آفتابنیوز : پیشنهادات عمدتا حاوی دو نکته اساسی بود:
1-وضع تحریم در حوزه های غیرهسته ای
2-اجرای سخت گیرانه برجام
در این راستا پروفسور «جمشید چوکسی» نویسنده کتاب «درگیری و همکاری»، احتمال پاره کردن برجام از سوی ترامپ را منتفی می داند و می گوید: به نظر نمیرسد که دولت ترامپ برجام را به کنار نهد؛ زیرا هیچیک از طرفهای درگیر نمیخواهند ایران برنامه هستهای خود را از سر بگیرد. آنها به دنبال ادغام مجدد ایران در جهان بهعنوان یک ملت صلحطلب، مؤثر و سازنده هستند. به احتمال فراوان دولت ترامپ فشار خود را بر ایران و دیگر امضاکنندگان برجام بیشتر خواهد کرد تا برآورده کردن تعهدات، بهشدت مورد نظارت قرار گیرد، موارد ابهامآمیز، شفافسازی و حلوفصل شود و همهی راههای گریز بسته شود.
چند هفته قبل روزنامه والاستریتژورنال نوشت مقامهای کشورهای اروپایی در راستای تلاش برای ارائه دلایل مستحکم به «دونالد ترامپ» و متقاعد کردن وی به پایبندی به «برجام» در حال بررسی گزینههایی برای اجرای سختگیرانه این توافق هستهای میان ایران و گروه 1+5 هستند. در ادامه این مطلب آمده بود مقامهای اروپایی امیدوارند که با ارائه راه حلهای پیشدستانه به رئیسجمهور آمریکا نشان دهند که نگرانیهای وی را در نظر گرفتهاند.
روزنامه والاستریتژورنال نوشت گزینههایی که مقامهای اروپایی در دست بررسی دارند مواردی از تشدید بازرسیها از فعالیتهای ایران تا تفاسیر سختگیرانهتر از مفاد کلی توافق هستهای را شامل میشوند.
مقامهای بروکسل کاملاً اطمینان دارند که دولت ترامپ توافق هستهای را پاره نخواهد کرد. این موضوع، در ماه مه میلادی به بوته آزمون گذارده خواهد شد، زمانی که دونالد ترامپ بایستی از اختیارش برای تمدید معافیتهای اجرایی که دولت اوباما از آنها برای تعلیق تحریمها استفاده میکرد، استفاده کند.
همزمان، برخی از نمایندههای کنگره آمریکا طرحهایی برای وضع تحریم علیه ایران به بهانههای غیرهستهای در دست بررسی دارند. اروپاییها در عین حال که میدانند که وضع تحریم به بهانههای غیرهستهای منعی در اجرای برجام ایجاد نمیکند، از این بابت نگران هستند که عدهای از قانونگذاران آمریکایی با مضاعف کردن فشار بر ایران در اندیشه کشاندن برجام به مسیر ابطال هستند.
از زمان اجرایی شدن برجام دیپلماتهای اروپایی بارها از نحوه اجرای آن تمجید کردهاند. علیرغم این، اروپایی بعد از چندین سفر به واشنگتن از این موضوع آگاه هستند که دولت ترامپ به دنبال «نظارت بسیار شدید و سختگیرانه» است. یک دیپلمات اروپایی گفت: «من فکر میکنم در تمامی بخشهای توافق، میتوان به واقع به سمت رویکردی مستحکمتر حرکت کرد».
والاستریتژورنال پیشبینی کرده یکی از مواردی که میتوان در اجرای آن سختگیری به خرج داد «کانال خرید» مورد اشاره در برجام است که قرار است بر صادرات کالاهای قابل استفاده در برنامه هستهای به ایران نظارت کند.
والاستریتژورنال نوشته تخلفات ایران از برجام در زمینه مواد هستهای از این پس احتمالاً با پاسخهای سختگیرانهتری مواجه خواهد شد. میزان ذخائر آب سنگین ایران دو بار به میزان جزئی از سقف مجاز در برجام فراتر رفته است. بر همین اساس، بحثهایی نیز درباره وادار کردن ایران به انجام کارهای بیشتر روی مواد مازاد هستهای خود، به جای ارسال آنها به آبهای کشور عمان در جریان است. برخی از مقامهای اروپایی خواستار نظارت بیشتر بر فعالیتهای تحقیقاتی ایران هستند.
به گزارش کانال آمریکا بدون روتوش، با انتشار بیانیه کاخ سفید در خصوص دیدار «دونالد ترامپ» رئیسجمهوری آمریکا و «محمد بن سلمان» جانشین ولیعهد عربستان و وزیر دفاع این کشور مشخص شد ترامپ نسبت به حفظ برجام توجیه شده و گام بعدی را مهار منطقه ای ایران می داند. در این بیانیه آمده است "رئیسجمهوری آمریکا و جانشین ولیعهد عربستان بر اهمیت تقابل با فعالیتهای بیثباتکننده ایران در منطقه و همچنین ادامه ارزیابی و اجرای سختگیرانه برجام تأکید کردند."
با وجود اذعان کاخ سفید به ادامه برجام و مشخص شدن اینکه ترامپ برجام را نقض نمی کند نمی توان از سرنوشت اجرای برجام اطمینان خاطر داشت. زیرا به نظر می رسد طراحی ترامپ و تیمش آن باشد که با اجرای سخت گیرانه برجام کاری کنند که ایران تصمیم به نقض برجام بگیرد. در این صورت هم ترامپ به هدفش می رسد هم آمریکا از خطر انزوایی که گفته می شود در امان می ماند. حتی اگر ترامپ چنین انگیزه ای نداشته باشد در عمل به این نقطه نزدیک خواهیم شد. برجام که به اصطلاح دکتر ظریف در دوره اوباما با "کامل خست" اجرا شد در دوره ترامپ با مشکلات بیشتری روبرو خواهد شد.
اگر اجرای برجام به گونه ای باشد که ایران به تمامی تعهدات خود عمل کرده باشد (که بر اساس گزارش های آژانس این اتفاق افتاده است.) ولی طرف مقابل به جای عمل به تعهداتش بر ایران سخت گیری کند آنگاه جمهوری اسلامی ایران با سوال بزرگی مواجه خواهد شد. اینکه آیا ایران حاضر خواهد بود برجام را بدون اینکه از منافع مندرج در متن برجام منتفع نشود ادامه بدهد؟