سنگ یادبود محمد مصدق همچنان بر خاک «ابن بابویه » افتاده است
هيچ، سهم يک شخصيت ملی
برخی اعضای شورای شهر نیز پس از نامه سرگشاده باربدگلشیری تماس‌هایی با وی گرفته‌اند که امیدواری به مرمت و بازسازی یادمان مصدق را افزایش داده است. در حالی که بهمن نفس‌های آخر را می کشد و دو روز تا آغاز اسفند باقی مانده است اما به نظر می‌رسد باید روند صدور دستور لازم برای بازسازی و مرمت سنگ یادبود مصدق افزایش بیشتری به خود بگیرد.
آفتابنیوز :
محمدمصدق در 29 اسفند سال 1329 صنعت نفت ایران را ملی کرد و در 14 اسفند 1345، به جرم ایستادن بر حق مردم و سرزمینش پس از کودتایی که علیه دولت قانونی او رخ داده بود و در تبعید درگذشت. اسفند، ماه دکتر محمد مصدق است؛ ماهی که در آن با همه توان و جانانه برای سرزمین و حق مردمانش جنگید و همان ماهی که در آن این سرزمین را وداع گفت.نام مصدق بیش از نیم قرن است که بر تارک این سرزمین می درخشد
به گزارش آفتابنیوز؛ آخرین روزهای بهمن که می رسد و بوی اسفند که می پیچد، در فضای شهر و کشور انگار همه منتظر بهار هستند تا نوروز بیاید و جریان زندگی، روال تازه ای یابد.اما اسفند ، ماه غریبی در تاریخ ایران است. اسفند که می‌رسد نام نخست وزیری از پس تاریخی 64 ساله بار دیگر سر بر می آورد.محمدمصدق در 29 اسفند سال 1329 صنعت نفت ایران را ملی کرد و در 14 اسفند 1345، به جرم ایستادن بر حق مردم و سرزمینش پس از کودتایی که علیه دولت قانونی او رخ داده بود و در تبعید درگذشت. اسفند، ماه دکتر محمد مصدق است. ماهی که در آن با همه توان و جانانه برای سرزمین و حق مردمانش جنگید و همان ماهی که در آن این سرزمین را وداع گفت. نام مصدق بیش از نیم قرن است که بر تارک این سرزمین می درخشد.34 سال از کودتای تلخی که مسیردموکراسی‌خواهی ایران را دچار خدشه جدی کرد، می گذرداما کام ایرانیان وطن پرست همچنان از این حادثه تلخ است.تا کنون در چندین مرحله اسناد مختلفی از این کودتا منتشر شده است و هر بار انتشار بخش‌های تازه از جزییات این کودتا بیش از پیش بر داغ از دست رفتن امکان دموکراسی خواهی ایرانیان در دهه 30،آتشی تازه می دمد.اما در میان انتشار جزییات تازه اسناد یک پرسش بیش از همیشه و مداوم اذهان ایرانیان را به خود مشغول و معطوف کرد.مصدق، نماد ملی‌گرایی و عشق به وطن پرستی ، نخست وزیری که بر سر باور به حقوق ملت در مقابل بیگانه و خودی ایستاد، چه سهمی از خیابان‌ها و یادمان‌های شهر دارد؟ پس از انتشار اسنادتازه، موجی تازه در شبكه‌هاي اجتماعي به‌راه افتاد. موجي كه درپي آن مطالبه‌هاي مردمي را به‌دنبال داشت. مردم تهران نيز مانند ديگر مردم ايران زمين خواستار اداي احترام به محمدمصدق شدند. تهراني‌ها مطالبه‌هايي همچون عمل به‌وصيت دكتر مصدق و خاكسپاري پيكر او در آرامستان ابن‌بابويه در كنار شهداي سي‌تير، نام‌گذاري خياباني به‌نام دكتر مصدق و نصب تنديسي از او در يكي از مكان‌هاي عمومي شهر داشتند.
مصدق، الگوي آزادي‌خواهي، درحالي در سرزمين خود غريب است كه در بسياري كشورهاي تحت استعمار محبوب بوده و لقب «زعیم‌الشرق» را به او داده‌اندو این درحالي است كه در ايران خياباني به‌نام مصدق وجود ندارد. گفته مي‌شود در قاهره خياباني به‌نام دكتر مصدق نام‌گذاري شده است. در حالی که در سال های اخیر و با روی کار آمدن شورای شهر پنجم ، سخنانی درباره نام گذاری خیابانی به نام مصدق در تهران شده است اما نباید از یاد برد که تنها یادمان مصدق در ابن بابویه سال‌هاست که از جا کنده شده و بر زمین افتاده است.این یادمان که نخستین بار در ۲۹ تیر سال ۵۸ در کنار مزار شهدای سی‌تیر در ابن‌بابویه نصب شد، پس از گذشت كمتر از يك هفته شکسته شد و در 38 سال گذشته، اندیشه‌ای برای ساماندهی به این یادمان نشده است.
نامه جنجالی
اما در هفته گذشته، نامه‌ای از سوی باربد گلشيري عکاس و مجسمه ساز بار دیگر خبر یادمان محمد مصدق را به صدر اخبار بازگرداند. در بخشی از نامه باربد گلشیری آمده است:« حال من بار دیگر درخواستی را که بارها پیش از این بر آن تاکید کرده بودم، تکرار می‌کنم و بار دیگر به پیوست درخواست‌های پیشین که مطبوعات منعکس کرده‌اند، برای‌تان می‌‌فرستم تا اجازه بدهید یادمان مصدق در ابن بابویه بازسازی شود. پیش از این نیز خبرنگار روزنامه قانون یک‌بار درخواست من را براي آقای حسن خلیل‌آبادی، عضو محترم شورای شهر، مطرح کردند و ایشان پاسخ داده بودند که بهتر است یادمان در مکان دیگری نصب شود زیرا گورستان ابن‌بابویه متروک شده است. اما مساله این است که این یادمان و آن گورستان، تاریخی‌‌اند و تاریخ آن یادمان را نیز به مکانش بازبسته‌اند و اگر ایشان چنان‌که گفته‌اند مایلند آن را در چهارراه ولیعصر،پارک ساعی یا پارک دانشجو یا هر جای دیگر نصب کنند، پیشنهاد می‌کنم یادمان دیگری بسازند. اگر مایل باشند در ساخت یادمان جدید نيز مشتاقانه همکاری خواهم کرد اما بگذارید بیش از این تاریخ شهرهای‌مان را از بين نبريم. وقایع تاریخی سی‌ام تیر ۱۳۳۱ و آن مزار، کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، حصر مصدق و وصیتی که 51سال است بر زمین، نه بر زمین که درون زمین مانده است، وقایعی درهم‌تافته‌اند. تدفین مجدّد در تخصص من نیست و هر چند حق است، به‌شخصه‌جز این نخواسته‌ام که برگه‌ای به من بدهید که به هنگام مرمت یادمان دکتر‌مصدق در گورستان ابن بابویه، کسی مانع مرمت یادمان این انسان بزرگ تاریخ ایران نشود. فراهم کردن هزینه و نیروی انسانی مرمت این یادمان یک‌سر بر دوش من خواهد بود». گلشیری در این نامه که مخاطبانش، شهرداری منطقه20 تهران، شورای شهر ، میراث فرهنگی و سازمان اوقاف بوده‌اند تاکید کرده است که اجازه بدهند یادمان دوباره نصب شود. درخواستی که با واکنش اعضای شورای شهر مواجه شد. تعدادی از اعضای شورای شهر به این درخواست واکنش‌های مثبتی نشان دادند و باردیگر مدعی شدند که تمایل به بازسازی یادمان از سوی آنان وجود دارد. اما از سویی دیگر ابن بابویه در حالی توسط میراث فرهنگی ثبت ملی شده که اداره و نگهداری آن برعهده سازمان اوقاف است و چندین سازمان بایدبرای به نتیجه رسیدن این پروژه همکاری کنند.
مخالفت اوقاف با يادمان
در روزهای گذشته، روابط عمومي سازمان اوقاف و امور خيريه پس از تماس‌هاي مكرر «قانون» درباره درخواست باربد گلشيري درخصوص ساخت يادماني براي دكترمصدق در آرامستان ابن‌بابويه، گفت:« درحال حاضر به‌دليل انجام يك‌سري طرح‌هاي عمراني در آرامستان ابن‌بابويه ، شوراي فني سازمان با اين درخواست موافقت نكرده است». روابط عمومی سازمان اوقاف درخواست را نه رد و نه تایید کرد و تنها مدعی شده است که با توجه به طرح های عمرانی دیگر در ابن بابویه، اکنون امکان بازسازی و مرمت یادمان دکتر‌مصدق ممکن نیست و زمان را برای مرمت نامناسب دانست.
يادمان در مكان ديگري نصب شود
اما در این میان اعضای شورای شهر نیز نظرات متفاوتی را در رابطه با درخواست‌ها برای مرمت یادبود محمد مصدق بیان کردند. حسن خليل‌آبادي، عضو شوراي پنجم شهر تهران درباره درخواست گلشيري براي ساخت يادماني در ابن‌بابويه به «قانون» گفته بود:« قدر‌شناسي از نخبگان اين آب و خاك، يكي از اصول اوليه توجه به ميراث فرهنگي و نخبگان كشور است. پاسداشت چهره‌هاي ملي، مذهبي و نخبگان كشور باعث مي‌شود مردم با هويت ملي و اسلامي خويش بيشتر آشنا شوند.اين مساله،مطالبه‌اي مردمي است و يك حق حقوقي و قانوني است اما به‌نظر من اگر اين يادمان در مكان ديگري نصب شود، بهتر است. ميادين شهر يا پارك‌ها گزينه‌هاي مناسبي براي نصب يادمان دكتر مصدق است. چراكه آرامستان ابن‌بابويه، متروك شده و كمتر دفن در آنجا صورت مي‌گيرد. مردم شهرري نيز تمايلي به دفن در آنجا ندارند و بيشتر دوست دارندآنجا به مركزي فرهنگي تبديل شود. پيشنهاد من، نصب يادمان دكترمصدق در يكي از مراكز بزرگ پايتخت، مثل پارك ملت، پارك ساعي، چهارراه وليعصر يا پارك دانشجو است». این سخنان خلیل آبادی در حالی مطرح شده بود که آرامستان «ابن بابویه» با توجه به دفن پیکر شهدای سی تیر و همچنین پیکر دکتر حسین فاطمی از شهدای راه وطن و همچنین ملی شدن صنعت نفت از اهمیت ویژه ای برخوردار است و اگر حتی در شرف متروکه شدن به زعم این نماینده شوراست، اشکال از کم کاری مسئولان امر است. از سوی دیگر تاکید دکتر محمدمصدق بر اینکه باید کنار فرزندانش (شهدای سی تیر)در ابن بابویه دفن شود ، می‌طلبد که حداقل بنای یادبود وی در همان مکان نصب شود و در راستای جلوگیری از متروک شدن «ابن بابویه» و آشنایی نسل های بعدی کشور با سربازان وطن، باید به وضعيت این آرامستان سروسامان داده شود.
موانع را به‌صورت قانوني حل مي‌كنيم
اما الهام فخاري، عضو شوراي شهر تهران در رابطه با درخواست بازسازی و مرمت یادمان مصدق به «قانون» گفت:« به اعتقاد من بايد با تعاملي خوب و سازنده، تجربه‌ها و تعابير منفي را در اين حوزه‌ها كاهش دهيم. اين پیشنهاد در كميسيون فرهنگي و اجتماعي شورا مطرح شده است. شورا اين موضوع را بررسي كرده و تلاش ما بر اين است كه موانعي را به‌صورت قانوني حل و فصل كنيم. همچنين فرآيند اداري آن را تسهيل كرده تا بتوانيم پس از تصویب آن را اجرا كنيم.طرح احيا و بازسازي و بهسازي آرامستان‌هاي تاريخي درحال حاضر در دستور كار کمیسیون قرار دارد؛ چرا كه اجراي اين طرح مي‌تواند بسياري مسائل را حل كند. محور آرامستان‌هاي تاريخي مي‌تواند موضوع‌هاي چالش برانگيز را به صورت كلي حل كرده و اين‌گونه مسائل مرتفع شود».
