آيا آلودگى اطلاعاتى يك هشدار است؟
آفتاب‌‌نیوز : 
علي شميراني در وبلاگ خود آدرس http://www.itanalyze.ir، آورده است: دكتر نيلسن كتاب‌هاى زيادى در زمينه بهترين راه‌هاى استفاده از شبكه و وب سايت‌ها منتشر كرده است. اما او اخيراً نگاه انتقاد آميز خود را متوجه آنچه اوضاع به وخامت گراينده در عالم ارتباطات الكترونيكى مى‌داند كرده است. وى اين پديده را «آلودگى اطلاعاتى» مى‌خواند. با خلق اينترنت و اى ميل در دهه 90 شبكه جهانى رايانه‌ها به شيوه‌اى موثر و سريع براى ايجاد ارتباط بدل شد. اما حتى در آن زمان نيز بحث‌هاى نگران كننده‌اى درباره احتمال بروز ترافيك سنگين در شبكه اطلاعاتى آغاز شده بود. نيلسن به بى بى سى گفته است: «آلودگى اطلاعاتى در واقع همان تردد حجم سنگين اطلاعات در اوج آن است. اين وضع گاه شما را از انجام كارهايتان باز مى دارد.» وى اعتقاد دارد: «ايدئولوژى فناورى اطلاعاتى طى50 سال گذشته فقط و فقط اين بوده است كه هرچه اطلاعات بيشتر باشد، هرچه توليد اطلاعات انبوه تر باشد بهتر است.» اما به گفته نيلسن اينترنت اكنون به دستگاهى بدل شده است كه اطلاعات را بدون قائل شدن اولويت با سرعت منتشر مى كند. به گفته وى اى ميل نيز از ابعاد منفى اين پيامد است، زيرا معجون عجيبى از ارتباطات جمعى و فردى است. البته چنين نيست كه همه اين ابزارهايى كه در اختيار مردم است بد باشد، بلكه اين تاثير جريان مهارنشده اطلاعات و ارتباطات است كه نيلسن را نگران مى‌كند. او اين وضع را به آلودگى محيط زيست تشبيه مى‌كند. نيلسن اينترنت را به كارخانه‌اى تشبيه مى‌كند و معتقد است: اگر در جهان تنها يك كارخانه آلوده كننده وجود داشته باشد براى ما اهميت نخواهد داشت، اما اگر تعداد آنها يك ميليون باشد چرا. به همين ترتيب يك ايميل خوب است، اما وقتى روزى 200 اى ميل دريافت مى‌كنيد آن وقت مشكل ايجاد مى‌كند و مردم احساس خفگى مى‌كنند.» وى گفت: «مثلاً صندوق اى ميل من غيرقابل رسيدگى است چون صدها پيام دريافت مى‌كنم.» وى اخطار مى‌دهد اگر مردم تدابيرى براى مقابله با اين وضع اتخاذ نكنند، توانايى خود را در استفاده سازنده و مفيد از رايانه از دست مى‌دهند و اين رايانه خواهد بود كه بر زندگى و كار مردم حكم مى‌راند. رئيس موسسه تحقيقات مطالعاتى نيلسن مى‌گويد: «بايد فيلترهاى ضدتبليغاتى هم داشته باشيم، و فكر مى كنم بايد قوانينى براى مبارزه با ارسال اى ميل هاى تبليغاتى وضع شود. بايد مردم را در مقابل ميزان آلودگى كه ايجاد مى‌كنند مسئول شناخت. همانطور كه اگر كسى طبيعت را نابود مى‌كند، مسئول است و بايد جريمه بپردازد، همين موضوع بايد درباره ايميل‌هاى تبليغاتى صادق باشد.» در يك جمع بندى مى‌توان دريافت كه نظر استاد بهره ورى در اينترنت (نيلسن) در مورد آلودگى اطلاعاتى نظرى منعطف است. به گفته وى حل مشكل آلودگى اطلاعاتى پيچيده نيست، اما مستلزم آن است كه مهار رايانه به دست گرفته شود. ايجاد اولويت، انضباط فردى در آنچه مى خوانيد و ارسال مى كنيد، فيلترها و نرم افزارهاى ضدتبليغاتى به تحقق اين هدف كمك خواهند كرد. آلودگى اطلاعاتى از اقتصاد اطلاعات، ابزارهاى ديجيتالى و تجارت الكترونيك پديدار مى شود. مجموع