آفتابنیوز : مصرف تمام گروههای غذایی در برنامه غذایی روزانه برای برخورداری از جسمی سالم اهمیت بسزایی دارد. افزون بر نقش رژیم غذایی متنوع و متعادل در سلامت جسمانی افراد، دریافت کافی ویتامینها و املاح تاثیر چشمگیری در شادابی و نشاط افراد ایفا میکند؛ بنابراین آشنایی علایم کمبود ویتامین و منابعی که در آنها این ویتامینها یافت میشوند، ضروری است.
مواد غذایی مهم برای بدن از نظر ارزش غذایی
حیدر عظمایی محقق و پژوهشگر طب سنتی در خصوص مواد غذایی مهم برای بدن بیان کرد: پروتئین ها وظیفه رشد و ترمیم بافت های بدن را به عهده دارند و مقادیر اضافی پروتئین به عنوان منبع انرژی در بدن ذخیره میشود، محصولات پروتئینی مانند گوشت و ماهی، چهار مغز و سویا سرشاز از پروتئین هستند.
وی اظهار کرد: کربوهیدرات ها شامل مواد قندی و نشاسته ای هستند و نخستین گروه از مواد غذایی بوده که در بدن تبدیل به انرژی میشوند.
این محقق و پژوهشگر طب سنتی افزود: چربی ها از موادی مانند شیر و انواع روغن ها به خصوص روغن زیتون بودار، کنجد و آفتابگردان به دست میآیند.روغنهایی که از گیاهان تولید میشوند در صورتی که خالص باشند بسیار مفید بوده، مقادیر اضافی روغن های گیاهی سبب نرمی و لطافت پوست میشود.ولی روغن های جامد و مایع صنعتی باعث تجمع چربی در زیر پوست، اطراف شکم و موجب اختلالات قلبی- عروقی میشود.
عظمایی تاکید کرد: ویتامین ها انواع مختلفی مانند ویتامین A ،E ،C ،K ،H ،D دارند و گروه ویتامین های B مانند B1 ،B2 ،B3 ،B6 ،B12 هستند که آهن، املاح و مواد معدنی بیشتر در سبزیجات، میوه ها، غلات، حبوبات، روغن ها موجود هستند.
وی با بیان اینکه ویتامین ها مواد آلی هستند که برای سوخت و ساز مواد غذایی، اعمال حیاتی بدن، رشد و نمو و تندرستی بدن ضرورت دارند، عنوان کرد: رژیم های غذایی ناسالم و ناقص سبب کمبود ویتامین ها و منجر به بیماری میشوند، همچنین ویتامین ها موجب تسهیل سوخت و ساز بدن، اسید آمینه، چربی و کربوهیدرات ها میشوند و رشد، نمو و ترمیم سلول های بدن را میسر میسازند، برخی از ویتامین ها نیز جذب مواد غذایی در روده را به همراه دارند.
این محقق و پژوهشگر طب سنتی با اشاره به 2 دسته کلی ویتامین ها تصریح کرد: ویتامین های A، D، E و K محلول در چربی و ویتامین های B و C محلول در آب محسوب میشوند که ویتامین A در میوه های زرد و نارنجی مانند موز یا هویج یافت میشوند و ویتامین های محلول در چربی برای جذب نیاز به روغنی مانند روغن زیتون دارند.
ویتامینA
عظمایی گفت: ویتامین A در کبد انسان ذخیره میشود، اگر کبد به اندازه کافی این ویتامین را تولید نکند، اختلال در بینایی و شبکوری ایجاد میشود.
وی اظهار کرد: اختلال در باروری مردان و سیستم ایمنی، سقط خود به خودی جنین، کم خونی، آسیب به رشد بدن، ضعف عمومی و مشکلات پوست و مو از اختلالات ناشی از کمبود ویتامین A به شمار میآیند.
