آفتابنیوز : روزنامه تماشاگران امروز نوشت: «اين كه از چه زماني كلمه پارازيت وارد ادبياتمان شد را شايد بايد از ابتدای تاريخ همهگيري ماهوارهها در ايران جستوجو كرد. زمانی در اوايل دهه ۸۰ كه برای اولين بار افراد در خانههايشان درست در وسط ديدن اخبار يا گزارشهای خبری از شبكههاي ماهواره، متوجه اختلالهايي در پخش تصاوير شدند. احتمالاً چند بار گيرنده خود را روشن و خاموش كرده و چند باري هم رويش كوبيده باشند تا جواب بگيرند كه مطمئناً بيفايده بوده است.
پارازيت يا همان نويز، امواج الكترومغناطيسي هستند كه براي ايجاد اختلال در شبكههاي راديويي مانند ماهوارهها، از سمت منشأ نامعلوم پخش ميشود. اين امواجِ معمولاً كوتاهبرد، با فركانسهاي مشابهِ شبكههاي مورد نظر، جايگزين امواج اصلي آنها ميشوند و در رسيدن آنها به گيرندههاي تلويزيوني اختلال ايجاد ميكنند. اين كلمه در اصل به معناي دنبالهرو، آويزان و كاسهليس، در زيستشناسي به معناي انگل و در ادبيات امروزمان به مفهوم مزاحمت تبديل شده است.
با گذر زمان و گسترش شبكههاي فارسيزبان روی ماهوارهها، اختلالات بیشتر شد و مردم را نسبت به منشأ و البته تأثيرات آنها كنجكاو كرد. امواج الكترومغناطيسي، ممیزی را اين بار از مسيري جديد براي مردم اعمال ميكرد. با همين ريتم، پارازيتها و اختلالهاي بيشتري ايجاد شد و شايد حوالي قبل و بعد خردادماه ۸۸ بود كه حجم عظيمي از پارازيتها مهمان خانههاي مردم شد. از همان زمان بود كه شايعاتي در مورد سرچشمه آنها شكل گرفت و مردم منشأ آن را به نهادهاي مختلف رسمي كشور مانند نهادهای نظامی، صداوسيما، شركت مخابرات و… نسبت دادند و عدهاي ميگفتند كه پرچمهاي بلند نصب شده در ميادين، پارازيت پخش ميكند.
عدهاي ديگر ادعا ميكردند كه ماشينهاي سياري هستند كه پارازيت ميفرستند. شايد براي اولين بار مهرماه همان سال ۸۸ بود كه معصومه ابتكار، رئيس كميته محيط زيست شوراي شهر تهران، اعلام كرد مردم نگران اين پارازيتها و آثارش هستند. او گفت: «شهرداري هر چه زودتر لايحه ساماندهي اخذ عوارض از دكلها و آنتنهای مخابراتي را بياورد. مردم نگران پارازيتهاي ماهوارهاي و آثار آن هستند.»
محسني بندپي، نايبرئيس كميسيون بهداشت و درمان مجلس شوراي اسلامي نيز در همان وقت نسبت به تأثير مخرب پارازيتهاي ماهوارهاي و مخابراتي بر سلامت روان شهروندان تهراني هشدار داد و گفت: «متأسفانه بعد از انتخابات انواع پارازيتهاي مخابراتي به شدت افزايش يافته كه مطمئناً براي سلامت تهرانيها نگرانكننده است.» و بعد از آن اولين واكنشها در مورد تأثيرات اين امواج شكل گرفت.
