دلايل سقوط هواپيماي حامل خبرنگاران اعلام شد

آفتاب‌‌نیوز :   
گزارش وقوع سانحه
در اين اطلاعيه علت وقوع سانحه آمده است:خلبان هواپيمای C – ۱۳۰ ستوان يکم بابک گوهری در ساعت ۸ صبح روز سانحه جهت کنترل‌های قبل از پرواز به هواپيما مراجعه و با برخی از اشکالات فنی از جمله عيب سيستم ناوبری هواپيما (VOR) مواجه شده و اشکالات را در فرم مربوط ثبت و اعلام می‌نمايد. 

گزارش تصویری از سقوط هواپیما حامل خبرنگاران وعکاسان 1 (كليك كنيد)

با توجه به تاخير در رفع عيب سيستم ناوبری و عدم موافقت خلبان گوهری برای پرواز با يک VOR، مسوولين مربوطه در تيپ ترابری اقدام به تعويض خلبان گوهری با خلبان نادری می‌نمايند.

در پی اصرار خلبان نادری که عيب سيستم VOR را اساسی می‌دانسته، تيم تعمير و نگهداری اقدام به تعويض يکی از VOR های هواپيمای مذکور با VOR هواپيمای ديگری می‌نمايند.

با تعويض VOR و صدور اجازه‌ی پرواز، خلبان گوهری تقاضا می‌کند که مجددا هدايت هواپيما را برعهده بگيرد که با موافقت مسوولان امر هدايت هواپيما به وی سپرده می‌شود. 

هواپیمای حامل خبرنگاران نقص فنی داشت(كليك كنيد)

در نهايت هواپيمای C – ۱۳۰ در ساعت ۱۳:۲۱:۲۴ با بيش از ۵ ساعت تاخير به علت رفع اشکالات موجود و ديد کم به پرواز درآمده ولی ۱۰ دقيقه پس از پرواز در ساعت ۰۰/۳۱/۱۳ به علت بروز نقص فنی در موتور شماره‌ ۴، خلبان اعلام وضعيت اضطراری نموده (خلبان در اين لحظه با مشاوره با متخصصين، موتور شماره‌ ۴ را خاموش می‌نمايد) و با هماهنگی تقرب (رادار) فرودگاه مهرآباد، به فرودگاه باز می‌گردد.

خلبان پس از کسب مجوز از تقرب (رادار)، جهت فرود ارتفاع خود را کاهش داده و در فاصله‌ ۷ مايلی باند و در ساعت ۳۷/۴۰/۱۳، تقرب فرودگاه، هواپيما را به برج مراقبت تحويل می‌دهد و مسووليت خود را تمام شده تلقی می‌نمايد.

هواپيما در فاصله‌ ۲/۴ مايلی باند از مسير اصلی خود به سمت چپ منحرف شده و اين انحراف تا زمان بروز سانحه ادامه می‌يابد.

در فاصله‌ ۵/۳ ميلی باند، شهيد گوهری در تماس افسر کاروان نظامی (بخش کنترل پروازهای نظامی پايگاه هوايی مهرآباد) با وی، وضعيت را طبيعی اعلام می‌کند. اين موضوع بيانگر اين است که وی متوجه انحراف به چپ خود نبوده است. 

اظهارات مادر خلبان شهيد هواپيماي سي 130 (كليك كنيد)

با ادامه‌ پرواز و نزديک شدن هواپيما به زمين، خلبان گوهری متوجه انحراف مسير شده و در جهت تصحيح مسير خود به سمت باند پرواز (سمت راست)، بدون توجه به محدوديت هواپيما و از کار افتادن موتور شماره‌ ۴ در بال راست، با سرعت کم اقدام به گردش بيش از حد به سمت راست می‌نمايد که اين عمل وی موجب واماندگی هواپيما (STALL) شده و هواپيما با برگشت به چپ و شيرجه شديد در کنار بلوک ۵۲ شهرک توحيد به زمين برخورد و منفجر می‌شود. 

توضيحات سردار افشار در خصوص سقوط هواپيماي سي130(كليك كنيد)

تحقيقات سازمان قضايی نيروهای مسلح
در ادامه اين اطلاعيه به تحقيقات سازمان قضايی نيروهای مسلح پرداخته شده و آمده است: با وقوع اين حادثه و ارجاع پرونده به سازمان قضايی نيروهای مسلح، تيم ويژه تحقيق به سرپرستی بازپرس شعبه‌ی اول دادسرای نظامی تهران، با صدها ساعت کار مستمر، اين سانحه را از جوانب گوناگون مورد بررسی دقيق و فنی قرار دادند که بخشی از اين اقدامات بدين شرح است:
- معاينه‌ی دقيق محل وقوع سانحه.
- تحقيق از شاهدان عينی، مجروحان، خسارت‌ديدگان و خانواده‌ی شهدا.
- بازديد از قطعات متلاشی شده هواپيمای C – ۱۳۰، برج کاروان و تقرب نظامی و بخش‌های مختلف پايگاه هوايی مهرآباد و مصاحبه و تحقيق از مسوولان مربوط.
- بررسی آخرين وضعيت تعمير و نگهداری هواپيما.
- بررسی ابعاد مختلف سانحه در جلسات جداگانه با حضور فرماندهان و مسوولين کشوری و لشکری.
- استماع نوار مکالمات خلبان با برج مراقبت و تقرب و مکالمات داخلی برج مراقبت و تقرب از ابتدای پرواز تا چند ساعت بعد از سانحه و مشاهده‌ی فيلم تهيه شده از صفحه رادار در هنگام سانحه.
- بررسی ابعاد مختلف سانحه با اعضای تيم ۲۹ نفره بررسی کننده‌ی سانحه.
- تحقيقات جامع از خلبانان و ناوبرانی که در روزهای قبل از سانحه با هواپيمای سانحه ديده پرواز کرده‌اند.
- بررسی کارشناسی آثار و لوازم باقی مانده از شهدای سانحه.
- بازديد از اداره مراقبت، پرواز، برج تقرب، برج مراقبت و بخش‌های فنی ضبط مکالمات فرودگاه مهرآباد و مرکز کنترل هوايی و مصاحبه با مسوولان مربوط.
-احضار عوامل مرتبط با سانحه در پايگاه مهرآباد و بخش مراقبت فرودگاه مهرآباد و بخش مراقبت پرواز فرودگاه مهرآباد و تحقيق از آنان.
-احضار و تحقيق از تمامی افرادی که به نحوی از موضوع اظهار اطلاع نموده‌اند.
-بررسی کارشناسی حادثه در جلسه مشترکی با حضور کارشناسان تيم ۲۹ نفره بررسی سانحه و نمايندگان هواپيمايی کشوری.
-برپايی جلسات متعدد با مدير عامل و هيات مديره جامعه متخصصين مراقبت پرواز و برخی مديران شرکت‌های هواپيمايی و اخذ نظريات کارشناسی آنان.
-تحقيق از خلبانان دو فروند هواپيمای فوکر که قبل از سانحه در فرودگاه مهرآباد فرود آمده بودند.
-مطالعه و بررسی نتايج اجرای پرواز آزمايشی هواپيمای سی ۱۳۰ و شبيه سازی پرواز مزکور برای بررسی علل و عوامل و فرضيه‌های احتمالی انحراف و سقوط هواپيما.
-بررسی تاثير احتمالی امواج تلفن‌های همراه با سيستم ناوبری هواپيما.
-اخذ و بررسی کليه کتب، مقررات، دستور‌العمل‌ها، بخشنامه‌ها و اسناد مربوط به مديريت ترافيک و مراقبت پرواز و آيين نامه‌های اجرايی ايکائو و مقررات داخلی سازمان هواپيمايی کشوری با حضور کارشناسان امر.
- بررسی ابعاد مختلف سانحه در جلسه‌ای با حضور اعضای کميته دفاعی کميسيون امنيت ملی و سياست خارجی مجلس شورای اسلامی و اعضای کميته تحقيق مجلس.
-صدور قرار ارجاع امر به کارشناسان مراقبت پرواز از کشور پاکستان (عضو سازمان ايکائو) به منظور تعيين قصور و تقصير احتمالی عوامل تقرب و برج مراقبت فرودگاه مهرآباد با توجه به اعتراض شرکت فرودگاه‌های کشور به نتايج تحقيق تيم بررسی سانحه در خصوص بخش مراقب پرواز. 