این محقق و پژوهشگر طب سنتی افزود: ویتامین A در جگر، سبزیجات پربرگ و تیره مانند جعفری و میوه هایی مانند موز و هویج موجود است، هویج حاوی مادهای به نام "بتاکاروتن" بوده که پس از ورود به کبد تبدیل به ویتامین A میشود، اما برای این منظور لازم است که حتماً چند قطره روغن زیتون به آب هویج افزوده شود.
ویتامینD
عظمایی تاکید کرد: ویتامینD در اثر تابش مستقیم نور خورشید در بدن ساخته میشود، در مکان هایی که نور خورشید کم تابیده شود افراد دچار کمبود ویتامین D میشوند که در زرده تخم مرغ، روغن ماهی، خرما و پسته این ویتامین وجود دارد و به منظور جذب بهتر ویتامین D باید آن به همراه کلسیم و پروتئین مصرف شود.
وی توصیه کرد: میانسالان و سالمندانی که دچار پوکی استخوان هستند برای برطرف شدن این مشکل باید پنیر محلی، سبزی (پونه کوهی)، گردو و چند عدد خرما را به همراه نان سبوس دار مانند نان سنگک به عنوان وعده شام مصرف کنند.
این محقق و پژوهشگر طب سنتی با بیان اینکه ویتامین D در پیشگیری و درمان بیماری هایی مانند افسردگی و سرطان نقش موثری را ایفا میکند، اظهار کرد: این ویتامین در پیشگیری و درمان ام اس نیز تاثیر چشمگیری دارد.
ویتامینB
عظمایی عنوان کرد: ویتامین B نقش موثری در حفظ انرژی و سلامت بدن دارد.این ویتامین در بدن ذخیره نمیشود و باید از طریق مصرف مواد غذایی تامین شود، از بین گروه ویتامین های B تنها ویتامینb12 در کبد برای مدت طولانی ذخیره میشود.
ویتامینb1 (تیامین)
وی تاکید کرد: این ویتامین نقش بسیار مهمی در تولید انرژی ناشی از مصرف غذاها به عهده دارد، از منابع سرشار از این ویتامین میتوان به حبوبات، نان و برنج سبوس دار، ماهی، جگر، شیر و گوشت بدون چربی اشاره کرد.
این محقق و پژوهشگر طب سنتی تصریح کرد: اختلال در عملکرد قلب، دستگاه عصبی و اشتها، یبوست، بیخوابی و پرکاری تیروئید از علائم ناشی از کمبود ویتامین b1 محسوب میشوند.
ویتامینb2 (ریبوفلاوین)
عظمایی نان های سبوس دار، سبزیجات پر برگ، شیر، تخم مرغ و گوشت بدون چربی را از منابع غنی از ویتامین b2 دانست و بیان کرد: کمبود این ویتامین سبب حساسیت بیش از حد به نور، بیماری ها و ضایعات پوستی مانند شکاف و ترک در گوشه لب و دهان و خارش چشم و جاری شدن اشک از آن میشود.
ویتامین b3 (نیاسین)
وی اظهار کرد: حبوبات، نان و برنج سبوس دار، تخم مرغ و گوشت فاقد چربی سرشار از ویتامین b3 هستند. بیاشتهایی و بیماری پلاگر از عوارض ناشی از کمبود این ویتامین به شمار میآیند.
ویتامینb6
این محقق و پژوهشگر طب سنتی افزود: علائمی مانند ضعف، بیخوابی نوروپاتی محیطی، التهاب زبان، تهوع صبحگاهی، احساس تهوع در زنان باردار، ترس و هیستریک و اختلال در سلامت لثه و دندان ها از عوارض ناشی از کمبود ویتامین b6 در بدن محسوب میشوند.
عظمایی تاکید کرد: ویتامینb6 در جوانه گندم، حبوبات، غلات، گوشت، موز و سبزیجات به وفور یافت میشود.
ویتامین b12
وی تصریح کرد: ویتامین b12 نقش خونسازی را به عهده دارد و سبب رفع کم خونی میشود، این ویتامین در رشد کودکان نقش موثری را ایفا میکند، جگر، قلوه، شیر، ماهی، سبزی و میوه از منابع غنی ویتامینb12 به شمار میآیند.