فخاري در ادامه نیز گفت:«اين طرح در قالب تفاهم‌نامه‌اي با نهادها ازجمله سازمان اوقاف و امور خيريه می‌تواند انجام شود كه به اين ترتيب مي‌توانيم تسهيلاتي را فراهم كنيم كه آرامستان‌هاي تاريخي به عنوان محور فرهنگي فعال شوند». فخاري در پاسخ به اين پرسش كه نظر كميسيون فرهنگي و اجتماعي شوراي شهر در ارتباط با ساخت يادماني براي دكتر مصدق در ابن‌بابويه چيست، گفت:« كميسيون جوانب پیشنهاد را بررسی می‌کند و مخالفت خاصی نبوده‌است». فخاري با تاكيدبراينكه كميسيون فرهنگي و اجتماعي از روزنخست نام‌گذاري مكاني به‌نام دكترمصدق را در دستور كار خود قرار داده بود، گفت:« ابتدا مكاني پيشنهاد شد و در آن كميته فرهنگي و اجتماعي مصوب شد. درباره اين موضوع در شبكه‌هاي اجتماعي از مردم نظرسنجي كرده‌ايم‌وواكنش‌هاي متفاوتي نسبت به آن وجود داشت. هدف از اين كار، انتخاب مكان مناسبي بود كه مورد رضايت بيشتر مردم باشد. ايده‌پردازي و مشاركت مردم در نام‌گذاري مكاني به‌نام دكتر مصدق مي‌تواند آغاز نام‌گذاري‌هاي مشاركتي بين مردم و شوراي شهر قلمداد شود.درفضاي مجازي به شهروندان چندمكان براي نام‌گذاري معرفي شد. راي‌گيري صورت گرفت و نتيجه آن به اطلاع اعضاي شوراي شهر رسيد. اين فرآيندي بوده كه تاكنون انجام شده است.اما مهم‌ترين مساله، انتخاب مكاني در شأن خدمات و نام دكتر مصدق است كه سازگار باجایگاه ملی، ارزش‌ها و باورهاي او در مبارزه با استعمار جهاني باشد». شنيده هادر این باره حاكي از آن است كه برنامه‌ريزي شوراي شهر تهران براي نام‌گذاري مكاني در 14 اسفند سالروز مرگ دكتر مصدق است. فخاري در اين‌باره به «قانون» گفت:«تاكنون تاريخ مشخص نشده است اما در اسفند، مناسبت‌هاي بسياري قرارداردكه مي‌توانيم اين نام‌گذاري را در اسفند به سرانجام برسانيم. نكته قابل توجه اينجاست كه نام‌گذاري مكاني به‌نام دكتر مصدق يك خواسته مردمي است.گروه‌ها و طيف‌‌هاي مختلف جامعه اين موضوع مشترك را به‌عنوان خواسته‌شان مطرح كرده‌اند. با انجام اين كار مي‌توان آن را به‌عنوان رفتاری نمادین و ارج‌نهادن به دستاورد ملي-تاریخی ایرانیان و ارزشمند در پاسداشت مبارزه با بهره‌کشی تاریخی بیگانگان محسوب كرد».
اسفند به نام مصدق
در این میان برخی اعضای شورای شهر نیز پس از نامه سرگشاده باربدگلشیری تماس‌هایی با وی گرفته‌اند که امیدواری به مرمت و بازسازی یادمان مصدق را افزایش داده است. در حالی که بهمن نفس‌های آخر را می کشد و دو روز تا آغاز اسفند باقی مانده است اما به نظر می‌رسد باید روند صدور دستور لازم برای بازسازی و مرمت سنگ یادبود مصدق افزایش بیشتری به خود بگیرد.
اسفند، رسیده است و بهار بوی خوشش را بر دامن طبیعت می پاشداما «ابن بابویه» همچنان سرمازده است. آرامستانی که بخش بزرگي از مشاهیر ایران را در دل خود دارد، هنوز درگیر سرمای زمستانی بی توجهی نهادهای متولی خود است.آرامستانی که وقتي از در آن وارد شوید، غیر از تابلوی راهنما برای رسیدن به مزار جهان پهلوان تختی ، هیچ تابلوی راهنماي دیگری ندارد و شاید بازسازی و مرمت سنگ یادبود محمد مصدق ، بتواند برای بسیاری ایرانیان و البته مسئولان امر این موضوع را یادآوری کند که ابن بابویه در جنوب شرقی تهران، تنها تکه زمینی نیست که تبدیل به آرامستان شده بلکه بخش بزرگي از تاریخ پرفراز و نشیب این سرزمین را در خود جای داده است که می‌تواند حتی از جاذبه های گردشگری شهر تهران نیز باشد.
گزارش خطا
ارسال به دوستان
نسخه چاپی
ذخیره عضویت در خبرنامه 
پربحث ترین عناوین
پرطرفدار ترین عناوین
لینک های مفید