موجي از ترس و اعتراضات همزمان متوجه متولي پخش پارازيتها شد و اظهار نظرات متفاوتي در مورد اين موضوع گفته شد و برخي هنوز از فرستادن اين پارازيتهاي مشكوك با هدف جلوگيري از تهاجم فرهنگي دفاع ميكردند. پس از سالها رد و تأييد شدن ضررهاي اين امواج مختل كننده از طرف مقامات و نهادهاي مرتبط، آخر هفته گذشته، رضا ملكزاده، معاون تحقيقات و فناوري وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در حاشيه رونمايي از سامانه و بانك اطلاعاتي جامع سرطان در شيراز گفت: «از آنجا كه در ابتدا اطلاعات كاملي از سرطانزايي پارازيتها نداشتيم، اظهار نظر نميكرديم. اما مطالعات اوليه اخير نشان ميدهد كه اين امواج و پارازيتها عوارضی دارند و در ابتلا به سرطان مؤثرند. علاوه بر اين كه امواج و پارازيتها ممكن است باعث ايجاد سرطان شوند، ميتوانند عوارض ديگري هم براي سلامتي داشته باشند.»
اين اظهار نظر تقريباً رسمي را شايد بتوان جزو معدود تأييدهاي آسیبرسانی پارازیت به شمار آورد. البته پس از اين اظهار نظر حسن قاضيزاده هاشمي، وزير بهداشت با اشاره به اين موضوع اظهار كرد كه در طول سالهاي وزارتش از معاونانش خواسته است كه اگر مدركي در تأييد عوارض پارازيتها دارند، ارائه دهند؛ چرا كه مطمئن است حرف با مدرك اثرگذار خواهد بود و اگر مدركي ندارند، كليگويي نكنند.
شهریاری: مگر پارازیت قطع نشده؟
حسينعلي شهرياري، عضو كمیسيون بهداشت و درمان مجلس و نماينده مردم سيستان و بلوچستان به تماشاگران امروز ميگويد، در زمان نماينده بودنش حتی در دورههاي قبل هم با افراد مربوط به اين مسئله جلساتي برگزار كردهاند كه هر بار به دليل اين كه مضرات پارازيتها تأييد نشده، كاري از پيش نرفته است.
او البته هنوز هم سرطانزا بودن اين امواج مختلكننده را تأييد نشده ميداند و اضافه ميكند كه اگر معاون وزير بهداشت اين مسئله را تأييد كرده است، پس خود وزارت بهداشت و درمان، به عنوان متولي سلامت بايد براي پيگيري اين مسئله دست به كار شود. البته او و دوستانش در اين كميسيون، پس از اطلاعرسانی رسمي براي پيگيري اين مسئله فعاليت خواهند كرد. شهرياري البته میگوید:«فکر نکنم پس از ماجراي فتنه ۸۸، ديگر پارازيتي با هدف اختلالِ شبكههای ماهوارهاي در كشور فرستاده شده باشد!»
ايرج حريرچي، سخنگوي وزارت بهداشت نيز به دليل اظهار نظرهاي ناهماهنگ معاون و وزيرش ترجيح داد فعلاً در مورد اين مسئله حرفي نزند و در نهايت پيغام رساند كه در نشست خبري در اين مورد صحبت ميكند .علي نوبخت، رئيس كميسيون بهداشت و درمان و نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي نيز بعد از چندين و چند تماس و پيغام ما در پايان اعلام كرد كه تمايلي به صحبت كردن در اين زمينه ندارد.
حفاظت محیطزیست برنامهای ندارد
ناصر مهردادي، مدير كل حفاظت محيط زيست استان تهران، يكي از كساني بود که براي پيگيري وضعيت پارازيتها با او تماس گرفتيم. آقاي مهردادي بعد از چند ساعت پيگيري بالاخره پاسخمان را داد و با مزاح اظهار كرد كه چرا هر مشكل و مسئلهاي را به سازمان محيط زيست ربط ميدهيد؟ او اضافه كرد اين مسائل بيشتر در حيطه اختيارات و وظايف وزارت بهداشت است و آنها بايد حساسيت بيشتري در توجه به بيماريها داشته باشند.
او كه شهريور امسال به اين سمت منصوب شده است، گفت كه تا امروز برنامهاي براي مقابله با پارازيتها نداشتهاند، ولي اگر وزارت بهداشت به طور صریح و قاطعانه آسيبزا بودن پارازيتها را اعلام كند، كارگروهي براي پيگيري آن تشكيل ميدهند.
علی گوراني، رئيس اداره بهداشت پرتوهاي وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشكي نيز گفت: «اظهار نظر اخير ملكزاده تبعات زيادي را در پي دارد؛ چرا كه اگر صحبتهايش تأييد شده باشد، ترس زيادي را در مردم ايجاد خواهد كرد.» او در آخر اضافه كرد كه ترجيح ميدهد زماني با ما مصاحبه كند که ملكزاده صحبتهاي تكميلي خود را مبني بر اعلام منبع و مستنداتش بيان كرده باشد.
خسرو صادقنيت، رئيس مركز سلامت محيط و كار وزارت بهداشت هم مانند ديگر دوستان وزارتخانهاياش ترجيح داد پس از پيگيريهاي بيشترش در اين مورد صحبت كند و قرار مصاحبه را به يك هفته تا ۱۰ روز ديگر واگذار كرد.
اما شخص رضا ملكزاده، معاون تحقيقات و فناوري وزير بهداشت، به عنوان كسي كه براي اولين بار در این مورد خبري قطعي را اعلام كرد، سرشان به نظر شلوغ ميآمد و بعد از تمامي تماسها و پيگيريهاي تماشاگران، در نهايت در صحبتهايي كوتاه به تماشاگران گفت: «من براي آقاي وزير چند صد صفحه مطلب در تأييد اين موضوع فرستادهام. منبع اين تحقيقات جهاني است و هميشه مشخص بوده كه پارازيتها بيضرر نيستند. حتی سال ۲۰۱۱ سازمان بهداشت جهاني (WHO) بيانیهاي منتشر كرده است كه در آن در مورد آسيبهاي پارازيت ماهوارهها هشدار داده است ولي كسي آنها را نميخواند و به آنها اهميت نميدهد.من دلیلاش را نمیدانم و بابت این که به حرفها گوش نمیکنند، نگرانم.»
ترابي نماينده مجلس شوراي اسلامي در همان سال ۸۸ با توجه به اين كه وزير ارتباطات از حضور اين امواج اظهار بياطلاعي كرده بود، گفت: «زماني كه وزير ارتباطات از موضوع بيخبر است، بايد مقام بالاتري پاسخگوي پارازيتهاي ماهوارهاي باشد.» او اعلام كرد كه خواستار سؤال از رئيسجمهور شده است.
علي مطهري، نماينده مجلس نيز همان زمان گفت كه از نهادهاي مختلفي از جمله وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات، وزارت بهداشت و سپاه پاسداران، جهت ارائه توضيحات در مورد پارازيتهاي ماهوارهاي و حضور در كميسيون صنايع و معادن دعوت شده است كه سپاه پاسداران اعلام كرده به علت اين كه قبلاً در جلسات شوراي عالي امنيت ملي شركت كرده و وجود اين امواج را تأييد نکرده است، در اين جلسه شركت نميكند.
محمد كرمپور، رئيس سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي در سال ۸۹ اعلام كرد كه پارازيتهاي ماهوارهاي براي سلامتي مردم خطرناك نيست و طبق گزارشات دريافتي تاكنون موردي كه ثابت كند اين امواج سلامت مردم را به خطر مياندازد، ارائه نشده است.
كامران باقري لنكراني، مهر سال ۹۰ مطرح كرد كه تحقيقات زيادي بر روي عوامل ابتلا به سرطان انجام شده اما هنوز به طور قطعي سرطانزا بودن امواج الكترومغناطيس، مانند امواج تلفن همراه يا امواج پارازيتهاي ماهوارهاي به اثبات نرسيده است.