فرآيندهاى ارتباطات الكترونيكى و هدف‌هاى اين ارتباطات و اطلاع رسانى كه در سرزمين ديجيتال صورت مى گيرد، در بروز اين آلودگى اطلاعاتى موثر است و نمى توان آن را از نظر دور داشت. اين آلودگى به محيط زيست آسيب فراوانى نخواهد زد. البته مسئله بازياب ابزارهايى مثل سى دى ها، لوازم سخت افزارى و اينچنينى، چالشى مهم براى دهه‌هاى آينده خواهند شد كه آلودگى سخت افزارى اطلاعاتى به شمار مى‌آيد. آلودگى اطلاعاتى، تاثيرات مخرب روانى و رفتارى را در بين جوامع مختلفى كه اعتقاد زيادى به رفتارهاى سنتى قومى دارند، ايجاد نخواهد كرد. برقرارى ارتباطات الكترونيكى باعث كاهش ارتباطات فيزيكى و در صورت هاى غيرمجازى مى شود و اين را اكثر روانشناسان معتقد هستند. بنابراين بر مسئولان آموزشى، پرورشى و تدوين كنندگان برنامه هاى راهبردى توسعه فناورى اطلاعات و ارتباطات در كشور است كه به مسئله آلودگى اطلاعاتى و بحران هاى هويتى كه اين آلودگى مى توانند براى نسل هاى آينده ايجاد كنند، توجه شايانى داشته باشند. عدم برخورد منعطف و ساختارى با مقوله ICT مفهومى نيست كه بتوان آن را از نظر دور داشت. پس اميدواريم راه حل‌هايى براى جلوگيرى از ديجيتالى گرايى مطلق در كشور و در حوزه‌ها و برنامه‌هاى گوناگون، طرح ريزى شود. به بازى گرفتن جامعه روانشناسان، جامعه شناسان و گروهى از پزشكان متخصص براى سازماندهى بهداشتى، استفاده از ابزارهاى ديجيتالى و مقابله با بروز يك آلودگى اطلاعاتى فرض مهمى است كه انتظار مى رود وزارت بهداشت با همكارى وزارت فناورى اطلاعات به آن توجه كنند.
علي شميراني در وبلاگ خود آدرس http://www.itanalyze.ir، آورده است: دكتر نيلسن كتاب‌هاى زيادى در زمينه بهترين راه‌هاى استفاده از شبكه و وب سايت‌ها منتشر كرده است. اما او اخيراً نگاه انتقاد آميز خود را متوجه آنچه اوضاع به وخامت گراينده در عالم ارتباطات الكترونيكى مى‌داند كرده است. وى اين پديده را «آلودگى اطلاعاتى» مى‌خواند. با خلق اينترنت و اى ميل در دهه 90 شبكه جهانى رايانه‌ها به شيوه‌اى موثر و سريع براى ايجاد ارتباط بدل شد. اما حتى در آن زمان نيز بحث‌هاى نگران كننده‌اى درباره احتمال بروز ترافيك سنگين در شبكه اطلاعاتى آغاز شده بود. نيلسن به بى بى سى گفته است: «آلودگى اطلاعاتى در واقع همان تردد حجم سنگين اطلاعات در اوج آن است. اين وضع گاه شما را از انجام كارهايتان باز مى دارد.» وى اعتقاد دارد: «ايدئولوژى فناورى اطلاعاتى طى50 سال گذشته فقط و فقط اين بوده است كه هرچه اطلاعات بيشتر باشد، هرچه توليد اطلاعات انبوه تر باشد بهتر است.» اما به گفته نيلسن اينترنت اكنون به دستگاهى بدل شده است كه اطلاعات را بدون قائل شدن اولويت با سرعت منتشر مى كند. به گفته وى اى ميل نيز از ابعاد منفى اين پيامد است، زيرا معجون عجيبى از ارتباطات جمعى و فردى است. البته چنين نيست كه همه اين ابزارهايى كه در اختيار مردم است بد باشد، بلكه اين تاثير جريان مهارنشده اطلاعات و ارتباطات است كه نيلسن را نگران مى‌كند. او اين وضع را به آلودگى محيط زيست تشبيه مى‌كند. نيلسن اينترنت را به كارخانه‌اى تشبيه مى‌كند و معتقد است: اگر در جهان تنها يك كارخانه