند.
گروه فتح با وجودی که طرفداران زیادی داشت یکی از بی نظم و ترتیب ترین گروههای موجود در فلسطین بود که به مرور زمان قدرت و طرفداران خود را از دست داد.
در حقیقت می توان گفت مردی که واقعا جای پایی برای حماس باز کرد یاسر عرفات بود.
در حالیکه حماس روز به روز در عرصه سیاسی فعال تر می شود فتح ضعیف تر می گردد.
در حالیکه حماس خدمات اجتماعی خود مثل تحصیلات و بهداشت را گسترش می داد فتح روز به روز کم تحرک تر می شد و سرانجام همین مسائل موجب شد که حماس تبدیل به یکی از قدرتمندترین گروههای موجود در فلسطین شده و پیروز انتخابات فلسطین شود.
هنوز افرادی هستند که در نوار غزه از پیروزی حماس اظهار تعجب می کنند. در حالیکه تشکیلات تحت رهبری عرفات دچار فساد مالی بود، حماس صادقانه کار می کرد و به تعهدات خود هم عمل می کرد.
مردم فلسطین از عرفات و فتح ناامید شده و دیگر اعتمادی به فعالیت های فتح و گفتگو های که آنها برای استقلال فلسطین انجام می دادند نداشتند.
آنها می دیدند در حالیکه شرایط اقتصادی روز به روز دشوارتر می شود رهبران فتح سوار به بنزهای مرسدس رفت و آمد می کنند همه این نکات ریز و درشت دست در دست هم دادند تا حماس بتواند پیروز انتخابات شود.
حماس در ماههای آتی (یا شاید در سالهای بعد) روزهای سختی در پیش روی خود دارد ولی آنها اصول مدیریت را یاد گرفته اند و می دانند که چطور باید جایگاه خود را در قدرت مستحکم کنند.
اگر قرار باشد که آمریکا از اتفاقاتی که در طول این سالها در منطقه خاورمیانه افتاده درسی بگیرد آن درس این است
که زمان آن رسیده است که از سکولارها ,گروههای سیاسی جدید و انجمن های روشنفکری در منطقه خاورمیانه حمایت کنند.
این روزها تعداد این گروهها بعلت قوانینی که بمنظور ممانعت از شکل گیری آنها وضع شده بشدت کم شده است.
از طرفی چنین سازمانهایی هیچ رسانه یا توانمندی برای رساندن صدای خود به گوش مردم یا هیچ حامی اقتصادی قدرتمندی ندارند.
برای 30 سال گروههای اسلامی تنها گروههایی بوده اند که اجازه فعالیت در عرصه های سیاسی را داشته اند. بوش اخیرا گفته بود که دموکراسی یک صنعت در حال رشد است بنابراین اگر چنین چیزی حقیقت دارد پیدا کردن چنین گروههایی و حمایت از آنها یقینا بهترین راه برای سرمایه گذاری است.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید