دهقانی افزود: بررسی 25 کشوری که بیشترین کمیت علم دنیا را در سالهای 2014 و 2015 میلادی در پایگاه استنادی وب آو ساینس (آی.اس.آی) تولید کردهاند، نشان میدهد که رشد کمیت تولید ایران در سال 2015 میلادی نسبت به سال 2014 میلادی به 16 درصد رسیده است. بدین ترتیب جمهوری اسلامی ایران در جمع کشورهایی که بیشترین کمیت تولید علم دنیا را تولید میکنند، از رشد قابل ملاحظهای برخوردار بوده است.
سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) گفت: در سال 2014 میلادی در پایگاه استنادی آی.اس.آی تعداد دو میلیون و 348 هزار و 658 مدرک از تمام دنیا نمایه شده است. در سال 2015 میلادی این رقم دو میلیون و 494 هزار و 246 مدرک رسید. بدین ترتیب متوسط تولید علم دنیا در حدود 6 درصد رشد داشته است.طی سالهای2011 ،2012 ، 2013 ، 2014 و2015 میلادی تعداد مدارک ثبت شده برای جمهوری اسلامی به ترتیب برابر با 28464،30351 ، 30941 ، 32155 و 37261 مورد بوده است و بنابراین میزان رشد علمی در این سالها نسبت به سالهای قبل از آن به ترتیب برابر با 7، 2، 4 و 16 درصد بوده است.
وی افزود: در سال 2014 میلادی ایران با تولید 32155 مدرک از لحاظ کمیت تولید علم در بین 21 کشور برتر دنیا و در سال 2015 رشد کمیت تولید علم کشور قابل ملاحظه بود، بنحوی که از این بابت ایران هم اکنون در جایگاه 19 دنیا قرار دارد. سهم ایران از تولید علم دنیا در سال 2014 میلادی حدود 1.4 درصد بود که در سال 2015میلادی به 1.5 درصد رسید.
دهقانی تصریح کرد: ایران، ترکیه و لهستان سه کشوری هستند که در سال 2015 میلادی نسبت به سال 2014 میلادی هر کدام دو رتبه از لحاظ کمیت تولید علم، افزایش رتبه داشتند. در این میان ایتالیا و برزیل نیز هر کدام یک پله رشد کردند، اما کانادا، هلند، سوئد و سوئیس هر کدام یک پله کاهش رتبه داشتند و همچنین تایوان نیز 4 پله رشد منفی داشته است. به هر ترتیب کمیت تولید علم دنیا در حال افزایش است و به جز ژاپن و تایوان تمامی 25 کشوری که بیشترین کمیت علم دنیا را تولید میکنند، در سال 2015 به نسبت سال 2014 میلادی علم بیشتری را تولید کردهاند.
سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام گفت: برخی کشورها از لحاظ تعداد مدارک نمایه شده در سال 2015 نسبت به سال 2014 میلادی رشد داشتهاند، اما سهم آنها از کل کمیت علم دنیا کاهش یافته است. آمریکا، آلمان، فرانسه، کره جنوبی، هلند و سوئد در این دسته قرار میگیرند.
سال 2014 |
سال 2015 |
|||||
رتبه کمیت تولید علم |
کشور |
کمیت تولید علم |
سهم از کل تولید علم دنیا |
رتبه کمیت تولید علم |
کمیت تولید علم |
سهم از کل تولید علم دنیا |
1 |
آمریکا |
620988 |
26.4% |
1 |
636567 |
25.5% |
2 |
چین |
346905 |
14.8% |
2 |
380003 |
15.2% |
3 |
انگلستان |
149855 |
6.4% |
3 |
164051 |
6.6% |
4 |
آلمان |
148571 |
6.3% |
4 |
155741 |
6.2% |
5 |
ژاپن |
112312 |
4.8% |
5 |
109856 |
4.4% |
6 |
فرانسه |
101716 |
4.3% |
6 |
106599 |
4.3% |
8 |
ایتالیا |
94371 |
4.0% |
7 |
103094 |
4.1% |
7 |
کانادا |
94454 |
4.0% |
8 |
100421 |
4.0% |
9 |
هند |
84142 |
3.6% |
9 |
100005 |
4.0% |
10 |
استرالیا |
79805 |
3.4% |
10 |
89899 |
3.6% |
11 |
اسپانیا |
78766 |
3.4% |
11 |
86601 |
3.5% |
12 |
کره جنوبی |
69593 |
3.0% |
12 |
73711 |
3.0% |
14 |
برزیل |
53008 |
2.3% |
13 |
60274 |
2.4% |
13 |
هلند |
53657 |
2.3% |
14 |
55654 |
2.2% |
15 |
روسیه |
41205 |
1.8% |
15 |
51427 |
2.1% |
18 |
ترکیه |
37364 |
1.6% |
16 |
42148 |
1.7% |
16 |
سوئیس |
39261 |
1.7% |
17 |
42023 |
1.7% |
20 |
هلند |
34023 |
1.4% |
18 |
38309 |
1.5% |
21 |
ایران |
32155 |
1.4% |
19 |
37261 |
1.5% |
19 |
سوئد |
34736 |
1.5% |
20 |
36534 |
1.5% |
17 |
تایوان |
37592 |
1.6% |
21 |
35738 |
1.4% |
22 |
بلژیک |
29918 |
1.3% |
22 |
31674 |
1.3% |
23 |
دانمارک |
23107 |
1.0% |
23 |
25216 |
1.0% |
24 |
اتریش |
21721 |
0.9% |
24 |
23278 |
0.9% |
25 |
اسکاتلند |
21424 |
0.9% |
25 |
23030 |
0.9% |
دهقانی خاطرنشان کرد: هر چند کمیت تولید علم یکی از عوامل رشد علمی محسوب میشود، اما نگاه تک بُعدی به این عامل باعث خواهد شد تا علم کشور در مسیر صحیحی قرار نگیرد، در همین راستا سند سیاستهای کلان علم و فناوری ابلاغی توسط مقام معظم رهبری کسب مرجعیت علم و فناوری در سطح بینالملل، تعاملات علم و فناوری و اثرگذاری اقتصادی و اجتماعی علم تولید شده را مورد توجه قرار دادهاند. بنابراین، علاوه بر افزایش کمیت باید به اثرگذاری تولید علم در عرصههای مختلف نیز توجه کافی کرد.