گزارش تصویری از سقوط هواپیما حامل خبرنگاران وعکاسان 2(كليك كنيد)


پی‌گيری‌های به عمل
اين اطلاعيه تاكيد دارد كه با پی‌گيری‌های به عمل آمده از شرکت‌های بيمه طرف قرارداد و مساعدت‌های ارتش‌جمهوری اسلامی ايران، در نهايت حقوق متعلقه به سرنشينان هواپيما در پايان سال ۸۴ دريافت و تاکنون تعداد ۸۲ نفر از اوليای دم با ارايه مدارک، ديه مربوط را دريافت نموده‌اند و رضايت خود را از جنبه خصوصی حادثه اعلام و خواستار رسيدگی به جنبه عمومی حادثه و برخورد با مسببين حادثه شده‌اند. ديه ساير شهدا نيز تامين و مراجع ذی ربط آمادگی دارند پس از ارايه مدارک مربوطه توسط خانواده شهدا، ديه آنان را پرداخت نمايند.

در اين ارتباط خسارت وارده به ۲۰ دستگاه خودرو و همچنين خسارات وارده به ۳۶ واحد مسکونی و اموال ساکنين شهرک توحيد توسط نيروی هوايی ارتش پرداخت شده است. 

عوامل اصلی وقوع سانحه
همچنين در خصوص عوامل سانحه در گزارش سازمان قضايی نيروهای مسلح قيد شده است: اشکال در سيستم‌ ناوبری هواپيما – کارکنان پايگاه هوايی مهرآباد در تعويض سيستم VOR هواپيمای سی ۱۳۰ مرتکب اهمال و سهل انگاری شده‌اند و فرماندهان مربوطه نظارت صحيحی بر عملکرد زير مجموعه خود اعمال ننمو‌ده‌اند که اين امر منجر به انحراف هواپيما از مسير اصلی خود هنگام فرود در فردگاه مهرآباد شده است.
سهل انگاری کنترلر تقرب (رادار) و برج مراقبت و مسوولين اداره مراقبت پرواز فرودگاه مهر‌آباد. 

بر اساس تحقيقات به عمل آمده و نظريه کارشناسان به ويژه هيات کارشناسان پاکستانی (عضو ايکائو) در هنگام انحراف هواپيما از مسير اصلی خود، کنترلر‌های تقرب و برج مراقبت طبق مقررات سازمان ايکائو و دستورالعمل‌های موجود وظيفه داشته‌اند که هواپيمای دارای نقص فنی و در حين فرود اضطراری را تا زمان نشستن بر باند فرودگاه، تحت نظارت و مراقبت دقيق خود قرار داده و هرگونه انحرافی را به خلبان تذکر دهند ليکن به وظايف قانونی خود به درستی عمل ننموده‌اند و مسوولين اداره مراقبت پرواز نيز مديريت صحيحی بر مجموعه خود اعمال ننموده‌اند.

بر اساس بررسی‌های انجام شده و اعلام مراجع امنيتی هيچ گونه قرائن و شواهدی دال بر انجام اقدامات خرابکارانه در هواپيما بدست نيامده است.

مجموع خطا‌ها و سهل انگاری‌های به عمل آمده در پايگاه هوايی مهر آباد و اداره‌ مراقبت پرواز فرودگاه مهرآباد در وقوع اين سانحه نقش داشته است.

همچنين اظهار نظر قضايی در اين گزارش حاكي از ان است كه بر اساس قرار نهايی دادسرای نظامی تهران که در ۹۳ صفحه تنظيم شده است و با توجه به نتايج تحقيقات و بررسی‌های به عمل آمده، معاينات و تحقيقات محلی، نظريات هيات‌های کارشناسی و اظهارات شهود و مطلعين، قصور چهار نفر از مسوولان و کارکنان تيپ ترابری منطقه هوايی مهر آباد و چهار نفر از مسوولين و کارکنان بخش مراقبت پرواز و تقرب (اپروچ) فرودگاه مهرآباد، در اين سانحه اثبات ( گرديده ) و پرونده آنان به اتهام مشارکت در اهمال، سهل انگاری، بی مبالاتی و عدم رعايت نظارت دولتی مقررات ايمنی مربوط به پرواز و هوانوردی منجر به قتل غير عمدی (شهادت) سرنشينان هواپيما و تعدادی از رهگذران و ايراد صدمه بدنی غيرعمدی به تعدادی از ساکنين و رهگذاران محلی با صدور قرار مجرميت و کيفر خواست به دادگاه نظامی تهران ارسال گرديد.

اين گزارش حاكي است كه ادامه رسيدگی به پرونده در دادگاه نظامی يک تهران ادامه پيدا خواهد کرد و بديهی است که بر اساس حکم دادگاه و طی مراحل دادرسی، مقصرين نهايی و ميزان قصور متهمان تعيين خواهد شد.