آلوده كننده وجود داشته باشد براى ما اهميت نخواهد داشت، اما اگر تعداد آنها يك ميليون باشد چرا. به همين ترتيب يك ايميل خوب است، اما وقتى روزى 200 اى ميل دريافت مى‌كنيد آن وقت مشكل ايجاد مى‌كند و مردم احساس خفگى مى‌كنند.» وى گفت: «مثلاً صندوق اى ميل من غيرقابل رسيدگى است چون صدها پيام دريافت مى‌كنم.» وى اخطار مى‌دهد اگر مردم تدابيرى براى مقابله با اين وضع اتخاذ نكنند، توانايى خود را در استفاده سازنده و مفيد از رايانه از دست مى‌دهند و اين رايانه خواهد بود كه بر زندگى و كار مردم حكم مى‌راند. رئيس موسسه تحقيقات مطالعاتى نيلسن مى‌گويد: «بايد فيلترهاى ضدتبليغاتى هم داشته باشيم، و فكر مى كنم بايد قوانينى براى مبارزه با ارسال اى ميل هاى تبليغاتى وضع شود. بايد مردم را در مقابل ميزان آلودگى كه ايجاد مى‌كنند مسئول شناخت. همانطور كه اگر كسى طبيعت را نابود مى‌كند، مسئول است و بايد جريمه بپردازد، همين موضوع بايد درباره ايميل‌هاى تبليغاتى صادق باشد.» در يك جمع بندى مى‌توان دريافت كه نظر استاد بهره ورى در اينترنت (نيلسن) در مورد آلودگى اطلاعاتى نظرى منعطف است. به گفته وى حل مشكل آلودگى اطلاعاتى پيچيده نيست، اما مستلزم آن است كه مهار رايانه به دست گرفته شود. ايجاد اولويت، انضباط فردى در آنچه مى خوانيد و ارسال مى كنيد، فيلترها و نرم افزارهاى ضدتبليغاتى به تحقق اين هدف كمك خواهند كرد. آلودگى اطلاعاتى از اقتصاد اطلاعات، ابزارهاى ديجيتالى و تجارت الكترونيك پديدار مى شود. مجموع فرآيندهاى ارتباطات الكترونيكى و هدف‌هاى اين ارتباطات و اطلاع رسانى كه در سرزمين ديجيتال صورت مى گيرد، در بروز اين آلودگى اطلاعاتى موثر است و نمى توان آن را از نظر دور داشت. اين آلودگى به محيط زيست آسيب فراوانى نخواهد زد. البته مسئله بازياب ابزارهايى مثل سى دى ها، لوازم سخت افزارى و اينچنينى، چالشى مهم براى دهه‌هاى آينده خواهند شد كه آلودگى سخت افزارى اطلاعاتى به شمار مى‌آيد. آلودگى اطلاعاتى، تاثيرات مخرب روانى و رفتارى را در بين جوامع مختلفى كه اعتقاد زيادى به رفتارهاى سنتى قومى دارند، ايجاد نخواهد كرد. برقرارى ارتباطات الكترونيكى باعث كاهش ارتباطات فيزيكى و در صورت هاى غيرمجازى مى شود و اين را اكثر روانشناسان معتقد هستند. بنابراين بر مسئولان آموزشى، پرورشى و تدوين كنندگان برنامه هاى راهبردى توسعه فناورى اطلاعات و ارتباطات در كشور است كه به مسئله آلودگى اطلاعاتى و بحران هاى هويتى كه اين آلودگى مى توانند براى نسل هاى آينده ايجاد كنند، توجه شايانى داشته باشند. عدم برخورد منعطف و ساختارى با مقوله ICT مفهومى نيست كه بتوان آن را از نظر دور داشت. پس اميدواريم راه حل‌هايى براى جلوگيرى از ديجيتالى گرايى مطلق در كشور و در حوزه‌ها و برنامه‌هاى گوناگون، طرح ريزى شود. به بازى گرفتن جامعه روانشناسان، جامعه شناسان و گروهى از پزشكان متخصص براى سازماندهى بهداشتى، استفاده از ابزارهاى ديجيتالى و مقابله با بروز يك آلودگى اطلاعاتى فرض مهمى است كه انتظار مى رود وزارت بهداشت با همكارى وزارت فناورى اطلاعات به آن توجه كنند. گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید