رقابت غول های نفتی برای بازگشت به ایران

آفتاب‌‌نیوز : روزنامه ایران در شماره شنبه نوشت: با لغو تحریم ها و اجرای نهایی برجام از 27 دی ماه سال گذشته تغییرات و تحولات بسیاری در روابط بین المللی ایران رخ داده و همچنان ادامه دارد.
یخ هایی که در سال های تحریم در مناسبات اقتصادی و تجاری ایران و سایر کشورها شکل گرفته بود در حال ذوب شدن است. یکی از بخش هایی که در دوره محدودیت های تحریم فشار زیادی بر اقتصاد ایران وارد کرده بود، صنعت نفت بود که به عنوان مهم ترین منبع درآمدی کشور، مطرح است.
در این دوران در کنار افت شدید صادرات نفت، به دلیل نبود سرمایه گذاری مناسب و بهنگام، تولید و ظرفیت های آن نیز افت شدیدی را تجربه کرد. به طوری که در این مقطع، صادرات روزانه نفت که بیش از
2/2 میلیون بشکه بود به زیر یک میلیون بشکه سقوط کرد.
اما از اواسط سال 1392 پیش بینی های امید بخشی از آینده اقتصاد نفت ارائه شد. پیش بینی هایی که باگذشت زمان رنگ واقعیت به خود گرفت. امضای رسمی 7 کشور پای سند برجام هم سرعت پیشرفت و رفع موانع را افزایش داد. علاوه بر اصلاح سیاست های کلان دولت در صنعت نفت که به افزایش قابل توجه تولید نفت حتی پیش از لغو رسمی تحریم ها منجر شد؛ فضای جدید، بسترهای بازگشت سرمایه گذاران و شرکت های بزرگ نفتی به ایران را فراهم کرد.
از همان روزهای نخست پذیرش برجام توسط طرفین؛ شرکت های بین المللی فعال در صنعت نفت به همراه هیأت های اقتصادی کشور متبوعشان به تهران آمدند و علاقه خودشان را برای از سرگیری روابطی که سال ها قطع شده بود، نشان دادند. در همین راستا معتبر ترین شرکت های نفتی اروپایی با مقامات و مسئولان ایران به مذاکره نشستند.

توتال باز می گردد
توتال به عنوان چهارمین شرکت بزرگ نفتی جهان که در سال های قبل از تحریم، چهار قرارداد نفتی با ایران امضا کرده بود؛ در فضای جدید به وجود آمده، علاقه بسیاری برای بازگشت به ایران از خود نشان می دهد.
موضوع نخستین قرارداد خرید نفت از ایران به میزان روزانه 160 هزار بشکه توسط توتال، نشان دهنده این تمایل است.

در دوران پسا تحریم مقام های ارشد و تیم های کارشناسی شرکت فرانسوی توتال بارها به ایران سفر کرده اند و پیگیر موضوعات مورد علاقه خود شده اند. اما این بار خبرنگاران برای گفت وگو با مسئولان ارشد این شرکت به ساختمان 46 طبقه توتال در منطقه دوفرانس پاریس رفته اند.
استفان میشل مدیر بخش خاورمیانه و آفریقای توتال است که به سؤالات ما پاسخ می دهد.
این مدیر ارشد توتال در تمام طول گفت وگو از تمایل و اشتیاق شدید این شرکت برای بازگشت به صنعت نفت ایران می گوید. براساس گفته های او هم اکنون تمام شرکت های بزرگ نفتی دنیا برای ورود به صنعت نفت ایران آماده شده اند و در این زمینه با یکدیگر رقابت دارند.
به گفته میشل، تیم مدیریتی توتال دو شرط اصلی برای از سر گیری رابطه با ایران تعیین کرده بود که خوشبختانه اکنون هم دو شرط عملیاتی شده است.

نخستین شرطی که توتال داشت، رفع و لغو تحریم های بین المللی علیه ایران بود که از ابتدای سال 2016 میلادی محقق شد و هم اکنون تمام تحریم ها علیه ایران از میان برداشته شده است.
دومین شرط توتال به قراردادهای نفتی مربوط می شد. طبق اظهارات این مقام توتال، قراردادهای قدیمی ایران که ملاک عمل برای همکاری با شرکت های خارجی بود، براساس مدل «بای بک» استوار بود که سود طرف خارجی قرارداد کمتر در آن دیده شده بود، بر همین اساس شرکت های خارجی خواستار اصلاح قراردادهای نفتی ایران بودند.

البته دولت ایران نیز پیش از لغو نهایی تحریم ها به منظور جذب سرمایه گذاری خارجی، اصلاح قراردادهای نفتی را در دستور کار خود قرار داد و پس از ماه ها بحث و بررسی وتصویب مدل جدید قراردادهای نفتی جدید موسوم به «IPC» در نهادهای ذیربط، این نوع قراردادها نهایی و ابلاغ شد.
مدیر بخش خاورمیانه و آفریقای توتال در پاسخ به سؤال خبرنگار «ایران» با تأکید مجدد بر تمایل این شرکت برای حضور در صنعت نفت ایران اعلام کرد که ما برای آغاز طرح ها و امضای قراردادها با ایران آمادگی کامل داریم و تنها منتظر انتشار مدل جدید قراردادهای نفتی برای شرکت های خارجی هستیم. بر پایه اظهارات این مقام مسئول، توتال علاوه بر اکتشاف و تولید نفت خام آمادگی و تمایل دارد که در صنعت پتروشیمی ایران ورود کند.

همچنین قرارداد تولید مشترک روغن موتور که در سال های قبل با یکی از شرکت های خصوصی ایران و توتال منعقد شده بود، در شرایط جدید فعال خواهد شد. صنعت گاز نیز یکی از اولویت های اصلی توتال برای سرمایه گذاری در ایران است. البته نکته ای که «میشل» روی آن تأکید می کند، انتقال دانش فنی- مهندسی است. به اعتقاد او توتال تنها به دنبال اجرای طرح نیست و دید بلند مدت تری در بازار ایران دارد.

مدیر بخش خاورمیانه و آفریقای توتال اشاره ای نیز به تفاهمنامه امضا شده بین وزارت نفت ایران و این شرکت داشت که در سفر رئیس جمهوری ایران به پاریس اجرایی شد. به گفته او، از زمانی که این تفاهمنامه امضا شد، تیم های کارشناسی توتال کار خود را برای نیاز سنجی طرح های مورد همکاری، میزان سرمایه گذاری و تکنولوژی مورد نیاز آغاز کرده اند.

میشل با بیان اینکه ایران کشور بزرگی است و در بخش انرژی با داشتن ذخایر عظیم نفت و گاز بازیگر تأثیر گذاری است، اظهار کرد: توتال می تواند در کنار انتقال دانش فنی روز به مهندسان ایرانی، بخشی از سرمایه مورد نیاز طرح های نفتی را تأمین کند. البته به دلیل مشکلات اقتصادی جهان توان سرمایه گذاری ها کاهش یافته است. توتال در سال 2013 بالغ بر 28 میلیارد یورو سرمایه گذاری داشت که پیش بینی می شود در سال 2017 میلادی این رقم به 15 تا 17 میلیارد یورو برسد.