آفتابنیوز : فرجام دانش در حاشیه برنامه "خیریه غذا به نفع زلزلهزدگان کرمانشاه به همراه بازی مقابله با بحران" در گفتوگو با ایسنا، حادثه زلزله غرب را به مردم ایران تبریک گفت و اظهار کرد: هدفمان از همکاری در این برنامه علاوه بر جمعآوری کمکهای نقدی، آموزش و یادآوری این نکته به مردم بود که خودشان باید دستبهکار شده و منتظر امدادگران نباشد.
وی ادامه داد: اکنون دنیا به سمتی رفته است که مردم خود در شرایط بحرانی امدادگر باشند اما متأسفانه در کشور ما همیشه در زمان بحران سطح زیادی از مردم از کمبود یا عدم حضور امدادگران در محل حادثه ناراضی هستند بدون اینکه این نکته را در نظر بگیرند که در وضعیت بحرانی هیچگاه تعداد رسمی امدادگران منطقه یا حتی استان نمیتواند جوابگوی آن حادثه باشد.
مدیرعامل سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی بندرعباس با اشاره به اینکه دنیا و حتی کشورهای پیشرفته به این نتیجه رسیدهاند که 80 درصد نجاتیافتگان توسط خود مردم نجات مییابند نه امدادگران، افزود: هدفگذاری اصلی این کشورها بر روی آموزش امدادرسانی به مردم است.
دانش هدف از برگزاری این برنامه را رساندن این پیام به مسئولین که "اگر روزی حادثهای رخ دهد برای پوشش امدادی لازم است مردم آموزش دیده باشند" دانست و تصریح کرد: در جلسهای که با استاندار و شهردار داشتم عنوان کردم که اگر بهجای افزایش تجهیزات و امدادگران، اعتبار بزرگی برای آموزش مردم گذاشته شود خیلی کارسازتر خواهد بود.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا وضعیت امدادرسانی شهر بندرعباس توانایی مقابله با زلزلهای به بزرگی زلزله اخیر در غرب کشور را دارد یا خیر، عنوان کرد: نهتنها آتشنشانی بندرعباس بلکه هیچ سازمانی آمادگی مقابله با چنین زلزلهای را در شهر بندرعباس ندارد، هیچ امدادگری در هیچ ایستگاه و اورژانس و هیچ نیروی امنیتی در پاسگاه نخواهد ماند و همه دنبال مشکلات خودشان هستند و ما باید قدرت بیان و پذیرش این واقعیت را داشته باشیم.
مدیرعامل سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی بندرعباس اضافه کرد: در مواقع بحران باید دید شهرهای اطراف چه دارند و توانشان برای رساندن امداد به بندرعباس چقدر است، آیا امکانات میناب، کرمان، شیراز، بوشهر و دیگر شهرهای اطراف در حدی است که بتوانند به ما کمک کنند یا خیر؛ دنیا به این سمت رفته که شهرهای معین و نزدیک هم باید برای امداد به یکدیگر خود را تجهیز کنند.
دانش با بیان اینکه باید سناریوی مدیریت بحران شهر بندرعباس قبل از وقوع حادثه نوشته شده باشد، ابراز کرد: از همین الان باید بدانیم اگر زلزله 8 ریشتری در بندرعباس رخ دهد چند درصد خرابی و تلفات خواهیم داشت و به چه مقدار لوازم و تجهیزات نیاز داریم؛ آن موقع دیگر وقت جلسه گرفتن نیست که بگوییم چه داریم چه نداریم، آن موقع تنها باید یک جلسه گرفته شود که به هر کس بگویند چه کسی باید چه چیزهایی را به کجا برساند!
وی در خصوص تخریب مسکن مهر در حادثه اخیر وضعیت مسکن مهر بندرعباس بیان کرد: اتفاقی که در مسکن مهر افتاده طبیعی است، چراکه با نظارت دقیقی ساخته نشده و تنها مجتمعی است که از شهرداری نه پروانه ساخت گرفته و نه پایان کار و سطح ایمنیشان بررسی نشده و تنها زمانی مشخص میشود که حادثهای رخ دهد؛ حال تصور کنید مسکن مهر بندرعباس که بزرگترین مسکن مهر ایران است در صورت وقوع چنین حادثهای دچار چه فاجعه جبرانناپذیری خواهد شد، مسئولین باید قبل از وقوع حادثهای مسئله را جدی بگیرند.
مدیرعامل سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی بندرعباس با اشاره به فلسفه بازی مقابله با بحران که ابداع کننده آن یک ژاپنی است، اظهار کرد: بعد از زلزلهای در کشور ژاپن بر اساس آمار متوجه شدهاند 80 درصد زلزلهزدگان توسط خود مردم نجات داده شدهاند و نه امدادگران، بعدازآن در پرسشنامهای چگونگی امداد و نجات را از مردم پرسیدهاند و فهمیدهاند مردم با وسایل خیلی ابتدایی مثل جک ماشین و... کار امداد را انجام دادهاند و طریقه استفاده از این وسایل را در قالب بازی به بچهها آموزش دادهاند و اسم آن را بازی مقابله با بحران گذاشتهاند؛ افراد بهوسیله این بازیها از بچگی یاد میگیرند که وقتی حادثهای رخ میدهد نباید منتظر جرثقیل راه و ترابری باشند بلکه باید با جک آواربرداری کنند و خانواده خود را نجات دهند.
دانش ادامه داد: یا برای مثال فهمیدهاند بر اساس آمار 70 درصد افراد براثر آوار نمردهاند بلکه وسایل خانه آنها را کشته و به آنها یاد داده شده که چگونه وسایل خانهشان را فیکس کنند و در کشورشان هنگام پس دادن بقیه پول در زمان خرید بهجای آدامس، بسط برای فیکس کردن وسایل خانه میدهند.
وی در تأکید به اهمیت فرهنگسازی و آموزش به قیاس وضعیت مقابله با بحران دو کشور ژاپن و هائیتی پرداخت و بیان کرد: در یکی از شهرهای ژاپن در زمان حادثه شهردار از فروشگاهها خواست درهایشان را باز بگذارند و مردم هم به اندازه نیاز روزانه خود وسیله بردارند تا شهرداری بتواند نسبت به تجهیز دوباره فروشگاهها اقدام کند و مردم بعد از بحران هزینه وسایلی را که برداشتهاند بدهند، در آن وضعیت صفها بسیار منظم بوده و مردم نیاز روزانه خود را برمیداشتند و بعد از بحران با آن فروشگاه حساب کردند بهگونهای که هیچ فروشگاهی دچار ضرر نشد، این نشان میدهد روی فرهنگ و افکار عمومی مردم بهخوبی کار شده است درصورتیکه در کشور هائیتی بهمحض حادثه فروشگاهها را چهار قفله کردند و مردم درها را شکسته و اقدام به سرقت وسایل فروشگاهها کردند.
مدیرعامل سازمان آتشنشانی و خدمات ایمنی بندرعباس در پایان خاطرنشان کرد: مسئله آموزش و فرهنگسازی بهخصوص از سنین پایین و در مدارس باید بسیار جدی گرفته شود و دولت باید اعتباری برای اجرای یک طرح جدی آموزشی و حتی اضافه کردن واحد درسی مدیریت بحران به همه مقاطع تحصیلی و همینطور آموزش محله به محله مدیریت بحران و امدادرسانی به مردم در نظر بگیرد.