این محقق و پژوهشگر طب سنتی گفت: کمبود ویتامین b12 موجب کم خونی، اختلالات عصبی، استرس های مزمن، بیحالی و خستگی زودرس میشود.
ویتامین C
عظمایی بیان کرد: ویتامین c سبب تقویت سیستم ایمنی بدن ، حفظ سلامت قلب و عروق و محکم شدن لثه و استخوان ها میشود، این ویتامین همچنین در جلوگیری از بروز بیماری ها نظیر سرماخوردگی نقش موثری دارد.
وی اظهار کرد: ویتامین c در انواع مرکبات (لیموشیرین و لیموترش)، آب میوهها، گوجه فرنگی، انواع انگورها، سبزیجات، فلفل سبز و چهارمغز(فندق، گردو، بادام و پسته) وجود دارد، مشکلات در لثه، استخوان ها و دندان که سبب بروز بیماری اسکوربیت و خونریزی داخلی میشود از علائم کمبود ویتامین c است.
ویتامین K
این محقق و پژوهشگر طب سنتی عنوان کرد : ویتامین k به وسیله واکنشهای داخل روده تولید میشود و وظیفه انعقاد خون را به عهده دارد، این ویتامین از خونریزی نیز جلوگیری میکند که از منابع غنی ویتامین k میتوان به یونجه و شبدر اشاره کرد.
ویتامین E
عظمایی تاکید کرد: ویتامین E برای بقای زندگی انسان بسیار ضروری است . ویتامینE در سبزیجات تازه ، روغن های گیاهی، غلات ، حبوبات، جوانهها (جوانه گندم) و زرده تخم مرغ وجود دارد.
وی تصریح کرد: کمبود ویتامین E موجب اختلالات در عملکرد گلبول های قرمز و سیستم ایمنی، ناباروری و مشکلات جنسی میشود. این ویتامین برای مبتلایان به اختلالات مغزی همچون آلزایمر ، پارکینسون و سندرم پای بی قرار مفید است.ویتامینE همچنین سبب رفع بیحسی اندام ها نیز میشود.
آهن
این محقق و پژوهشگر طب سنتی توصیه کرد: افراد برای تامین آهن مورد نیاز روزانه خود باید از مواد غذایی همچون برگ چغندر، اسفناج، بامیه، چهارمغز و میوه ها استفاده کنند.
کلسیم
عظمایی اظهار کرد: کمبود کلسیم سبب پوسیدگی دندان، پوکی و نرمی استخوان میشود. از منابع غنی کلسیم میتوان به شیر، غلات، سبزیجات، جوانه گندم، کشک، یونجه، گردو، بادام، گوشت، تخم مرغ، ماهی، کشمش، فندق، مغز استخوان، روغن ماهی و عسل اشاره کرد.
فسفر
وی بیان کرد: فسفر یک ماده معدنی است که بیش از یک درصد کل بدن را تشکیل میدهد و به عنوان دومین ماده فراوان در بدن شناخته میشود، حدود 80 درصد از فسفر موجود در بدن در استخوان و دندان ها و 20 درصد از آن در سایر اندام های بدن و خون وجود دارد، هضم و جذب فسفر در دستگاه گوارش توسط آنزیم های گوارشی در ابتدای روده انجام میگیرد.
عظمایی یادآور شد: فسفر موجب تقویت حافظه، کارکرد خوب مغز، جذب ویتامین D در بدن و همراه با کلسیم سبب محکم شدن استخوان ها میشود، کمبود فسفر عوارضی همچون فراموشی، ضعف حافظه، درد مفاصل و پوکی استخوان را در پی دارد، فسفر در منابعی مانند ماهی، سبزیجات، جوانه گندم، پسته، بادام، فندق، گردو، کشمش، عسل، انجیر، عدس، گوشت گوسفند و میوه بِه موجود است.
منبع:باشگاه خبرنگاران