ایران در برابر تحریم دست بالا را دارد

آفتاب‌‌نیوز : با این وجود، نشریه مید معتقد است ایران در برابر تهدیدات تحریم تجاری "دست بالا" را دارد، چرا که بر روی 11 درصد ذخایر قطعی نفت جهان قرار گرفته است و چهارمین تولیدکننده بزرگ نفت جهان است و پس از عربستان دومین عضو بانفوذ اوپک است.

بر اساس این گزارش، در حالی که وزیر نفت ایران در اجلاس اوپک احتمال قطع صادرات نفت ایران را صفر خوانده بود، رئیس جمهور ایران تلویحا به استفاده از سلاح نفت اشاره کرده است،‌ که تحقق چنین تهدیدی برای اقتصاد جهانی نفت "فاجعه‌بار" خواهد بود.

مید می‌نویسد، همانطور که بارها گفته شده است اعمال تحریم‌های اقتصادی علیه ایران علاوه بر اینکه بازار جهانی نفت را شدیدا متشنج خواهد ساخت، بر اقتصاد ایران نیز ضربه خواهد زد. نگاهی کوتاه به اقتصاد ایران نشان‌ می‌دهد که این کشور در بخش‌های مختلف مالی، مهندسی، صنعت،‌ ارتباطات، و نیرو با مشکلات و ضعف‌هایی روبرو است، اما بی‌گمان نقطه‌ضعف اصلی اقتصاد ایران و پاشنه آشیل آن وابستگی به ورادت بنزین است. علیرغم ذخایر عظیم نفت و گاز،‌ ایران بیش از 40 درصد بنزین مصرفی خود را وارد می‌کند و آن را به قیمت یارانه‌ای نازل هر لیتر 0.09 دلار به خودرو سواران می‌پردازد.

در گزارش یاد شده آمده است،‌ اعمال تحریم بر واردات بنزین ایران مطمئنا موجب جیره‌بندی شدید بنزین در این کشور خواهد شد و بازار سیاه و صعود ناگهانی نرخ تورم 14 درصدی آن را به دنبال خواهد داشت.

به نوشته مید،‌ در حالی که کشورهای اروپایی همچنان نسبت به اثربخشی تحریم‌های اقتصادی علیه ایران مردد هستند، تصویب قطعنامه تحریم ایران در شورای امنیت سازمان ملل نیز بسیار دور از انتظار به نظر می‌رسد.

بعلاوه، تحریم صادرات بنزین به ایران نیازمند همکاری کشورهای همسایه ایران در خلیج فارس خصوصا کویت است، اما آنها کاملا مخالف تحریم ایران هستند و تمایلی به خشمگین کردن همسایه خود ندارند.

مید می‌افزاید، بزرگترین سؤال برای غرب این است که چگونه تحریم‌هایی علیه ایران اعمال کنند که به تنبیه دولت این کشور بیانجامد، نه تحت فشار قرار دادن مردم آن، چه تحریم صادرات بنزین به ایران موجب افزایش شدید فشار به مردم این کشور به علت کمبود بنزین و افزایش تورم خواهد شد.

با این حال، "مید" به برنامه‌های توسعه‌ای ایران برای گسترش ظرفیت پالایش و پتروشیمی اشاره می‌کند و می‌افزاید: ایران قصد دارد طی برنامه پنج‌ساله چهارم توسعه اقتصادی 10 میلیارد دلار برای توسعه بخش پتروشیمی خود سرمایه‌گذاری کند. شرکت ملی پتروشیمی ایران نیز اعلام کرده است، سه پالایشگاه بزرگ برای پالایش نفت سنگین و میعانات گازی احداث خواهد کرد و رئیس‌جمهور ایران نیز از کنار گذاشتن یارانه بنزین طی پنج سال آینده خبر داده است.

تحریم‌های مالی گزینه دیگر کشورهای غربی برای تحت فشار قرار دادن ایران است. ایران اعلام کرده است قصد خارج کردن ذخایر خارجی خود از بانک‌های اروپایی را ندارد، اما خبرهایی نسبت به خروج دارایی‌های ایران از بانک‌های اروپایی منتشر شده است که اقدام پیش‌دستانه ایران برای جلوگیری از توقیف دارایی‌های ایران (همانند آنچه که تابستان گذشته برای سوریه رخ داد) قلمداد می‌شود.

مید اجرایی شدن اعمال تحریم‌های مالی علیه ایران را دشوار می‌داند، چرا که در این صورت بانک‌های خارجی بیش از ایران آسیب خواهند دید. از سوی دیگر،‌ بدهی‌های خارجی ایران در سطح پایینی قرار دارد. به هر حال، مخاطرات سرمایه‌گذاری در ایران همچنان برای بانک‌های خارجی وجود دارد و دو بانک معتبر سوئیسی در اوایل سال‌جاری میلادی از خروج خود از ایران سخن گفتند.

بخش صنایع داخلی ایران وابسته‌ترین بخش این کشور به سرمایه‌گذاری، فناوری، و نیروی ماهر خارجی است. هم‌اکنون میلیاردها دلار در پروژه‌های هیدروکربوری، پتروشیمی، و صنایع معدنی و فلزی ایران در حال سرمایه‌گذاری است و تحریم‌ اقتصادی ایران توسعه این بخش‌ها را با مشکل مواجه خواهد ساخت.

با وجود این، اکثر صنایع ایران از خروج مقاطعه‌کاران غربی خللی را حس نخواهند کرد، چرا که تسهیلات مهندسی و تجهیزات را از منابع دیگر خصوصا کشورهای شرق آسیا تامین خواهند کرد. تحریم بخش انرژی ایران پرچالش‌ترین بخش برای اعمال تحریم‌های تجاری و اقتصادی علیه آن است. تحریم بخش نفت ایران از دیدگاه مید "شمشیر دولبه برای غرب" است، چرا که جهان به نفت و گاز ایران نیاز دارد.

در بخش صنعت خودروسازی، شرکت‌های ایرانی مراودات بسیار نزدیکی با شرکت‌های کره‌ای و فرانسوی داشته‌اند و تحریم تجاری ایران موجب قطع اینگونه روابط خواهد شد. در حالی که پیکان سال گذشته به موزه فرستاده شد، اکثر خودروهای پرتیراژ تولیدی در ایران (پراید و پژو آر.دی) هم‌اکنون عمدتا در داخل تولید می‌شوند و قطع همکاری‌ها با شرکت‌های خارجی موجب مشکلات کوتاه‌مدت در تولید آنها خواهد شد. اما مشکل در خودروهای کم‌تیراژتر و مدل‌بالاتری همچون پژو 206 به علت وابستگی بیشتر به تجهیزات خارجی، افزون‌تر خواهد بود و در صورت قطع همکاری‌ شرکت پژو تولید 206 ایران بیش از چند ماه دوام نخواهد آورد.

نشریه مید معتقد است تحریم اقتصادی ایران در رابطه با بخش خودروسازی فقط به ضرر خودروسازان ایران نیست، بلکه شرکت‌های معتبری همچون پژو، نیسان، و کیاموتورز بازار صدها میلیون دلاری خود را از دست خواهند داد. در گزارش یادشده آمده است، تحریم اقتصادی ایران در نهایت بر اساس تاثیر آن بر مواضع ایران و کوتاه آمدن آن در برابر فشارهای هسته‌ای مورد قضاوت قرار خواهد گرفت، که از هم‌اکنون نیز مشخص است ایران از برنامه هسته‌ای خود دست نخواهد کشید.