پس از آن معصومه ابتكار، عضو شوراي شهر وقت در تابستان سال ۹۱ در مورد عوارض پارازيتها با تأكيد بر نامشخص بودن منشأ پارازيتها گفت: «آن چه در حال حاضر براي سلامتي شهروندان تهراني نگرانكننده است، ارسال پارازيتهايي است كه منشأ آنها نيز مشخص نيست.» او با بيان اين كه نگراني كه در حال حاضر وجود دارد ارسال امواجي است كه بر اساس هيچ ضابطهاي نيستند، اضافه كرده بود: «مشخص نيست مسئوليت ارسال اين امواج با چه كسي است تا بتوان بابت آن از كسي سؤال پرسيد يا بر آن نظارت كرد. آن چه ميدانيم اين است كه اين امواج بر سلامتي انسان و سلولهاي بدن تأثير ميگذارند و به عنوان يك متخصص ايمونولوژي و محقق ميگويم كه سرمنشأ بسياري از عوارض و بيماريهاي بدن ميتواند اين امواج باشد و به طور قطع و يقين ميتوانيم بگوییم تشعشع ميتواند موجب اختلال در سيستم ايمني بدن شود و اين موضوع قطعي است.»
آذر سال ۹۱ مسعود پزشكيان، عضو كميسيون پزشكي وقت ميگويد: «براي مخالفت بايد مدرك داشت. براي اين كه با ارسال پارازيتها مخالفت كنيم، حتماً بايد با دليل و مدرك مضر بودنش را ثابت كنيم. گزارشها بر اساس استانداردهاي بينالمللي است و ما ناچاريم آن را بپذيريم.»
در دوره رياستجمهوري روحاني پيگیري اين موضوع جديتر شد و حسن قاضيزاده هاشمي در مهر ۹۳ اعلام كرد: «بررسي كارشناسي اثرات پارازيتها بر سلامت انسان براي رفع ابهامات موجود در اين زمينه را با هماهنگي وزارت ارتباطات و فناوري و سازمان انرژي اتمي آغاز كردهايم و اكنون هم با حضور خانم ابتكار، سازمان حفاظت از محيط زيست به اين كارگروه اضافه شده است.»
مهرماه ۹۳، سعيد متصدي، معاون محيط زيست انساني سازمان حفاظت محيط زيست در گفتوگو با ايرنا اعلام كرد که اين سازمان از كميته رسيدگي به وضعيت پارازيتها درخواست كرده كه با توجه به سرطانزا بودن پارازيتها تصميم ديگري براي تهاجم فرهنگي اتخاذ شود.
سيدمرتضي حسيني، عضو كميسيون فرهنگي مجلس مهر ۹۳ در صحبتهايي گفته بود: «ما ضمن اين كه بايد در بخش فرهنگ كارمان را انجام دهيم، نبايد بخش سختافزاري را رها كنيم. بايد بجا و به موقع پارازيت بيندازيم، نه هر موقع و هر كجا.» او در پاسخ به ضررهاي پارازيت و سلامتي مردم نيز عنوان كرد: «اگر جايي ضرر داشته باشد، مخابرات و ديگران كه تخصص دارند بايد جلوي ضرر را بگيرند و ميتوانند اين كار را انجام دهند. ما خبر داريم كه وزارت ارتباطات ميتواند اين كار را انجام دهد كه ضررش كمتر باشد و جلوي خيلي از اين ماهوارهاي مستهجني كه به خانوادهها حمله كرده گرفته شود.»
سرهنگ عابدين عباسي، جانشين سپاه انصارالحسين (ع) شهرستان گناوه، آبانماه ۹۴ اعلام كرد: «شايعه پخش شده مبني بر ارسال پارازيت توسط اين نيرو روي گيرندههاي ماهوارهاي در شهرستان گناوه دروغ است و واقعيت ندارد. شايعههايي كه در محفلها و فضاهاي مجازي به اين نهاد منتسب شده و رواج يافته به هيچ وجه واقعيت نداشته و مردم مطمئن باشند كه سپاه هيچگاه دنبال چنين كاري نبوده و نيست و اين مطالب از سوي بدخواهان مطرح ميشود.»